| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
२२. नत्थिपच्चयनिद्देसवण्णना
22. Natthipaccayaniddesavaṇṇanā
२२. नत्थिपच्चयनिद्देसे समनन्तरनिरुद्धाति अञ्ञेन चित्तुप्पादेन अनन्तरिका हुत्वा समनन्तरनिरुद्धा। पटुप्पन्नानन्ति पच्चुप्पन्नानं। इमिना नत्थिपच्चयस्स ओकासदानट्ठेन नत्थिपच्चयभावं साधेति। पुरिमेसु हि निरोधवसेन पच्छिमानं पवत्तनोकासं अदेन्तेसु तेसं पटुप्पन्नभावो न सियाति अयमेत्थ पाळिवण्णना। सेसं सब्बं अनन्तरपच्चये वुत्तनयेनेव वेदितब्बं। पच्चयलक्खणमेव हेत्थ नानं, पच्चयानं पन पच्चयुप्पन्नानञ्च नानाकरणं नत्थि। केवलं पन तत्थ ‘‘चक्खुविञ्ञाणधातु तंसम्पयुत्तका च धम्मा मनोधातुया’’तिआदिना नयेन पच्चया च पच्चयुप्पन्ना च सरूपतो दस्सिता। इध पन ‘‘समनन्तरनिरुद्धा चित्तचेतसिका धम्मा पटुप्पन्नानं चित्तचेतसिकानं धम्मान’’न्ति सब्बेपि ते निरोधुप्पादवसेन सामञ्ञतो दस्सिताति।
22. Natthipaccayaniddese samanantaraniruddhāti aññena cittuppādena anantarikā hutvā samanantaraniruddhā. Paṭuppannānanti paccuppannānaṃ. Iminā natthipaccayassa okāsadānaṭṭhena natthipaccayabhāvaṃ sādheti. Purimesu hi nirodhavasena pacchimānaṃ pavattanokāsaṃ adentesu tesaṃ paṭuppannabhāvo na siyāti ayamettha pāḷivaṇṇanā. Sesaṃ sabbaṃ anantarapaccaye vuttanayeneva veditabbaṃ. Paccayalakkhaṇameva hettha nānaṃ, paccayānaṃ pana paccayuppannānañca nānākaraṇaṃ natthi. Kevalaṃ pana tattha ‘‘cakkhuviññāṇadhātu taṃsampayuttakā ca dhammā manodhātuyā’’tiādinā nayena paccayā ca paccayuppannā ca sarūpato dassitā. Idha pana ‘‘samanantaraniruddhā cittacetasikā dhammā paṭuppannānaṃ cittacetasikānaṃ dhammāna’’nti sabbepi te nirodhuppādavasena sāmaññato dassitāti.
नत्थिपच्चयनिद्देसवण्णना।
Natthipaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / पट्ठानपाळि • Paṭṭhānapāḷi / (२) पच्चयनिद्देसो • (2) Paccayaniddeso
