| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
22. නත්‌ථිපච්‌චයනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා
22. Natthipaccayaniddesavaṇṇanā
22. නත්‌ථිපච්‌චයනිද්‌දෙසෙ සමනන්‌තරනිරුද්‌ධාති අඤ්‌ඤෙන චිත්‌තුප්‌පාදෙන අනන්‌තරිකා හුත්‌වා සමනන්‌තරනිරුද්‌ධා. පටුප්‌පන්‌නානන්‌ති පච්‌චුප්‌පන්‌නානං. ඉමිනා නත්‌ථිපච්‌චයස්‌ස ඔකාසදානට්‌ඨෙන නත්‌ථිපච්‌චයභාවං සාධෙති. පුරිමෙසු හි නිරොධවසෙන පච්‌ඡිමානං පවත්‌තනොකාසං අදෙන්‌තෙසු තෙසං පටුප්‌පන්‌නභාවො න සියාති අයමෙත්‌ථ පාළිවණ්‌ණනා. සෙසං සබ්‌බං අනන්‌තරපච්‌චයෙ වුත්‌තනයෙනෙව වෙදිතබ්‌බං. පච්‌චයලක්‌ඛණමෙව හෙත්‌ථ නානං, පච්‌චයානං පන පච්‌චයුප්‌පන්‌නානඤ්‌ච නානාකරණං නත්‌ථි. කෙවලං පන තත්‌ථ ‘‘චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණධාතු තංසම්‌පයුත්‌තකා ච ධම්‌මා මනොධාතුයා’’තිආදිනා නයෙන පච්‌චයා ච පච්‌චයුප්‌පන්‌නා ච සරූපතො දස්‌සිතා. ඉධ පන ‘‘සමනන්‌තරනිරුද්‌ධා චිත්‌තචෙතසිකා ධම්‌මා පටුප්‌පන්‌නානං චිත්‌තචෙතසිකානං ධම්‌මාන’’න්‌ති සබ්‌බෙපි තෙ නිරොධුප්‌පාදවසෙන සාමඤ්‌ඤතො දස්‌සිතාති.
22. Natthipaccayaniddese samanantaraniruddhāti aññena cittuppādena anantarikā hutvā samanantaraniruddhā. Paṭuppannānanti paccuppannānaṃ. Iminā natthipaccayassa okāsadānaṭṭhena natthipaccayabhāvaṃ sādheti. Purimesu hi nirodhavasena pacchimānaṃ pavattanokāsaṃ adentesu tesaṃ paṭuppannabhāvo na siyāti ayamettha pāḷivaṇṇanā. Sesaṃ sabbaṃ anantarapaccaye vuttanayeneva veditabbaṃ. Paccayalakkhaṇameva hettha nānaṃ, paccayānaṃ pana paccayuppannānañca nānākaraṇaṃ natthi. Kevalaṃ pana tattha ‘‘cakkhuviññāṇadhātu taṃsampayuttakā ca dhammā manodhātuyā’’tiādinā nayena paccayā ca paccayuppannā ca sarūpato dassitā. Idha pana ‘‘samanantaraniruddhā cittacetasikā dhammā paṭuppannānaṃ cittacetasikānaṃ dhammāna’’nti sabbepi te nirodhuppādavasena sāmaññato dassitāti.
නත්‌ථිපච්‌චයනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා.
Natthipaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / පට්‌ඨානපාළි • Paṭṭhānapāḷi / (2) පච්‌චයනිද්‌දෙසො • (2) Paccayaniddeso
