Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ಸಙ್ಗಹವಗ್ಗೋ
Saṅgahavaggo
ಉಪಾಲಿಪಞ್ಚಕಂ
Upālipañcakaṃ
ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ
Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā
೪೨೧. ಸಮಗ್ಗೇಹಿ ಕರಣೀಯಾನೀತಿ ವಿವಾದಾಧಿಕರಣೇಹಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅಸಮಗ್ಗಾ ಹುತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಉಪಗತೇಹಿ ಕತ್ತಬ್ಬಾನಿ। ಕಿಂ ಪನ ಅಸಞ್ಞತಮಿಸ್ಸಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಲಜ್ಜಿನೋ ಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಉಪೋಸಥಪವಾರಣಾದೀಸು ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಠಿತಾಸೂತಿ ಉಪೋಸಥಪವಾರಣಾಸು ಅಪ್ಪವತ್ತೀಸು। ಉಪತ್ಥಮ್ಭೋ ನ ದಾತಬ್ಬೋತಿ ಉಪರೂಪರಿ ಅಪ್ಪವತ್ತನತ್ಥಾಯ ಮಯಮ್ಪಿ ಉಪೋಸಥಂ ನ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾತಿಆದಿನಾ ಕಲಹಸ್ಸ ಉಪತ್ಥಮ್ಭೋ ನ ದಾತಬ್ಬೋ, ಧಮ್ಮೇನ ವಿನಯೇನ ಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕತ್ವಾ ಸಮಗ್ಗೇಹೇವ ಅಸಞ್ಞತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿನೇತಬ್ಬಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸಚೇ ಸಙ್ಘೋ ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸಾಪೇತ್ವಾ’’ತಿಆದಿ। ಭಿಕ್ಖುನೋ ನಕ್ಖಮತೀತಿ ಕೇಸುಚಿ ಪುಗ್ಗಲೇಸು ಅಪ್ಪಮತ್ತಕದೋಸದಸ್ಸನೇನ ನ ರುಚ್ಚತಿ। ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಮ್ಪಿ ಕತ್ವಾತಿ ‘‘ನ ಮೇತಂ ಖಮತೀ’’ತಿ ಸಭಾಗಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅತ್ತನೋ ದಿಟ್ಠಿಂ ಆವಿಕತ್ವಾ। ಉಪೇತಬ್ಬಾತಿ ಸಾಸನಹಾನಿಯಾ ಅಭಾವಾ ಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಅಕೋಪೇತ್ವಾ ಕಾಯಸಾಮಗ್ಗೀ ದಾತಬ್ಬಾ, ಈದಿಸೇ ಠಾನೇ ಅಲಜ್ಜಿಪರಿಭೋಗೋ ಆಪತ್ತಿಕರೋ ನ ಹೋತಿ, ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಯೇ ಪನ ಸಾಸನವಿನಾಸಾಯ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ತೇಹಿ ಸಹ ನ ವತ್ತತಿ, ಆಪತ್ತಿ ಏವ ಹೋತಿ ಸಾಸನವಿನಾಸೋ ಚ। ತೇನಾಹ ‘‘ಯತ್ರ ಪನ ಉದ್ಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿಆದಿ। ‘‘ದಿಟ್ಠಾವಿಕಮ್ಮಂ ನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಆವಿಕತಾಯಪಿ ಆಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
421.Samaggehikaraṇīyānīti vivādādhikaraṇehi pubbe asamaggā hutvā pacchā sāmaggiṃ upagatehi kattabbāni. Kiṃ pana asaññatamissaparisāya saddhiṃ lajjino sāmaggiṃ karontīti āha ‘‘uposathapavāraṇādīsu hī’’tiādi. Tattha ṭhitāsūti uposathapavāraṇāsu appavattīsu. Upatthambho na dātabboti uparūpari appavattanatthāya mayampi uposathaṃ na karissāmātiādinā kalahassa upatthambho na dātabbo, dhammena vinayena sāmaggiṃ katvā samaggeheva asaññatā bhikkhū vinetabbāti adhippāyo. Tenāha ‘‘sace saṅgho accayaṃ desāpetvā’’tiādi. Bhikkhuno nakkhamatīti kesuci puggalesu appamattakadosadassanena na ruccati. Diṭṭhāvikammampi katvāti ‘‘na metaṃ khamatī’’ti sabhāgassa bhikkhuno attano diṭṭhiṃ āvikatvā. Upetabbāti sāsanahāniyā abhāvā sāmaggiṃ akopetvā kāyasāmaggī dātabbā, īdise ṭhāne alajjiparibhogo āpattikaro na hoti, vaṭṭatiyeva. Ye pana sāsanavināsāya paṭipannā, tehi saha na vattati, āpatti eva hoti sāsanavināso ca. Tenāha ‘‘yatra pana uddhamma’’ntiādi. ‘‘Diṭṭhāvikammaṃ na vaṭṭatī’’ti iminā diṭṭhiyā āvikatāyapi āpattiṃ dasseti.
೪೨೨. ಕಣ್ಹವಾಚೋತಿ ರಾಗದೋಸಾದೀಹಿ ಕಿಲಿಟ್ಠವಚನೋ। ಅನತ್ಥಕವಚನಸ್ಸ ದೀಪನಂ ಪಕಾಸನಂ ಅಸ್ಸಾತಿ ಅನತ್ಥಕದೀಪನೋ। ಮಾನಂ ನಿಸ್ಸಾಯಾತಿ ವಿನಿಚ್ಛಯಕರಣಂ ತವ ಭಾರೋತಿ ಸಙ್ಘೇನ ಭಾರೇ ಅಕತೇಪಿ ‘‘ಅಹಮೇವೇತ್ಥ ವೋಹರಿತುಂ ಅರಹರೂಪೋ’’ತಿ ಮಾನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ। ಯಥಾದಿಟ್ಠಿಯಾತಿ ಅನುರೂಪಲದ್ಧಿಯಾ। ಯಸ್ಸ ಹಿ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಯಾದಿಸೀ ದಿಟ್ಠಿ ಅನುರೂಪಾ, ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನ ಬ್ಯಾಕತಾತಿ ಅತ್ಥೋ ।ಅಸ್ಸ ಅತ್ತನೋತಿ ಅಧಮ್ಮಾದಿಅತ್ಥಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ, ನ ಪುಗ್ಗಲಂ, ಅಸ್ಸ ಅಧಮ್ಮಾದಿಅತ್ಥಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ಸರೂಪಸ್ಸ ಯಾ ಅನುರೂಪಾ ದಿಟ್ಠೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಲದ್ಧಿಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾತಿ ಅನುರೂಪಲದ್ಧಿಂ ಛಡ್ಡೇತ್ವಾ, ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಧಮ್ಮಾದೀಸು ಧಮ್ಮಾದಿಲದ್ಧಿಕೋ ಹುತ್ವಾ’’ತಿ। ಅಥ ವಾ ಅತ್ತನೋ ಲದ್ಧಿಂ ನಿಗೂಹಿತ್ವಾ ಪುಗ್ಗಲಾನುಗುಣಂ ತಥಾ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತೋ ನ ಯಥಾದಿಟ್ಠಿಯಾ ಬ್ಯಾಕತಾ ನಾಮ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪಕ್ಖೇ ಅಧಮ್ಮಾದೀಸು ಧಮ್ಮಾದಿಲದ್ಧಿಕೋ ಹುತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಧಮ್ಮಾದೀಸು ಧಮ್ಮಾದಿಲದ್ಧಿಕೋ ವಿಯ ಹುತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ।
422.Kaṇhavācoti rāgadosādīhi kiliṭṭhavacano. Anatthakavacanassa dīpanaṃ pakāsanaṃ assāti anatthakadīpano. Mānaṃ nissāyāti vinicchayakaraṇaṃ tava bhāroti saṅghena bhāre akatepi ‘‘ahamevettha voharituṃ araharūpo’’ti mānaṃ nissāya. Yathādiṭṭhiyāti anurūpaladdhiyā. Yassa hi atthassa yādisī diṭṭhi anurūpā, taṃ gahetvā na byākatāti attho .Assa attanoti adhammādiatthaṃ sandhāya vadati, na puggalaṃ, assa adhammādiatthasaṅkhātassa attano sarūpassa yā anurūpā diṭṭhīti attho. Laddhiṃ nikkhipitvāti anurūpaladdhiṃ chaḍḍetvā, aggahetvāti attho. Tenāha ‘‘adhammādīsu dhammādiladdhiko hutvā’’ti. Atha vā attano laddhiṃ nigūhitvā puggalānuguṇaṃ tathā byākaronto na yathādiṭṭhiyā byākatā nāma. Imasmiṃ pakkhe adhammādīsu dhammādiladdhiko hutvāti ettha adhammādīsu dhammādiladdhiko viya hutvāti attho gahetabbo.
ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಪರಿವಾರಪಾಳಿ • Parivārapāḷi / ೨. ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗೋ • 2. Nappaṭippassambhanavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪರಿವಾರ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Parivāra-aṭṭhakathā / ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಉಪಾಲಿಪಞ್ಚಕವಣ್ಣನಾ • Upālipañcakavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ನಪ್ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ • Nappaṭippassambhanavaggavaṇṇanā