Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / พุทฺธวํสปาฬิ • Buddhavaṃsapāḷi

    ๑๑. นารทพุทฺธวํโส

    11. Nāradabuddhavaṃso

    .

    1.

    ปทุมสฺส อปเรน, สมฺพุโทฺธ ทฺวิปทุตฺตโม;

    Padumassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;

    นารโท นาม นาเมน, อสโม อปฺปฎิปุคฺคโลฯ

    Nārado nāma nāmena, asamo appaṭipuggalo.

    .

    2.

    โส พุโทฺธ จกฺกวตฺติสฺส, เชโฎฺฐ ทยิตโอรโส;

    So buddho cakkavattissa, jeṭṭho dayitaoraso;

    อามุกฺกมาลาภรโณ, อุยฺยานํ อุปสงฺกมิฯ

    Āmukkamālābharaṇo, uyyānaṃ upasaṅkami.

    .

    3.

    ตตฺถาสิ รุโกฺข ยสวิปุโล, อภิรูโป พฺรหา สุจิ;

    Tatthāsi rukkho yasavipulo, abhirūpo brahā suci;

    ตมชฺฌปตฺวา อุปนิสีทิ, มหาโสณสฺส เหฎฺฐโตฯ

    Tamajjhapatvā upanisīdi, mahāsoṇassa heṭṭhato.

    .

    4.

    ตตฺถ ญาณวรุปฺปชฺชิ, อนนฺตํ วชิรูปมํ;

    Tattha ñāṇavaruppajji, anantaṃ vajirūpamaṃ;

    เตน วิจินิ สงฺขาเร, อุกฺกุชฺชมวกุชฺชกํ 1

    Tena vicini saṅkhāre, ukkujjamavakujjakaṃ 2.

    .

    5.

    ตตฺถ สพฺพกิเลสานิ, อเสสมภิวาหยิ;

    Tattha sabbakilesāni, asesamabhivāhayi;

    ปาปุณี เกวลํ โพธิํ, พุทฺธญาเณ จ จุทฺทสฯ

    Pāpuṇī kevalaṃ bodhiṃ, buddhañāṇe ca cuddasa.

    .

    6.

    ปาปุณิตฺวาน สโมฺพธิํ, ธมฺมจกฺกํ ปวตฺตยิ;

    Pāpuṇitvāna sambodhiṃ, dhammacakkaṃ pavattayi;

    โกฎิสตสหสฺสานํ, ปฐมาภิสมโย อหุฯ

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.

    .

    7.

    มหาโทณํ นาคราชํ, วินยโนฺต มหามุนิ;

    Mahādoṇaṃ nāgarājaṃ, vinayanto mahāmuni;

    ปาฎิเหรํ ตทากาสิ, ทสฺสยโนฺต สเทวเกฯ

    Pāṭiheraṃ tadākāsi, dassayanto sadevake.

    .

    8.

    ตทา เทวมนุสฺสานํ, ตมฺหิ ธมฺมปฺปกาสเน;

    Tadā devamanussānaṃ, tamhi dhammappakāsane;

    นวุติโกฎิสหสฺสานิ, ตริํสุ สพฺพสํสยํฯ

    Navutikoṭisahassāni, tariṃsu sabbasaṃsayaṃ.

    .

    9.

    ยมฺหิ กาเล มหาวีโร, โอวที สกมตฺรชํ;

    Yamhi kāle mahāvīro, ovadī sakamatrajaṃ;

    อสีติโกฎิสหสฺสานํ, ตติยาภิสมโย อหุฯ

    Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.

    ๑๐.

    10.

    สนฺนิปาตา ตโย อาสุํ, นารทสฺส มเหสิโน;

    Sannipātā tayo āsuṃ, nāradassa mahesino;

    โกฎิสตสหสฺสานํ, ปฐโม อาสิ สมาคโมฯ

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.

    ๑๑.

    11.

    ยทา พุโทฺธ พุทฺธคุณํ, สนิทานํ ปกาสยิ;

    Yadā buddho buddhaguṇaṃ, sanidānaṃ pakāsayi;

    นวุติโกฎิสหสฺสานิ, สมิํสุ วิมลา ตทาฯ

    Navutikoṭisahassāni, samiṃsu vimalā tadā.

    ๑๒.

    12.

    ยทา เวโรจโน นาโค, ทานํ ททาติ สตฺถุโน;

    Yadā verocano nāgo, dānaṃ dadāti satthuno;

    ตทา สมิํสุ ชินปุตฺตา, อสีติสตสหสฺสิโยฯ

    Tadā samiṃsu jinaputtā, asītisatasahassiyo.

    ๑๓.

    13.

    อหํ เตน สมเยน, ชฎิโล อุคฺคตาปโน;

    Ahaṃ tena samayena, jaṭilo uggatāpano;

    อนฺตลิกฺขจโร อาสิํ, ปญฺจาภิญฺญาสุ ปารคูฯ

    Antalikkhacaro āsiṃ, pañcābhiññāsu pāragū.

    ๑๔.

    14.

    ตทาปาหํ อสมสมํ, สสงฺฆํ สปริชฺชนํ;

    Tadāpāhaṃ asamasamaṃ, sasaṅghaṃ saparijjanaṃ;

    อนฺนปาเนน ตเปฺปตฺวา, จนฺทเนนาภิปูชยิํฯ

    Annapānena tappetvā, candanenābhipūjayiṃ.

    ๑๕.

    15.

    โสปิ มํ ตทา พฺยากาสิ, นารโท โลกนายโก;

    Sopi maṃ tadā byākāsi, nārado lokanāyako;

    ‘‘อปริเมยฺยิโต กเปฺป, อยํ พุโทฺธ ภวิสฺสติฯ

    ‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.

    ๑๖.

    16.

    ‘‘ปธานํ ปทหิตฺวาน…เป.… เหสฺสาม สมฺมุขา อิมํ’’ฯ

    ‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.

    ๑๗.

    17.

    ตสฺสาปิ วจนํ สุตฺวา, ภิโยฺย หาเสตฺว มานสํ;

    Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo hāsetva mānasaṃ;

    อธิฎฺฐหิํ วตํ อุคฺคํ, ทสปารมิปูริยาฯ

    Adhiṭṭhahiṃ vataṃ uggaṃ, dasapāramipūriyā.

    ๑๘.

    18.

    นครํ ธญฺญวตี นาม, สุเทโว นาม ขตฺติโย;

    Nagaraṃ dhaññavatī nāma, sudevo nāma khattiyo;

    อโนมา นาม ชนิกา, นารทสฺส มเหสิโนฯ

    Anomā nāma janikā, nāradassa mahesino.

    ๑๙.

    19.

    นววสฺสสหสฺสานิ , อคารํ อชฺฌ โส วสิ;

    Navavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;

    ชิโต วิชิตาภิราโม, ตโย ปาสาทมุตฺตมาฯ

    Jito vijitābhirāmo, tayo pāsādamuttamā.

    ๒๐.

    20.

    ติจตฺตารีสสหสฺสานิ, นาริโย สมลงฺกตา;

    Ticattārīsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    วิชิตเสนา นาม นารี, นนฺทุตฺตโร นาม อตฺรโชฯ

    Vijitasenā nāma nārī, nanduttaro nāma atrajo.

    ๒๑.

    21.

    นิมิเตฺต จตุโร ทิสฺวา, ปทสา คมเนน นิกฺขมิ;

    Nimitte caturo disvā, padasā gamanena nikkhami;

    สตฺตาหํ ปธานจารํ, อจรี ปุริสุตฺตโม 3

    Sattāhaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo 4.

    ๒๒.

    22.

    พฺรหฺมุนา ยาจิโต สโนฺต, นารโท โลกนายโก;

    Brahmunā yācito santo, nārado lokanāyako;

    วตฺติ จกฺกํ มหาวีโร, ธนญฺจุยฺยานมุตฺตเมฯ

    Vatti cakkaṃ mahāvīro, dhanañcuyyānamuttame.

    ๒๓.

    23.

    ภทฺทสาโล ชิตมิโตฺต, อเหสุํ อคฺคสาวกา;

    Bhaddasālo jitamitto, ahesuṃ aggasāvakā;

    วาเสโฎฺฐ นามุปฎฺฐาโก, นารทสฺส มเหสิโนฯ

    Vāseṭṭho nāmupaṭṭhāko, nāradassa mahesino.

    ๒๔.

    24.

    อุตฺตรา ผคฺคุนี เจว, อเหสุํ อคฺคสาวิกา;

    Uttarā phaggunī ceva, ahesuṃ aggasāvikā;

    โพธิ ตสฺส ภควโต, มหาโสโณติ วุจฺจติฯ

    Bodhi tassa bhagavato, mahāsoṇoti vuccati.

    ๒๕.

    25.

    อุคฺคริโนฺท วสโภ จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐกา;

    Uggarindo vasabho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;

    อินฺทาวรี จ วณฺฑี 5 จ, อเหสุํ อคฺคุปฎฺฐิกาฯ

    Indāvarī ca vaṇḍī 6 ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.

    ๒๖.

    26.

    อฎฺฐาสีติรตนานิ , อจฺจุคฺคโต มหามุนิ;

    Aṭṭhāsītiratanāni , accuggato mahāmuni;

    กญฺจนคฺฆิยสงฺกาโส, ทสสหสฺสี วิโรจติฯ

    Kañcanagghiyasaṅkāso, dasasahassī virocati.

    ๒๗.

    27.

    ตสฺส พฺยามปฺปภา กายา, นิทฺธาวติ ทิโสทิสํ;

    Tassa byāmappabhā kāyā, niddhāvati disodisaṃ;

    นิรนฺตรํ ทิวารตฺติํ, โยชนํ ผรเต สทาฯ

    Nirantaraṃ divārattiṃ, yojanaṃ pharate sadā.

    ๒๘.

    28.

    น เกจิ เตน สมเยน, สมนฺตา โยชเน ชนา;

    Na keci tena samayena, samantā yojane janā;

    อุกฺกาปทีเป อุชฺชาเลนฺติ, พุทฺธรํสีหิ โอตฺถฎาฯ

    Ukkāpadīpe ujjālenti, buddharaṃsīhi otthaṭā.

    ๒๙.

    29.

    นวุติวสฺสสหสฺสานิ, อายุ วิชฺชติ ตาวเท;

    Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;

    ตาวตา ติฎฺฐมาโน โส, ตาเรสิ ชนตํ พหุํฯ

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    ๓๐.

    30.

    ยถา อุฬูหิ คคนํ, วิจิตฺตํ อุปโสภติ;

    Yathā uḷūhi gaganaṃ, vicittaṃ upasobhati;

    ตเถว สาสนํ ตสฺส, อรหเนฺตหิ โสภติฯ

    Tatheva sāsanaṃ tassa, arahantehi sobhati.

    ๓๑.

    31.

    สํสารโสตํ ตรณาย, เสสเก ปฎิปนฺนเก;

    Saṃsārasotaṃ taraṇāya, sesake paṭipannake;

    ธมฺมเสตุํ ทฬฺหํ กตฺวา, นิพฺพุโต โส นราสโภฯ

    Dhammasetuṃ daḷhaṃ katvā, nibbuto so narāsabho.

    ๓๒.

    32.

    โสปิ พุโทฺธ อสมสโม, เตปิ ขีณาสวา อตุลเตชา;

    Sopi buddho asamasamo, tepi khīṇāsavā atulatejā;

    สพฺพํ ตมนฺตรหิตํ, นนุ ริตฺตา สพฺพสงฺขาราฯ

    Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.

    ๓๓.

    33.

    นารโท ชินวสโภ, นิพฺพุโต สุทสฺสเน ปุเร;

    Nārado jinavasabho, nibbuto sudassane pure;

    ตเตฺถวสฺส ถูปวโร, จตุโยชนมุคฺคโตติฯ

    Tatthevassa thūpavaro, catuyojanamuggatoti.

    นารทสฺส ภควโต วํโส นวโมฯ

    Nāradassa bhagavato vaṃso navamo.







    Footnotes:
    1. กุชฺชตํ (สฺยา. กํ.)
    2. kujjataṃ (syā. kaṃ.)
    3. โลกนายโก (สี. ก.)
    4. lokanāyako (sī. ka.)
    5. อุนฺที (สี.), คณฺฑี (สฺยา. กํ.)
    6. undī (sī.), gaṇḍī (syā. kaṃ.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / พุทฺธวํส-อฎฺฐกถา • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ๑๑. นารทพุทฺธวํสวณฺณนา • 11. Nāradabuddhavaṃsavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact