| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
នវកម្មទានកថា
Navakammadānakathā
៣២៣. ភណ្ឌិកាដ្ឋបនមត្តេនាតិ ទ្វារពាហានំ ឧបរិ កបោតភណ្ឌិកយោជនមត្តេន។ បរិភណ្ឌករណមត្តេនាតិ គោមយបរិភណ្ឌកសាវបរិភណ្ឌករណមត្តេន។ ធូមកាលិកន្តិ ឥទំ យាវស្ស ចិតកធូមោ ន បញ្ញាយតិ, តាវ អយំ វិហារោ ឯតស្សេវាតិ ឯវំ ធូមកាលេ អបលោកេត្វា កតបរិយោសិតំ វិហារំ ទេន្តិ។ វិប្បកតន្តិ ឯត្ថ វិប្បកតោ នាម យាវ គោបានសិយោ ន អារោហន្តិ។ គោបានសីសុ បន អារុឡ្ហាសុ ពហុកតោ នាម ហោតិ, តស្មា តតោ បដ្ឋាយ ន ទាតព្ពោ, កិញ្ចិទេវ សមាទបេត្វា ការេស្សតិ។ ខុទ្ទកេ វិហារេ កម្មំ ឱលោកេត្វា ឆប្បញ្ចវស្សិកន្តិ កម្មំ ឱលោកេត្វា ចតុហត្ថវិហារេ ចតុវស្សិកំ, បញ្ចហត្ថេ បញ្ចវស្សិកំ, ឆហត្ថេ ឆវស្សិកំ ទាតព្ពំ។ អឌ្ឍយោគោ បន យស្មា សត្តដ្ឋហត្ថោ ហោតិ, តស្មា ឯត្ថ ‘‘សត្តដ្ឋវស្សិក’’ន្តិ វុត្តំ។ សចេ បន សោ នវហត្ថោ ហោតិ នវវស្សិកម្បិ ទាតព្ពំ។ មហល្លកេ បន ទសហត្ថេ ឯកាទសហត្ថេ វិហារេ វា បាសាទេ វា ទសវស្សិកំ វា ឯកាទសវស្សិកំ វា ទាតព្ពំ។ ទ្វាទសហត្ថេ បន តតោ អធិកេ វា លោហបាសាទសទិសេបិ ទ្វាទសវស្សិកមេវ ទាតព្ពំ, ន តតោ ឧត្តរិ។
323.Bhaṇḍikāṭṭhapanamattenāti dvārabāhānaṃ upari kapotabhaṇḍikayojanamattena. Paribhaṇḍakaraṇamattenāti gomayaparibhaṇḍakasāvaparibhaṇḍakaraṇamattena. Dhūmakālikanti idaṃ yāvassa citakadhūmo na paññāyati, tāva ayaṃ vihāro etassevāti evaṃ dhūmakāle apaloketvā katapariyositaṃ vihāraṃ denti. Vippakatanti ettha vippakato nāma yāva gopānasiyo na ārohanti. Gopānasīsu pana āruḷhāsu bahukato nāma hoti, tasmā tato paṭṭhāya na dātabbo, kiñcideva samādapetvā kāressati. Khuddake vihāre kammaṃ oloketvā chappañcavassikanti kammaṃ oloketvā catuhatthavihāre catuvassikaṃ, pañcahatthe pañcavassikaṃ, chahatthe chavassikaṃ dātabbaṃ. Aḍḍhayogo pana yasmā sattaṭṭhahattho hoti, tasmā ettha ‘‘sattaṭṭhavassika’’nti vuttaṃ. Sace pana so navahattho hoti navavassikampi dātabbaṃ. Mahallake pana dasahatthe ekādasahatthe vihāre vā pāsāde vā dasavassikaṃ vā ekādasavassikaṃ vā dātabbaṃ. Dvādasahatthe pana tato adhike vā lohapāsādasadisepi dvādasavassikameva dātabbaṃ, na tato uttari.
នវកម្មិកោ ភិក្ខុ អន្តោវស្សេ តំ អាវាសំ លភតិ, ឧតុកាលេ បដិពាហិតុំ ន លភតិ។ សចេ សោ អាវាសោ ជីរតិ, អាវាសសាមិកស្ស វា តស្ស វំសេ ឧប្បន្នស្ស វា កស្សចិ កថេតព្ពំ – ‘‘អាវាសោ តេ នស្សតិ, ជគ្គថ ឯតំ អាវាស’’ន្តិ។ សចេ សោ ន សក្កោតិ, ភិក្ខូហិ ញាតី វា ឧបដ្ឋាកេ វា សមាទបេត្វា ជគ្គិតព្ពោ។ សចេ តេបិ ន សក្កោន្តិ, សង្ឃិកេន បច្ចយេន ជគ្គិតព្ពោ។ តស្មិម្បិ អសតិ ឯកំ អាវាសំ វិស្សជ្ជេត្វា អវសេសា ជគ្គិតព្ពា។ ពហូ វិស្សជ្ជេត្វា ឯកំ សណ្ឋាបេតុម្បិ វដ្ដតិយេវ។
Navakammiko bhikkhu antovasse taṃ āvāsaṃ labhati, utukāle paṭibāhituṃ na labhati. Sace so āvāso jīrati, āvāsasāmikassa vā tassa vaṃse uppannassa vā kassaci kathetabbaṃ – ‘‘āvāso te nassati, jaggatha etaṃ āvāsa’’nti. Sace so na sakkoti, bhikkhūhi ñātī vā upaṭṭhāke vā samādapetvā jaggitabbo. Sace tepi na sakkonti, saṅghikena paccayena jaggitabbo. Tasmimpi asati ekaṃ āvāsaṃ vissajjetvā avasesā jaggitabbā. Bahū vissajjetvā ekaṃ saṇṭhāpetumpi vaṭṭatiyeva.
ទុព្ភិក្ខេ ភិក្ខូសុ បក្កន្តេសុ សព្ពេ អាវាសា នស្សន្តិ, តស្មា ឯកំ វា ទ្វេ វា តយោ វា អាវាសេ វិស្សជ្ជេត្វា តតោ យាគុភត្តចីវរាទីនិ បរិភុញ្ជន្តេហិ សេសាវាសា ជគ្គិតព្ពាយេវ។ កុរុន្ទិយំ បន វុត្តំ ‘‘សង្ឃិកេ បច្ចយេ អសតិ ឯកោ ភិក្ខុ ‘តុយ្ហំ ឯកំ មញ្ចដ្ឋានំ គហេត្វា ជគ្គាហី’តិ វត្តព្ពោ។ សចេ ពហុតរំ ឥច្ឆតិ, តិភាគំ វា ឧបឌ្ឍភាគំ វា ទត្វាបិ ជគ្គាបេតព្ពំ។ អថ ‘ថម្ភមត្តមេវេត្ថ អវសិដ្ឋំ, ពហុកម្មំ កាតព្ព’ន្តិ ន ឥច្ឆតិ, ‘តុយ្ហំ បុគ្គលិកមេវ កត្វា ជគ្គ; ឯវម្បិ ហិ សង្ឃស្ស ភណ្ឌកដ្ឋបនដ្ឋានំ នវកានញ្ច វសនដ្ឋានំ លភិស្សតី’តិ ជគ្គាបេតព្ពោ។ ឯវំ ជគ្គិតោ បន តស្មិំ ជីវន្តេ បុគ្គលិកោ ហោតិ, មតេ សង្ឃិកោយេវ ។ សចេ សទ្ធិវិហារិកានំ ទាតុកាមោ ហោតិ, កម្មំ ឱលោកេត្វា តិភាគំ វា ឧបឌ្ឍំ វា បុគ្គលិកំ កត្វា ជគ្គាបេតព្ពោ។ ឯវញ្ហិ សទ្ធិវិហារិកានំ ទាតុំ លភតិ។ ឯវំ ជគ្គនកេ បន អសតិ ‘ឯកំ អាវាសំ វិស្សជ្ជេត្វា’តិអាទិនា នយេន ជគ្គាបេតព្ពោ’’តិ។
Dubbhikkhe bhikkhūsu pakkantesu sabbe āvāsā nassanti, tasmā ekaṃ vā dve vā tayo vā āvāse vissajjetvā tato yāgubhattacīvarādīni paribhuñjantehi sesāvāsā jaggitabbāyeva. Kurundiyaṃ pana vuttaṃ ‘‘saṅghike paccaye asati eko bhikkhu ‘tuyhaṃ ekaṃ mañcaṭṭhānaṃ gahetvā jaggāhī’ti vattabbo. Sace bahutaraṃ icchati, tibhāgaṃ vā upaḍḍhabhāgaṃ vā datvāpi jaggāpetabbaṃ. Atha ‘thambhamattamevettha avasiṭṭhaṃ, bahukammaṃ kātabba’nti na icchati, ‘tuyhaṃ puggalikameva katvā jagga; evampi hi saṅghassa bhaṇḍakaṭṭhapanaṭṭhānaṃ navakānañca vasanaṭṭhānaṃ labhissatī’ti jaggāpetabbo. Evaṃ jaggito pana tasmiṃ jīvante puggaliko hoti, mate saṅghikoyeva . Sace saddhivihārikānaṃ dātukāmo hoti, kammaṃ oloketvā tibhāgaṃ vā upaḍḍhaṃ vā puggalikaṃ katvā jaggāpetabbo. Evañhi saddhivihārikānaṃ dātuṃ labhati. Evaṃ jagganake pana asati ‘ekaṃ āvāsaṃ vissajjetvā’tiādinā nayena jaggāpetabbo’’ti.
ឥទម្បិ ច អញ្ញំ តត្ថេវ វុត្តំ – ទ្វេ ភិក្ខូ សង្ឃិកំ ភូមិំ គហេត្វា សោធេត្វា សង្ឃិកំ សេនាសនំ ករោន្តិ។ យេន សា ភូមិ បឋមំ គហិតា, សោ សាមី។ ឧភោបិ បុគ្គលិកំ ករោន្តិ, សោយេវ សាមី។ សោ សង្ឃិកំ ករោតិ, ឥតរោ បុគ្គលិកំ ករោតិ, អញ្ញំ ចេ ពហុំ សេនាសនដ្ឋានំ អត្ថិ , បុគ្គលិកំ ករោន្តោបិ ន វារេតព្ពោ។ អញ្ញស្មិំ បន តាទិសេ បដិរូបេ ឋានេ អសតិ តំ បដិពាហិត្វា សង្ឃិកំ ករោន្តេនេវ កាតព្ពំ។ យំ បន តស្ស តត្ថ វយកម្មំ កតំ, តំ ទាតព្ពំ។ សចេ បន កតាវាសេ វា អាវាសករណដ្ឋានេ វា ឆាយូបគផលូបគរុក្ខា ហោន្តិ, អបលោកេត្វា ហារេតព្ពា។ បុគ្គលិកា ចេ ហោន្តិ, សាមិកា អាបុច្ឆិតព្ពា; នោ ចេ ទេន្តិ, យាវតតិយំ អាបុច្ឆិត្វា ‘‘រុក្ខអគ្ឃនកមូលំ ទស្សាមា’’តិ ហារេតព្ពា។
Idampi ca aññaṃ tattheva vuttaṃ – dve bhikkhū saṅghikaṃ bhūmiṃ gahetvā sodhetvā saṅghikaṃ senāsanaṃ karonti. Yena sā bhūmi paṭhamaṃ gahitā, so sāmī. Ubhopi puggalikaṃ karonti, soyeva sāmī. So saṅghikaṃ karoti, itaro puggalikaṃ karoti, aññaṃ ce bahuṃ senāsanaṭṭhānaṃ atthi , puggalikaṃ karontopi na vāretabbo. Aññasmiṃ pana tādise paṭirūpe ṭhāne asati taṃ paṭibāhitvā saṅghikaṃ karonteneva kātabbaṃ. Yaṃ pana tassa tattha vayakammaṃ kataṃ, taṃ dātabbaṃ. Sace pana katāvāse vā āvāsakaraṇaṭṭhāne vā chāyūpagaphalūpagarukkhā honti, apaloketvā hāretabbā. Puggalikā ce honti, sāmikā āpucchitabbā; no ce denti, yāvatatiyaṃ āpucchitvā ‘‘rukkhaagghanakamūlaṃ dassāmā’’ti hāretabbā.
យោ បន សង្ឃិកវល្លិមត្តម្បិ អគ្គហេត្វា អាហរិមេន ឧបករណេន សង្ឃិកាយ ភូមិយា បុគ្គលិកវិហារំ ការេតិ, ឧបឌ្ឍំ សង្ឃិកំ ហោតិ; ឧបឌ្ឍំ បុគ្គលិកំ។ បាសាទោ ចេ ហោតិ, ហេដ្ឋាបាសាទោ សង្ឃិកោ; ឧបរិ បុគ្គលិកោ។ សចេ សោ ហេដ្ឋាបាសាទំ ឥច្ឆតិ, តស្ស ហោតិ។ អថ ហេដ្ឋា ច ឧបរិ ច ឥច្ឆតិ, ឧភយត្ថ ឧបឌ្ឍំ លភតិ។ ទ្វេ សេនាសនានិ ការេតិ – ឯកំ សង្ឃិកំ, ឯកំ បុគ្គលិកំ។ សចេ វិហារេ ឧដ្ឋិតេន ទព្ពសម្ភារេន ការេតិ, តតិយភាគំ លភតិ។ សចេ អកតដ្ឋានេ ចយំ វា បមុខំ វា ករោតិ, ពហិកុដ្ដេ ឧបឌ្ឍំ សង្ឃស្ស, ឧបឌ្ឍំ តស្ស។ អថ មហន្តំ វិសមំ បូរេត្វា អបទេ បទំ ទស្សេត្វា កតំ ហោតិ, អនិស្សរោ តត្ថ សង្ឃោ។
Yo pana saṅghikavallimattampi aggahetvā āharimena upakaraṇena saṅghikāya bhūmiyā puggalikavihāraṃ kāreti, upaḍḍhaṃ saṅghikaṃ hoti; upaḍḍhaṃ puggalikaṃ. Pāsādo ce hoti, heṭṭhāpāsādo saṅghiko; upari puggaliko. Sace so heṭṭhāpāsādaṃ icchati, tassa hoti. Atha heṭṭhā ca upari ca icchati, ubhayattha upaḍḍhaṃ labhati. Dve senāsanāni kāreti – ekaṃ saṅghikaṃ, ekaṃ puggalikaṃ. Sace vihāre uṭṭhitena dabbasambhārena kāreti, tatiyabhāgaṃ labhati. Sace akataṭṭhāne cayaṃ vā pamukhaṃ vā karoti, bahikuṭṭe upaḍḍhaṃ saṅghassa, upaḍḍhaṃ tassa. Atha mahantaṃ visamaṃ pūretvā apade padaṃ dassetvā kataṃ hoti, anissaro tattha saṅgho.
ឯកំ វរសេយ្យន្តិ ឯត្ថ នវកម្មទានដ្ឋានេ វា វស្សគ្គេន បត្តដ្ឋានេ វា យំ ឥច្ឆតិ, តំ ឯកំ វរសេយ្យំ អនុជានាមីតិ អត្ថោ។
Ekaṃvaraseyyanti ettha navakammadānaṭṭhāne vā vassaggena pattaṭṭhāne vā yaṃ icchati, taṃ ekaṃ varaseyyaṃ anujānāmīti attho.
បរិយោសិតេ បក្កមតិ តស្សេវេតន្តិ បុន អាគន្ត្វា វសន្តស្ស អន្តោវស្សំ តស្សេវ តំ; អនាគច្ឆន្តស្ស បន សទ្ធិវិហារិកាទយោ គហេតុំ ន លភន្តិ។
Pariyosite pakkamati tassevetanti puna āgantvā vasantassa antovassaṃ tasseva taṃ; anāgacchantassa pana saddhivihārikādayo gahetuṃ na labhanti.
នវកម្មទានកថា និដ្ឋិតា។
Navakammadānakathā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi / នវកម្មទានកថា • Navakammadānakathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / សារត្ថទីបនី-ដីកា • Sāratthadīpanī-ṭīkā / នវកម្មទានកថាវណ្ណនា • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / នវកម្មទានកថាវណ្ណនា • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វិមតិវិនោទនី-ដីកា • Vimativinodanī-ṭīkā / នវកម្មទានកថាវណ្ណនា • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / នវកម្មទានកថា • Navakammadānakathā
