Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
౨౩౬. ఞత్తివిపన్నకమ్మాదికథా
236. Ñattivipannakammādikathā
౩౮౫. అఞ్ఞత్రాపి ధమ్మాతి ఏత్థ ధమ్మాతి ఉపయోగత్థే నిస్సక్కవచనమేతన్తి ఆహ ‘‘అఞ్ఞత్ర ధమ్మ’’న్తి. ‘‘అఞ్ఞత్రా’’తి నిపాతపయోగే దుతియాతతియాపఞ్చమీసు అఞ్ఞతరస్స సమ్భవతో ఉపయోగవచనమ్పి హోతి. తస్మా వుత్తం ‘‘అయమేవ వా పాఠో’’తి. ‘‘భూతేన వత్థునా’’తి ఇమినా ధమ్మసద్దస్స సచ్చత్థం దస్సేతి. ‘‘ఏసేవ నయో’’తి ఇమినా సద్దసభావమేవ సన్ధాయ అతిదిసతి, న అత్థం. తేన వుత్తం ‘‘ఏత్థ పనా’’తిఆది. సత్థుసాసనన్తి సత్థు ఆణా. సత్థుఆణా నామ ఞత్తిఅనుసావనానం సమ్పదాతి ఆహ ‘‘ఞత్తిసమ్పదా అనుసావనసమ్పదా చా’’తి. ‘‘పటికుట్ఠఞ్చేవ కతఞ్చా’’తి ఇమినా పటికుట్ఠకతన్తి పదస్స ద్వన్దవాక్యం దస్సేతి. పటికుసితబ్బన్తి పటికుట్ఠం, కత్తబ్బన్తి కతం, కమ్మం. తమేవత్థం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘యం అఞ్ఞేసూ’’తిఆది. తత్థ యన్తి కమ్మం.
385.Aññatrāpi dhammāti ettha dhammāti upayogatthe nissakkavacanametanti āha ‘‘aññatra dhamma’’nti. ‘‘Aññatrā’’ti nipātapayoge dutiyātatiyāpañcamīsu aññatarassa sambhavato upayogavacanampi hoti. Tasmā vuttaṃ ‘‘ayameva vā pāṭho’’ti. ‘‘Bhūtena vatthunā’’ti iminā dhammasaddassa saccatthaṃ dasseti. ‘‘Eseva nayo’’ti iminā saddasabhāvameva sandhāya atidisati, na atthaṃ. Tena vuttaṃ ‘‘ettha panā’’tiādi. Satthusāsananti satthu āṇā. Satthuāṇā nāma ñattianusāvanānaṃ sampadāti āha ‘‘ñattisampadā anusāvanasampadā cā’’ti. ‘‘Paṭikuṭṭhañceva katañcā’’ti iminā paṭikuṭṭhakatanti padassa dvandavākyaṃ dasseti. Paṭikusitabbanti paṭikuṭṭhaṃ, kattabbanti kataṃ, kammaṃ. Tamevatthaṃ dassento āha ‘‘yaṃ aññesū’’tiādi. Tattha yanti kammaṃ.
౩౮౭. పాళియాతి వినయపాళియా. యన్తి కమ్మం, న కరియతీతి సమ్బన్ధో. ఏత్థాతి అట్ఠకథాయం. సో చ ఖోతి సో చ విత్థారో, ఆగతోతి సమ్బన్ధో. కస్మా ఞత్తిదుతియఞత్తిచతుత్థకమ్మానమేవ వసేన ఆగతో, నను ఞత్తిఅపలోకనకమ్మవసేనపి ఆగతేన భవితబ్బన్తి ఆహ ‘‘యస్మా పనా’’తిఆది. ఞత్తిదుతియఞత్తిచతుత్థేసు హాపనం వా అఞ్ఞథా కరణం వా అత్థి వియ ఞత్తికమ్మే నత్థీతి యోజనా. ఞత్తికమ్మే ఞత్తిట్ఠపనతో అఞ్ఞకిచ్చస్స అసమ్భవతో హాపనం వా అఞ్ఞథా కరణం వా నత్థీతి అధిప్పాయో. తానీతి ఞత్తికమ్మఅపలోకనకమ్మాని. సబ్బేసమ్పి కమ్మానన్తి సబ్బేసమ్పి చతున్నం కమ్మానం. పరతోతి పరస్మిం పరివారావసానే (పరి॰ అట్ఠ॰ ౪౮౨).
387.Pāḷiyāti vinayapāḷiyā. Yanti kammaṃ, na kariyatīti sambandho. Etthāti aṭṭhakathāyaṃ. So ca khoti so ca vitthāro, āgatoti sambandho. Kasmā ñattidutiyañatticatutthakammānameva vasena āgato, nanu ñattiapalokanakammavasenapi āgatena bhavitabbanti āha ‘‘yasmā panā’’tiādi. Ñattidutiyañatticatutthesu hāpanaṃ vā aññathā karaṇaṃ vā atthi viya ñattikamme natthīti yojanā. Ñattikamme ñattiṭṭhapanato aññakiccassa asambhavato hāpanaṃ vā aññathā karaṇaṃ vā natthīti adhippāyo. Tānīti ñattikammaapalokanakammāni. Sabbesampi kammānanti sabbesampi catunnaṃ kammānaṃ. Paratoti parasmiṃ parivārāvasāne (pari. aṭṭha. 482).
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౨౩౬. ఞత్తివిపన్నకమ్మాదికథా • 236. Ñattivipannakammādikathā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / కస్సపగోత్తభిక్ఖువత్థుకథా • Kassapagottabhikkhuvatthukathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ఞత్తివిపన్నకమ్మాదికథావణ్ణనా • Ñattivipannakammādikathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / కస్సపగోత్తభిక్ఖువత్థుకథాదివణ్ణనా • Kassapagottabhikkhuvatthukathādivaṇṇanā