Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
၉. နဝမနယော သမ္ပယုတ္တေနသမ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ
9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
၃၁၉. ‘‘သမာသပဒံ ဣဒ’’န္တိ ဝတ္ဝာ အယံ နာမ သမာသောတိ ဒသ္သေန္တော ‘‘ယသ္သ ခန္ဓာဒိနော’’တိအာဒိမာဟ, ယသ္သ ဝေဒနာက္ခန္ဓာဒိနောတိ အတ္ထော။ ယံ ဣဓ သမ္ပယုတ္တံ ဝုတ္တန္တိ ဣမသ္မိံ နဝမနယေ ယံ ဓမ္မဇာတံ သမ္ပယုတ္တန္တိ ဝုတ္တံ။ ရူပက္ခန္ဓာဒီသု အရဏန္တေသု အဗ္ဘန္တရဗာဟိရမာတိကာဓမ္မေသူတိ နိဒ္ဓာရဏေ ဘုမ္မံ။ တဉ္ဟိ ဓမ္မဇာတံ အတ္တနာ သမ္ပယုတ္တေန ဝေဒနာက္ခန္ဓာဒိနာ သယံ သမ္ပယုတ္တန္တိ နိဒ္ဓာရိတံ။ အယောဂောတိ အသမ္ပယောဂော။ ဝက္ခတိ ဒသမနယေ။ တတ္ထ ဟိ ‘‘ရူပက္ခန္ဓေန ဝေဒနာဒယော ဝိပ္ပယုတ္တာ, တေဟိ ရူပက္ခန္ဓော ဝိပ္ပယုတ္တော’’တိ ဝတ္ဝာ နိဗ္ဗာနံ ကထန္တိ စောဒနံ သန္ဓာယာဟ ‘‘နိဗ္ဗာနံ ပန သုခုမရူပဂတိကမေဝာ’’တိ ဝုတ္တံ။ ‘‘မနာယတနံ ဧကေနာယတနေန ဧကာယ ဓာတုယာ ကေဟိစိ ဝိပ္ပယုတ္တ’’န္တိ ဧတ္ထ ဟိ ယထာ သုခုမရူပံ ဝိယ သရူပတော အနုဒ္ဓဋမ္ပိ နိဗ္ဗာနံ ကေဟိစီတိပဒေန ဂဟိတမေဝ ဟောတီတိ ဧဒိသေသု ဌာနေသု နိဗ္ဗာနံ သုခုမရူပဂတိကန္တိ ဝိညာယတိ, ဧဝမိဓာပိ ‘‘ရူပမိသ္သကေဟိ ဝာ’’တိ ဧတေန အနုပာဒိန္နအနုပာဒာနိယာဒီဟိ နိဗ္ဗာနမိသ္သကေဟိပိ အသမ္ပယောဂော ဝုတ္တော ဟောတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ အဝိကလစတုက္ခန္ဓသင္ဂာဟကေဟိ ပဒေဟိ သဟဝတ္တိနော အညသ္သ သမ္ပယောဂိနော အဘာဝတော အတီတာနာဂတေဟိ စ သမ္ပယောဂော နတ္ထေဝာတိ တသ္သ အယုဇ္ဇမာနတံ ဒသ္သေန္တော ‘‘ဝတ္တမာနာနမေဝ။ပေ.။ အရူပဘဝာဒီဟီတိ အတ္ထော’’တိ အာဟ။ ဣတရေတိ ယေ သမ္ပယောဂံ လဘန္တိ, ကေ ပန တေ ရူပေန အသမ္မိသ္သာ အရူပေကဒေသဘူတာ။ တေနာဟ ‘‘ဝေဒနာက္ခန္ဓာဒယော’’တိ။
319. ‘‘Samāsapadaṃ ida’’nti vatvā ayaṃ nāma samāsoti dassento ‘‘yassa khandhādino’’tiādimāha, yassa vedanākkhandhādinoti attho. Yaṃ idha sampayuttaṃ vuttanti imasmiṃ navamanaye yaṃ dhammajātaṃ sampayuttanti vuttaṃ. Rūpakkhandhādīsu araṇantesu abbhantarabāhiramātikādhammesūti niddhāraṇe bhummaṃ. Tañhi dhammajātaṃ attanā sampayuttena vedanākkhandhādinā sayaṃ sampayuttanti niddhāritaṃ. Ayogoti asampayogo. Vakkhati dasamanaye. Tattha hi ‘‘rūpakkhandhena vedanādayo vippayuttā, tehi rūpakkhandho vippayutto’’ti vatvā nibbānaṃ kathanti codanaṃ sandhāyāha ‘‘nibbānaṃ pana sukhumarūpagatikamevā’’ti vuttaṃ. ‘‘Manāyatanaṃ ekenāyatanena ekāya dhātuyā kehici vippayutta’’nti ettha hi yathā sukhumarūpaṃ viya sarūpato anuddhaṭampi nibbānaṃ kehicītipadena gahitameva hotīti edisesu ṭhānesu nibbānaṃ sukhumarūpagatikanti viññāyati, evamidhāpi ‘‘rūpamissakehi vā’’ti etena anupādinnaanupādāniyādīhi nibbānamissakehipi asampayogo vutto hotīti daṭṭhabbo. Avikalacatukkhandhasaṅgāhakehi padehi sahavattino aññassa sampayogino abhāvato atītānāgatehi ca sampayogo natthevāti tassa ayujjamānataṃ dassento ‘‘vattamānānameva…pe… arūpabhavādīhīti attho’’ti āha. Itareti ye sampayogaṃ labhanti, ke pana te rūpena asammissā arūpekadesabhūtā. Tenāha ‘‘vedanākkhandhādayo’’ti.
နဝမနယသမ္ပယုတ္တေနသမ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Navamanayasampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ဓာတုကထာပာဠိ • Dhātukathāpāḷi / ၉. သမ္ပယုတ္တေနသမ္ပယုတ္တပဒနိဒ္ဒေသော • 9. Sampayuttenasampayuttapadaniddeso
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ၉. နဝမနယော သမ္ပယုတ္တေနသမ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၉. နဝမနယော သမ္ပယုတ္တေနသမ္ပယုတ္တပဒဝဏ္ဏနာ • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā