Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
౨. నత్థి అరహతో అకాలమచ్చూతికథావణ్ణనా
2. Natthi arahato akālamaccūtikathāvaṇṇanā
౭౮౦. ఇదాని నత్థి అరహతో అకాలమచ్చూతికథా నామ హోతి. తత్థ ‘‘నాహం, భిక్ఖవే, సఞ్చేతనికానం కమ్మానం కతానం ఉపచితానం అపటిసంవేదిత్వా బ్యన్తీభావం వదామీ’’తి (అ॰ ని॰ ౧౦.౨౧౭) సుత్తస్స అత్థం అయోనిసో గహేత్వా ‘‘అరహతా నామ సబ్బకమ్మవిపాకం పటిసంవేదయిత్వావ పరినిబ్బాయితబ్బం, తస్మా నత్థి, అరహతో అకాలమచ్చూ’’తి యేసం లద్ధి, సేయ్యథాపి రాజగిరికానఞ్చేవ సిద్ధత్థికానఞ్చ; తే సన్ధాయ పుచ్ఛా సకవాదిస్స, పటిఞ్ఞా ఇతరస్స. అథ నం ‘‘సచే తస్స నత్థి అకాలమచ్చు, అరహన్తఘాతకేన నామ న భవితబ్బ’’న్తి చోదేతుం నత్థి అరహన్తఘాతకోతి ఆహ. ఇతరో ఆనన్తరియకమ్మస్స చేవ తాదిసానఞ్చ పుగ్గలానం సబ్భావతో పటిక్ఖిపతి.
780. Idāni natthi arahato akālamaccūtikathā nāma hoti. Tattha ‘‘nāhaṃ, bhikkhave, sañcetanikānaṃ kammānaṃ katānaṃ upacitānaṃ apaṭisaṃveditvā byantībhāvaṃ vadāmī’’ti (a. ni. 10.217) suttassa atthaṃ ayoniso gahetvā ‘‘arahatā nāma sabbakammavipākaṃ paṭisaṃvedayitvāva parinibbāyitabbaṃ, tasmā natthi, arahato akālamaccū’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi rājagirikānañceva siddhatthikānañca; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘sace tassa natthi akālamaccu, arahantaghātakena nāma na bhavitabba’’nti codetuṃ natthi arahantaghātakoti āha. Itaro ānantariyakammassa ceva tādisānañca puggalānaṃ sabbhāvato paṭikkhipati.
౭౮౧. విసం న కమేయ్యాతి పఞ్హే ‘‘యావ పుబ్బే కతకమ్మం పరిక్ఖయం న గచ్ఛతి, తావ న కమతీ’’తి లద్ధియా పటిక్ఖిపతి. సేసమేత్థ యథాపాళిమేవ నియ్యాతి.
781. Visaṃ na kameyyāti pañhe ‘‘yāva pubbe katakammaṃ parikkhayaṃ na gacchati, tāva na kamatī’’ti laddhiyā paṭikkhipati. Sesamettha yathāpāḷimeva niyyāti.
౭౮౨. నాహం, భిక్ఖవేతి సుత్తం ఇదం సన్ధాయ వుత్తం – సఞ్చేతనికానం కమ్మానం కతానం విపాకం అపటిసంవేదిత్వా అవిన్దిత్వా అననుభవిత్వా బ్యన్తీభావం తేసం కమ్మానం పరివటుమపరిచ్ఛిన్నభావం న వదామి, తఞ్చ ఖో దిట్ఠధమ్మవేదనీయానం దిట్ఠేవ ధమ్మే, న తతో పరం, ఉపపజ్జవేదనీయానం అనన్తరం ఉపపత్తిం ఉపపజ్జిత్వావ న తతో పరం, అపరాపరియవేదనీయానం యదా విపాకోకాసం లభన్తి, తథారూపే అపరాపరే వా పరియాయే. ఏవం సబ్బథాపి సంసారపవత్తే సతి లద్ధవిపాకవారే కమ్మే న విజ్జతేసో జగతిప్పదేసో, యత్థట్ఠితో ముచ్చేయ్య పాపకమ్మాతి. ఏవం సన్తే యదేతం ‘‘అలద్ధవిపాకవారమ్పి కమ్మం అవస్సం అరహతో పటిసంవేదితబ్బ’’న్తి కప్పనావసేన ‘‘నత్థి అరహతో అకాలమచ్చూ’’తి లద్ధిపతిట్ఠాపనం కతం, తం దుక్కటమేవాతి.
782. Nāhaṃ,bhikkhaveti suttaṃ idaṃ sandhāya vuttaṃ – sañcetanikānaṃ kammānaṃ katānaṃ vipākaṃ apaṭisaṃveditvā avinditvā ananubhavitvā byantībhāvaṃ tesaṃ kammānaṃ parivaṭumaparicchinnabhāvaṃ na vadāmi, tañca kho diṭṭhadhammavedanīyānaṃ diṭṭheva dhamme, na tato paraṃ, upapajjavedanīyānaṃ anantaraṃ upapattiṃ upapajjitvāva na tato paraṃ, aparāpariyavedanīyānaṃ yadā vipākokāsaṃ labhanti, tathārūpe aparāpare vā pariyāye. Evaṃ sabbathāpi saṃsārapavatte sati laddhavipākavāre kamme na vijjateso jagatippadeso, yatthaṭṭhito mucceyya pāpakammāti. Evaṃ sante yadetaṃ ‘‘aladdhavipākavārampi kammaṃ avassaṃ arahato paṭisaṃveditabba’’nti kappanāvasena ‘‘natthi arahato akālamaccū’’ti laddhipatiṭṭhāpanaṃ kataṃ, taṃ dukkaṭamevāti.
నత్థి అరహతో అకాలమచ్చూతికథావణ్ణనా.
Natthi arahato akālamaccūtikathāvaṇṇanā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / కథావత్థుపాళి • Kathāvatthupāḷi / (౧౬౭) ౨. నత్థి అరహతో అకాలమచ్చూతికథా • (167) 2. Natthi arahato akālamaccūtikathā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౨. నత్థిఅరహతోఅకాలమచ్చూతికథావణ్ణనా • 2. Natthiarahatoakālamaccūtikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౨. నత్థిఅరహతోఅకాలమచ్చూతికథావణ్ణనా • 2. Natthiarahatoakālamaccūtikathāvaṇṇanā