| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
นวกมฺมทานกถาวณฺณนา
Navakammadānakathāvaṇṇanā
๓๒๓. ปาฬิยํ ปิณฺฑนิเกฺขปนมเตฺตนาติอาทีสุ ขณฺฑผุลฺลฎฺฐาเน มตฺติกาปิณฺฑฎฺฐปนํ ปิณฺฑนิเกฺขปนํ นามฯ นวกมฺมนฺติ นวกมฺมสมฺมุติฯ อคฺคฬวฎฺฎิ นาม กวาฎพโนฺธฯ ฉาทนํ นาม ติณาทีหิ เคหจฺฉาทนํฯ พนฺธนํ นาม ทณฺฑวลฺลิอาทีหิ ฉทนพนฺธนเมวฯ จตุหตฺถวิหาเรติ วิตฺถารปฺปมาณโต วุตฺตํฯ อุเพฺพธโต ปน อเนกภูมกตฺตา วฑฺฒกีหเตฺถน วีสติหโตฺถปิ นานาสณฺฐานวิจิโตฺตปิ โหติฯ เตนสฺส จตุวสฺสิกํ นวกมฺมํ วุตฺตํฯ เอวํ เสเสสุปิฯ
323. Pāḷiyaṃ piṇḍanikkhepanamattenātiādīsu khaṇḍaphullaṭṭhāne mattikāpiṇḍaṭṭhapanaṃ piṇḍanikkhepanaṃ nāma. Navakammanti navakammasammuti. Aggaḷavaṭṭi nāma kavāṭabandho. Chādanaṃ nāma tiṇādīhi gehacchādanaṃ. Bandhanaṃ nāma daṇḍavalliādīhi chadanabandhanameva. Catuhatthavihāreti vitthārappamāṇato vuttaṃ. Ubbedhato pana anekabhūmakattā vaḍḍhakīhatthena vīsatihatthopi nānāsaṇṭhānavicittopi hoti. Tenassa catuvassikaṃ navakammaṃ vuttaṃ. Evaṃ sesesupi.
ปาฬิยํ สเพฺพ วิหาเรติ ภุมฺมเตฺถ อุปโยคพหุวจนํฯ เอกสฺส สเพฺพสุ วิหาเรสุ นวกมฺมํ เทตีติ อโตฺถฯ สพฺพกาลํ ปฎิพาหนฺตีติ นวกมฺมิกา อตฺตโน คาหิตํ วรเสยฺยํ สมฺปตฺตานํ ยถาวุฑฺฒํ อกตฺวา อุตุกาเลปิ ปฎิพาหนฺติฯ
Pāḷiyaṃ sabbe vihāreti bhummatthe upayogabahuvacanaṃ. Ekassa sabbesu vihāresu navakammaṃ detīti attho. Sabbakālaṃ paṭibāhantīti navakammikā attano gāhitaṃ varaseyyaṃ sampattānaṃ yathāvuḍḍhaṃ akatvā utukālepi paṭibāhanti.
‘‘สเจ โส อาวาโส ชีรตี’’ติอาทิ ปาฬิมุตฺตกวินิจฺฉโยฯ มญฺจฎฺฐานํ ทตฺวาติ มญฺจฎฺฐานํ ปุคฺคลิกํ ทตฺวาฯ ติภาคนฺติ ตติยภาคํฯ เอวํ วิสฺสชฺชนมฺปิ ถาวเรน ถาวรปริวตฺตนฎฺฐาเน เอว ปวิสติ, น อิตรถา สพฺพเสนาสนานํ วินสฺสนโตฯ สเจ สทฺธิวิหาริกานํ ทาตุกาโม โหตีติ สเจ โส สงฺฆสฺส ภณฺฑกฎฺฐปนฎฺฐานํ วา อเญฺญสํ ภิกฺขูนํ วสนฎฺฐานํ วา ทาตุํ น อิจฺฉติ, อตฺตโน สทฺธิวิหาริกานเญฺญว ทาตุกาโม โหติ, ตาทิสสฺส ตุยฺหํ ปุคฺคลิกเมว กตฺวา ชคฺคาติ น สพฺพํ ตสฺส ทาตพฺพนฺติ อธิปฺปาโยฯ ตตฺถ ปน กตฺตพฺพวิธิํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘กมฺม’’นฺติอาทิฯ เอวญฺหีติอาทิมฺหิ วยานุรูปํ ตติยภาเค วา อุปฑฺฒภาเค วา คหิเต ตํ ภาคํ ทาตุํ ลภตีติ อโตฺถฯ
‘‘Sace so āvāso jīratī’’tiādi pāḷimuttakavinicchayo. Mañcaṭṭhānaṃ datvāti mañcaṭṭhānaṃ puggalikaṃ datvā. Tibhāganti tatiyabhāgaṃ. Evaṃ vissajjanampi thāvarena thāvaraparivattanaṭṭhāne eva pavisati, na itarathā sabbasenāsanānaṃ vinassanato. Sace saddhivihārikānaṃ dātukāmo hotīti sace so saṅghassa bhaṇḍakaṭṭhapanaṭṭhānaṃ vā aññesaṃ bhikkhūnaṃ vasanaṭṭhānaṃ vā dātuṃ na icchati, attano saddhivihārikānaññeva dātukāmo hoti, tādisassa tuyhaṃ puggalikameva katvā jaggāti na sabbaṃ tassa dātabbanti adhippāyo. Tattha pana kattabbavidhiṃ dassento āha ‘‘kamma’’ntiādi. Evañhītiādimhi vayānurūpaṃ tatiyabhāge vā upaḍḍhabhāge vā gahite taṃ bhāgaṃ dātuṃ labhatīti attho.
เยนาติ เตสุ ทฺวีสุ ภิกฺขูสุ เยนฯ โส สามีติ ตสฺสา ภูมิยา วิหารกรเณ โสว สามี, ตํ ปฎิพาหิตฺวา อิตเรน น กาตพฺพนฺติ อธิปฺปาโยฯ โส หิ ปฐมํ คหิโตฯ อกตฎฺฐาเนติ จยาทีนํ อกตปุพฺพฎฺฐาเนฯ จยํ วา ปมุขํ วาติ สงฺฆิกเสนาสนํ นิสฺสาย ตโต พหิ จยํ พนฺธิตฺวา, เอกํ เสนาสนํ วาฯ พหิกุเฎฺฎติ กุฎฺฎโต พหิ, อตฺตโน กตฎฺฐาเนติ อโตฺถฯ
Yenāti tesu dvīsu bhikkhūsu yena. So sāmīti tassā bhūmiyā vihārakaraṇe sova sāmī, taṃ paṭibāhitvā itarena na kātabbanti adhippāyo. So hi paṭhamaṃ gahito. Akataṭṭhāneti cayādīnaṃ akatapubbaṭṭhāne. Cayaṃ vā pamukhaṃ vāti saṅghikasenāsanaṃ nissāya tato bahi cayaṃ bandhitvā, ekaṃ senāsanaṃ vā. Bahikuṭṭeti kuṭṭato bahi, attano kataṭṭhāneti attho.
นวกมฺมทานกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Navakammadānakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / จูฬวคฺคปาฬิ • Cūḷavaggapāḷi / นวกมฺมทานกถา • Navakammadānakathā
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / จูฬวคฺค-อฎฺฐกถา • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / นวกมฺมทานกถา • Navakammadānakathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / นวกมฺมทานกถาวณฺณนา • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / นวกมฺมทานกถาวณฺณนา • Navakammadānakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / นวกมฺมทานกถา • Navakammadānakathā
