Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၄. နသန္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ
4. Nasantisuttavaṇṇanā
၃၄. ကမနီယာနီတိ ကန္တာနိ။ တတော ဧဝ ဧတာနိ ဣဋ္ဌာရမ္မဏာနိ သုခာရမ္မဏာနိ ရူပာဒီနိ, တေ ပန ဝတ္ထုကာမာ, တဒာရမ္မဏကိလေသကာမာ ဝာ။ ‘‘န သန္တိ ကာမာ မနုဇေသူ’’တိ ဒေသနာသီသမေတံ, နိစ္ဆယေန ကာမာ အနိစ္စာယေဝ။ မစ္စု ဓီယတိ ဧတ္ထာတိ မစ္စုဓေယ္ယံ။ န ပုန အာဂစ္ဆတိ ဧတ္ထ တံ အပုနာဂမနံ။ အပုနာဂမနသင္ခာတံ နိဗ္ဗာနံ အနုပဂစ္ဆနတော။ နိဗ္ဗာနံ ဟီတိအာဒိ ဝုတ္တသ္သေဝတ္ထသ္သ ဝိဝရဏံ။ ဗဒ္ဓောတိ ပဋိဗဒ္ဓစိတ္တော။ ပမတ္တောတိ ဝောသ္သဂ္ဂပမာဒံ အာပန္နော။
34.Kamanīyānīti kantāni. Tato eva etāni iṭṭhārammaṇāni sukhārammaṇāni rūpādīni, te pana vatthukāmā, tadārammaṇakilesakāmā vā. ‘‘Na santi kāmā manujesū’’ti desanāsīsametaṃ, nicchayena kāmā aniccāyeva. Maccu dhīyati etthāti maccudheyyaṃ. Na puna āgacchati ettha taṃ apunāgamanaṃ. Apunāgamanasaṅkhātaṃ nibbānaṃ anupagacchanato. Nibbānaṃ hītiādi vuttassevatthassa vivaraṇaṃ. Baddhoti paṭibaddhacitto. Pamattoti vossaggapamādaṃ āpanno.
တဏ္ဟာဆန္ဒတော ဇာတံ တသ္သ ဝိသေသပစ္စယတ္တာ။ ဣစ္ဆိတံ ဟနတီတိ အဃံ, ဒုက္ခံ။ ဣဓ ပန အနဝသေသပရိယာဒာနဝသေန ပဉ္စုပာဒာနက္ခန္ဓာ ဒုက္ခန္တိ။ ဆန္ဒဝိနယာ အဃဝိနယောတိ ဟေတုနိရောဓေန ဟိ ဖလနိရောဓော, ဧဝံ သဥပာဒိသေသနိဗ္ဗာနံ ဝတ္ဝာ အဃဝိနယာ ဒုက္ခဝိနယောတိ အနုပာဒိသေသနိဗ္ဗာနံ ဝဒတိ။
Taṇhāchandatojātaṃ tassa visesapaccayattā. Icchitaṃ hanatīti aghaṃ, dukkhaṃ. Idha pana anavasesapariyādānavasena pañcupādānakkhandhā dukkhanti. Chandavinayā aghavinayoti hetunirodhena hi phalanirodho, evaṃ saupādisesanibbānaṃ vatvā aghavinayā dukkhavinayoti anupādisesanibbānaṃ vadati.
စိတ္ရာနီတိ ကိလေသကာမာပိ ဝေဒနာဒိဋ္ဌိသမ္ပယောဂဘေဒေန ဟောန္တိ, အာကာရဘေဒေန စ အတ္ထိ သဝိဃာတာဝိဃာတာတိ တတော ဝိသေသေတုံ ‘‘အာရမ္မဏစိတ္တာနီ’’တိ ဝုတ္တံ။ သင္ကပ္ပိတရာဂောတိ သုဘာဒိဝသေန သင္ကပ္ပိတဝတ္ထုမ္ဟိ ရာဂော။ ကိလေသကာမော ကာမောတိ ဝုတ္တော တသ္သေဝိဓ ဝိသေသတော ကာမဘာဝသိဒ္ဓိတော။ ပသူရသုတ္တေန ဝိဘာဝေတဗ္ဗော ‘‘န တေ ကာမာ’’တိအာဒိနာ တသ္သ ဝတ္ထုမ္ဟိ အာဂတတ္တာ။ ဣဒာနိ တမတ္ထံ သင္ခေပေနေဝ ဝိဘာဝေန္တော ‘‘ပသူရပရိဗ္ဗာဇကော ဟီ’’တိအာဒိမာဟ။ န တေ ကာမာ ယာနိ စိတ္ရာနိ လောကေတိ တေ စေ ကာမာ န ဟောန္တိ, ယာနိ လောကေ စိတ္ရာနိ ရူပာဒိအာရမ္မဏာနိ။ ဝေဒေသီတိ ကေဝလံ သင္ကပ္ပရာဂဉ္စ ကာမံ ကတ္ဝာ ဝဒေသိ စေ။ ဟေဟိန္တီတိ ဘဝေယ္ယုန္တိ အတ္ထော။ သုဏန္တော သဒ္ဒာနိ မနောရမာနိ, သတ္ထာပိ တေ ဟေဟိတိ ကာမဘောဂီတိ ပစ္စေကံ ဂာထာ, ဣဓ ပန သံခိပိတ္ဝာ ဒသ္သိတာ။ ဓီရာ နာမ ဓိတိသမ္ပန္နာတိ အာဟ ‘‘ပဏ္ဍိတာ’’တိ။
Citrānīti kilesakāmāpi vedanādiṭṭhisampayogabhedena honti, ākārabhedena ca atthi savighātāvighātāti tato visesetuṃ ‘‘ārammaṇacittānī’’ti vuttaṃ. Saṅkappitarāgoti subhādivasena saṅkappitavatthumhi rāgo. Kilesakāmo kāmoti vutto tassevidha visesato kāmabhāvasiddhito. Pasūrasuttena vibhāvetabbo ‘‘na te kāmā’’tiādinā tassa vatthumhi āgatattā. Idāni tamatthaṃ saṅkhepeneva vibhāvento ‘‘pasūraparibbājako hī’’tiādimāha. Na te kāmā yāni citrāni loketi te ce kāmā na honti, yāni loke citrāni rūpādiārammaṇāni. Vedesīti kevalaṃ saṅkapparāgañca kāmaṃ katvā vadesi ce. Hehintīti bhaveyyunti attho. Suṇanto saddāni manoramāni, satthāpi te hehiti kāmabhogīti paccekaṃ gāthā, idha pana saṃkhipitvā dassitā. Dhīrā nāma dhitisampannāti āha ‘‘paṇḍitā’’ti.
တသ္သာတိ ယော ပဟီနကောဓမာနော သဗ္ဗသော သံယောဇနာတိဂော နာမရူပသ္မိံ အသဇ္ဇန္တော ရာဂာဒိကိဉ္စနရဟိတော, တသ္သ။ မောဃရာဇာ နာမ ထေရော ဗာဝရီဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ပရိစာရကာနံ သောဠသန္နံ အညတရော။ ယထာနုသန္ဓိံ အပ္ပတ္တော သာဝသေသ-အတ္ထော, ကိဉ္စိ ဝတ္တဗ္ဗံ အတ္ထီတိ အဓိပ္ပာယော ။ သဗ္ဗသော ဝိမုတ္တတ္တာဝ ဒေဝမနုသ္သာ နမသ္သန္တိ, ယေ တံ ပဋိပဇ္ဇန္တိ။ တေသံ ကိံ ဟောတိ? ကိဉ္စိပိ န သိယာတိ အယမေတ္ထ အတ္ထဝိသေသော? ဒသဗလံ သန္ဓာယေဝမာဟ ဥက္ကဋ္ဌနိဒ္ဒေသေန။ အနုပဋိပတ္တိယာတိ ပဋိပတ္တိံ အနုဂန္တ္ဝာ ပဋိပဇ္ဇနေန။ နမသ္သန္တိ တံ ပူဇေန္တိ။
Tassāti yo pahīnakodhamāno sabbaso saṃyojanātigo nāmarūpasmiṃ asajjanto rāgādikiñcanarahito, tassa. Mogharājā nāma thero bāvarībrāhmaṇassa paricārakānaṃ soḷasannaṃ aññataro. Yathānusandhiṃ appatto sāvasesa-attho, kiñci vattabbaṃ atthīti adhippāyo . Sabbaso vimuttattāva devamanussā namassanti, ye taṃ paṭipajjanti. Tesaṃ kiṃ hoti? Kiñcipi na siyāti ayamettha atthaviseso? Dasabalaṃ sandhāyevamāha ukkaṭṭhaniddesena. Anupaṭipattiyāti paṭipattiṃ anugantvā paṭipajjanena. Namassanti taṃ pūjenti.
စတုသစ္စဓမ္မံ ဇာနိတ္ဝာတိ တေန ပဋိဝိဒ္ဓံ စတုသစ္စဓမ္မံ ပဋိဝိဇ္ဈိတ္ဝာ။ တထာ စ ဗုဒ္ဓသုဗုဒ္ဓတာယ နိဗ္ဗေမတိကာ ဟောန္တီတိ အာဟ ‘‘ဝိစိကိစ္ဆံ ပဟာယာ’’တိ။ တတော ပရံ ပန အနုက္ကမေန အဂ္ဂမဂ္ဂာဓိဂမေန သင္ဂာတိဂာပိ ဟောန္တိ။ အသေက္ခဓမ္မပာရိပူရိယာ ပသံသိယာ ဝိညူနံ ပသံသာပိ ဟောန္တီတိ။
Catusaccadhammaṃ jānitvāti tena paṭividdhaṃ catusaccadhammaṃ paṭivijjhitvā. Tathā ca buddhasubuddhatāya nibbematikā hontīti āha ‘‘vicikicchaṃ pahāyā’’ti. Tato paraṃ pana anukkamena aggamaggādhigamena saṅgātigāpi honti. Asekkhadhammapāripūriyā pasaṃsiyā viññūnaṃ pasaṃsāpi hontīti.
နသန္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nasantisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၄. နသန္တိသုတ္တံ • 4. Nasantisuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၄. နသန္တိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Nasantisuttavaṇṇanā