Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / బుద్ధవంసపాళి • Buddhavaṃsapāḷi |
౧౧. నారదబుద్ధవంసో
11. Nāradabuddhavaṃso
౧.
1.
పదుమస్స అపరేన, సమ్బుద్ధో ద్విపదుత్తమో;
Padumassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
నారదో నామ నామేన, అసమో అప్పటిపుగ్గలో.
Nārado nāma nāmena, asamo appaṭipuggalo.
౨.
2.
సో బుద్ధో చక్కవత్తిస్స, జేట్ఠో దయితఓరసో;
So buddho cakkavattissa, jeṭṭho dayitaoraso;
ఆముక్కమాలాభరణో, ఉయ్యానం ఉపసఙ్కమి.
Āmukkamālābharaṇo, uyyānaṃ upasaṅkami.
౩.
3.
తత్థాసి రుక్ఖో యసవిపులో, అభిరూపో బ్రహా సుచి;
Tatthāsi rukkho yasavipulo, abhirūpo brahā suci;
తమజ్ఝపత్వా ఉపనిసీది, మహాసోణస్స హేట్ఠతో.
Tamajjhapatvā upanisīdi, mahāsoṇassa heṭṭhato.
౪.
4.
తత్థ ఞాణవరుప్పజ్జి, అనన్తం వజిరూపమం;
Tattha ñāṇavaruppajji, anantaṃ vajirūpamaṃ;
౫.
5.
తత్థ సబ్బకిలేసాని, అసేసమభివాహయి;
Tattha sabbakilesāni, asesamabhivāhayi;
పాపుణీ కేవలం బోధిం, బుద్ధఞాణే చ చుద్దస.
Pāpuṇī kevalaṃ bodhiṃ, buddhañāṇe ca cuddasa.
౬.
6.
పాపుణిత్వాన సమ్బోధిం, ధమ్మచక్కం పవత్తయి;
Pāpuṇitvāna sambodhiṃ, dhammacakkaṃ pavattayi;
కోటిసతసహస్సానం, పఠమాభిసమయో అహు.
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
౭.
7.
మహాదోణం నాగరాజం, వినయన్తో మహాముని;
Mahādoṇaṃ nāgarājaṃ, vinayanto mahāmuni;
పాటిహేరం తదాకాసి, దస్సయన్తో సదేవకే.
Pāṭiheraṃ tadākāsi, dassayanto sadevake.
౮.
8.
తదా దేవమనుస్సానం, తమ్హి ధమ్మప్పకాసనే;
Tadā devamanussānaṃ, tamhi dhammappakāsane;
నవుతికోటిసహస్సాని, తరింసు సబ్బసంసయం.
Navutikoṭisahassāni, tariṃsu sabbasaṃsayaṃ.
౯.
9.
యమ్హి కాలే మహావీరో, ఓవదీ సకమత్రజం;
Yamhi kāle mahāvīro, ovadī sakamatrajaṃ;
అసీతికోటిసహస్సానం, తతియాభిసమయో అహు.
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
౧౦.
10.
సన్నిపాతా తయో ఆసుం, నారదస్స మహేసినో;
Sannipātā tayo āsuṃ, nāradassa mahesino;
కోటిసతసహస్సానం, పఠమో ఆసి సమాగమో.
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
౧౧.
11.
యదా బుద్ధో బుద్ధగుణం, సనిదానం పకాసయి;
Yadā buddho buddhaguṇaṃ, sanidānaṃ pakāsayi;
నవుతికోటిసహస్సాని, సమింసు విమలా తదా.
Navutikoṭisahassāni, samiṃsu vimalā tadā.
౧౨.
12.
యదా వేరోచనో నాగో, దానం దదాతి సత్థునో;
Yadā verocano nāgo, dānaṃ dadāti satthuno;
తదా సమింసు జినపుత్తా, అసీతిసతసహస్సియో.
Tadā samiṃsu jinaputtā, asītisatasahassiyo.
౧౩.
13.
అహం తేన సమయేన, జటిలో ఉగ్గతాపనో;
Ahaṃ tena samayena, jaṭilo uggatāpano;
అన్తలిక్ఖచరో ఆసిం, పఞ్చాభిఞ్ఞాసు పారగూ.
Antalikkhacaro āsiṃ, pañcābhiññāsu pāragū.
౧౪.
14.
తదాపాహం అసమసమం, ససఙ్ఘం సపరిజ్జనం;
Tadāpāhaṃ asamasamaṃ, sasaṅghaṃ saparijjanaṃ;
అన్నపానేన తప్పేత్వా, చన్దనేనాభిపూజయిం.
Annapānena tappetvā, candanenābhipūjayiṃ.
౧౫.
15.
సోపి మం తదా బ్యాకాసి, నారదో లోకనాయకో;
Sopi maṃ tadā byākāsi, nārado lokanāyako;
‘‘అపరిమేయ్యితో కప్పే, అయం బుద్ధో భవిస్సతి.
‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
౧౬.
16.
‘‘పధానం పదహిత్వాన…పే॰… హేస్సామ సమ్ముఖా ఇమం’’.
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
౧౭.
17.
తస్సాపి వచనం సుత్వా, భియ్యో హాసేత్వ మానసం;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo hāsetva mānasaṃ;
అధిట్ఠహిం వతం ఉగ్గం, దసపారమిపూరియా.
Adhiṭṭhahiṃ vataṃ uggaṃ, dasapāramipūriyā.
౧౮.
18.
నగరం ధఞ్ఞవతీ నామ, సుదేవో నామ ఖత్తియో;
Nagaraṃ dhaññavatī nāma, sudevo nāma khattiyo;
అనోమా నామ జనికా, నారదస్స మహేసినో.
Anomā nāma janikā, nāradassa mahesino.
౧౯.
19.
నవవస్ససహస్సాని , అగారం అజ్ఝ సో వసి;
Navavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;
జితో విజితాభిరామో, తయో పాసాదముత్తమా.
Jito vijitābhirāmo, tayo pāsādamuttamā.
౨౦.
20.
తిచత్తారీససహస్సాని, నారియో సమలఙ్కతా;
Ticattārīsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
విజితసేనా నామ నారీ, నన్దుత్తరో నామ అత్రజో.
Vijitasenā nāma nārī, nanduttaro nāma atrajo.
౨౧.
21.
నిమిత్తే చతురో దిస్వా, పదసా గమనేన నిక్ఖమి;
Nimitte caturo disvā, padasā gamanena nikkhami;
౨౨.
22.
బ్రహ్మునా యాచితో సన్తో, నారదో లోకనాయకో;
Brahmunā yācito santo, nārado lokanāyako;
వత్తి చక్కం మహావీరో, ధనఞ్చుయ్యానముత్తమే.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, dhanañcuyyānamuttame.
౨౩.
23.
భద్దసాలో జితమిత్తో, అహేసుం అగ్గసావకా;
Bhaddasālo jitamitto, ahesuṃ aggasāvakā;
వాసేట్ఠో నాముపట్ఠాకో, నారదస్స మహేసినో.
Vāseṭṭho nāmupaṭṭhāko, nāradassa mahesino.
౨౪.
24.
ఉత్తరా ఫగ్గునీ చేవ, అహేసుం అగ్గసావికా;
Uttarā phaggunī ceva, ahesuṃ aggasāvikā;
బోధి తస్స భగవతో, మహాసోణోతి వుచ్చతి.
Bodhi tassa bhagavato, mahāsoṇoti vuccati.
౨౫.
25.
ఉగ్గరిన్దో వసభో చ, అహేసుం అగ్గుపట్ఠకా;
Uggarindo vasabho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
౨౬.
26.
అట్ఠాసీతిరతనాని , అచ్చుగ్గతో మహాముని;
Aṭṭhāsītiratanāni , accuggato mahāmuni;
కఞ్చనగ్ఘియసఙ్కాసో, దససహస్సీ విరోచతి.
Kañcanagghiyasaṅkāso, dasasahassī virocati.
౨౭.
27.
తస్స బ్యామప్పభా కాయా, నిద్ధావతి దిసోదిసం;
Tassa byāmappabhā kāyā, niddhāvati disodisaṃ;
నిరన్తరం దివారత్తిం, యోజనం ఫరతే సదా.
Nirantaraṃ divārattiṃ, yojanaṃ pharate sadā.
౨౮.
28.
న కేచి తేన సమయేన, సమన్తా యోజనే జనా;
Na keci tena samayena, samantā yojane janā;
ఉక్కాపదీపే ఉజ్జాలేన్తి, బుద్ధరంసీహి ఓత్థటా.
Ukkāpadīpe ujjālenti, buddharaṃsīhi otthaṭā.
౨౯.
29.
నవుతివస్ససహస్సాని, ఆయు విజ్జతి తావదే;
Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;
తావతా తిట్ఠమానో సో, తారేసి జనతం బహుం.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
౩౦.
30.
యథా ఉళూహి గగనం, విచిత్తం ఉపసోభతి;
Yathā uḷūhi gaganaṃ, vicittaṃ upasobhati;
తథేవ సాసనం తస్స, అరహన్తేహి సోభతి.
Tatheva sāsanaṃ tassa, arahantehi sobhati.
౩౧.
31.
సంసారసోతం తరణాయ, సేసకే పటిపన్నకే;
Saṃsārasotaṃ taraṇāya, sesake paṭipannake;
ధమ్మసేతుం దళ్హం కత్వా, నిబ్బుతో సో నరాసభో.
Dhammasetuṃ daḷhaṃ katvā, nibbuto so narāsabho.
౩౨.
32.
సోపి బుద్ధో అసమసమో, తేపి ఖీణాసవా అతులతేజా;
Sopi buddho asamasamo, tepi khīṇāsavā atulatejā;
సబ్బం తమన్తరహితం, నను రిత్తా సబ్బసఙ్ఖారా.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
౩౩.
33.
నారదో జినవసభో, నిబ్బుతో సుదస్సనే పురే;
Nārado jinavasabho, nibbuto sudassane pure;
తత్థేవస్స థూపవరో, చతుయోజనముగ్గతోతి.
Tatthevassa thūpavaro, catuyojanamuggatoti.
నారదస్స భగవతో వంసో నవమో.
Nāradassa bhagavato vaṃso navamo.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / బుద్ధవంస-అట్ఠకథా • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ౧౧. నారదబుద్ధవంసవణ్ణనా • 11. Nāradabuddhavaṃsavaṇṇanā