| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៥. ញាតិកសុត្តវណ្ណនា
5. Ñātikasuttavaṇṇanā
៤៥. អញ្ញមញ្ញំ ទ្វិន្នំ ញាតីនំ គាមោ ញាតិកោតិ វុត្តោតិ អាហ ‘‘ទ្វិន្នំ ញាតកានំ គាមេ’’តិ។ គិញ្ជកា វុច្ចន្តិ ឥដ្ឋកា, គិញ្ជកាហិ ឯវ កតោ អាវសថោ គិញ្ជកាវសថោ។ សោ កិរ អាវាសោ យថា សុធាបរិកម្មេន បយោជនំ នត្ថិ, ឯវំ ឥដ្ឋកាហិ ឯវ ចិនិត្វា ឆាទេត្វា កតោ។ តាទិសញ្ហិ ឆទនំ សន្ធាយ ភគវតា ឥដ្ឋកាឆទនំ អនុញ្ញាតំ។ តេន វុត្តំ ‘‘ឥដ្ឋកាហិ កតេ មហាបាសាទេ’’តិ។ តត្ថ ទ្វារពន្ធកវាដផលកាទីនិ បន ទារុមយានិយេវ។ បរិយាយតិ អត្តនោ ផលំ បរិគ្គហេត្វា វត្តតីតិ បរិយាយោ, ការណន្តិ អាហ ‘‘ធម្មបរិយាយន្តិ ធម្មការណ’’ន្តិ, បរិយត្តិធម្មភូតំ វិសេសាធិគមស្ស ហេតុន្តិ អត្ថោ។ ឧបេច្ច សុយ្យតិ ឯត្ថាតិ ឧបស្សុតីតិ វុត្តំ ‘‘ឧបស្សុតីតិ ឧបស្សុតិដ្ឋាន’’ន្តិ។ អត្តនោ កម្មន្តិ យទត្ថំ តត្ថ គតោ, តំ បរិវេណសមជ្ជនកិរិយំ។ បហាយាតិ អកត្វា។ ឯវំ មហត្ថញ្ហិ វិមុត្តាយតនសីសេ ឋត្វា សុណន្តស្ស មហតោ អត្ថាយ សំវត្តតិ។ ឯកង្គណំ អហោសីតិ សព្ពំ វិវដំ អហោសិ។ តីសុ ហិ ភវេសុ សង្ខារគតំ បច្ចយុប្បន្នវសេន មនសិករោតោ ភគវតោ កិញ្ចិ អសេសេត្វា សព្ពម្បិ តំ ញាណមុខេ អាបាថំ ឧបគច្ឆិ។ តេន វុត្តំ ‘‘យាវភវគ្គា ឯកង្គណំ អហោសី’’តិ។ តន្តិវសេន តមត្ថំ វាចាយ និច្ឆារេន្តោ ‘‘វចសា សជ្ឈាយំ ករោន្តោ’’តិ វុត្តោ។ បច្ចយបច្ចយុប្បន្នវសេន ច អត្ថំ អាហរិត្វា តេសំ និរោធេន វិវដ្ដស្ស អាហតត្តា ‘‘យថានុសន្ធិនា’’តិ វុត្តំ។ អទ្ទស ញាណចក្ខុនា។
45. Aññamaññaṃ dvinnaṃ ñātīnaṃ gāmo ñātikoti vuttoti āha ‘‘dvinnaṃ ñātakānaṃ gāme’’ti. Giñjakā vuccanti iṭṭhakā, giñjakāhi eva kato āvasatho giñjakāvasatho. So kira āvāso yathā sudhāparikammena payojanaṃ natthi, evaṃ iṭṭhakāhi eva cinitvā chādetvā kato. Tādisañhi chadanaṃ sandhāya bhagavatā iṭṭhakāchadanaṃ anuññātaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘iṭṭhakāhi kate mahāpāsāde’’ti. Tattha dvārabandhakavāṭaphalakādīni pana dārumayāniyeva. Pariyāyati attano phalaṃ pariggahetvā vattatīti pariyāyo, kāraṇanti āha ‘‘dhammapariyāyanti dhammakāraṇa’’nti, pariyattidhammabhūtaṃ visesādhigamassa hetunti attho. Upecca suyyati etthāti upassutīti vuttaṃ ‘‘upassutīti upassutiṭṭhāna’’nti. Attano kammanti yadatthaṃ tattha gato, taṃ pariveṇasamajjanakiriyaṃ. Pahāyāti akatvā. Evaṃ mahatthañhi vimuttāyatanasīse ṭhatvā suṇantassa mahato atthāya saṃvattati. Ekaṅgaṇaṃ ahosīti sabbaṃ vivaṭaṃ ahosi. Tīsu hi bhavesu saṅkhāragataṃ paccayuppannavasena manasikaroto bhagavato kiñci asesetvā sabbampi taṃ ñāṇamukhe āpāthaṃ upagacchi. Tena vuttaṃ ‘‘yāvabhavaggā ekaṅgaṇaṃ ahosī’’ti. Tantivasena tamatthaṃ vācāya nicchārento ‘‘vacasā sajjhāyaṃ karonto’’ti vutto. Paccayapaccayuppannavasena ca atthaṃ āharitvā tesaṃ nirodhena vivaṭṭassa āhatattā ‘‘yathānusandhinā’’ti vuttaṃ. Addasa ñāṇacakkhunā.
មនសា សជ្ឈាយំ ករោន្តោ ‘‘តុណ្ហីភូតោវ បគុណំ ករោន្តោ’’តិ វុត្តោ។ បទានុបទន្តិ បទញ្ច អនុបទញ្ច។ បុរិមញ្ហិ បទំ នាម, តទនន្តរំ អនុបទំ។ ឃដេត្វា សម្ពន្ធំ កត្វា អវិច្ឆិន្ទិត្វា។ បរិយាបុណាតីតិ អជ្ឈយតិ។ អាធារប្បត្តន្តិ អាធារំ ចិត្តសន្តានប្បត្តំ អប្បមុដ្ឋំ គតត្តា អាធារប្បត្តំ នាម។ ការណនិស្សិតោតិ លោកុត្តរធម្មស្ស ការណសន្និស្សិតោ។ អាទិព្រហ្មចរិយកោតិ អាទិព្រហ្មចរិយំ, តទេវ អាទិព្រហ្មចរិយកំ។ ធម្មបរិយាយាបេក្ខាយ បុល្លិង្គនិទ្ទេសោ។ តីសុបិ ឥមេសូតិ តតិយចតុត្ថបញ្ចមេសុ តីសុ សុត្តេសុ។
Manasā sajjhāyaṃ karonto ‘‘tuṇhībhūtova paguṇaṃ karonto’’ti vutto. Padānupadanti padañca anupadañca. Purimañhi padaṃ nāma, tadanantaraṃ anupadaṃ. Ghaṭetvā sambandhaṃ katvā avicchinditvā. Pariyāpuṇātīti ajjhayati. Ādhārappattanti ādhāraṃ cittasantānappattaṃ appamuṭṭhaṃ gatattā ādhārappattaṃ nāma. Kāraṇanissitoti lokuttaradhammassa kāraṇasannissito. Ādibrahmacariyakoti ādibrahmacariyaṃ, tadeva ādibrahmacariyakaṃ. Dhammapariyāyāpekkhāya pulliṅganiddeso. Tīsupi imesūti tatiyacatutthapañcamesu tīsu suttesu.
ញាតិកសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ñātikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៥. ញាតិកសុត្តំ • 5. Ñātikasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៥. ញាតិកសុត្តវណ្ណនា • 5. Ñātikasuttavaṇṇanā
