| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ನಸನ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Nasantisuttavaṇṇanā
೩೪. ಕಮನೀಯಾನೀತಿ ಕನ್ತಾನಿ। ತತೋ ಏವ ಏತಾನಿ ಇಟ್ಠಾರಮ್ಮಣಾನಿ ಸುಖಾರಮ್ಮಣಾನಿ ರೂಪಾದೀನಿ, ತೇ ಪನ ವತ್ಥುಕಾಮಾ, ತದಾರಮ್ಮಣಕಿಲೇಸಕಾಮಾ ವಾ। ‘‘ನ ಸನ್ತಿ ಕಾಮಾ ಮನುಜೇಸೂ’’ತಿ ದೇಸನಾಸೀಸಮೇತಂ, ನಿಚ್ಛಯೇನ ಕಾಮಾ ಅನಿಚ್ಚಾಯೇವ। ಮಚ್ಚು ಧೀಯತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಮಚ್ಚುಧೇಯ್ಯಂ। ನ ಪುನ ಆಗಚ್ಛತಿ ಏತ್ಥ ತಂ ಅಪುನಾಗಮನಂ। ಅಪುನಾಗಮನಸಙ್ಖಾತಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅನುಪಗಚ್ಛನತೋ। ನಿಬ್ಬಾನಂ ಹೀತಿಆದಿ ವುತ್ತಸ್ಸೇವತ್ಥಸ್ಸ ವಿವರಣಂ। ಬದ್ಧೋತಿ ಪಟಿಬದ್ಧಚಿತ್ತೋ। ಪಮತ್ತೋತಿ ವೋಸ್ಸಗ್ಗಪಮಾದಂ ಆಪನ್ನೋ।
34.Kamanīyānīti kantāni. Tato eva etāni iṭṭhārammaṇāni sukhārammaṇāni rūpādīni, te pana vatthukāmā, tadārammaṇakilesakāmā vā. ‘‘Na santi kāmā manujesū’’ti desanāsīsametaṃ, nicchayena kāmā aniccāyeva. Maccu dhīyati etthāti maccudheyyaṃ. Na puna āgacchati ettha taṃ apunāgamanaṃ. Apunāgamanasaṅkhātaṃ nibbānaṃ anupagacchanato. Nibbānaṃ hītiādi vuttassevatthassa vivaraṇaṃ. Baddhoti paṭibaddhacitto. Pamattoti vossaggapamādaṃ āpanno.
ತಣ್ಹಾಛನ್ದತೋ ಜಾತಂ ತಸ್ಸ ವಿಸೇಸಪಚ್ಚಯತ್ತಾ। ಇಚ್ಛಿತಂ ಹನತೀತಿ ಅಘಂ, ದುಕ್ಖಂ। ಇಧ ಪನ ಅನವಸೇಸಪರಿಯಾದಾನವಸೇನ ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾ ದುಕ್ಖನ್ತಿ। ಛನ್ದವಿನಯಾ ಅಘವಿನಯೋತಿ ಹೇತುನಿರೋಧೇನ ಹಿ ಫಲನಿರೋಧೋ, ಏವಂ ಸಉಪಾದಿಸೇಸನಿಬ್ಬಾನಂ ವತ್ವಾ ಅಘವಿನಯಾ ದುಕ್ಖವಿನಯೋತಿ ಅನುಪಾದಿಸೇಸನಿಬ್ಬಾನಂ ವದತಿ।
Taṇhāchandatojātaṃ tassa visesapaccayattā. Icchitaṃ hanatīti aghaṃ, dukkhaṃ. Idha pana anavasesapariyādānavasena pañcupādānakkhandhā dukkhanti. Chandavinayā aghavinayoti hetunirodhena hi phalanirodho, evaṃ saupādisesanibbānaṃ vatvā aghavinayā dukkhavinayoti anupādisesanibbānaṃ vadati.
ಚಿತ್ರಾನೀತಿ ಕಿಲೇಸಕಾಮಾಪಿ ವೇದನಾದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಪಯೋಗಭೇದೇನ ಹೋನ್ತಿ, ಆಕಾರಭೇದೇನ ಚ ಅತ್ಥಿ ಸವಿಘಾತಾವಿಘಾತಾತಿ ತತೋ ವಿಸೇಸೇತುಂ ‘‘ಆರಮ್ಮಣಚಿತ್ತಾನೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಸಙ್ಕಪ್ಪಿತರಾಗೋತಿ ಸುಭಾದಿವಸೇನ ಸಙ್ಕಪ್ಪಿತವತ್ಥುಮ್ಹಿ ರಾಗೋ। ಕಿಲೇಸಕಾಮೋ ಕಾಮೋತಿ ವುತ್ತೋ ತಸ್ಸೇವಿಧ ವಿಸೇಸತೋ ಕಾಮಭಾವಸಿದ್ಧಿತೋ। ಪಸೂರಸುತ್ತೇನ ವಿಭಾವೇತಬ್ಬೋ ‘‘ನ ತೇ ಕಾಮಾ’’ತಿಆದಿನಾ ತಸ್ಸ ವತ್ಥುಮ್ಹಿ ಆಗತತ್ತಾ। ಇದಾನಿ ತಮತ್ಥಂ ಸಙ್ಖೇಪೇನೇವ ವಿಭಾವೇನ್ತೋ ‘‘ಪಸೂರಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಹೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ನ ತೇ ಕಾಮಾ ಯಾನಿ ಚಿತ್ರಾನಿ ಲೋಕೇತಿ ತೇ ಚೇ ಕಾಮಾ ನ ಹೋನ್ತಿ, ಯಾನಿ ಲೋಕೇ ಚಿತ್ರಾನಿ ರೂಪಾದಿಆರಮ್ಮಣಾನಿ। ವೇದೇಸೀತಿ ಕೇವಲಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪರಾಗಞ್ಚ ಕಾಮಂ ಕತ್ವಾ ವದೇಸಿ ಚೇ। ಹೇಹಿನ್ತೀತಿ ಭವೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸುಣನ್ತೋ ಸದ್ದಾನಿ ಮನೋರಮಾನಿ, ಸತ್ಥಾಪಿ ತೇ ಹೇಹಿತಿ ಕಾಮಭೋಗೀತಿ ಪಚ್ಚೇಕಂ ಗಾಥಾ, ಇಧ ಪನ ಸಂಖಿಪಿತ್ವಾ ದಸ್ಸಿತಾ। ಧೀರಾ ನಾಮ ಧಿತಿಸಮ್ಪನ್ನಾತಿ ಆಹ ‘‘ಪಣ್ಡಿತಾ’’ತಿ।
Citrānīti kilesakāmāpi vedanādiṭṭhisampayogabhedena honti, ākārabhedena ca atthi savighātāvighātāti tato visesetuṃ ‘‘ārammaṇacittānī’’ti vuttaṃ. Saṅkappitarāgoti subhādivasena saṅkappitavatthumhi rāgo. Kilesakāmo kāmoti vutto tassevidha visesato kāmabhāvasiddhito. Pasūrasuttena vibhāvetabbo ‘‘na te kāmā’’tiādinā tassa vatthumhi āgatattā. Idāni tamatthaṃ saṅkhepeneva vibhāvento ‘‘pasūraparibbājako hī’’tiādimāha. Na te kāmā yāni citrāni loketi te ce kāmā na honti, yāni loke citrāni rūpādiārammaṇāni. Vedesīti kevalaṃ saṅkapparāgañca kāmaṃ katvā vadesi ce. Hehintīti bhaveyyunti attho. Suṇanto saddāni manoramāni, satthāpi te hehiti kāmabhogīti paccekaṃ gāthā, idha pana saṃkhipitvā dassitā. Dhīrā nāma dhitisampannāti āha ‘‘paṇḍitā’’ti.
ತಸ್ಸಾತಿ ಯೋ ಪಹೀನಕೋಧಮಾನೋ ಸಬ್ಬಸೋ ಸಂಯೋಜನಾತಿಗೋ ನಾಮರೂಪಸ್ಮಿಂ ಅಸಜ್ಜನ್ತೋ ರಾಗಾದಿಕಿಞ್ಚನರಹಿತೋ, ತಸ್ಸ। ಮೋಘರಾಜಾ ನಾಮ ಥೇರೋ ಬಾವರೀಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪರಿಚಾರಕಾನಂ ಸೋಳಸನ್ನಂ ಅಞ್ಞತರೋ। ಯಥಾನುಸನ್ಧಿಂ ಅಪ್ಪತ್ತೋ ಸಾವಸೇಸ-ಅತ್ಥೋ, ಕಿಞ್ಚಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ । ಸಬ್ಬಸೋ ವಿಮುತ್ತತ್ತಾವ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ ನಮಸ್ಸನ್ತಿ, ಯೇ ತಂ ಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತಿ। ತೇಸಂ ಕಿಂ ಹೋತಿ? ಕಿಞ್ಚಿಪಿ ನ ಸಿಯಾತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥವಿಸೇಸೋ? ದಸಬಲಂ ಸನ್ಧಾಯೇವಮಾಹ ಉಕ್ಕಟ್ಠನಿದ್ದೇಸೇನ। ಅನುಪಟಿಪತ್ತಿಯಾತಿ ಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ ಪಟಿಪಜ್ಜನೇನ। ನಮಸ್ಸನ್ತಿ ತಂ ಪೂಜೇನ್ತಿ।
Tassāti yo pahīnakodhamāno sabbaso saṃyojanātigo nāmarūpasmiṃ asajjanto rāgādikiñcanarahito, tassa. Mogharājā nāma thero bāvarībrāhmaṇassa paricārakānaṃ soḷasannaṃ aññataro. Yathānusandhiṃ appatto sāvasesa-attho, kiñci vattabbaṃ atthīti adhippāyo . Sabbaso vimuttattāva devamanussā namassanti, ye taṃ paṭipajjanti. Tesaṃ kiṃ hoti? Kiñcipi na siyāti ayamettha atthaviseso? Dasabalaṃ sandhāyevamāha ukkaṭṭhaniddesena. Anupaṭipattiyāti paṭipattiṃ anugantvā paṭipajjanena. Namassanti taṃ pūjenti.
ಚತುಸಚ್ಚಧಮ್ಮಂ ಜಾನಿತ್ವಾತಿ ತೇನ ಪಟಿವಿದ್ಧಂ ಚತುಸಚ್ಚಧಮ್ಮಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ। ತಥಾ ಚ ಬುದ್ಧಸುಬುದ್ಧತಾಯ ನಿಬ್ಬೇಮತಿಕಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಆಹ ‘‘ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಂ ಪಹಾಯಾ’’ತಿ। ತತೋ ಪರಂ ಪನ ಅನುಕ್ಕಮೇನ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಾಧಿಗಮೇನ ಸಙ್ಗಾತಿಗಾಪಿ ಹೋನ್ತಿ। ಅಸೇಕ್ಖಧಮ್ಮಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಪಸಂಸಿಯಾ ವಿಞ್ಞೂನಂ ಪಸಂಸಾಪಿ ಹೋನ್ತೀತಿ।
Catusaccadhammaṃ jānitvāti tena paṭividdhaṃ catusaccadhammaṃ paṭivijjhitvā. Tathā ca buddhasubuddhatāya nibbematikā hontīti āha ‘‘vicikicchaṃ pahāyā’’ti. Tato paraṃ pana anukkamena aggamaggādhigamena saṅgātigāpi honti. Asekkhadhammapāripūriyā pasaṃsiyā viññūnaṃ pasaṃsāpi hontīti.
ನಸನ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nasantisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ನಸನ್ತಿಸುತ್ತಂ • 4. Nasantisuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ನಸನ್ತಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Nasantisuttavaṇṇanā
