| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ධම්‌මසඞ්‌ගණී-මූලටීකා • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
නවමචිත්‌තවණ්‌ණනා
Navamacittavaṇṇanā
413. විසප්‌පනඅනිට්‌ඨරූපසමුට්‌ඨානවසෙන අත්‌තනො පවත්‌තිආකාරවසෙන ච විසප්‌පනරසො. දොසො උපයොගඵලෙසු අනිට්‌ඨත්‌තා විසසංසට්‌ඨපූතිමුත්‌තං විය දට්‌ඨබ්‌බො. අනභිරතිරසාති එවංපකාරෙසු පටික්‌ඛෙපෙන රසවචනෙසු තංතංපටිපක්‌ඛකිච්‌චගහණං දට්‌ඨබ්‌බං. කටුකාකාරගති කටුකඤ්‌චුකතා, අත්‌තසම්‌පත්‌ති ආවාසාදි, පරායත්‌තතාය දාසබ්‍යං විය දට්‌ඨබ්‌බං. යථා හි දාසබ්‍යෙ සති දාසො පරායත්‌තො හොති, එවං කුක්‌කුච්‌චෙ සති තංසමඞ්‌ගී. න හි සො අත්‌තනො ධම්‌මතාය පවත්‌තිතුං සක්‌කොති කුසලෙති. අථ වා කතාකතාකුසලකුසලානුසොචනෙ ආයත්‌තතාය තදුභයවසෙන කුක්‌කුච්‌චෙන තංසමඞ්‌ගී හොතීති දාසබ්‍යං විය තං හොති.
413. Visappanaaniṭṭharūpasamuṭṭhānavasena attano pavattiākāravasena ca visappanaraso. Doso upayogaphalesu aniṭṭhattā visasaṃsaṭṭhapūtimuttaṃ viya daṭṭhabbo. Anabhiratirasāti evaṃpakāresu paṭikkhepena rasavacanesu taṃtaṃpaṭipakkhakiccagahaṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Kaṭukākāragati kaṭukañcukatā, attasampatti āvāsādi, parāyattatāya dāsabyaṃ viya daṭṭhabbaṃ. Yathā hi dāsabye sati dāso parāyatto hoti, evaṃ kukkucce sati taṃsamaṅgī. Na hi so attano dhammatāya pavattituṃ sakkoti kusaleti. Atha vā katākatākusalakusalānusocane āyattatāya tadubhayavasena kukkuccena taṃsamaṅgī hotīti dāsabyaṃ viya taṃ hoti.
418. විරුද්‌ධාකාරොති විරුද්‌ධස්‌ස පුග්‌ගලස්‌ස, චිත්‌තස්‌ස වා ආකාරො විරුද්‌ධභාවො. තෙන විරුජ්‌ඣනං විරොධොති දස්‌සෙති. වචනන්‌ති එතං නිදස්‌සනමත්‌තං දට්‌ඨබ්‌බං. සබ්‌බමෙව හි කිච්‌චං එතෙන කරියමානං සුරොපිතං සුජනිතං න හොතීති. රොපසද්‌දවචනත්‌ථමෙව කෙචි වණ්‌ණෙන්‌ති. තං අප්‌පමාණන්‌ති කොධස්‌ස තථාපවත්‌තනසභාවාභාවා අඤ්‌ඤෙන කෙනචි කාරණෙන පරිපුණ්‌ණතා සියාති සන්‌ධාය වුත්‌තං.
418. Viruddhākāroti viruddhassa puggalassa, cittassa vā ākāro viruddhabhāvo. Tena virujjhanaṃ virodhoti dasseti. Vacananti etaṃ nidassanamattaṃ daṭṭhabbaṃ. Sabbameva hi kiccaṃ etena kariyamānaṃ suropitaṃ sujanitaṃ na hotīti. Ropasaddavacanatthameva keci vaṇṇenti. Taṃ appamāṇanti kodhassa tathāpavattanasabhāvābhāvā aññena kenaci kāraṇena paripuṇṇatā siyāti sandhāya vuttaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / ධම්‌මසඞ්‌ගණීපාළි • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ද්‌වාදස අකුසලානි • Dvādasa akusalāni
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ධම්‌මසඞ්‌ගණි-අට්‌ඨකථා • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / නවමචිත්‌තං • Navamacittaṃ
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ධම්‌මසඞ්‌ගණී-අනුටීකා • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / නවමචිත්‌තවණ්‌ණනා • Navamacittavaṇṇanā
