| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
४. नसन्तिसुत्तं
4. Nasantisuttaṃ
३४. एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। अथ खो सम्बहुला सतुल्लपकायिका देवतायो अभिक्कन्ताय रत्तिया अभिक्कन्तवण्णा केवलकप्पं जेतवनं ओभासेत्वा येन भगवा तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं अट्ठंसु। एकमन्तं ठिता खो एका देवता भगवतो सन्तिके इमं गाथं अभासि –
34. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho sambahulā satullapakāyikā devatāyo abhikkantāya rattiyā abhikkantavaṇṇā kevalakappaṃ jetavanaṃ obhāsetvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho ekā devatā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘न सन्ति कामा मनुजेसु निच्चा,
‘‘Na santi kāmā manujesu niccā,
येसु पमत्तो अपुनागमनं,
Yesu pamatto apunāgamanaṃ,
अनागन्ता पुरिसो मच्चुधेय्या’’ति॥
Anāgantā puriso maccudheyyā’’ti.
‘‘छन्दजं अघं छन्दजं दुक्खं।
‘‘Chandajaṃ aghaṃ chandajaṃ dukkhaṃ;
छन्दविनया अघविनयो।
Chandavinayā aghavinayo;
अघविनया दुक्खविनयो’’ति॥
Aghavinayā dukkhavinayo’’ti.
‘‘न ते कामा यानि चित्रानि लोके,
‘‘Na te kāmā yāni citrāni loke,
सङ्कप्परागो पुरिसस्स कामो।
Saṅkapparāgo purisassa kāmo;
तिट्ठन्ति चित्रानि तथेव लोके,
Tiṭṭhanti citrāni tatheva loke,
अथेत्थ धीरा विनयन्ति छन्दं॥
Athettha dhīrā vinayanti chandaṃ.
‘‘कोधं जहे विप्पजहेय्य मानं,
‘‘Kodhaṃ jahe vippajaheyya mānaṃ,
संयोजनं सब्बमतिक्कमेय्य।
Saṃyojanaṃ sabbamatikkameyya;
तं नामरूपस्मिमसज्जमानं,
Taṃ nāmarūpasmimasajjamānaṃ,
अकिञ्चनं नानुपतन्ति दुक्खा॥
Akiñcanaṃ nānupatanti dukkhā.
अच्छेच्छि तण्हं इध नामरूपे।
Acchecchi taṇhaṃ idha nāmarūpe;
तं छिन्नगन्थं अनिघं निरासं,
Taṃ chinnaganthaṃ anighaṃ nirāsaṃ,
परियेसमाना नाज्झगमुं।
Pariyesamānā nājjhagamuṃ;
देवा मनुस्सा इध वा हुरं वा,
Devā manussā idha vā huraṃ vā,
सग्गेसु वा सब्बनिवेसनेसू’’ति॥
Saggesu vā sabbanivesanesū’’ti.
‘‘तं चे हि नाद्दक्खुं तथाविमुत्तं (इच्चायस्मा मोघराजा),
‘‘Taṃ ce hi nāddakkhuṃ tathāvimuttaṃ (iccāyasmā mogharājā),
देवा मनुस्सा इध वा हुरं वा।
Devā manussā idha vā huraṃ vā;
नरुत्तमं अत्थचरं नरानं,
Naruttamaṃ atthacaraṃ narānaṃ,
ये तं नमस्सन्ति पसंसिया ते’’ति॥
Ye taṃ namassanti pasaṃsiyā te’’ti.
‘‘पसंसिया तेपि भवन्ति भिक्खू (मोघराजाति भगवा),
‘‘Pasaṃsiyā tepi bhavanti bhikkhū (mogharājāti bhagavā),
ये तं नमस्सन्ति तथाविमुत्तं।
Ye taṃ namassanti tathāvimuttaṃ;
अञ्ञाय धम्मं विचिकिच्छं पहाय,
Aññāya dhammaṃ vicikicchaṃ pahāya,
सङ्गातिगा तेपि भवन्ति भिक्खू’’ति॥
Saṅgātigā tepi bhavanti bhikkhū’’ti.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ४. नसन्तिसुत्तवण्णना • 4. Nasantisuttavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ४. नसन्तिसुत्तवण्णना • 4. Nasantisuttavaṇṇanā
