| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
นสมฺมาวตฺตนาทิกถา
Nasammāvattanādikathā
๖๘. อุปชฺฌายวตฺตนฺติ อุปชฺฌายมฺหิ วตฺติตพฺพํ วตฺตํฯ โสติ สทฺธิวิหาริโกฯ ทุกฺกฎํ อาปชฺชตีติ อสฺส, โส วา ทุกฺกฎํ อาปชฺชตีติ โยชนาฯ ปณาเมตโพฺพติ เอตฺถ ปปุพฺพ นมุธาตุ อตฺถปกรณาทิวเสน อิธ อปสาทนโตฺถติ อาห ‘‘อปสาเทตโพฺพ’’ติฯ อธิมตฺตนฺติ อธิกปฺปมาณํฯ เคหสิตเปมนฺติ เมตฺตาสิเนหํฯ วุตฺตปฎิปกฺขนเยนาติ กณฺหปเกฺข วุเตฺตน ปฎิปเกฺขน นเยนฯ อลํ ปณาเมตุนฺติ เอตฺถ อลํสทฺทสฺส อรหตฺถปฎิกฺขิเตฺตสุ ทฺวีสุ อเตฺถสุ อรหโตฺถติ อาห ‘‘ยุโตฺต ปณาเมตุ’’นฺติฯ
68.Upajjhāyavattanti upajjhāyamhi vattitabbaṃ vattaṃ. Soti saddhivihāriko. Dukkaṭaṃ āpajjatīti assa, so vā dukkaṭaṃ āpajjatīti yojanā. Paṇāmetabboti ettha papubba namudhātu atthapakaraṇādivasena idha apasādanatthoti āha ‘‘apasādetabbo’’ti. Adhimattanti adhikappamāṇaṃ. Gehasitapemanti mettāsinehaṃ. Vuttapaṭipakkhanayenāti kaṇhapakkhe vuttena paṭipakkhena nayena. Alaṃ paṇāmetunti ettha alaṃsaddassa arahatthapaṭikkhittesu dvīsu atthesu arahatthoti āha ‘‘yutto paṇāmetu’’nti.
สาติสาโร โหตีติ เอตฺถ ปกติภาวํ อติกฺกมิตฺวา สรณํ ปวตฺตนํ อติสาโร, โทโสฯ สํวิชฺชติ โส เอตสฺสาติ สาติสาโรติ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘สโทโส โหตี’’ติฯ ตสฺสตฺถํ ทเสฺสตุํ วุตฺตํ ‘‘อาปตฺติํ อาปชฺชตี’’ติฯ อาปตฺตินฺติ ทุกฺกฎาปตฺติํฯ ตนฺติ วตฺตํฯ
Sātisāro hotīti ettha pakatibhāvaṃ atikkamitvā saraṇaṃ pavattanaṃ atisāro, doso. Saṃvijjati so etassāti sātisāroti dassento āha ‘‘sadoso hotī’’ti. Tassatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘āpattiṃ āpajjatī’’ti. Āpattinti dukkaṭāpattiṃ. Tanti vattaṃ.
เตสนฺติ สทฺธิวิหาริกานํฯ วตฺตนฺติ พหุกานํ สทฺธิวิหาริกานํ วตฺตํฯ สาทิยนํ วา…เป.… พาโล โหตีติ เอตฺถ พาลสฺส การณํ ทเสฺสตุํ วุตฺตํ ‘‘สาทิยนํ วา อสาทิยนํ วา น ชานาตี’’ติฯ สาทิยนสฺส วา อสาทิยนสฺส วา อชานนตฺตา พาโล โหตีติ วุตฺตํ โหติฯ อชานนสฺส การณํ ทเสฺสตุํ วุตฺตํ ‘‘พาโล โหตี’’ติฯ พาลตฺตา สาทิยนํ วา อสาทิยนํ วา น ชานาตีติ วุตฺตํ โหติฯ เตสูติ พหุเกสุ สทฺธิวิหาริเกสุฯ ตสฺสาติ วตฺตสมฺปนฺนภิกฺขุสฺสฯ เตสนฺติ อิตเรสํ สทฺธิวิหาริกานํฯ
Tesanti saddhivihārikānaṃ. Vattanti bahukānaṃ saddhivihārikānaṃ vattaṃ. Sādiyanaṃ vā…pe… bālo hotīti ettha bālassa kāraṇaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘sādiyanaṃ vā asādiyanaṃ vā na jānātī’’ti. Sādiyanassa vā asādiyanassa vā ajānanattā bālo hotīti vuttaṃ hoti. Ajānanassa kāraṇaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘bālo hotī’’ti. Bālattā sādiyanaṃ vā asādiyanaṃ vā na jānātīti vuttaṃ hoti. Tesūti bahukesu saddhivihārikesu. Tassāti vattasampannabhikkhussa. Tesanti itaresaṃ saddhivihārikānaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๑๗. ปณามิตกถา • 17. Paṇāmitakathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / นสมฺมาวตฺตนาทิกถา • Nasammāvattanādikathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / นสมฺมาวตฺตนาทิกถาวณฺณนา • Nasammāvattanādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / นสมฺมาวตฺตนาทิกถาวณฺณนา • Nasammāvattanādikathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / นสมฺมาวตฺตนาทิกถาวณฺณนา • Nasammāvattanādikathāvaṇṇanā
