Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation

    អង្គុត្តរ និកាយ ៥។៥០

    Numbered Discourses 5.50

    ៥។ មុណ្ឌរាជវគ្គ

    5. With King Muṇḍa

    នារទសុត្ត

    With Nārada

    ឯកំ សមយំ អាយស្មា នារទោ បាដលិបុត្តេ វិហរតិ កុក្កុដារាមេ។

    At one time Venerable Nārada was staying near Pāṭaliputta, in the Chicken Monastery.

    តេន ខោ បន សមយេន មុណ្ឌស្ស រញ្ញោ ភទ្ទា ទេវី កាលង្កតា ហោតិ បិយា មនាបា។ សោ ភទ្ទាយ ទេវិយា កាលង្កតាយ បិយាយ មនាបាយ នេវ ន្ហាយតិ ន វិលិម្បតិ ន ភត្តំ ភុញ្ជតិ ន កម្មន្តំ បយោជេតិ—រត្តិន្ទិវំ ភទ្ទាយ ទេវិយា សរីរេ អជ្ឈោមុច្ឆិតោ។

    Now at that time King Muṇḍa’s dear and beloved Queen Bhaddā had just passed away. And since that time, the king did not bathe, anoint himself, eat his meals, or apply himself to his work. Day and night he brooded over Queen Bhaddā’s corpse.

    អថ ខោ មុណ្ឌោ រាជា បិយកំ កោសារក្ខំ អាមន្តេសិ:

    Then King Muṇḍa addressed his treasurer, Piyaka,

    “តេន ហិ, សម្ម បិយក, ភទ្ទាយ ទេវិយា សរីរំ អាយសាយ តេលទោណិយា បក្ខិបិត្វា អញ្ញិស្សា អាយសាយ ទោណិយា បដិកុជ្ជថ, យថា មយំ ភទ្ទាយ ទេវិយា សរីរំ ចិរតរំ បស្សេយ្យាមា”តិ។

    “So, my good Piyaka, please place Queen Bhaddā’s corpse in an iron case filled with oil. Then close it up with another case, so that we can view Queen Bhaddā’s body even longer.”

    “ឯវំ, ទេវា”តិ ខោ បិយកោ កោសារក្ខោ មុណ្ឌស្ស រញ្ញោ បដិស្សុត្វា ភទ្ទាយ ទេវិយា សរីរំ អាយសាយ តេលទោណិយា បក្ខិបិត្វា អញ្ញិស្សា អាយសាយ ទោណិយា បដិកុជ្ជិ។

    “Yes, Your Majesty,” replied Piyaka the treasurer, and he did as the king instructed.

    អថ ខោ បិយកស្ស កោសារក្ខស្ស ឯតទហោសិ: “ឥមស្ស ខោ មុណ្ឌស្ស រញ្ញោ ភទ្ទា ទេវី កាលង្កតា បិយា មនាបា។ សោ ភទ្ទាយ ទេវិយា កាលង្កតាយ បិយាយ មនាបាយ នេវ ន្ហាយតិ ន វិលិម្បតិ ន ភត្តំ ភុញ្ជតិ ន កម្មន្តំ បយោជេតិ—រត្តិន្ទិវំ ភទ្ទាយ ទេវិយា សរីរេ អជ្ឈោមុច្ឆិតោ។ កំ នុ ខោ មុណ្ឌោ រាជា សមណំ វា ព្រាហ្មណំ វា បយិរុបាសេយ្យ, យស្ស ធម្មំ សុត្វា សោកសល្លំ បជហេយ្យា”តិ។

    Then it occurred to Piyaka, “King Muṇḍa’s dear and beloved Queen Bhaddā has passed away. Since then the king does not bathe, anoint himself, eat his meals, or apply himself to his work. Day and night he broods over Queen Bhaddā’s corpse. Now, what ascetic or brahmin might the king pay homage to, whose teaching could help the king give up sorrow’s arrow?”

    អថ ខោ បិយកស្ស កោសារក្ខស្ស ឯតទហោសិ: “អយំ ខោ អាយស្មា នារទោ បាដលិបុត្តេ វិហរតិ កុក្កុដារាមេ។ តំ ខោ បនាយស្មន្តំ នារទំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ: ‘បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី ពហុស្សុតោ ចិត្តកថី កល្យាណបដិភានោ វុទ្ធោ ចេវ អរហា ចៜ។ យន្នូន មុណ្ឌោ រាជា អាយស្មន្តំ នារទំ បយិរុបាសេយ្យ, អប្បេវ នាម មុណ្ឌោ រាជា អាយស្មតោ នារទស្ស ធម្មំ សុត្វា សោកសល្លំ បជហេយ្យា”តិ។

    Then it occurred to Piyaka, “This Venerable Nārada is staying in the Chicken Monastery at Pāṭaliputta. He has this good reputation: ‘He is astute, competent, intelligent, learned, a brilliant speaker, eloquent, mature, a perfected one.’ What if King Muṇḍa was to pay homage to Venerable Nārada? Hopefully when he hears Nārada’s teaching, the king could give up sorrow’s arrow.”

    អថ ខោ បិយកោ កោសារក្ខោ យេន មុណ្ឌោ រាជា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា មុណ្ឌំ រាជានំ ឯតទវោច: “អយំ ខោ, ទេវ, អាយស្មា នារទោ បាដលិបុត្តេ វិហរតិ កុក្កុដារាមេ។ តំ ខោ បនាយស្មន្តំ នារទំ ឯវំ កល្យាណោ កិត្តិសទ្ទោ អព្ភុគ្គតោ: ‘បណ្ឌិតោ វិយត្តោ មេធាវី ពហុស្សុតោ ចិត្តកថី កល្យាណបដិភានោ វុទ្ធោ ចេវ អរហា ចៜ។ យទិ បន ទេវោ អាយស្មន្តំ នារទំ បយិរុបាសេយ្យ, អប្បេវ នាម ទេវោ អាយស្មតោ នារទស្ស ធម្មំ សុត្វា សោកសល្លំ បជហេយ្យា”តិ។

    Then Piyaka went to the king and said to him, “Sire, this Venerable Nārada is staying in the Chicken Monastery at Pāṭaliputta. He has this good reputation: ‘He is astute, competent, intelligent, learned, a brilliant speaker, eloquent, mature, a perfected one.’ What if Your Majesty was to pay homage to Venerable Nārada? Hopefully when you hear Nārada’s teaching, you could give up sorrow’s arrow.”

    “តេន ហិ, សម្ម បិយក, អាយស្មន្តំ នារទំ បដិវេទេហិ។ កថញ្ហិ នាម មាទិសោ សមណំ វា ព្រាហ្មណំ វា វិជិតេ វសន្តំ បុព្ពេ អប្បដិសំវិទិតោ ឧបសង្កមិតព្ពំ មញ្ញេយ្យា”តិ។

    “Well then, my good Piyaka, let Nārada know. For how could one such as I presume to visit an ascetic or brahmin in my realm without first letting them know?”

    “ឯវំ, ទេវា”តិ ខោ បិយកោ កោសារក្ខោ មុណ្ឌស្ស រញ្ញោ បដិស្សុត្វា យេនាយស្មា នារទោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ នារទំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ បិយកោ កោសារក្ខោ អាយស្មន្តំ នារទំ ឯតទវោច: “ឥមស្ស, ភន្តេ, មុណ្ឌស្ស រញ្ញោ ភទ្ទា ទេវី កាលង្កតា បិយា មនាបា។ សោ ភទ្ទាយ ទេវិយា កាលង្កតាយ បិយាយ មនាបាយ នេវ ន្ហាយតិ ន វិលិម្បតិ ន ភត្តំ ភុញ្ជតិ ន កម្មន្តំ បយោជេតិ—រត្តិន្ទិវំ ភទ្ទាយ ទេវិយា សរីរេ អជ្ឈោមុច្ឆិតោ។ សាធុ, ភន្តេ, អាយស្មា នារទោ មុណ្ឌស្ស រញ្ញោ តថា ធម្មំ ទេសេតុ យថា មុណ្ឌោ រាជា អាយស្មតោ នារទស្ស ធម្មំ សុត្វា សោកសល្លំ បជហេយ្យា”តិ។

    “Yes, Your Majesty,” replied Piyaka the treasurer. He went to Nārada, bowed, sat down to one side, and said to him, “Sir, King Muṇḍa’s dear and beloved Queen Bhaddā has passed away. And since she passed away, the king has not bathed, anointed himself, eaten his meals, or got his business done. Day and night he broods over Queen Bhaddā’s corpse. Sir, please teach the king so that, when he hears your teaching, he can give up sorrow’s arrow.”

    “យស្សទានិ, បិយក, មុណ្ឌោ រាជា កាលំ មញ្ញតី”តិ។

    “Please, Piyaka, let the king come when he likes.”

    អថ ខោ បិយកោ កោសារក្ខោ ឧដ្ឋាយាសនា អាយស្មន្តំ នារទំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា យេន មុណ្ឌោ រាជា តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា មុណ្ឌំ រាជានំ ឯតទវោច: “កតាវកាសោ ខោ, ទេវ, អាយស្មតា នារទេន។ យស្សទានិ ទេវោ កាលំ មញ្ញតី”តិ។

    Then Piyaka got up from his seat, bowed, and respectfully circled Venerable Nārada, keeping him on his right, before going to the king and saying, “Sire, the request for an audience with Venerable Nārada has been granted. Please, Your Majesty, go at your convenience.”

    “តេន ហិ, សម្ម បិយក, ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យោជាបេហី”តិ។

    “Well then, my good Piyaka, harness the finest chariots.”

    “ឯវំ, ទេវា”តិ ខោ បិយកោ កោសារក្ខោ មុណ្ឌស្ស រញ្ញោ បដិស្សុត្វា ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ យោជាបេត្វា មុណ្ឌំ រាជានំ ឯតទវោច:

    “Yes, Your Majesty,” replied Piyaka the treasurer. He did so, then told the king:

    “យុត្តានិ ខោ តេ, ទេវ, ភទ្រានិ ភទ្រានិ យានានិ។ យស្សទានិ ទេវោ កាលំ មញ្ញតី”តិ។

    “Sire, the finest chariots are harnessed. Please, Your Majesty, go at your convenience.”

    អថ ខោ មុណ្ឌោ រាជា ភទ្រំ យានំ អភិរុហិត្វា ភទ្រេហិ ភទ្រេហិ យានេហិ យេន កុក្កុដារាមោ តេន បាយាសិ មហច្ចា រាជានុភាវេន អាយស្មន្តំ នារទំ ទស្សនាយ។ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ យានេន គន្ត្វា, យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោវ អារាមំ បាវិសិ។ អថ ខោ មុណ្ឌោ រាជា យេន អាយស្មា នារទោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មន្តំ នារទំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ មុណ្ឌំ រាជានំ អាយស្មា នារទោ ឯតទវោច:

    Then King Muṇḍa mounted a fine carriage and, along with other fine carriages, set out in full royal pomp to see Venerable Nārada at the Chicken Monastery. He went by carriage as far as the terrain allowed, then descended and entered the monastery on foot. Then the king went up to Nārada, bowed, and sat down to one side. Then Nārada said to him:

    “បញ្ចិមានិ, មហារាជ, អលព្ភនីយានិ ឋានានិ សមណេន វា ព្រាហ្មណេន វា ទេវេន វា មារេន វា ព្រហ្មុនា វា កេនចិ វា លោកស្មិំ។ កតមានិ បញ្ច? ‘ជរាធម្មំ មា ជីរីៜតិ អលព្ភនីយំ ឋានំ សមណេន វា ព្រាហ្មណេន វា ទេវេន វា មារេន វា ព្រហ្មុនា វា កេនចិ វា លោកស្មិំ។ ‘ព្យាធិធម្មំ មា ព្យាធីយីៜតិ …បេ… ‘មរណធម្មំ មា មីយីៜតិ … ‘ខយធម្មំ មា ខីយីៜតិ … ‘នស្សនធម្មំ មា នស្សីៜតិ អលព្ភនីយំ ឋានំ សមណេន វា ព្រាហ្មណេន វា ទេវេន វា មារេន វា ព្រហ្មុនា វា កេនចិ វា លោកស្មិំ។

    “Great king, there are five things that cannot be had by any ascetic or brahmin or god or Māra or Brahmā or by anyone in the world. What five? That someone liable to old age should not grow old. … That someone liable to sickness should not get sick. … That someone liable to death should not die. … That someone liable to ending should not end. … That someone liable to perishing should not perish. …

    អស្សុតវតោ, មហារាជ, បុថុជ្ជនស្ស ជរាធម្មំ ជីរតិ។ សោ ជរាធម្មេ ជិណ្ណេ ន ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ: ‘ន ខោ មយ្ហេវេកស្ស ជរាធម្មំ ជីរតិ, អថ ខោ យាវតា សត្តានំ អាគតិ គតិ ចុតិ ឧបបត្តិ សព្ពេសំ សត្តានំ ជរាធម្មំ ជីរតិ។ អហញ្ចេវ ខោ បន ជរាធម្មេ ជិណ្ណេ សោចេយ្យំ កិលមេយ្យំ បរិទេវេយ្យំ, ឧរត្តាឡិំ កន្ទេយ្យំ, សម្មោហំ អាបជ្ជេយ្យំ, ភត្តម្បិ មេ នច្ឆាទេយ្យ, កាយេបិ ទុព្ពណ្ណិយំ ឱក្កមេយ្យ, កម្មន្តាបិ នប្បវត្តេយ្យុំ, អមិត្តាបិ អត្តមនា អស្សុ, មិត្តាបិ ទុម្មនា អស្សូៜតិ។ សោ ជរាធម្មេ ជិណ្ណេ សោចតិ កិលមតិ បរិទេវតិ, ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ, សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ អយំ វុច្ចតិ, មហារាជ: ‘អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ វិទ្ធោ សវិសេន សោកសល្លេន អត្តានំយេវ បរិតាបេតិៜ។

    An unlearned ordinary person has someone liable to old age who grows old. But they don’t reflect on old age: ‘It’s not just me who has someone liable to old age who grows old. For all sentient beings have someone liable to old age who grows old, as long as sentient beings come and go, pass away and are reborn. If I were to sorrow and wail and lament, beating my breast and falling into confusion, just because someone liable to old age grows old, I’d lose my appetite and my physical appearance would deteriorate. My work wouldn’t get done, my enemies would be encouraged, and my friends would be dispirited.’ And so, when someone liable to old age grows old, they sorrow and wail and lament, beating their breast and falling into confusion. This is called an unlearned ordinary person struck by sorrow’s poisoned arrow, who only mortifies themselves.

    បុន ចបរំ, មហារាជ, អស្សុតវតោ បុថុជ្ជនស្ស ព្យាធិធម្មំ ព្យាធីយតិ …បេ… មរណធម្មំ មីយតិ … ខយធម្មំ ខីយតិ … នស្សនធម្មំ នស្សតិ។ សោ នស្សនធម្មេ នដ្ឋេ ន ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ: ‘ន ខោ មយ្ហេវេកស្ស នស្សនធម្មំ នស្សតិ, អថ ខោ យាវតា សត្តានំ អាគតិ គតិ ចុតិ ឧបបត្តិ សព្ពេសំ សត្តានំ នស្សនធម្មំ នស្សតិ។ អហញ្ចេវ ខោ បន នស្សនធម្មេ នដ្ឋេ សោចេយ្យំ កិលមេយ្យំ បរិទេវេយ្យំ, ឧរត្តាឡិំ កន្ទេយ្យំ, សម្មោហំ អាបជ្ជេយ្យំ, ភត្តម្បិ មេ នច្ឆាទេយ្យ, កាយេបិ ទុព្ពណ្ណិយំ ឱក្កមេយ្យ, កម្មន្តាបិ នប្បវត្តេយ្យុំ, អមិត្តាបិ អត្តមនា អស្សុ, មិត្តាបិ ទុម្មនា អស្សូៜតិ។ សោ នស្សនធម្មេ នដ្ឋេ សោចតិ កិលមតិ បរិទេវតិ, ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ, សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ អយំ វុច្ចតិ, មហារាជ: ‘អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ វិទ្ធោ សវិសេន សោកសល្លេន អត្តានំយេវ បរិតាបេតិៜ។

    Furthermore, an unlearned ordinary person has someone liable to sickness … death … ending … perishing. But they don’t reflect on perishing: ‘It’s not just me who has someone liable to perishing who perishes. For all sentient beings have someone liable to perishing who perishes, as long as sentient beings come and go, pass away and are reborn. If I were to sorrow and wail and lament, beating my breast and falling into confusion, just because someone liable to perishing perishes, I’d lose my appetite and my physical appearance would deteriorate. My work wouldn’t get done, my enemies would be encouraged, and my friends would be dispirited.’ And so, when someone liable to perishing perishes, they sorrow and wail and lament, beating their breast and falling into confusion. This is called an unlearned ordinary person struck by sorrow’s poisoned arrow, who only mortifies themselves.

    សុតវតោ ច ខោ, មហារាជ, អរិយសាវកស្ស ជរាធម្មំ ជីរតិ។ សោ ជរាធម្មេ ជិណ្ណេ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ: ‘ន ខោ មយ្ហេវេកស្ស ជរាធម្មំ ជីរតិ, អថ ខោ យាវតា សត្តានំ អាគតិ គតិ ចុតិ ឧបបត្តិ សព្ពេសំ សត្តានំ ជរាធម្មំ ជីរតិ។ អហញ្ចេវ ខោ បន ជរាធម្មេ ជិណ្ណេ សោចេយ្យំ កិលមេយ្យំ បរិទេវេយ្យំ, ឧរត្តាឡិំ កន្ទេយ្យំ, សម្មោហំ អាបជ្ជេយ្យំ, ភត្តម្បិ មេ នច្ឆាទេយ្យ, កាយេបិ ទុព្ពណ្ណិយំ ឱក្កមេយ្យ, កម្មន្តាបិ នប្បវត្តេយ្យុំ, អមិត្តាបិ អត្តមនា អស្សុ, មិត្តាបិ ទុម្មនា អស្សូៜតិ។ សោ ជរាធម្មេ ជិណ្ណេ ន សោចតិ ន កិលមតិ ន បរិទេវតិ, ន ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ, ន សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ អយំ វុច្ចតិ, មហារាជ: ‘សុតវា អរិយសាវកោ អព្ពុហិ សវិសំ សោកសល្លំ, យេន វិទ្ធោ អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ អត្តានំយេវ បរិតាបេតិ។ អសោកោ វិសល្លោ អរិយសាវកោ អត្តានំយេវ បរិនិព្ពាបេតិៜ។

    A learned noble disciple has someone liable to old age who grows old. So they reflect on old age: ‘It’s not just me who has someone liable to old age who grows old. For all sentient beings have someone liable to old age who grows old, as long as sentient beings come and go, pass away and are reborn. If I were to sorrow and wail and lament, beating my breast and falling into confusion, just because someone liable to old age grows old, I’d lose my appetite and my physical appearance would deteriorate. My work wouldn’t get done, my enemies would be encouraged, and my friends would be dispirited.’ And so, when someone liable to old age grows old, they don’t sorrow and wail and lament, beating their breast and falling into confusion. This is called a learned noble disciple who has drawn out sorrow’s poisoned arrow, struck by which unlearned ordinary people only mortify themselves. Sorrowless, free of thorns, that noble disciple only extinguishes themselves.

    បុន ចបរំ, មហារាជ, សុតវតោ អរិយសាវកស្ស ព្យាធិធម្មំ ព្យាធីយតិ …បេ… មរណធម្មំ មីយតិ … ខយធម្មំ ខីយតិ … នស្សនធម្មំ នស្សតិ។ សោ នស្សនធម្មេ នដ្ឋេ ឥតិ បដិសញ្ចិក្ខតិ: ‘ន ខោ មយ្ហេវេកស្ស នស្សនធម្មំ នស្សតិ, អថ ខោ យាវតា សត្តានំ អាគតិ គតិ ចុតិ ឧបបត្តិ សព្ពេសំ សត្តានំ នស្សនធម្មំ នស្សតិ។ អហញ្ចេវ ខោ បន នស្សនធម្មេ នដ្ឋេ សោចេយ្យំ កិលមេយ្យំ បរិទេវេយ្យំ, ឧរត្តាឡិំ កន្ទេយ្យំ, សម្មោហំ អាបជ្ជេយ្យំ, ភត្តម្បិ មេ នច្ឆាទេយ្យ, កាយេបិ ទុព្ពណ្ណិយំ ឱក្កមេយ្យ, កម្មន្តាបិ នប្បវត្តេយ្យុំ, អមិត្តាបិ អត្តមនា អស្សុ, មិត្តាបិ ទុម្មនា អស្សូៜតិ។ សោ នស្សនធម្មេ នដ្ឋេ ន សោចតិ ន កិលមតិ ន បរិទេវតិ, ន ឧរត្តាឡិំ កន្ទតិ, ន សម្មោហំ អាបជ្ជតិ។ អយំ វុច្ចតិ, មហារាជ: ‘សុតវា អរិយសាវកោ អព្ពុហិ សវិសំ សោកសល្លំ, យេន វិទ្ធោ អស្សុតវា បុថុជ្ជនោ អត្តានំយេវ បរិតាបេតិ។ អសោកោ វិសល្លោ អរិយសាវកោ អត្តានំយេវ បរិនិព្ពាបេតិៜ។

    Furthermore, a learned noble disciple has someone liable to sickness … death … ending … perishing. So they reflect on perishing: ‘It’s not just me who has someone liable to perishing who perishes. For all sentient beings have someone liable to perishing who perishes, as long as sentient beings come and go, pass away and are reborn. If I were to sorrow and wail and lament, beating my breast and falling into confusion, just because someone liable to perishing perishes, I’d lose my appetite and my physical appearance would deteriorate. My work wouldn’t get done, my enemies would be encouraged, and my friends would be dispirited.’ And so, when someone liable to perishing perishes, they don’t sorrow and wail and lament, beating their breast and falling into confusion. This is called a learned noble disciple who has drawn out sorrow’s poisoned arrow, struck by which unlearned ordinary people only mortify themselves. Sorrowless, free of thorns, that noble disciple only extinguishes themselves.

    ឥមានិ ខោ, មហារាជ, បញ្ច អលព្ភនីយានិ ឋានានិ សមណេន វា ព្រាហ្មណេន វា ទេវេន វា មារេន វា ព្រហ្មុនា វា កេនចិ វា លោកស្មិន្តិ។

    These are the five things that cannot be had by any ascetic or brahmin or god or Māra or Brahmā or by anyone in the world.

    ន សោចនាយ បរិទេវនាយ, អត្ថោធ លព្ភា អបិ អប្បកោបិ; សោចន្តមេនំ ទុខិតំ វិទិត្វា, បច្ចត្ថិកា អត្តមនា ភវន្តិ។

    Sorrowing and lamenting doesn’t do even a little bit of good. When they know that you’re sad, your enemies are encouraged.

    យតោ ច ខោ បណ្ឌិតោ អាបទាសុ, ន វេធតី អត្ថវិនិច្ឆយញ្ញូ; បច្ចត្ថិកាស្ស ទុខិតា ភវន្តិ, ទិស្វា មុខំ អវិការំ បុរាណំ។

    When an astute person doesn’t waver in the face of adversity, as they’re able to assess what’s beneficial, their enemies suffer, seeing that their normal expression doesn’t change.

    ជប្បេន មន្តេន សុភាសិតេន, អនុប្បទានេន បវេណិយា វា; យថា យថា យត្ថ លភេថ អត្ថំ, តថា តថា តត្ថ បរក្កមេយ្យ។

    Chants, recitations, fine sayings, charity or traditions: if by means of any such things you benefit, then by all means keep doing them.

    សចេ បជានេយ្យ អលព្ភនេយ្យោ, មយាវ អញ្ញេន វា ឯស អត្ថោ; អសោចមានោ អធិវាសយេយ្យ, កម្មំ ទឡ្ហំ កិន្តិ ករោមិ ទានី”តិ។

    But if you understand that ‘this good thing can’t be had by me or by anyone else’, you should accept it without sorrowing, thinking: ‘The karma is strong. What can I do now?’”

    ឯវំ វុត្តេ, មុណ្ឌោ រាជា អាយស្មន្តំ នារទំ ឯតទវោច: “កោ នាមោ អយំ, ភន្តេ, ធម្មបរិយាយោ”តិ?

    When he said this, King Muṇḍa said to Venerable Nārada, “Sir, what is the name of this exposition of the teaching?”

    “សោកសល្លហរណោ នាម អយំ, មហារាជ, ធម្មបរិយាយោ”តិ។

    “Great king, this exposition of the teaching is called ‘Pulling Out Sorrow’s Arrow’.”

    “តគ្ឃ, ភន្តេ, សោកសល្លហរណោ។ ឥមញ្ហិ មេ, ភន្តេ, ធម្មបរិយាយំ សុត្វា សោកសល្លំ បហីនន៑”តិ។

    “Indeed, sir, this is the pulling out of sorrow’s arrow! Hearing this exposition of the teaching, I’ve given up sorrow’s arrow.”

    អថ ខោ មុណ្ឌោ រាជា បិយកំ កោសារក្ខំ អាមន្តេសិ: “តេន ហិ, សម្ម បិយក, ភទ្ទាយ ទេវិយា សរីរំ ឈាបេថ; ថូបញ្ចស្សា ករោថ។ អជ្ជតគ្គេ ទានិ មយំ ន្ហាយិស្សាម ចេវ វិលិម្បិស្សាម ភត្តញ្ច ភុញ្ជិស្សាម កម្មន្តេ ច បយោជេស្សាមា”តិ។

    Then King Muṇḍa addressed his treasurer, Piyaka, “Well then, my good Piyaka, cremate Queen Bhaddā’s corpse and build a monument. From this day forth, I will bathe, anoint myself, eat my meals, and apply myself to my work.”

    ទសមំ។

    មុណ្ឌរាជវគ្គោ បញ្ចមោ។

    តស្សុទ្ទានំ

    អាទិយោ សប្បុរិសោ ឥដ្ឋា, មនាបទាយីភិសន្ទំ; សម្បទា ច ធនំ ឋានំ, កោសលោ នារទេន ចាតិ។

    បឋមោ បណ្ណាសកោ សមត្តោ។





    The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]


    © 1991-2024 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact