| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
ನವಕಮ್ಮದಾನಕಥಾ
Navakammadānakathā
೩೨೩. ಭಣ್ಡಿಕಾಟ್ಠಪನಮತ್ತೇನಾತಿ ದ್ವಾರಬಾಹಾನಂ ಉಪರಿ ಕಪೋತಭಣ್ಡಿಕಯೋಜನಮತ್ತೇನ। ಪರಿಭಣ್ಡಕರಣಮತ್ತೇನಾತಿ ಗೋಮಯಪರಿಭಣ್ಡಕಸಾವಪರಿಭಣ್ಡಕರಣಮತ್ತೇನ। ಧೂಮಕಾಲಿಕನ್ತಿ ಇದಂ ಯಾವಸ್ಸ ಚಿತಕಧೂಮೋ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತಾವ ಅಯಂ ವಿಹಾರೋ ಏತಸ್ಸೇವಾತಿ ಏವಂ ಧೂಮಕಾಲೇ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಕತಪರಿಯೋಸಿತಂ ವಿಹಾರಂ ದೇನ್ತಿ। ವಿಪ್ಪಕತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ವಿಪ್ಪಕತೋ ನಾಮ ಯಾವ ಗೋಪಾನಸಿಯೋ ನ ಆರೋಹನ್ತಿ। ಗೋಪಾನಸೀಸು ಪನ ಆರುಳ್ಹಾಸು ಬಹುಕತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ನ ದಾತಬ್ಬೋ, ಕಿಞ್ಚಿದೇವ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಕಾರೇಸ್ಸತಿ। ಖುದ್ದಕೇ ವಿಹಾರೇ ಕಮ್ಮಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಛಪ್ಪಞ್ಚವಸ್ಸಿಕನ್ತಿ ಕಮ್ಮಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ಚತುಹತ್ಥವಿಹಾರೇ ಚತುವಸ್ಸಿಕಂ, ಪಞ್ಚಹತ್ಥೇ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಿಕಂ, ಛಹತ್ಥೇ ಛವಸ್ಸಿಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ಅಡ್ಢಯೋಗೋ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಸತ್ತಟ್ಠಹತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏತ್ಥ ‘‘ಸತ್ತಟ್ಠವಸ್ಸಿಕ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಸಚೇ ಪನ ಸೋ ನವಹತ್ಥೋ ಹೋತಿ ನವವಸ್ಸಿಕಮ್ಪಿ ದಾತಬ್ಬಂ। ಮಹಲ್ಲಕೇ ಪನ ದಸಹತ್ಥೇ ಏಕಾದಸಹತ್ಥೇ ವಿಹಾರೇ ವಾ ಪಾಸಾದೇ ವಾ ದಸವಸ್ಸಿಕಂ ವಾ ಏಕಾದಸವಸ್ಸಿಕಂ ವಾ ದಾತಬ್ಬಂ। ದ್ವಾದಸಹತ್ಥೇ ಪನ ತತೋ ಅಧಿಕೇ ವಾ ಲೋಹಪಾಸಾದಸದಿಸೇಪಿ ದ್ವಾದಸವಸ್ಸಿಕಮೇವ ದಾತಬ್ಬಂ, ನ ತತೋ ಉತ್ತರಿ।
323.Bhaṇḍikāṭṭhapanamattenāti dvārabāhānaṃ upari kapotabhaṇḍikayojanamattena. Paribhaṇḍakaraṇamattenāti gomayaparibhaṇḍakasāvaparibhaṇḍakaraṇamattena. Dhūmakālikanti idaṃ yāvassa citakadhūmo na paññāyati, tāva ayaṃ vihāro etassevāti evaṃ dhūmakāle apaloketvā katapariyositaṃ vihāraṃ denti. Vippakatanti ettha vippakato nāma yāva gopānasiyo na ārohanti. Gopānasīsu pana āruḷhāsu bahukato nāma hoti, tasmā tato paṭṭhāya na dātabbo, kiñcideva samādapetvā kāressati. Khuddake vihāre kammaṃ oloketvā chappañcavassikanti kammaṃ oloketvā catuhatthavihāre catuvassikaṃ, pañcahatthe pañcavassikaṃ, chahatthe chavassikaṃ dātabbaṃ. Aḍḍhayogo pana yasmā sattaṭṭhahattho hoti, tasmā ettha ‘‘sattaṭṭhavassika’’nti vuttaṃ. Sace pana so navahattho hoti navavassikampi dātabbaṃ. Mahallake pana dasahatthe ekādasahatthe vihāre vā pāsāde vā dasavassikaṃ vā ekādasavassikaṃ vā dātabbaṃ. Dvādasahatthe pana tato adhike vā lohapāsādasadisepi dvādasavassikameva dātabbaṃ, na tato uttari.
ನವಕಮ್ಮಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ತಂ ಆವಾಸಂ ಲಭತಿ, ಉತುಕಾಲೇ ಪಟಿಬಾಹಿತುಂ ನ ಲಭತಿ। ಸಚೇ ಸೋ ಆವಾಸೋ ಜೀರತಿ, ಆವಾಸಸಾಮಿಕಸ್ಸ ವಾ ತಸ್ಸ ವಂಸೇ ಉಪ್ಪನ್ನಸ್ಸ ವಾ ಕಸ್ಸಚಿ ಕಥೇತಬ್ಬಂ – ‘‘ಆವಾಸೋ ತೇ ನಸ್ಸತಿ, ಜಗ್ಗಥ ಏತಂ ಆವಾಸ’’ನ್ತಿ। ಸಚೇ ಸೋ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಞಾತೀ ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಕೇ ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ತೇಪಿ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಿಕೇನ ಪಚ್ಚಯೇನ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬೋ। ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಅಸತಿ ಏಕಂ ಆವಾಸಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಾ। ಬಹೂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಏಕಂ ಸಣ್ಠಾಪೇತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ।
Navakammiko bhikkhu antovasse taṃ āvāsaṃ labhati, utukāle paṭibāhituṃ na labhati. Sace so āvāso jīrati, āvāsasāmikassa vā tassa vaṃse uppannassa vā kassaci kathetabbaṃ – ‘‘āvāso te nassati, jaggatha etaṃ āvāsa’’nti. Sace so na sakkoti, bhikkhūhi ñātī vā upaṭṭhāke vā samādapetvā jaggitabbo. Sace tepi na sakkonti, saṅghikena paccayena jaggitabbo. Tasmimpi asati ekaṃ āvāsaṃ vissajjetvā avasesā jaggitabbā. Bahū vissajjetvā ekaṃ saṇṭhāpetumpi vaṭṭatiyeva.
ದುಬ್ಭಿಕ್ಖೇ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಕ್ಕನ್ತೇಸು ಸಬ್ಬೇ ಆವಾಸಾ ನಸ್ಸನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏಕಂ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಆವಾಸೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ತತೋ ಯಾಗುಭತ್ತಚೀವರಾದೀನಿ ಪರಿಭುಞ್ಜನ್ತೇಹಿ ಸೇಸಾವಾಸಾ ಜಗ್ಗಿತಬ್ಬಾಯೇವ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ವುತ್ತಂ ‘‘ಸಙ್ಘಿಕೇ ಪಚ್ಚಯೇ ಅಸತಿ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ‘ತುಯ್ಹಂ ಏಕಂ ಮಞ್ಚಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಜಗ್ಗಾಹೀ’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಬಹುತರಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಿಭಾಗಂ ವಾ ಉಪಡ್ಢಭಾಗಂ ವಾ ದತ್ವಾಪಿ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಅಥ ‘ಥಮ್ಭಮತ್ತಮೇವೇತ್ಥ ಅವಸಿಟ್ಠಂ, ಬಹುಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬ’ನ್ತಿ ನ ಇಚ್ಛತಿ, ‘ತುಯ್ಹಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಮೇವ ಕತ್ವಾ ಜಗ್ಗ; ಏವಮ್ಪಿ ಹಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡಕಟ್ಠಪನಟ್ಠಾನಂ ನವಕಾನಞ್ಚ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಲಭಿಸ್ಸತೀ’ತಿ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಏವಂ ಜಗ್ಗಿತೋ ಪನ ತಸ್ಮಿಂ ಜೀವನ್ತೇ ಪುಗ್ಗಲಿಕೋ ಹೋತಿ, ಮತೇ ಸಙ್ಘಿಕೋಯೇವ । ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾನಂ ದಾತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಕಮ್ಮಂ ಓಲೋಕೇತ್ವಾ ತಿಭಾಗಂ ವಾ ಉಪಡ್ಢಂ ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಏವಞ್ಹಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾನಂ ದಾತುಂ ಲಭತಿ। ಏವಂ ಜಗ್ಗನಕೇ ಪನ ಅಸತಿ ‘ಏಕಂ ಆವಾಸಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಜಗ್ಗಾಪೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ।
Dubbhikkhe bhikkhūsu pakkantesu sabbe āvāsā nassanti, tasmā ekaṃ vā dve vā tayo vā āvāse vissajjetvā tato yāgubhattacīvarādīni paribhuñjantehi sesāvāsā jaggitabbāyeva. Kurundiyaṃ pana vuttaṃ ‘‘saṅghike paccaye asati eko bhikkhu ‘tuyhaṃ ekaṃ mañcaṭṭhānaṃ gahetvā jaggāhī’ti vattabbo. Sace bahutaraṃ icchati, tibhāgaṃ vā upaḍḍhabhāgaṃ vā datvāpi jaggāpetabbaṃ. Atha ‘thambhamattamevettha avasiṭṭhaṃ, bahukammaṃ kātabba’nti na icchati, ‘tuyhaṃ puggalikameva katvā jagga; evampi hi saṅghassa bhaṇḍakaṭṭhapanaṭṭhānaṃ navakānañca vasanaṭṭhānaṃ labhissatī’ti jaggāpetabbo. Evaṃ jaggito pana tasmiṃ jīvante puggaliko hoti, mate saṅghikoyeva . Sace saddhivihārikānaṃ dātukāmo hoti, kammaṃ oloketvā tibhāgaṃ vā upaḍḍhaṃ vā puggalikaṃ katvā jaggāpetabbo. Evañhi saddhivihārikānaṃ dātuṃ labhati. Evaṃ jagganake pana asati ‘ekaṃ āvāsaṃ vissajjetvā’tiādinā nayena jaggāpetabbo’’ti.
ಇದಮ್ಪಿ ಚ ಅಞ್ಞಂ ತತ್ಥೇವ ವುತ್ತಂ – ದ್ವೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಭೂಮಿಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಯೇನ ಸಾ ಭೂಮಿ ಪಠಮಂ ಗಹಿತಾ, ಸೋ ಸಾಮೀ। ಉಭೋಪಿ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಸೋಯೇವ ಸಾಮೀ। ಸೋ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಕರೋತಿ, ಇತರೋ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕರೋತಿ, ಅಞ್ಞಂ ಚೇ ಬಹುಂ ಸೇನಾಸನಟ್ಠಾನಂ ಅತ್ಥಿ , ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ಕರೋನ್ತೋಪಿ ನ ವಾರೇತಬ್ಬೋ। ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಪನ ತಾದಿಸೇ ಪಟಿರೂಪೇ ಠಾನೇ ಅಸತಿ ತಂ ಪಟಿಬಾಹಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಕರೋನ್ತೇನೇವ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಯಂ ಪನ ತಸ್ಸ ತತ್ಥ ವಯಕಮ್ಮಂ ಕತಂ, ತಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಪನ ಕತಾವಾಸೇ ವಾ ಆವಾಸಕರಣಟ್ಠಾನೇ ವಾ ಛಾಯೂಪಗಫಲೂಪಗರುಕ್ಖಾ ಹೋನ್ತಿ, ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಹಾರೇತಬ್ಬಾ। ಪುಗ್ಗಲಿಕಾ ಚೇ ಹೋನ್ತಿ, ಸಾಮಿಕಾ ಆಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಾ; ನೋ ಚೇ ದೇನ್ತಿ, ಯಾವತತಿಯಂ ಆಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ‘‘ರುಕ್ಖಅಗ್ಘನಕಮೂಲಂ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಹಾರೇತಬ್ಬಾ।
Idampi ca aññaṃ tattheva vuttaṃ – dve bhikkhū saṅghikaṃ bhūmiṃ gahetvā sodhetvā saṅghikaṃ senāsanaṃ karonti. Yena sā bhūmi paṭhamaṃ gahitā, so sāmī. Ubhopi puggalikaṃ karonti, soyeva sāmī. So saṅghikaṃ karoti, itaro puggalikaṃ karoti, aññaṃ ce bahuṃ senāsanaṭṭhānaṃ atthi , puggalikaṃ karontopi na vāretabbo. Aññasmiṃ pana tādise paṭirūpe ṭhāne asati taṃ paṭibāhitvā saṅghikaṃ karonteneva kātabbaṃ. Yaṃ pana tassa tattha vayakammaṃ kataṃ, taṃ dātabbaṃ. Sace pana katāvāse vā āvāsakaraṇaṭṭhāne vā chāyūpagaphalūpagarukkhā honti, apaloketvā hāretabbā. Puggalikā ce honti, sāmikā āpucchitabbā; no ce denti, yāvatatiyaṃ āpucchitvā ‘‘rukkhaagghanakamūlaṃ dassāmā’’ti hāretabbā.
ಯೋ ಪನ ಸಙ್ಘಿಕವಲ್ಲಿಮತ್ತಮ್ಪಿ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಆಹರಿಮೇನ ಉಪಕರಣೇನ ಸಙ್ಘಿಕಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕವಿಹಾರಂ ಕಾರೇತಿ, ಉಪಡ್ಢಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಹೋತಿ; ಉಪಡ್ಢಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ। ಪಾಸಾದೋ ಚೇ ಹೋತಿ, ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದೋ ಸಙ್ಘಿಕೋ; ಉಪರಿ ಪುಗ್ಗಲಿಕೋ। ಸಚೇ ಸೋ ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಸ ಹೋತಿ। ಅಥ ಹೇಟ್ಠಾ ಚ ಉಪರಿ ಚ ಇಚ್ಛತಿ, ಉಭಯತ್ಥ ಉಪಡ್ಢಂ ಲಭತಿ। ದ್ವೇ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಕಾರೇತಿ – ಏಕಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ, ಏಕಂ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ। ಸಚೇ ವಿಹಾರೇ ಉಟ್ಠಿತೇನ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರೇನ ಕಾರೇತಿ, ತತಿಯಭಾಗಂ ಲಭತಿ। ಸಚೇ ಅಕತಟ್ಠಾನೇ ಚಯಂ ವಾ ಪಮುಖಂ ವಾ ಕರೋತಿ, ಬಹಿಕುಟ್ಟೇ ಉಪಡ್ಢಂ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ಉಪಡ್ಢಂ ತಸ್ಸ। ಅಥ ಮಹನ್ತಂ ವಿಸಮಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಅಪದೇ ಪದಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಕತಂ ಹೋತಿ, ಅನಿಸ್ಸರೋ ತತ್ಥ ಸಙ್ಘೋ।
Yo pana saṅghikavallimattampi aggahetvā āharimena upakaraṇena saṅghikāya bhūmiyā puggalikavihāraṃ kāreti, upaḍḍhaṃ saṅghikaṃ hoti; upaḍḍhaṃ puggalikaṃ. Pāsādo ce hoti, heṭṭhāpāsādo saṅghiko; upari puggaliko. Sace so heṭṭhāpāsādaṃ icchati, tassa hoti. Atha heṭṭhā ca upari ca icchati, ubhayattha upaḍḍhaṃ labhati. Dve senāsanāni kāreti – ekaṃ saṅghikaṃ, ekaṃ puggalikaṃ. Sace vihāre uṭṭhitena dabbasambhārena kāreti, tatiyabhāgaṃ labhati. Sace akataṭṭhāne cayaṃ vā pamukhaṃ vā karoti, bahikuṭṭe upaḍḍhaṃ saṅghassa, upaḍḍhaṃ tassa. Atha mahantaṃ visamaṃ pūretvā apade padaṃ dassetvā kataṃ hoti, anissaro tattha saṅgho.
ಏಕಂ ವರಸೇಯ್ಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ನವಕಮ್ಮದಾನಟ್ಠಾನೇ ವಾ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಪತ್ತಟ್ಠಾನೇ ವಾ ಯಂ ಇಚ್ಛತಿ, ತಂ ಏಕಂ ವರಸೇಯ್ಯಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
Ekaṃvaraseyyanti ettha navakammadānaṭṭhāne vā vassaggena pattaṭṭhāne vā yaṃ icchati, taṃ ekaṃ varaseyyaṃ anujānāmīti attho.
ಪರಿಯೋಸಿತೇ ಪಕ್ಕಮತಿ ತಸ್ಸೇವೇತನ್ತಿ ಪುನ ಆಗನ್ತ್ವಾ ವಸನ್ತಸ್ಸ ಅನ್ತೋವಸ್ಸಂ ತಸ್ಸೇವ ತಂ; ಅನಾಗಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ ಪನ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾದಯೋ ಗಹೇತುಂ ನ ಲಭನ್ತಿ।
Pariyosite pakkamati tassevetanti puna āgantvā vasantassa antovassaṃ tasseva taṃ; anāgacchantassa pana saddhivihārikādayo gahetuṃ na labhanti.
ನವಕಮ್ಮದಾನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Navakammadānakathā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಚೂಳವಗ್ಗಪಾಳಿ • Cūḷavaggapāḷi / ನವಕಮ್ಮದಾನಕಥಾ • Navakammadānakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ನವಕಮ್ಮದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ನವಕಮ್ಮದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ನವಕಮ್ಮದಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ನವಕಮ್ಮದಾನಕಥಾ • Navakammadānakathā
