| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค • Bhikkhunīvibhaṅga |
๙. นวมสิกฺขาปทํ
9. Navamasikkhāpadaṃ
๑๑๕๘. เตน สมเยน พุโทฺธ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเมฯ เตน โข ปน สมเยน ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ปุริสสํสฎฺฐํ กุมารกสํสฎฺฐํ จณฺฑิํ โสกาวาสํ 1 จณฺฑกาฬิํ สิกฺขมานํ วุฎฺฐาเปติฯ ยา ตา ภิกฺขุนิโย อปฺปิจฺฉา…เป.… ตา อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม อยฺยา ถุลฺลนนฺทา ปุริสสํสฎฺฐํ กุมารกสํสฎฺฐํ จณฺฑิํ โสกาวาสํ 2 จณฺฑกาฬิํ สิกฺขมานํ วุฎฺฐาเปสฺสตี’’ติ…เป.… สจฺจํ กิร, ภิกฺขเว, ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ปุริสสํสฎฺฐํ กุมารกสํสฎฺฐํ จณฺฑิํ โสกาวาสํ 3 จณฺฑกาฬิํ สิกฺขมานํ วุฎฺฐาเปตีติ 4? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุโทฺธ ภควา…เป.… กถญฺหิ นาม, ภิกฺขเว, ถุลฺลนนฺทา ภิกฺขุนี ปุริสสํสฎฺฐํ กุมารกสํสฎฺฐํ จณฺฑิํ โสกาวาสํ จณฺฑกาฬิํ สิกฺขมานํ วุฎฺฐาเปสฺสติ! เนตํ, ภิกฺขเว, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป.… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิโย อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิสนฺตุ –
1158. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena thullanandā bhikkhunī purisasaṃsaṭṭhaṃ kumārakasaṃsaṭṭhaṃ caṇḍiṃ sokāvāsaṃ 5 caṇḍakāḷiṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeti. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā purisasaṃsaṭṭhaṃ kumārakasaṃsaṭṭhaṃ caṇḍiṃ sokāvāsaṃ 6 caṇḍakāḷiṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpessatī’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī purisasaṃsaṭṭhaṃ kumārakasaṃsaṭṭhaṃ caṇḍiṃ sokāvāsaṃ 7 caṇḍakāḷiṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpetīti 8? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī purisasaṃsaṭṭhaṃ kumārakasaṃsaṭṭhaṃ caṇḍiṃ sokāvāsaṃ caṇḍakāḷiṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
๑๑๕๙. ‘‘ยา ปน ภิกฺขุนี ปุริสสํสฎฺฐํ กุมารกสํสฎฺฐํ จณฺฑิํ โสกาวาสํ สิกฺขมานํ วุฎฺฐาเปยฺย, ปาจิตฺติย’’นฺติฯ
1159.‘‘Yā pana bhikkhunī purisasaṃsaṭṭhaṃ kumārakasaṃsaṭṭhaṃ caṇḍiṃ sokāvāsaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti.
๑๑๖๐. ยา ปนาติ ยา ยาทิสา…เป.… ภิกฺขุนีติ…เป.… อยํ อิมสฺมิํ อเตฺถ อธิเปฺปตา ภิกฺขุนีติฯ
1160.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
ปุริโส นาม ปตฺตวีสติวโสฺสฯ กุมารโก นาม อปฺปตฺตวีสติวโสฺสฯ สํสฎฺฐา นาม อนนุโลมิเกน กายิกวาจสิเกน สํสฎฺฐาฯ จณฺฑี นาม โกธนา วุจฺจติฯ
Puriso nāma pattavīsativasso. Kumārako nāma appattavīsativasso. Saṃsaṭṭhā nāma ananulomikena kāyikavācasikena saṃsaṭṭhā. Caṇḍī nāma kodhanā vuccati.
โสกาวาสา นาม ปเรสํ ทุกฺขํ อุปฺปาเทติ, โสกํ อาวิสติฯ สิกฺขมานา นาม เทฺว วสฺสานิ ฉสุ ธเมฺมสุ สิกฺขิตสิกฺขาฯ วุฎฺฐาเปยฺยาติ อุปสมฺปาเทยฺยฯ
Sokāvāsā nāma paresaṃ dukkhaṃ uppādeti, sokaṃ āvisati. Sikkhamānā nāma dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhā. Vuṭṭhāpeyyāti upasampādeyya.
‘‘วุฎฺฐาเปสฺสามี’’ติ คณํ วา อาจรินิํ วา ปตฺตํ วา จีวรํ วา ปริเยสติ, สีมํ วา สมฺมนฺนติ, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ ญตฺติยา ทุกฺกฎํฯ ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ทุกฺกฎาฯ กมฺมวาจาปริโยสาเน อุปชฺฌายาย อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺส; คณสฺส จ อาจรินิยา จ อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ
‘‘Vuṭṭhāpessāmī’’ti gaṇaṃ vā ācariniṃ vā pattaṃ vā cīvaraṃ vā pariyesati, sīmaṃ vā sammannati, āpatti dukkaṭassa. Ñattiyā dukkaṭaṃ. Dvīhi kammavācāhi dukkaṭā. Kammavācāpariyosāne upajjhāyāya āpatti pācittiyassa; gaṇassa ca ācariniyā ca āpatti dukkaṭassa.
๑๑๖๑. อนาปตฺติ อชานนฺตี วุฎฺฐาเปติ, อุมฺมตฺติกาย, อาทิกมฺมิกายาติฯ
1161. Anāpatti ajānantī vuṭṭhāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
นวมสิกฺขาปทํ นิฎฺฐิตํฯ
Navamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ภิกฺขุนีวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๙. นวมสิกฺขาปทวณฺณนา • 9. Navamasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๒. ทุติยาทิสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Dutiyādisikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๙. นวมสิกฺขาปทํ • 9. Navamasikkhāpadaṃ
