Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಬುದ್ಧವಂಸಪಾಳಿ • Buddhavaṃsapāḷi |
೧೧. ನಾರದಬುದ್ಧವಂಸೋ
11. Nāradabuddhavaṃso
೧.
1.
ಪದುಮಸ್ಸ ಅಪರೇನ, ಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ದ್ವಿಪದುತ್ತಮೋ।
Padumassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
ನಾರದೋ ನಾಮ ನಾಮೇನ, ಅಸಮೋ ಅಪ್ಪಟಿಪುಗ್ಗಲೋ॥
Nārado nāma nāmena, asamo appaṭipuggalo.
೨.
2.
ಸೋ ಬುದ್ಧೋ ಚಕ್ಕವತ್ತಿಸ್ಸ, ಜೇಟ್ಠೋ ದಯಿತಓರಸೋ।
So buddho cakkavattissa, jeṭṭho dayitaoraso;
ಆಮುಕ್ಕಮಾಲಾಭರಣೋ, ಉಯ್ಯಾನಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ॥
Āmukkamālābharaṇo, uyyānaṃ upasaṅkami.
೩.
3.
ತತ್ಥಾಸಿ ರುಕ್ಖೋ ಯಸವಿಪುಲೋ, ಅಭಿರೂಪೋ ಬ್ರಹಾ ಸುಚಿ।
Tatthāsi rukkho yasavipulo, abhirūpo brahā suci;
ತಮಜ್ಝಪತ್ವಾ ಉಪನಿಸೀದಿ, ಮಹಾಸೋಣಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠತೋ॥
Tamajjhapatvā upanisīdi, mahāsoṇassa heṭṭhato.
೪.
4.
ತತ್ಥ ಞಾಣವರುಪ್ಪಜ್ಜಿ, ಅನನ್ತಂ ವಜಿರೂಪಮಂ।
Tattha ñāṇavaruppajji, anantaṃ vajirūpamaṃ;
೫.
5.
ತತ್ಥ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸಾನಿ, ಅಸೇಸಮಭಿವಾಹಯಿ।
Tattha sabbakilesāni, asesamabhivāhayi;
ಪಾಪುಣೀ ಕೇವಲಂ ಬೋಧಿಂ, ಬುದ್ಧಞಾಣೇ ಚ ಚುದ್ದಸ॥
Pāpuṇī kevalaṃ bodhiṃ, buddhañāṇe ca cuddasa.
೬.
6.
ಪಾಪುಣಿತ್ವಾನ ಸಮ್ಬೋಧಿಂ, ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತಯಿ।
Pāpuṇitvāna sambodhiṃ, dhammacakkaṃ pavattayi;
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamābhisamayo ahu.
೭.
7.
ಮಹಾದೋಣಂ ನಾಗರಾಜಂ, ವಿನಯನ್ತೋ ಮಹಾಮುನಿ।
Mahādoṇaṃ nāgarājaṃ, vinayanto mahāmuni;
ಪಾಟಿಹೇರಂ ತದಾಕಾಸಿ, ದಸ್ಸಯನ್ತೋ ಸದೇವಕೇ॥
Pāṭiheraṃ tadākāsi, dassayanto sadevake.
೮.
8.
ತದಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ, ತಮ್ಹಿ ಧಮ್ಮಪ್ಪಕಾಸನೇ।
Tadā devamanussānaṃ, tamhi dhammappakāsane;
ನವುತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಿ, ತರಿಂಸು ಸಬ್ಬಸಂಸಯಂ॥
Navutikoṭisahassāni, tariṃsu sabbasaṃsayaṃ.
೯.
9.
ಯಮ್ಹಿ ಕಾಲೇ ಮಹಾವೀರೋ, ಓವದೀ ಸಕಮತ್ರಜಂ।
Yamhi kāle mahāvīro, ovadī sakamatrajaṃ;
ಅಸೀತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಂ, ತತಿಯಾಭಿಸಮಯೋ ಅಹು॥
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
೧೦.
10.
ಸನ್ನಿಪಾತಾ ತಯೋ ಆಸುಂ, ನಾರದಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ।
Sannipātā tayo āsuṃ, nāradassa mahesino;
ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಂ, ಪಠಮೋ ಆಸಿ ಸಮಾಗಮೋ॥
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
೧೧.
11.
ಯದಾ ಬುದ್ಧೋ ಬುದ್ಧಗುಣಂ, ಸನಿದಾನಂ ಪಕಾಸಯಿ।
Yadā buddho buddhaguṇaṃ, sanidānaṃ pakāsayi;
ನವುತಿಕೋಟಿಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಸಮಿಂಸು ವಿಮಲಾ ತದಾ॥
Navutikoṭisahassāni, samiṃsu vimalā tadā.
೧೨.
12.
ಯದಾ ವೇರೋಚನೋ ನಾಗೋ, ದಾನಂ ದದಾತಿ ಸತ್ಥುನೋ।
Yadā verocano nāgo, dānaṃ dadāti satthuno;
ತದಾ ಸಮಿಂಸು ಜಿನಪುತ್ತಾ, ಅಸೀತಿಸತಸಹಸ್ಸಿಯೋ॥
Tadā samiṃsu jinaputtā, asītisatasahassiyo.
೧೩.
13.
ಅಹಂ ತೇನ ಸಮಯೇನ, ಜಟಿಲೋ ಉಗ್ಗತಾಪನೋ।
Ahaṃ tena samayena, jaṭilo uggatāpano;
ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರೋ ಆಸಿಂ, ಪಞ್ಚಾಭಿಞ್ಞಾಸು ಪಾರಗೂ॥
Antalikkhacaro āsiṃ, pañcābhiññāsu pāragū.
೧೪.
14.
ತದಾಪಾಹಂ ಅಸಮಸಮಂ, ಸಸಙ್ಘಂ ಸಪರಿಜ್ಜನಂ।
Tadāpāhaṃ asamasamaṃ, sasaṅghaṃ saparijjanaṃ;
ಅನ್ನಪಾನೇನ ತಪ್ಪೇತ್ವಾ, ಚನ್ದನೇನಾಭಿಪೂಜಯಿಂ॥
Annapānena tappetvā, candanenābhipūjayiṃ.
೧೫.
15.
ಸೋಪಿ ಮಂ ತದಾ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ, ನಾರದೋ ಲೋಕನಾಯಕೋ।
Sopi maṃ tadā byākāsi, nārado lokanāyako;
‘‘ಅಪರಿಮೇಯ್ಯಿತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಅಯಂ ಬುದ್ಧೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
೧೬.
16.
‘‘ಪಧಾನಂ ಪದಹಿತ್ವಾನ…ಪೇ॰… ಹೇಸ್ಸಾಮ ಸಮ್ಮುಖಾ ಇಮಂ’’॥
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
೧೭.
17.
ತಸ್ಸಾಪಿ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ, ಭಿಯ್ಯೋ ಹಾಸೇತ್ವ ಮಾನಸಂ।
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo hāsetva mānasaṃ;
ಅಧಿಟ್ಠಹಿಂ ವತಂ ಉಗ್ಗಂ, ದಸಪಾರಮಿಪೂರಿಯಾ॥
Adhiṭṭhahiṃ vataṃ uggaṃ, dasapāramipūriyā.
೧೮.
18.
ನಗರಂ ಧಞ್ಞವತೀ ನಾಮ, ಸುದೇವೋ ನಾಮ ಖತ್ತಿಯೋ।
Nagaraṃ dhaññavatī nāma, sudevo nāma khattiyo;
ಅನೋಮಾ ನಾಮ ಜನಿಕಾ, ನಾರದಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Anomā nāma janikā, nāradassa mahesino.
೧೯.
19.
ನವವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ , ಅಗಾರಂ ಅಜ್ಝ ಸೋ ವಸಿ।
Navavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi;
ಜಿತೋ ವಿಜಿತಾಭಿರಾಮೋ, ತಯೋ ಪಾಸಾದಮುತ್ತಮಾ॥
Jito vijitābhirāmo, tayo pāsādamuttamā.
೨೦.
20.
ತಿಚತ್ತಾರೀಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ನಾರಿಯೋ ಸಮಲಙ್ಕತಾ।
Ticattārīsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ವಿಜಿತಸೇನಾ ನಾಮ ನಾರೀ, ನನ್ದುತ್ತರೋ ನಾಮ ಅತ್ರಜೋ॥
Vijitasenā nāma nārī, nanduttaro nāma atrajo.
೨೧.
21.
ನಿಮಿತ್ತೇ ಚತುರೋ ದಿಸ್ವಾ, ಪದಸಾ ಗಮನೇನ ನಿಕ್ಖಮಿ।
Nimitte caturo disvā, padasā gamanena nikkhami;
೨೨.
22.
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ಯಾಚಿತೋ ಸನ್ತೋ, ನಾರದೋ ಲೋಕನಾಯಕೋ।
Brahmunā yācito santo, nārado lokanāyako;
ವತ್ತಿ ಚಕ್ಕಂ ಮಹಾವೀರೋ, ಧನಞ್ಚುಯ್ಯಾನಮುತ್ತಮೇ॥
Vatti cakkaṃ mahāvīro, dhanañcuyyānamuttame.
೨೩.
23.
ಭದ್ದಸಾಲೋ ಜಿತಮಿತ್ತೋ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಕಾ।
Bhaddasālo jitamitto, ahesuṃ aggasāvakā;
ವಾಸೇಟ್ಠೋ ನಾಮುಪಟ್ಠಾಕೋ, ನಾರದಸ್ಸ ಮಹೇಸಿನೋ॥
Vāseṭṭho nāmupaṭṭhāko, nāradassa mahesino.
೨೪.
24.
ಉತ್ತರಾ ಫಗ್ಗುನೀ ಚೇವ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗಸಾವಿಕಾ।
Uttarā phaggunī ceva, ahesuṃ aggasāvikā;
ಬೋಧಿ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ, ಮಹಾಸೋಣೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ॥
Bodhi tassa bhagavato, mahāsoṇoti vuccati.
೨೫.
25.
ಉಗ್ಗರಿನ್ದೋ ವಸಭೋ ಚ, ಅಹೇಸುಂ ಅಗ್ಗುಪಟ್ಠಕಾ।
Uggarindo vasabho ca, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;
೨೬.
26.
ಅಟ್ಠಾಸೀತಿರತನಾನಿ , ಅಚ್ಚುಗ್ಗತೋ ಮಹಾಮುನಿ।
Aṭṭhāsītiratanāni , accuggato mahāmuni;
ಕಞ್ಚನಗ್ಘಿಯಸಙ್ಕಾಸೋ, ದಸಸಹಸ್ಸೀ ವಿರೋಚತಿ॥
Kañcanagghiyasaṅkāso, dasasahassī virocati.
೨೭.
27.
ತಸ್ಸ ಬ್ಯಾಮಪ್ಪಭಾ ಕಾಯಾ, ನಿದ್ಧಾವತಿ ದಿಸೋದಿಸಂ।
Tassa byāmappabhā kāyā, niddhāvati disodisaṃ;
ನಿರನ್ತರಂ ದಿವಾರತ್ತಿಂ, ಯೋಜನಂ ಫರತೇ ಸದಾ॥
Nirantaraṃ divārattiṃ, yojanaṃ pharate sadā.
೨೮.
28.
ನ ಕೇಚಿ ತೇನ ಸಮಯೇನ, ಸಮನ್ತಾ ಯೋಜನೇ ಜನಾ।
Na keci tena samayena, samantā yojane janā;
ಉಕ್ಕಾಪದೀಪೇ ಉಜ್ಜಾಲೇನ್ತಿ, ಬುದ್ಧರಂಸೀಹಿ ಓತ್ಥಟಾ॥
Ukkāpadīpe ujjālenti, buddharaṃsīhi otthaṭā.
೨೯.
29.
ನವುತಿವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಆಯು ವಿಜ್ಜತಿ ತಾವದೇ।
Navutivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;
ತಾವತಾ ತಿಟ್ಠಮಾನೋ ಸೋ, ತಾರೇಸಿ ಜನತಂ ಬಹುಂ॥
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
೩೦.
30.
ಯಥಾ ಉಳೂಹಿ ಗಗನಂ, ವಿಚಿತ್ತಂ ಉಪಸೋಭತಿ।
Yathā uḷūhi gaganaṃ, vicittaṃ upasobhati;
ತಥೇವ ಸಾಸನಂ ತಸ್ಸ, ಅರಹನ್ತೇಹಿ ಸೋಭತಿ॥
Tatheva sāsanaṃ tassa, arahantehi sobhati.
೩೧.
31.
ಸಂಸಾರಸೋತಂ ತರಣಾಯ, ಸೇಸಕೇ ಪಟಿಪನ್ನಕೇ।
Saṃsārasotaṃ taraṇāya, sesake paṭipannake;
ಧಮ್ಮಸೇತುಂ ದಳ್ಹಂ ಕತ್ವಾ, ನಿಬ್ಬುತೋ ಸೋ ನರಾಸಭೋ॥
Dhammasetuṃ daḷhaṃ katvā, nibbuto so narāsabho.
೩೨.
32.
ಸೋಪಿ ಬುದ್ಧೋ ಅಸಮಸಮೋ, ತೇಪಿ ಖೀಣಾಸವಾ ಅತುಲತೇಜಾ।
Sopi buddho asamasamo, tepi khīṇāsavā atulatejā;
ಸಬ್ಬಂ ತಮನ್ತರಹಿತಂ, ನನು ರಿತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಾ॥
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
೩೩.
33.
ನಾರದೋ ಜಿನವಸಭೋ, ನಿಬ್ಬುತೋ ಸುದಸ್ಸನೇ ಪುರೇ।
Nārado jinavasabho, nibbuto sudassane pure;
ತತ್ಥೇವಸ್ಸ ಥೂಪವರೋ, ಚತುಯೋಜನಮುಗ್ಗತೋತಿ॥
Tatthevassa thūpavaro, catuyojanamuggatoti.
ನಾರದಸ್ಸ ಭಗವತೋ ವಂಸೋ ನವಮೋ।
Nāradassa bhagavato vaṃso navamo.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಬುದ್ಧವಂಸ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ೧೧. ನಾರದಬುದ್ಧವಂಸವಣ್ಣನಾ • 11. Nāradabuddhavaṃsavaṇṇanā