| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
९. नवमनयो सम्पयुत्तेनसम्पयुत्तपदवण्णना
9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
३१९. इदानि सम्पयुत्तेनसम्पयुत्तपदं भाजेतुं वेदनाक्खन्धेनातिआदि आरद्धं। तत्थ यं खन्धादिवसेन सम्पयुत्तं, पुन तस्सेव खन्धादीहि सम्पयोगं पुच्छित्वा विस्सज्जनं कतं। तं रूपेन वा रूपमिस्सकेहि वा सब्बरूपक्खन्धसङ्गाहकेहि वा पदेहि सद्धिं न युज्जति। रूपेन हि रूपमिस्सकेन वा अञ्ञेसं सम्पयोगो नत्थि। सब्बरूपक्खन्धसङ्गाहकेहि सब्बेसं सम्पयोगारहानं खन्धादीनं गहितत्ता अञ्ञंयेव नत्थि, यं तेन सह सम्पयोगं गच्छेय्य। तस्मा तथारूपानि पदानि इध न गहितानि। यानि पन पदानि रूपेन असम्मिस्सं अरूपेकदेसं दीपेन्ति, तानि इध गहितानि। तेसं इदमुद्दानं –
319. Idāni sampayuttenasampayuttapadaṃ bhājetuṃ vedanākkhandhenātiādi āraddhaṃ. Tattha yaṃ khandhādivasena sampayuttaṃ, puna tasseva khandhādīhi sampayogaṃ pucchitvā vissajjanaṃ kataṃ. Taṃ rūpena vā rūpamissakehi vā sabbarūpakkhandhasaṅgāhakehi vā padehi saddhiṃ na yujjati. Rūpena hi rūpamissakena vā aññesaṃ sampayogo natthi. Sabbarūpakkhandhasaṅgāhakehi sabbesaṃ sampayogārahānaṃ khandhādīnaṃ gahitattā aññaṃyeva natthi, yaṃ tena saha sampayogaṃ gaccheyya. Tasmā tathārūpāni padāni idha na gahitāni. Yāni pana padāni rūpena asammissaṃ arūpekadesaṃ dīpenti, tāni idha gahitāni. Tesaṃ idamuddānaṃ –
‘‘अरूपक्खन्धा चत्तारो, मनायतनमेव च।
‘‘Arūpakkhandhā cattāro, manāyatanameva ca;
विञ्ञाणधातुयो सत्त, द्वे सच्चा चुद्दसिन्द्रिया॥
Viññāṇadhātuyo satta, dve saccā cuddasindriyā.
‘‘पच्चये द्वादस पदा, ततो उपरि सोळस।
‘‘Paccaye dvādasa padā, tato upari soḷasa;
तिकेसु अट्ठ गोच्छके, तेचत्तालीसमेव च॥
Tikesu aṭṭha gocchake, tecattālīsameva ca.
‘‘महन्तरदुके सत्त, पदा पिट्ठिदुकेसु छ।
‘‘Mahantaraduke satta, padā piṭṭhidukesu cha;
नवमस्स पदस्सेते, निद्देसे सङ्गहं गता’’ति॥
Navamassa padassete, niddese saṅgahaṃ gatā’’ti.
सब्बपञ्हेसु पन ये धम्मा पुच्छाय उद्धटा, ते येहि सम्पयुत्ता होन्ति, तेसं वसेन खन्धादिभेदो वेदितब्बो । वेदनाक्खन्धेन हि इतरे तयो खन्धा सम्पयुत्ता, पुन तेहि वेदनाक्खन्धो सम्पयुत्तो। सो तेहि सञ्ञादीहि तीहि खन्धेहि, एकेन मनायतनेन, सत्तहि विञ्ञाणधातूहि, एकस्मिं धम्मायतने, धम्मधातुया च, केहिचि सञ्ञासङ्खारेहेव सम्पयुत्तो। एसेव नयो सब्बत्थाति।
Sabbapañhesu pana ye dhammā pucchāya uddhaṭā, te yehi sampayuttā honti, tesaṃ vasena khandhādibhedo veditabbo . Vedanākkhandhena hi itare tayo khandhā sampayuttā, puna tehi vedanākkhandho sampayutto. So tehi saññādīhi tīhi khandhehi, ekena manāyatanena, sattahi viññāṇadhātūhi, ekasmiṃ dhammāyatane, dhammadhātuyā ca, kehici saññāsaṅkhāreheva sampayutto. Eseva nayo sabbatthāti.
सम्पयुत्तेनसम्पयुत्तपदवण्णना।
Sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / धातुकथापाळि • Dhātukathāpāḷi / ९. सम्पयुत्तेनसम्पयुत्तपदनिद्देसो • 9. Sampayuttenasampayuttapadaniddeso
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ९. नवमनयो सम्पयुत्तेनसम्पयुत्तपदवण्णना • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ९. नवमनयो सम्पयुत्तेनसम्पयुत्तपदवण्णना • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
