| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
නාවට්‌ඨකථාවණ්‌ණනා
Nāvaṭṭhakathāvaṇṇanā
99. නාවට්‌ඨකථායං ථුල්‌ලච්‌චයම්‌පි පාරාජිකම්‌පි හොතීති එත්‌ථ පඨමං ඨානා අචාවෙත්‌වා මුත්‌තෙ ථුල්‌ලච්‌චයං, පඨමං පන ඨානා චාවෙත්‌වා මුත්‌තෙ පාරාජිකන්‌ති වෙදිතබ්‌බං. පාසෙ බද්‌ධසූකරො වියාතිආදිනා වුත්‌තං සන්‌ධායාහ ‘‘තත්‌ථ යුත්‌ති පුබ්‌බෙ වුත්‌තාඑවා’’ති. විපන්‌නට්‌ඨනාවාති විසමවාතෙහි දෙසන්‌තරං පලාතා, භිජ්‌ජිත්‌වා වා විනාසං පත්‌වා උදකෙ නිමුජ්‌ජිත්‌වා හෙට්‌ඨා භූමිතලං අප්‌පත්‌වා සාමිකෙහි ච අපරිච්‌චත්‌තාලයා වුච්‌චති. බලවා ච වාතො ආගම්‌මාති ඉමිනා අසති වාතෙ අයං පයොගො කතොති දස්‌සෙති. පුග්‌ගලස්‌ස නත්‌ථි අවහාරොති සුක්‌ඛමාතිකායං උජුකරණනයෙන වුත්‌තං. තං අත්‌තනො පාදෙන අනක්‌කමිත්‌වා හත්‌ථෙන ච අනුක්‌ඛිපිත්‌වා අඤ්‌ඤස්‌මිං දණ්‌ඩාදීසු බන්‌ධිත්‌වා ඨපිතෙ යුජ්‌ජති, අත්‌තනො පාදෙන අක්‌කමිත්‌වා හත්‌ථෙන ච උක්‌ඛිපිත්‌වා ඨිතස්‌ස පන බලවවාතෙන ඡත්‌තචීවරාදීසු පහටෙසු පකතිං විජහිත්‌වා දළ්‌හතරං අක්‌කමනගහණාදිපයොගො අභිනවො කාතබ්‌බො සියා. ඉතරථා ඡත්‌තචීවරාදීනි වා විගච්‌ඡන්‌ති, අවහාරකො වා සයං පතිස්‌සති, නාවා ච තදා න ගමිස්‌සති. තස්‌මා ඊදිසෙ අභිනවප්‌පයොගෙ සති අවහාරෙන භවිතබ්‌බං. සුක්‌ඛමාතිකායං උජුකතාය උදකාගමනකාලෙ කාතබ්‌බකිච්‌චං නත්‌ථීති තං ඉධ නිදස්‌සනං න හොති. දාසං පන පකතියා පලායන්‌තං ‘‘සීඝං යාහී’’ති වත්‌වා පකතිගමනතො තුරිතගමනුප්‌පාදනාදිනා ඉධ නිදස්‌සනෙන භවිතබ්‌බන්‌ති අම්‌හාකං ඛන්‌ති , වීමංසිත්‌වා ගහෙතබ්‌බං. වාතෙ ආගතෙපි යත්‌ථ අතිලහුකත්‌තා නාවාය කඤ්‌චි පයොගං අකත්‌වා පකතියා අවහාරකො තිට්‌ඨති, තත්‌ථිදං අට්‌ඨකථායං වුත්‌තන්‌ති ගහෙතබ්‌බං.
99. Nāvaṭṭhakathāyaṃ thullaccayampi pārājikampi hotīti ettha paṭhamaṃ ṭhānā acāvetvā mutte thullaccayaṃ, paṭhamaṃ pana ṭhānā cāvetvā mutte pārājikanti veditabbaṃ. Pāse baddhasūkaro viyātiādinā vuttaṃ sandhāyāha ‘‘tattha yutti pubbe vuttāevā’’ti. Vipannaṭṭhanāvāti visamavātehi desantaraṃ palātā, bhijjitvā vā vināsaṃ patvā udake nimujjitvā heṭṭhā bhūmitalaṃ appatvā sāmikehi ca apariccattālayā vuccati. Balavā ca vāto āgammāti iminā asati vāte ayaṃ payogo katoti dasseti. Puggalassa natthi avahāroti sukkhamātikāyaṃ ujukaraṇanayena vuttaṃ. Taṃ attano pādena anakkamitvā hatthena ca anukkhipitvā aññasmiṃ daṇḍādīsu bandhitvā ṭhapite yujjati, attano pādena akkamitvā hatthena ca ukkhipitvā ṭhitassa pana balavavātena chattacīvarādīsu pahaṭesu pakatiṃ vijahitvā daḷhataraṃ akkamanagahaṇādipayogo abhinavo kātabbo siyā. Itarathā chattacīvarādīni vā vigacchanti, avahārako vā sayaṃ patissati, nāvā ca tadā na gamissati. Tasmā īdise abhinavappayoge sati avahārena bhavitabbaṃ. Sukkhamātikāyaṃ ujukatāya udakāgamanakāle kātabbakiccaṃ natthīti taṃ idha nidassanaṃ na hoti. Dāsaṃ pana pakatiyā palāyantaṃ ‘‘sīghaṃ yāhī’’ti vatvā pakatigamanato turitagamanuppādanādinā idha nidassanena bhavitabbanti amhākaṃ khanti , vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Vāte āgatepi yattha atilahukattā nāvāya kañci payogaṃ akatvā pakatiyā avahārako tiṭṭhati, tatthidaṃ aṭṭhakathāyaṃ vuttanti gahetabbaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 2. දුතියපාරාජිකං • 2. Dutiyapārājikaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. දුතියපාරාජිකං • 2. Dutiyapārājikaṃ
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / නාවට්‌ඨකථාවණ්‌ණනා • Nāvaṭṭhakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / භූමට්‌ඨකථාදිවණ්‌ණනා • Bhūmaṭṭhakathādivaṇṇanā
