Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
੮. ਨਾવਾਭਿਰੁਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
੧੮੮. ਅਟ੍ਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ – ਸਂવਿਧਾਯਾਤਿ ਲੋਕਸ੍ਸਾਦਮਿਤ੍ਤਸਨ੍ਥવવਸੇਨ ਕੀਲ਼ਾਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾ ਸਂવਿਦਹਿਤ੍વਾ। ਉਦ੍ਧਂਗਾਮਿਨਿਨ੍ਤਿ ਉਦ੍ਧਂ ਨਦਿਯਾ ਪਟਿਸੋਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਯੋ ਉਦ੍ਧਂ ਜવਨਤੋ ਉਜ੍ਜવਨਿਕਾਯ ਨਾવਾਯ ਕੀਲ਼ਤਿ, ਸੋ ‘‘ਉਦ੍ਧਂਗਾਮਿਨਿਂ ਅਭਿਰੁਹਤੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੇਨਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ਅਤ੍ਥਮੇવ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਉਜ੍ਜવਨਿਕਾਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਧੋਗਾਮਿਨਿਨ੍ਤਿ ਅਧੋ ਅਨੁਸੋਤਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਂ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਯੋ ਅਧੋ ਜવਨਤੋ ਓਜવਨਿਕਾਯ ਨਾવਾਯ ਕੀਲ਼ਤਿ, ਸੋ ‘‘ਅਧੋਗਾਮਿਨਿਂ ਅਭਿਰੁਹਤੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤੇਨਸ੍ਸਾਪਿ ਪਦਭਾਜਨੇ ਅਤ੍ਥਮੇવ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਓਜવਨਿਕਾਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਤਿਤ੍ਥਸਮ੍ਪਟਿਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ਉਦ੍ਧਂ વਾ ਅਧੋ વਾ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਏਤ੍ਥ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਤਿਰਿਯਂ ਤਰਣਾਯਾਤਿ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕવਚਨਂ।
188. Aṭṭhamasikkhāpade – saṃvidhāyāti lokassādamittasanthavavasena kīḷāpurekkhārā saṃvidahitvā. Uddhaṃgāmininti uddhaṃ nadiyā paṭisotaṃ gacchantiṃ. Yasmā pana yo uddhaṃ javanato ujjavanikāya nāvāya kīḷati, so ‘‘uddhaṃgāminiṃ abhiruhatī’’ti vuccati. Tenassa padabhājane atthameva dassetuṃ ‘‘ujjavanikāyā’’ti vuttaṃ. Adhogāmininti adho anusotaṃ gacchantiṃ. Yasmā pana yo adho javanato ojavanikāya nāvāya kīḷati, so ‘‘adhogāminiṃ abhiruhatī’’ti vuccati. Tenassāpi padabhājane atthameva dassetuṃ ‘‘ojavanikāyā’’ti vuttaṃ. Tattha yaṃ titthasampaṭipādanatthaṃ uddhaṃ vā adho vā haranti, ettha anāpatti. Tiriyaṃ taraṇāyāti upayogatthe nissakkavacanaṃ.
੧੮੯. ਗਾਮਨ੍ਤਰੇ ਗਾਮਨ੍ਤਰੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਯਸ੍ਸਾ ਨਦਿਯਾ ਏਕਂ ਤੀਰਂ ਕੁਕ੍ਕੁਟਸਮ੍ਪਾਦਗਾਮੇਹਿ ਨਿਰਨ੍ਤਰਂ, ਏਕਂ ਅਗਾਮਕਂ ਅਰਞ੍ਞਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਸਗਾਮਕਤੀਰਪਸ੍ਸੇਨ ਗਮਨਕਾਲੇ ਗਾਮਨ੍ਤਰਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ, ਅਗਾਮਕਤੀਰਪਸ੍ਸੇਨ ਗਮਨਕਾਲੇ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਗਣਨਾਯ। ਯਾ ਪਨ ਯੋਜਨવਿਤ੍ਥਤਾ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਮਜ੍ਝੇਨ ਗਮਨੇਪਿ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਤਿਰਿਯਂ ਤਰਣਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨ ਕੇવਲਂ ਨਦਿਯਾ, ਯੋਪਿ ਮਹਾਤਿਤ੍ਥਪਟ੍ਟਨਤੋ ਤਾਮਲਿਤ੍ਤਿਂ વਾ ਸੁવਣ੍ਣਭੂਮਿਂ વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਹਿ ਨਦਿਯਂਯੇવ ਆਪਤ੍ਤਿ વਿਚਾਰਿਤਾ, ਨ ਸਮੁਦ੍ਦੇ।
189.Gāmantare gāmantareti ettha yassā nadiyā ekaṃ tīraṃ kukkuṭasampādagāmehi nirantaraṃ, ekaṃ agāmakaṃ araññaṃ, tassā sagāmakatīrapassena gamanakāle gāmantaragaṇanāya pācittiyāni, agāmakatīrapassena gamanakāle addhayojanagaṇanāya. Yā pana yojanavitthatā hoti, tassā majjhena gamanepi addhayojanagaṇanāya pācittiyāni veditabbāni. Anāpatti tiriyaṃ taraṇāyāti ettha na kevalaṃ nadiyā, yopi mahātitthapaṭṭanato tāmalittiṃ vā suvaṇṇabhūmiṃ vā gacchati, tassāpi anāpatti. Sabbaaṭṭhakathāsu hi nadiyaṃyeva āpatti vicāritā, na samudde.
੧੯੧. વਿਸਙ੍ਕੇਤੇਨਾਤਿ ਇਧਾਪਿ ਕਾਲવਿਸਙ੍ਕੇਤੇਨੇવ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਤਿਤ੍ਥવਿਸਙ੍ਕੇਤੇਨ ਪਨ ਨਾવਾવਿਸਙ੍ਕੇਤੇਨ વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ। ਸੇਸਂ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਦਿਸਮੇવ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਹੀਤਿ।
191.Visaṅketenāti idhāpi kālavisaṅketeneva anāpatti, titthavisaṅketena pana nāvāvisaṅketena vā gacchantassa āpattiyeva. Sesaṃ paṭhamasikkhāpadasadisameva saddhiṃ samuṭṭhānādīhīti.
ਨਾવਾਭਿਰੁਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਟ੍ਠਮਂ।
Nāvābhiruhanasikkhāpadaṃ aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੩. ਓવਾਦવਗ੍ਗੋ • 3. Ovādavaggo
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੮. ਨਾવਾਭਿਰੁਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੮. ਨਾવਾਭਿਰੁਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੮. ਨਾવਾਭਿਰੁਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੮. ਨਾવਾਭਿਰੁਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadaṃ