Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්දපඤ්හපාළි • Milindapañhapāḷi |
5. නාවඞ්ගපඤ්හො
5. Nāvaṅgapañho
5. ‘‘භන්තෙ නාගසෙන, ‘නාවාය තීණි අඞ්ගානි ගහෙතබ්බානී’ති යං වදෙසි, කතමානි තානි තීණි අඞ්ගානි ගහෙතබ්බානී’’ති? ‘‘යථා, මහාරාජ, නාවා බහුවිධදාරුසඞ්ඝාටසමවායෙන බහුම්පි ජනං තාරයති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන ආචාරසීලගුණවත්තප්පටිවත්තබහුවිධධම්මසඞ්ඝාටසමවායෙන සදෙවකො ලොකො තාරයිතබ්බො. ඉදං, මහාරාජ, නාවාය පඨමං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං.
5. ‘‘Bhante nāgasena, ‘nāvāya tīṇi aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni tīṇi aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, nāvā bahuvidhadārusaṅghāṭasamavāyena bahumpi janaṃ tārayati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ācārasīlaguṇavattappaṭivattabahuvidhadhammasaṅghāṭasamavāyena sadevako loko tārayitabbo. Idaṃ, mahārāja, nāvāya paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, නාවා බහුවිධඌමිත්ථනිතවෙගවිසටමාවට්ටවෙගං සහති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන බහුවිධකිලෙසඌමිවෙගං ලාභසක්කාරයසසිලොකපූජනවන්දනා පරකුලෙසු නින්දාපසංසාසුඛදුක්ඛසම්මානනවිමානනබහුවිධදොසඌමිවෙගඤ්ච සහිතබ්බං. ඉදං, මහාරාජ, නාවාය දුතියං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, nāvā bahuvidhaūmitthanitavegavisaṭamāvaṭṭavegaṃ sahati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena bahuvidhakilesaūmivegaṃ lābhasakkārayasasilokapūjanavandanā parakulesu nindāpasaṃsāsukhadukkhasammānanavimānanabahuvidhadosaūmivegañca sahitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, nāvāya dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, නාවා අපරිමිතමනන්තමපාරමක්ඛොභිතගම්භීරෙ මහතිමහාඝොසෙ තිමිතිමිඞ්ගලමකරමච්ඡගණාකුලෙ මහතිමහාසමුද්දෙ චරති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන තිපරිවට්ට ද්වාදසාකාර චතුසච්චාභිසමයප්පටිවෙධෙ මානසං සඤ්චාරයිතබ්බං. ඉදං, මහාරාජ, නාවාය තතියං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං. භාසිතම්පෙතං, මහාරාජ, භගවතා දෙවාතිදෙවෙන සංයුත්තනිකායවරෙ සච්චසංයුත්තෙ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, nāvā aparimitamanantamapāramakkhobhitagambhīre mahatimahāghose timitimiṅgalamakaramacchagaṇākule mahatimahāsamudde carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena tiparivaṭṭa dvādasākāra catusaccābhisamayappaṭivedhe mānasaṃ sañcārayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, nāvāya tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena saṃyuttanikāyavare saccasaṃyutte –
‘‘‘විතක්කෙන්තා ච ඛො තුම්හෙ, භික්ඛවෙ, ‘‘ඉදං දුක්ඛ’’න්ති විතක්කෙය්යාථ, ‘‘අයං දුක්ඛසමුදයො’’ති විතක්කෙය්යාථ, ‘‘අයං දුක්ඛනිරොධො’’ති විතක්කෙය්යාථ, ‘‘අයං දුක්ඛනිරොධගාමිනී පටිපදා’’ති විතක්කෙය්යාථා’’’ති.
‘‘‘Vitakkentā ca kho tumhe, bhikkhave, ‘‘idaṃ dukkha’’nti vitakkeyyātha, ‘‘ayaṃ dukkhasamudayo’’ti vitakkeyyātha, ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti vitakkeyyātha, ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti vitakkeyyāthā’’’ti.
නාවඞ්ගපඤ්හො පඤ්චමො.
Nāvaṅgapañho pañcamo.