Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
॥ नमो तस्स भगवतो अरहतो सम्मासम्बुद्धस्स॥
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
अभिधम्मपिटके
Abhidhammapiṭake
पञ्चपकरण-अट्ठकथा
Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā
धातुकथा-अट्ठकथा
Dhātukathā-aṭṭhakathā
अट्ठारसहि भेदेहि, विभङ्गं मारभञ्जनो।
Aṭṭhārasahi bhedehi, vibhaṅgaṃ mārabhañjano;
देसयित्वा महावीरो, यं तस्सेव अनन्तरं॥
Desayitvā mahāvīro, yaṃ tasseva anantaraṃ.
अदेसयि धातुकथं, धातुभेदप्पकासनो।
Adesayi dhātukathaṃ, dhātubhedappakāsano;
तस्सत्थं दीपयिस्सामि, तं सुणाथ समाहिताति॥
Tassatthaṃ dīpayissāmi, taṃ suṇātha samāhitāti.
१. मातिकावण्णना
1. Mātikāvaṇṇanā
१. नयमातिकावण्णना
1. Nayamātikāvaṇṇanā
१. सङ्गहो असङ्गहोतिआदीनञ्हि वसेन इदं पकरणं चुद्दसविधेन विभत्तन्ति वुत्तं। तं सब्बम्पि उद्देसनिद्देसतो द्विधा ठितं। तत्थ मातिका उद्देसो। सा पञ्चविधा – नयमातिका, अब्भन्तरमातिका, नयमुखमातिका, लक्खणमातिका, बाहिरमातिकाति। तत्थ सङ्गहो असङ्गहो…पे॰… विप्पयुत्तेन सङ्गहितं असङ्गहितन्ति – अयं चुद्दसहि पदेहि निक्खित्ता नयमातिका नाम। अयञ्हि इमिना सङ्गहादिकेन नयेन धातुकथा धम्मा विभत्ताति दस्सेतुं ठपितत्ता नयमातिकाति वुच्चति। एतेसं पदानं मूलभूतत्ता मूलमातिकातिपि वत्तुं वट्टति।
1. Saṅgahoasaṅgahotiādīnañhi vasena idaṃ pakaraṇaṃ cuddasavidhena vibhattanti vuttaṃ. Taṃ sabbampi uddesaniddesato dvidhā ṭhitaṃ. Tattha mātikā uddeso. Sā pañcavidhā – nayamātikā, abbhantaramātikā, nayamukhamātikā, lakkhaṇamātikā, bāhiramātikāti. Tattha saṅgaho asaṅgaho…pe… vippayuttena saṅgahitaṃ asaṅgahitanti – ayaṃ cuddasahi padehi nikkhittā nayamātikā nāma. Ayañhi iminā saṅgahādikena nayena dhātukathā dhammā vibhattāti dassetuṃ ṭhapitattā nayamātikāti vuccati. Etesaṃ padānaṃ mūlabhūtattā mūlamātikātipi vattuṃ vaṭṭati.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / धातुकथापाळि • Dhātukathāpāḷi / १. नयमातिका • 1. Nayamātikā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-मूलटीका • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / १. नयमातिकावण्णना • 1. Nayamātikāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / पञ्चपकरण-अनुटीका • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / १. नयमातिकावण्णना • 1. Nayamātikāvaṇṇanā