| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੫. ਞਾਤਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Ñātikasuttavaṇṇanā
੪੫. ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਞਾਤੀਨਂ ਗਾਮੋ ਞਾਤਿਕੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਞਾਤਕਾਨਂ ਗਾਮੇ’’ਤਿ। ਗਿਞ੍ਜਕਾ વੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਇਟ੍ਠਕਾ, ਗਿਞ੍ਜਕਾਹਿ ਏવ ਕਤੋ ਆવਸਥੋ ਗਿਞ੍ਜਕਾવਸਥੋ। ਸੋ ਕਿਰ ਆવਾਸੋ ਯਥਾ ਸੁਧਾਪਰਿਕਮ੍ਮੇਨ ਪਯੋਜਨਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਏવਂ ਇਟ੍ਠਕਾਹਿ ਏવ ਚਿਨਿਤ੍વਾ ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਕਤੋ। ਤਾਦਿਸਞ੍ਹਿ ਛਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਭਗવਤਾ ਇਟ੍ਠਕਾਛਦਨਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਇਟ੍ਠਕਾਹਿ ਕਤੇ ਮਹਾਪਾਸਾਦੇ’’ਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਦ੍વਾਰਬਨ੍ਧਕવਾਟਫਲਕਾਦੀਨਿ ਪਨ ਦਾਰੁਮਯਾਨਿਯੇવ। ਪਰਿਯਾਯਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਫਲਂ ਪਰਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ વਤ੍ਤਤੀਤਿ ਪਰਿਯਾਯੋ, ਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਿ ਧਮ੍ਮਕਾਰਣ’’ਨ੍ਤਿ, ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਭੂਤਂ વਿਸੇਸਾਧਿਗਮਸ੍ਸ ਹੇਤੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਉਪੇਚ੍ਚ ਸੁਯ੍ਯਤਿ ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਉਪਸ੍ਸੁਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਉਪਸ੍ਸੁਤੀਤਿ ਉਪਸ੍ਸੁਤਿਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਯਦਤ੍ਥਂ ਤਤ੍ਥ ਗਤੋ, ਤਂ ਪਰਿવੇਣਸਮਜ੍ਜਨਕਿਰਿਯਂ। ਪਹਾਯਾਤਿ ਅਕਤ੍વਾ। ਏવਂ ਮਹਤ੍ਥਞ੍ਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤਾਯਤਨਸੀਸੇ ਠਤ੍વਾ ਸੁਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਮਹਤੋ ਅਤ੍ਥਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਤਿ। ਏਕਙ੍ਗਣਂ ਅਹੋਸੀਤਿ ਸਬ੍ਬਂ વਿવਟਂ ਅਹੋਸਿ। ਤੀਸੁ ਹਿ ਭવੇਸੁ ਸਙ੍ਖਾਰਗਤਂ ਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨવਸੇਨ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਭਗવਤੋ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਸੇਸੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਤਂ ਞਾਣਮੁਖੇ ਆਪਾਥਂ ਉਪਗਚ੍ਛਿ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਾવਭવਗ੍ਗਾ ਏਕਙ੍ਗਣਂ ਅਹੋਸੀ’’ਤਿ। ਤਨ੍ਤਿવਸੇਨ ਤਮਤ੍ਥਂ વਾਚਾਯ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਨ੍ਤੋ ‘‘વਚਸਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਪਚ੍ਚਯਪਚ੍ਚਯੁਪ੍ਪਨ੍ਨવਸੇਨ ਚ ਅਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਨਿਰੋਧੇਨ વਿવਟ੍ਟਸ੍ਸ ਆਹਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਯਥਾਨੁਸਨ੍ਧਿਨਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਦ੍ਦਸ ਞਾਣਚਕ੍ਖੁਨਾ।
45. Aññamaññaṃ dvinnaṃ ñātīnaṃ gāmo ñātikoti vuttoti āha ‘‘dvinnaṃ ñātakānaṃ gāme’’ti. Giñjakā vuccanti iṭṭhakā, giñjakāhi eva kato āvasatho giñjakāvasatho. So kira āvāso yathā sudhāparikammena payojanaṃ natthi, evaṃ iṭṭhakāhi eva cinitvā chādetvā kato. Tādisañhi chadanaṃ sandhāya bhagavatā iṭṭhakāchadanaṃ anuññātaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘iṭṭhakāhi kate mahāpāsāde’’ti. Tattha dvārabandhakavāṭaphalakādīni pana dārumayāniyeva. Pariyāyati attano phalaṃ pariggahetvā vattatīti pariyāyo, kāraṇanti āha ‘‘dhammapariyāyanti dhammakāraṇa’’nti, pariyattidhammabhūtaṃ visesādhigamassa hetunti attho. Upecca suyyati etthāti upassutīti vuttaṃ ‘‘upassutīti upassutiṭṭhāna’’nti. Attano kammanti yadatthaṃ tattha gato, taṃ pariveṇasamajjanakiriyaṃ. Pahāyāti akatvā. Evaṃ mahatthañhi vimuttāyatanasīse ṭhatvā suṇantassa mahato atthāya saṃvattati. Ekaṅgaṇaṃ ahosīti sabbaṃ vivaṭaṃ ahosi. Tīsu hi bhavesu saṅkhāragataṃ paccayuppannavasena manasikaroto bhagavato kiñci asesetvā sabbampi taṃ ñāṇamukhe āpāthaṃ upagacchi. Tena vuttaṃ ‘‘yāvabhavaggā ekaṅgaṇaṃ ahosī’’ti. Tantivasena tamatthaṃ vācāya nicchārento ‘‘vacasā sajjhāyaṃ karonto’’ti vutto. Paccayapaccayuppannavasena ca atthaṃ āharitvā tesaṃ nirodhena vivaṭṭassa āhatattā ‘‘yathānusandhinā’’ti vuttaṃ. Addasa ñāṇacakkhunā.
ਮਨਸਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ‘‘ਤੁਣ੍ਹੀਭੂਤੋવ ਪਗੁਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਪਦਾਨੁਪਦਨ੍ਤਿ ਪਦਞ੍ਚ ਅਨੁਪਦਞ੍ਚ। ਪੁਰਿਮਞ੍ਹਿ ਪਦਂ ਨਾਮ, ਤਦਨਨ੍ਤਰਂ ਅਨੁਪਦਂ। ਘਟੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ ਕਤ੍વਾ ਅવਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ। ਪਰਿਯਾਪੁਣਾਤੀਤਿ ਅਜ੍ਝਯਤਿ। ਆਧਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਧਾਰਂ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਮੁਟ੍ਠਂ ਗਤਤ੍ਤਾ ਆਧਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਂ ਨਾਮ। ਕਾਰਣਨਿਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਾਰਣਸਨ੍ਨਿਸ੍ਸਿਤੋ। ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕੋਤਿ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਤਦੇવ ਆਦਿਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਕਂ। ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਾਪੇਕ੍ਖਾਯ ਪੁਲ੍ਲਿਙ੍ਗਨਿਦ੍ਦੇਸੋ। ਤੀਸੁਪਿ ਇਮੇਸੂਤਿ ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਪਞ੍ਚਮੇਸੁ ਤੀਸੁ ਸੁਤ੍ਤੇਸੁ।
Manasā sajjhāyaṃ karonto ‘‘tuṇhībhūtova paguṇaṃ karonto’’ti vutto. Padānupadanti padañca anupadañca. Purimañhi padaṃ nāma, tadanantaraṃ anupadaṃ. Ghaṭetvā sambandhaṃ katvā avicchinditvā. Pariyāpuṇātīti ajjhayati. Ādhārappattanti ādhāraṃ cittasantānappattaṃ appamuṭṭhaṃ gatattā ādhārappattaṃ nāma. Kāraṇanissitoti lokuttaradhammassa kāraṇasannissito. Ādibrahmacariyakoti ādibrahmacariyaṃ, tadeva ādibrahmacariyakaṃ. Dhammapariyāyāpekkhāya pulliṅganiddeso. Tīsupi imesūti tatiyacatutthapañcamesu tīsu suttesu.
ਞਾਤਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Ñātikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੫. ਞਾਤਿਕਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Ñātikasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਞਾਤਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Ñātikasuttavaṇṇanā
