Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
อภิธมฺมปิฎเก
Abhidhammapiṭake
ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา
Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā
ธาตุกถา-อฎฺฐกถา
Dhātukathā-aṭṭhakathā
อฎฺฐารสหิ เภเทหิ, วิภงฺคํ มารภญฺชโน;
Aṭṭhārasahi bhedehi, vibhaṅgaṃ mārabhañjano;
เทสยิตฺวา มหาวีโร, ยํ ตเสฺสว อนนฺตรํฯ
Desayitvā mahāvīro, yaṃ tasseva anantaraṃ.
อเทสยิ ธาตุกถํ, ธาตุเภทปฺปกาสโน;
Adesayi dhātukathaṃ, dhātubhedappakāsano;
ตสฺสตฺถํ ทีปยิสฺสามิ, ตํ สุณาถ สมาหิตาติฯ
Tassatthaṃ dīpayissāmi, taṃ suṇātha samāhitāti.
๑. มาติกาวณฺณนา
1. Mātikāvaṇṇanā
๑. นยมาติกาวณฺณนา
1. Nayamātikāvaṇṇanā
๑. สงฺคโห อสงฺคโหติอาทีนญฺหิ วเสน อิทํ ปกรณํ จุทฺทสวิเธน วิภตฺตนฺติ วุตฺตํฯ ตํ สพฺพมฺปิ อุเทฺทสนิเทฺทสโต ทฺวิธา ฐิตํฯ ตตฺถ มาติกา อุเทฺทโสฯ สา ปญฺจวิธา – นยมาติกา, อพฺภนฺตรมาติกา, นยมุขมาติกา, ลกฺขณมาติกา, พาหิรมาติกาติฯ ตตฺถ สงฺคโห อสงฺคโห…เป.… วิปฺปยุเตฺตน สงฺคหิตํ อสงฺคหิตนฺติ – อยํ จุทฺทสหิ ปเทหิ นิกฺขิตฺตา นยมาติกา นามฯ อยญฺหิ อิมินา สงฺคหาทิเกน นเยน ธาตุกถา ธมฺมา วิภตฺตาติ ทเสฺสตุํ ฐปิตตฺตา นยมาติกาติ วุจฺจติฯ เอเตสํ ปทานํ มูลภูตตฺตา มูลมาติกาติปิ วตฺตุํ วฎฺฎติฯ
1. Saṅgahoasaṅgahotiādīnañhi vasena idaṃ pakaraṇaṃ cuddasavidhena vibhattanti vuttaṃ. Taṃ sabbampi uddesaniddesato dvidhā ṭhitaṃ. Tattha mātikā uddeso. Sā pañcavidhā – nayamātikā, abbhantaramātikā, nayamukhamātikā, lakkhaṇamātikā, bāhiramātikāti. Tattha saṅgaho asaṅgaho…pe… vippayuttena saṅgahitaṃ asaṅgahitanti – ayaṃ cuddasahi padehi nikkhittā nayamātikā nāma. Ayañhi iminā saṅgahādikena nayena dhātukathā dhammā vibhattāti dassetuṃ ṭhapitattā nayamātikāti vuccati. Etesaṃ padānaṃ mūlabhūtattā mūlamātikātipi vattuṃ vaṭṭati.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ธาตุกถาปาฬิ • Dhātukathāpāḷi / ๑. นยมาติกา • 1. Nayamātikā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๑. นยมาติกาวณฺณนา • 1. Nayamātikāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๑. นยมาติกาวณฺณนา • 1. Nayamātikāvaṇṇanā