Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
౧. మాతికావణ్ణనా
1. Mātikāvaṇṇanā
౧. నయమాతికావణ్ణనా
1. Nayamātikāvaṇṇanā
౧. చుద్దసవిధేనాతి చుద్దసప్పకారేన, చుద్దసహి పదేహీతి అత్థో. తత్థ ‘‘సఙ్గహో అసఙ్గహో’’తి ఇదమేకం పదం, తథా ‘‘సమ్పయోగో విప్పయోగో’’తి. ‘‘సఙ్గహితేన సమ్పయుత్తం విప్పయుత్త’’న్తిఆదీని పన తీణి తీణి పదాని ఏకేకం పదం. ఇతరేసు పదవిభాగో సువిఞ్ఞేయ్యోవ. ఏతేహీతి సఙ్గహాదిప్పకారేహి. నయనం పాపనం, తం పన పవత్తనం ఞాపనఞ్చ హోతీతి ‘‘పవత్తీయతి ఞాయన్తీ’’తి చ ద్విధాపి అత్థో వుత్తో. నయా ఏవ ఉద్దిసియమానా మాతికా. అత్థద్వయేపి పవత్తనఞాణకిరియానం కరణభావేన సఙ్గహాదిప్పకారా నయాతి వుత్తా. తేనాహ అట్ఠకథాయం ‘‘ఇమినా సఙ్గహాదికేన నయేనా’’తి (ధాతు॰ అట్ఠ॰ ౧). పదానన్తి అత్థదీపకానం వచనానం. పజ్జతి ఏతేన అత్థోతి హి పదం. పదానన్తి చ సంసామిసమ్బన్ధే సామివచనం, పకరణస్సాతి పన అవయవావయవీసమ్బన్ధే.
1. Cuddasavidhenāti cuddasappakārena, cuddasahi padehīti attho. Tattha ‘‘saṅgaho asaṅgaho’’ti idamekaṃ padaṃ, tathā ‘‘sampayogo vippayogo’’ti. ‘‘Saṅgahitena sampayuttaṃ vippayutta’’ntiādīni pana tīṇi tīṇi padāni ekekaṃ padaṃ. Itaresu padavibhāgo suviññeyyova. Etehīti saṅgahādippakārehi. Nayanaṃ pāpanaṃ, taṃ pana pavattanaṃ ñāpanañca hotīti ‘‘pavattīyati ñāyantī’’ti ca dvidhāpi attho vutto. Nayā eva uddisiyamānā mātikā. Atthadvayepi pavattanañāṇakiriyānaṃ karaṇabhāvena saṅgahādippakārā nayāti vuttā. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘iminā saṅgahādikena nayenā’’ti (dhātu. aṭṭha. 1). Padānanti atthadīpakānaṃ vacanānaṃ. Pajjati etena atthoti hi padaṃ. Padānanti ca saṃsāmisambandhe sāmivacanaṃ, pakaraṇassāti pana avayavāvayavīsambandhe.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / ధాతుకథాపాళి • Dhātukathāpāḷi / ౧. నయమాతికా • 1. Nayamātikā
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౧. నయమాతికావణ్ణనా • 1. Nayamātikāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ౧. నయమాతికావణ్ణనా • 1. Nayamātikāvaṇṇanā