Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൫. നത്ഥിദിന്നസുത്തവണ്ണനാ
5. Natthidinnasuttavaṇṇanā
൨൧൦. ദിന്നന്തി ദേയ്യധമ്മസീസേന ദാനം വുത്തന്തി ആഹ ‘‘ദിന്നസ്സ ഫലാഭാവം സന്ധായാ’’തി, ദിന്നം പന അന്നാദിവത്ഥും കഥം പടിക്ഖിപന്തി. ഏസ നയോ ‘‘യിട്ഠം ഹുത’’ന്തി ഏത്ഥാപി. മഹായാഗോതി സബ്ബസാധാരണം മഹാദാനം. പഹേണകസക്കാരോതി പാഹുനകാനം കാതബ്ബസക്കാരോ. ഫലന്തി ആനിസംസഫലം നിസ്സന്ദഫലഞ്ച. വിപാകോതി സദിസഫലം. പരലോകേ ഠിതസ്സ അയം ലോകോ നത്ഥീതി പരലോകേ ഠിതസ്സ കമ്മുനാ ലദ്ധബ്ബോ അയം ലോകോ ന ഹോതി. ഇധലോകേ ഠിതസ്സപി പരലോകോ നത്ഥീതി ഇധലോകേ ഠിതസ്സ കമ്മുനാ ലദ്ധബ്ബോ പരലോകോ ന ഹോതി. തത്ഥ കാരണമാഹ – ‘‘സബ്ബേ തത്ഥ തത്ഥേവ ഉച്ഛിജ്ജന്തീ’’തി. ഇമേ സത്താ യത്ഥ യത്ഥ ഭവേ യോനിആദീസു ച ഠിതാ, തത്ഥ തത്ഥേവ ഉച്ഛിജ്ജന്തി നിരുദയവിനാസവസേന നസ്സന്തി. ഫലാഭാവവസേനാതി മാതാപിതൂസു സമ്മാപടിപത്തിമിച്ഛാപടിപത്തീനം ഫലസ്സ അഭാവവസേന ‘‘നത്ഥി മാതാ, നത്ഥി പിതാ’’തി വദന്തി, ന മാതാപിതൂനം, നാപി തേസു ഇദാനി കരിയമാനസക്കാരാസക്കാരാനം അഭാവവസേന തേസം ലോകപച്ചക്ഖത്താ. പുബ്ബുളകസ്സ വിയ ഇമേസം സത്താനം ഉപ്പാദോ നാമ കേവലോ, ന ഭവതോ ചവിത്വാ ആഗമനപുബ്ബകോതി ദസ്സനത്ഥം ‘‘നത്ഥി സത്താ ഓപപാതികാ’’തി വുത്തന്തി ആഹ – ‘‘ചവിത്വാ ഉപ്പജ്ജനകസത്താ നാമ നത്ഥീ’’തി. സമണേന നാമ യാഥാവതോ ജാനന്തേന കസ്സചി അകഥേത്വാ സഞ്ഞതേന ഭവിതബ്ബം, അഞ്ഞഥാ ആഹോപുരിസികാ നാമ സിയാ. കിഞ്ഹി പരോ പരസ്സ കരിസ്സതി, തഥാ ച അത്തനോ സമ്പാദനസ്സ കസ്സചി അവസ്സയോ ഏവ ന സിയാ തത്ഥ തത്ഥേവ ഉച്ഛിജ്ജനതോതി ആഹ ‘‘യേ ഇമഞ്ച…പേ॰… പവേദേന്തീ’’തി.
210.Dinnanti deyyadhammasīsena dānaṃ vuttanti āha ‘‘dinnassa phalābhāvaṃ sandhāyā’’ti, dinnaṃ pana annādivatthuṃ kathaṃ paṭikkhipanti. Esa nayo ‘‘yiṭṭhaṃ huta’’nti etthāpi. Mahāyāgoti sabbasādhāraṇaṃ mahādānaṃ. Paheṇakasakkāroti pāhunakānaṃ kātabbasakkāro. Phalanti ānisaṃsaphalaṃ nissandaphalañca. Vipākoti sadisaphalaṃ. Paraloke ṭhitassa ayaṃ loko natthīti paraloke ṭhitassa kammunā laddhabbo ayaṃ loko na hoti. Idhaloke ṭhitassapi paraloko natthīti idhaloke ṭhitassa kammunā laddhabbo paraloko na hoti. Tattha kāraṇamāha – ‘‘sabbe tattha tattheva ucchijjantī’’ti. Ime sattā yattha yattha bhave yoniādīsu ca ṭhitā, tattha tattheva ucchijjanti nirudayavināsavasena nassanti. Phalābhāvavasenāti mātāpitūsu sammāpaṭipattimicchāpaṭipattīnaṃ phalassa abhāvavasena ‘‘natthi mātā, natthi pitā’’ti vadanti, na mātāpitūnaṃ, nāpi tesu idāni kariyamānasakkārāsakkārānaṃ abhāvavasena tesaṃ lokapaccakkhattā. Pubbuḷakassa viya imesaṃ sattānaṃ uppādo nāma kevalo, na bhavato cavitvā āgamanapubbakoti dassanatthaṃ ‘‘natthi sattā opapātikā’’ti vuttanti āha – ‘‘cavitvā uppajjanakasattā nāma natthī’’ti. Samaṇena nāma yāthāvato jānantena kassaci akathetvā saññatena bhavitabbaṃ, aññathā āhopurisikā nāma siyā. Kiñhi paro parassa karissati, tathā ca attano sampādanassa kassaci avassayo eva na siyā tattha tattheva ucchijjanatoti āha ‘‘ye imañca…pe… pavedentī’’ti.
ചതൂസു മഹാഭൂതേസു നിയുത്തോതി ചാതുമഹാഭൂതികോ. യഥാ പന മത്തികായ നിബ്ബത്തം ഭാജനം മത്തികാമയം, ഏവമയം ചതൂഹി മഹാഭൂതേഹി നിബ്ബത്തോതി ആഹ ‘‘ചതുമഹാഭൂതമയോ’’തി. അജ്ഝത്തികാ പഥവീധാതൂതി സത്തസന്താനഗതാ പഥവീധാതു. ബാഹിരം പഥവീധാതുന്തി ബഹിദ്ധാ മഹാപഥവിം. അനുയാതീതി തസ്സ അനുരൂപഭാവേന യാതി ഉപേതി. ഉപഗച്ഛതീതി പുബ്ബേ ബാഹിരപഥവീകായതോ തദേകദേസഭൂതാ പഥവീ ആഗന്ത്വാ അജ്ഝത്തികഭാവപ്പത്തിയാ സത്തഭാവേന സണ്ഠിതാ ഇദാനി ഘടാദിപഥവീ വിയ തമേവ ബാഹിരപഥവീകായം ഉപേതി ഉപഗച്ഛതി, സബ്ബസോ തേന നിബ്ബിസേസതം ഏകീഭാവമേവ ഗച്ഛതീതി അത്ഥോ. ആപാദീസുപി ഏസേവ നയോതി ഏത്ഥ പജ്ജുന്നേന മഹാസമുദ്ദതോ ഗഹിതആപോ വിയ വസ്സോദകഭാവേന പുനപി മഹാസമുദ്ദം, സൂരിയരംസിതോ ഗഹിതഇന്ദഗ്ഗിസങ്ഖാതതേജോ വിയ പുനപി സൂരിയരംസിം, മഹാവായുഖന്ധതോ നിഗ്ഗതമഹാവായോ വിയ തമേവ വായുഖന്ധം ഉപേതി ഉപഗച്ഛതീതി ദിട്ഠിഗതികോ സയമേവ അത്തനോ വാദം ഭിന്ദതി. ഉമ്മത്തകപച്ഛിസദിസഞ്ഹി ദിട്ഠിഗതികദസ്സനം. മനച്ഛട്ഠാനി ഇന്ദ്രിയാനി ആകാസം പക്ഖന്ദന്തി തേസം വിസയഭാവാ വിസയാപീതി വദതി. വിസയിഗ്ഗഹണേന ഹി വിസയാ ഗഹിതാ ഏവ ഹോന്തീതി. ഗുണാഗുണപദാനീതി ഗുണദോസകോട്ഠാസാ. സരീരമേവ പദാനീതി അധിപ്പേതം സരീരേന തംതംകിരിയായ പജ്ജിതബ്ബതോ. ദബ്ബന്തി മുയ്ഹന്തീതി ദത്തൂ, മൂള്ഹപുഗ്ഗലാ. തേഹി ദത്തൂഹി ബാലമനുസ്സേഹി പഞ്ഞത്തം.
Catūsu mahābhūtesu niyuttoti cātumahābhūtiko. Yathā pana mattikāya nibbattaṃ bhājanaṃ mattikāmayaṃ, evamayaṃ catūhi mahābhūtehi nibbattoti āha ‘‘catumahābhūtamayo’’ti. Ajjhattikā pathavīdhātūti sattasantānagatā pathavīdhātu. Bāhiraṃ pathavīdhātunti bahiddhā mahāpathaviṃ. Anuyātīti tassa anurūpabhāvena yāti upeti. Upagacchatīti pubbe bāhirapathavīkāyato tadekadesabhūtā pathavī āgantvā ajjhattikabhāvappattiyā sattabhāvena saṇṭhitā idāni ghaṭādipathavī viya tameva bāhirapathavīkāyaṃ upeti upagacchati, sabbaso tena nibbisesataṃ ekībhāvameva gacchatīti attho. Āpādīsupi eseva nayoti ettha pajjunnena mahāsamuddato gahitaāpo viya vassodakabhāvena punapi mahāsamuddaṃ, sūriyaraṃsito gahitaindaggisaṅkhātatejo viya punapi sūriyaraṃsiṃ, mahāvāyukhandhato niggatamahāvāyo viya tameva vāyukhandhaṃ upeti upagacchatīti diṭṭhigatiko sayameva attano vādaṃ bhindati. Ummattakapacchisadisañhi diṭṭhigatikadassanaṃ. Manacchaṭṭhāni indriyāni ākāsaṃ pakkhandanti tesaṃ visayabhāvā visayāpīti vadati. Visayiggahaṇena hi visayā gahitā eva hontīti. Guṇāguṇapadānīti guṇadosakoṭṭhāsā. Sarīrameva padānīti adhippetaṃ sarīrena taṃtaṃkiriyāya pajjitabbato. Dabbanti muyhantīti dattū, mūḷhapuggalā. Tehi dattūhi bālamanussehi paññattaṃ.
നത്ഥിദിന്നസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Natthidinnasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൫. നത്ഥിദിന്നസുത്തം • 5. Natthidinnasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൫. നത്ഥിദിന്നസുത്തവണ്ണനാ • 5. Natthidinnasuttavaṇṇanā