Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi |
๕. นวสงฺคหวโคฺค
5. Navasaṅgahavaggo
๕๐๑. นวสงฺคหา – วตฺถุสงฺคโห, วิปตฺติสงฺคโห อาปตฺติสงฺคโห, นิทานสงฺคโห, ปุคฺคลสงฺคโห, ขนฺธสงฺคโห, สมุฎฺฐานสงฺคโห, อธิกรณสงฺคโห, สมถสงฺคโหติฯ
501. Navasaṅgahā – vatthusaṅgaho, vipattisaṅgaho āpattisaṅgaho, nidānasaṅgaho, puggalasaṅgaho, khandhasaṅgaho, samuṭṭhānasaṅgaho, adhikaraṇasaṅgaho, samathasaṅgahoti.
อธิกรเณ สมุปฺปเนฺน สเจ อุโภ อตฺถปจฺจตฺถิกา อาคจฺฉนฺติ อุภินฺนมฺปิ วตฺถุ อาโรจาเปตพฺพํฯ อุภินฺนมฺปิ วตฺถุ อาโรจาเปตฺวา อุภินฺนมฺปิ ปฎิญฺญา โสตพฺพาฯ อุภินฺนมฺปิ ปฎิญฺญํ สุตฺวา อุโภปิ วตฺตพฺพา – ‘‘อมฺหากํ อิมสฺมิํ อธิกรเณ วูปสมิเต 1 อุโภปิ ตุฎฺฐา ภวิสฺสถา’’ติฯ สเจ อาหํสุ – ‘‘อุโภปิ ตุฎฺฐา ภวิสฺสามา’’ติ, สเงฺฆน ตํ อธิกรณํ สมฺปฎิจฺฉิตพฺพํฯ สเจ อลชฺชุสฺสนฺนา โหติ, ปริสา อุพฺพาหิกาย วูปสเมตพฺพํฯ สเจ พาลุสฺสนฺนา โหติ, ปริสา วินยธโร ปริเยสิตโพฺพ เยน ธเมฺมน เยน วินเยน เยน สตฺถุสาสเนน ตํ อธิกรณํ วูปสมฺมติฯ ตถา ตํ อธิกรณํ วูปสเมตพฺพํฯ
Adhikaraṇe samuppanne sace ubho atthapaccatthikā āgacchanti ubhinnampi vatthu ārocāpetabbaṃ. Ubhinnampi vatthu ārocāpetvā ubhinnampi paṭiññā sotabbā. Ubhinnampi paṭiññaṃ sutvā ubhopi vattabbā – ‘‘amhākaṃ imasmiṃ adhikaraṇe vūpasamite 2 ubhopi tuṭṭhā bhavissathā’’ti. Sace āhaṃsu – ‘‘ubhopi tuṭṭhā bhavissāmā’’ti, saṅghena taṃ adhikaraṇaṃ sampaṭicchitabbaṃ. Sace alajjussannā hoti, parisā ubbāhikāya vūpasametabbaṃ. Sace bālussannā hoti, parisā vinayadharo pariyesitabbo yena dhammena yena vinayena yena satthusāsanena taṃ adhikaraṇaṃ vūpasammati. Tathā taṃ adhikaraṇaṃ vūpasametabbaṃ.
วตฺถุ ชานิตพฺพํ, โคตฺตํ ชานิตพฺพํ, นามํ ชานิตพฺพํ, อาปตฺติ ชานิตพฺพาฯ
Vatthu jānitabbaṃ, gottaṃ jānitabbaṃ, nāmaṃ jānitabbaṃ, āpatti jānitabbā.
เมถุนธโมฺมติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – ปาราชิกนฺติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Methunadhammoti vatthu ceva gottañca – pārājikanti nāmañceva āpatti ca.
อทินฺนาทานนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – ปาราชิกนฺติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Adinnādānanti vatthu ceva gottañca – pārājikanti nāmañceva āpatti ca.
มนุสฺสวิคฺคโหติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – ปาราชิกนฺติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Manussaviggahoti vatthu ceva gottañca – pārājikanti nāmañceva āpatti ca.
อุตฺตริมนุสฺสธโมฺมติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – ปาราชิกนฺติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Uttarimanussadhammoti vatthu ceva gottañca – pārājikanti nāmañceva āpatti ca.
สุกฺกวิสฺสฎฺฐีติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Sukkavissaṭṭhīti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
กายสํสโคฺคติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Kāyasaṃsaggoti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
ทุฎฺฐุลฺลวาจาติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Duṭṭhullavācāti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
อตฺตกามนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Attakāmanti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
สญฺจริตฺตนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Sañcarittanti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
สญฺญาจิกาย กุฎิํ การาปนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Saññācikāya kuṭiṃ kārāpananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
มหลฺลกํ วิหารํ การาปนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Mahallakaṃ vihāraṃ kārāpananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
ภิกฺขุํ อมูลเกน ปาราชิเกน ธเมฺมน อนุทฺธํสนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Bhikkhuṃ amūlakena pārājikena dhammena anuddhaṃsananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
ภิกฺขุํ อญฺญภาคิยสฺส อธิกรณสฺส กิญฺจิ เทสํ เลสมตฺตํ อุปาทาย ปาราชิเกน ธเมฺมน อนุทฺธํสนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Bhikkhuṃ aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñci desaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃsananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
สงฺฆเภทกสฺส ภิกฺขุโน ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฎินิสฺสชฺชนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Saṅghabhedakassa bhikkhuno yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
เภทกานุวตฺตกานํ ภิกฺขูนํ ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฎินิสฺสชฺชนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Bhedakānuvattakānaṃ bhikkhūnaṃ yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
ทุพฺพจสฺส ภิกฺขุโน ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฎินิสฺสชฺชนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จฯ
Dubbacassa bhikkhuno yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca.
กุลทูสกสฺส ภิกฺขุโน ยาวตติยํ สมนุภาสนาย น ปฎินิสฺสชฺชนนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – สงฺฆาทิเสโสติ นามเญฺจว อาปตฺติ จ…เป.…ฯ
Kuladūsakassa bhikkhuno yāvatatiyaṃ samanubhāsanāya na paṭinissajjananti vatthu ceva gottañca – saṅghādisesoti nāmañceva āpatti ca…pe….
อนาทริยํ ปฎิจฺจ อุทเก อุจฺจารํ วา ปสฺสาวํ วา เขฬํ วา กรณนฺติ วตฺถุ เจว โคตฺตญฺจ – ทุกฺกฎนฺติ นามเญฺจว อาปตฺติ จาติฯ
Anādariyaṃ paṭicca udake uccāraṃ vā passāvaṃ vā kheḷaṃ vā karaṇanti vatthu ceva gottañca – dukkaṭanti nāmañceva āpatti cāti.
นวสงฺคหวโคฺค นิฎฺฐิโต ปญฺจโมฯ
Navasaṅgahavaggo niṭṭhito pañcamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
อปโลกนํ ญตฺติ จ, ทุติยํ จตุเตฺถน จ;
Apalokanaṃ ñatti ca, dutiyaṃ catutthena ca;
วตฺถุ ญตฺติ อนุสฺสาวนํ, สีมา ปริสเมว จฯ
Vatthu ñatti anussāvanaṃ, sīmā parisameva ca.
สมฺมุขา ปฎิปุจฺฉา จ, ปฎิญฺญา วินยารโห;
Sammukhā paṭipucchā ca, paṭiññā vinayāraho;
วตฺถุ สงฺฆปุคฺคลญฺจ, ญตฺติํ น ปจฺฉา ญตฺติ จฯ
Vatthu saṅghapuggalañca, ñattiṃ na pacchā ñatti ca.
วตฺถุํ สงฺฆปุคฺคลญฺจ, สาวนํ อกาเลน จ;
Vatthuṃ saṅghapuggalañca, sāvanaṃ akālena ca;
อติขุทฺทกา มหนฺตา จ, ขณฺฑจฺฉายา นิมิตฺตกาฯ
Atikhuddakā mahantā ca, khaṇḍacchāyā nimittakā.
พหินที สมุเทฺท จ, ชาตสฺสเร จ ภินฺทติ;
Bahinadī samudde ca, jātassare ca bhindati;
อโชฺฌตฺถรติ สีมาย, จตุ ปญฺจ จ วคฺคิกาฯ
Ajjhottharati sīmāya, catu pañca ca vaggikā.
ทส วีสติวคฺคา จ, อนาหฎา จ อาหฎา;
Dasa vīsativaggā ca, anāhaṭā ca āhaṭā;
กมฺมปตฺตา ฉนฺทารหา, กมฺมารหา จ ปุคฺคลาฯ
Kammapattā chandārahā, kammārahā ca puggalā.
อปโลกนํ ปญฺจฎฺฐานํ, ญตฺติ จ นวฐานิกา;
Apalokanaṃ pañcaṭṭhānaṃ, ñatti ca navaṭhānikā;
ญตฺติ ทุติยํ สตฺตฎฺฐานํ, จตุตฺถา สตฺตฐานิกาฯ
Ñatti dutiyaṃ sattaṭṭhānaṃ, catutthā sattaṭhānikā.
สุฎฺฐุ ผาสุ จ ทุมฺมงฺกุ, เปสลา จาปิ อาสวา;
Suṭṭhu phāsu ca dummaṅku, pesalā cāpi āsavā;
เวรวชฺชภยเญฺจว, อกุสลํ คิหีนญฺจฯ
Veravajjabhayañceva, akusalaṃ gihīnañca.
ปาปิจฺฉา อปฺปสนฺนานํ, ปสนฺนา ธมฺมฎฺฐปนา;
Pāpicchā appasannānaṃ, pasannā dhammaṭṭhapanā;
วินยานุคฺคหา เจว, ปาติโมกฺขุเทฺทเสน จฯ
Vinayānuggahā ceva, pātimokkhuddesena ca.
ปาติโมกฺขญฺจ ฐปนา, ปวารณญฺจ ฐปนํ;
Pātimokkhañca ṭhapanā, pavāraṇañca ṭhapanaṃ;
ตชฺชนียา นิยสฺสญฺจ, ปพฺพาชนีย ปฎิสารณี;
Tajjanīyā niyassañca, pabbājanīya paṭisāraṇī;
อุเกฺขปน ปริวาสํ, มูลมานตฺตอพฺภานํ;
Ukkhepana parivāsaṃ, mūlamānattaabbhānaṃ;
โอสารณํ นิสฺสารณํ, ตเถว อุปสมฺปทาฯ
Osāraṇaṃ nissāraṇaṃ, tatheva upasampadā.
อปโลกนญตฺติ จ, ทุติยญฺจ จตุตฺถกํ;
Apalokanañatti ca, dutiyañca catutthakaṃ;
อปญฺญเตฺตนุปญฺญตฺตํ, สมฺมุขาวินโย สติฯ
Apaññattenupaññattaṃ, sammukhāvinayo sati.
อมูฬฺหปฎิเยภุยฺย, ปาปิย ติณวตฺถารกํ;
Amūḷhapaṭiyebhuyya, pāpiya tiṇavatthārakaṃ;
วตฺถุ วิปตฺติ อาปตฺติ, นิทานํ ปุคฺคเลน จฯ
Vatthu vipatti āpatti, nidānaṃ puggalena ca.
ขนฺธา เจว สมุฎฺฐานา, อธิกรณเมว จ;
Khandhā ceva samuṭṭhānā, adhikaraṇameva ca;
สมถา สงฺคหา เจว, นามอาปตฺติกา ตถาติฯ
Samathā saṅgahā ceva, nāmaāpattikā tathāti.
ปริวาโร นิฎฺฐิโตฯ
Parivāro niṭṭhito.
ปริวารปาฬิ นิฎฺฐิตาฯ
Parivārapāḷi niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / อตฺถวสวคฺคาทิวณฺณนา • Atthavasavaggādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / อตฺถวสวคฺคาทิวณฺณนา • Atthavasavaggādivaṇṇanā