Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ကင္ခာဝိတရဏီ-အဘိနဝ-ဋီကာ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
၈. နာဝာဘိရုဟနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
ကီဠာပုရေက္ခာရောတိ လောကသ္သာဒမိတ္တသန္ထဝဝသေန ကီဠာပုရေက္ခာရော။ တထေဝာတိ ကီဠာဝသေနေဝ။ အဂာမကတီရပသ္သေနာတိ အဒ္ဓယောဇနဗ္ဘန္တရေ ဂာမာနံ အဘာဝတော အဂာမကတီရပသ္သေန။ ပာဠိယံ ‘‘ဥဒ္ဓံဂာမိနိံ ဝာ အဓောဂာမိနိံ ဝာ’’တိ (ပာစိ. ၁၈၆) ဝစနတော ပန ဝာပိသမုဒ္ဒာဒီသု ကီဠာပုရေက္ခာရတာယပိ ဂစ္ဆန္တသ္သ အနာပတ္တိ။ တေနာဟ ‘‘သမုဒ္ဒေ ပန ယထာသုခံ ဂန္တုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ။ ဝိသင္ကေတေနာတိ ဣဓာပိ ကာလဝိသင္ကေတေနေဝ အနာပတ္တိ, တိတ္ထဝိသင္ကေတေန, ပန နာဝာဝိသင္ကေတေန ဝာ ဂစ္ဆန္တသ္သ အာပတ္တိယေဝ။
Kīḷāpurekkhāroti lokassādamittasanthavavasena kīḷāpurekkhāro. Tathevāti kīḷāvaseneva. Agāmakatīrapassenāti addhayojanabbhantare gāmānaṃ abhāvato agāmakatīrapassena. Pāḷiyaṃ ‘‘uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃ vā’’ti (pāci. 186) vacanato pana vāpisamuddādīsu kīḷāpurekkhāratāyapi gacchantassa anāpatti. Tenāha ‘‘samudde pana yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti. Visaṅketenāti idhāpi kālavisaṅketeneva anāpatti, titthavisaṅketena, pana nāvāvisaṅketena vā gacchantassa āpattiyeva.
သေသန္တိ သဒ္ဓိံ သမုဋ္ဌာနာဒီဟိ အဝသေသံ, ကေစိ ပန ‘‘ကီဠာပုရေက္ခာရော ‘သံဝိဒဟိတ္ဝာ’တိ (သာရတ္ထ. ဋီ. ပာစိတ္တိယ ၃.၁၈၈) ဝစနတော ဣမံ သိက္ခာပဒံ အကုသလစိတ္တံ လောကဝဇ္ဇံ, တသ္မာ သေသံ နာမ ဌပေတ္ဝာ ‘ပဏ္ဏတ္တိဝဇ္ဇံ တိစိတ္တ’န္တိ ဣဒံ ဒ္ဝယံ အဝသေသ’’န္တိ ဝဒန္တိ, တံ န ဂဟေတဗ္ဗံ။ ကီဠာပုရေက္ခာရတာယ ဟိ အဘိရုဟိတ္ဝာပိ ဂာမန္တရောက္ကမနေ, အဒ္ဓယောဇနာတိက္ကမေ ဝာ သံဝေဂံ ပဋိလဘိတ္ဝာ အရဟတ္တံ ဝာ သစ္ဆိကရေယ္ယ, နိဒ္ဒံ ဝာ ဩက္ကမေယ္ယ, ကမ္မဋ္ဌာနံ ဝာ မနသိ ကရောန္တော ဂစ္ဆေယ္ယ, ကုတော စသ္သ အကုသလစိတ္တသမင္ဂိတာ, ယေနိဒံ သိက္ခာပဒံ အကုသလစိတ္တံ, လောကဝဇ္ဇဉ္စ သိယာတိ။
Sesanti saddhiṃ samuṭṭhānādīhi avasesaṃ, keci pana ‘‘kīḷāpurekkhāro ‘saṃvidahitvā’ti (sārattha. ṭī. pācittiya 3.188) vacanato imaṃ sikkhāpadaṃ akusalacittaṃ lokavajjaṃ, tasmā sesaṃ nāma ṭhapetvā ‘paṇṇattivajjaṃ ticitta’nti idaṃ dvayaṃ avasesa’’nti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ. Kīḷāpurekkhāratāya hi abhiruhitvāpi gāmantarokkamane, addhayojanātikkame vā saṃvegaṃ paṭilabhitvā arahattaṃ vā sacchikareyya, niddaṃ vā okkameyya, kammaṭṭhānaṃ vā manasi karonto gaccheyya, kuto cassa akusalacittasamaṅgitā, yenidaṃ sikkhāpadaṃ akusalacittaṃ, lokavajjañca siyāti.
နာဝာဘိရုဟနသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.