| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
೯. ನವಮನಯೋ ಸಮ್ಪಯುತ್ತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ
9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
೩೧೯. ‘‘ಸಮಾಸಪದಂ ಇದ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ಅಯಂ ನಾಮ ಸಮಾಸೋತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಯಸ್ಸ ಖನ್ಧಾದಿನೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ, ಯಸ್ಸ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧಾದಿನೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಂ ಇಧ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ನವಮನಯೇ ಯಂ ಧಮ್ಮಜಾತಂ ಸಮ್ಪಯುತ್ತನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಾದೀಸು ಅರಣನ್ತೇಸು ಅಬ್ಭನ್ತರಬಾಹಿರಮಾತಿಕಾಧಮ್ಮೇಸೂತಿ ನಿದ್ಧಾರಣೇ ಭುಮ್ಮಂ। ತಞ್ಹಿ ಧಮ್ಮಜಾತಂ ಅತ್ತನಾ ಸಮ್ಪಯುತ್ತೇನ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧಾದಿನಾ ಸಯಂ ಸಮ್ಪಯುತ್ತನ್ತಿ ನಿದ್ಧಾರಿತಂ। ಅಯೋಗೋತಿ ಅಸಮ್ಪಯೋಗೋ। ವಕ್ಖತಿ ದಸಮನಯೇ। ತತ್ಥ ಹಿ ‘‘ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೇನ ವೇದನಾದಯೋ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತಾ, ತೇಹಿ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧೋ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಕಥನ್ತಿ ಚೋದನಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ ‘‘ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪನ ಸುಖುಮರೂಪಗತಿಕಮೇವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಮನಾಯತನಂ ಏಕೇನಾಯತನೇನ ಏಕಾಯ ಧಾತುಯಾ ಕೇಹಿಚಿ ವಿಪ್ಪಯುತ್ತ’’ನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಹಿ ಯಥಾ ಸುಖುಮರೂಪಂ ವಿಯ ಸರೂಪತೋ ಅನುದ್ಧಟಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಕೇಹಿಚೀತಿಪದೇನ ಗಹಿತಮೇವ ಹೋತೀತಿ ಏದಿಸೇಸು ಠಾನೇಸು ನಿಬ್ಬಾನಂ ಸುಖುಮರೂಪಗತಿಕನ್ತಿ ವಿಞ್ಞಾಯತಿ, ಏವಮಿಧಾಪಿ ‘‘ರೂಪಮಿಸ್ಸಕೇಹಿ ವಾ’’ತಿ ಏತೇನ ಅನುಪಾದಿನ್ನಅನುಪಾದಾನಿಯಾದೀಹಿ ನಿಬ್ಬಾನಮಿಸ್ಸಕೇಹಿಪಿ ಅಸಮ್ಪಯೋಗೋ ವುತ್ತೋ ಹೋತೀತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಅವಿಕಲಚತುಕ್ಖನ್ಧಸಙ್ಗಾಹಕೇಹಿ ಪದೇಹಿ ಸಹವತ್ತಿನೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಸಮ್ಪಯೋಗಿನೋ ಅಭಾವತೋ ಅತೀತಾನಾಗತೇಹಿ ಚ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ನತ್ಥೇವಾತಿ ತಸ್ಸ ಅಯುಜ್ಜಮಾನತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ವತ್ತಮಾನಾನಮೇವ…ಪೇ॰… ಅರೂಪಭವಾದೀಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ ಆಹ। ಇತರೇತಿ ಯೇ ಸಮ್ಪಯೋಗಂ ಲಭನ್ತಿ, ಕೇ ಪನ ತೇ ರೂಪೇನ ಅಸಮ್ಮಿಸ್ಸಾ ಅರೂಪೇಕದೇಸಭೂತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧಾದಯೋ’’ತಿ।
319. ‘‘Samāsapadaṃ ida’’nti vatvā ayaṃ nāma samāsoti dassento ‘‘yassa khandhādino’’tiādimāha, yassa vedanākkhandhādinoti attho. Yaṃ idha sampayuttaṃ vuttanti imasmiṃ navamanaye yaṃ dhammajātaṃ sampayuttanti vuttaṃ. Rūpakkhandhādīsu araṇantesu abbhantarabāhiramātikādhammesūti niddhāraṇe bhummaṃ. Tañhi dhammajātaṃ attanā sampayuttena vedanākkhandhādinā sayaṃ sampayuttanti niddhāritaṃ. Ayogoti asampayogo. Vakkhati dasamanaye. Tattha hi ‘‘rūpakkhandhena vedanādayo vippayuttā, tehi rūpakkhandho vippayutto’’ti vatvā nibbānaṃ kathanti codanaṃ sandhāyāha ‘‘nibbānaṃ pana sukhumarūpagatikamevā’’ti vuttaṃ. ‘‘Manāyatanaṃ ekenāyatanena ekāya dhātuyā kehici vippayutta’’nti ettha hi yathā sukhumarūpaṃ viya sarūpato anuddhaṭampi nibbānaṃ kehicītipadena gahitameva hotīti edisesu ṭhānesu nibbānaṃ sukhumarūpagatikanti viññāyati, evamidhāpi ‘‘rūpamissakehi vā’’ti etena anupādinnaanupādāniyādīhi nibbānamissakehipi asampayogo vutto hotīti daṭṭhabbo. Avikalacatukkhandhasaṅgāhakehi padehi sahavattino aññassa sampayogino abhāvato atītānāgatehi ca sampayogo natthevāti tassa ayujjamānataṃ dassento ‘‘vattamānānameva…pe… arūpabhavādīhīti attho’’ti āha. Itareti ye sampayogaṃ labhanti, ke pana te rūpena asammissā arūpekadesabhūtā. Tenāha ‘‘vedanākkhandhādayo’’ti.
ನವಮನಯಸಮ್ಪಯುತ್ತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Navamanayasampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಾತುಕಥಾಪಾಳಿ • Dhātukathāpāḷi / ೯. ಸಮ್ಪಯುತ್ತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತಪದನಿದ್ದೇಸೋ • 9. Sampayuttenasampayuttapadaniddeso
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೯. ನವಮನಯೋ ಸಮ್ಪಯುತ್ತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೯. ನವಮನಯೋ ಸಮ್ಪಯುತ್ತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ • 9. Navamanayo sampayuttenasampayuttapadavaṇṇanā
