Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
1. මාතිකාවණ්ණනා
1. Mātikāvaṇṇanā
1. නයමාතිකාවණ්ණනා
1. Nayamātikāvaṇṇanā
1. චුද්දසවිධෙනාති චුද්දසප්පකාරෙන, චුද්දසහි පදෙහීති අත්ථො. තත්ථ ‘‘සඞ්ගහො අසඞ්ගහො’’ති ඉදමෙකං පදං, තථා ‘‘සම්පයොගො විප්පයොගො’’ති. ‘‘සඞ්ගහිතෙන සම්පයුත්තං විප්පයුත්ත’’න්තිආදීනි පන තීණි තීණි පදානි එකෙකං පදං. ඉතරෙසු පදවිභාගො සුවිඤ්ඤෙය්යොව. එතෙහීති සඞ්ගහාදිප්පකාරෙහි. නයනං පාපනං, තං පන පවත්තනං ඤාපනඤ්ච හොතීති ‘‘පවත්තීයති ඤායන්තී’’ති ච ද්විධාපි අත්ථො වුත්තො. නයා එව උද්දිසියමානා මාතිකා. අත්ථද්වයෙපි පවත්තනඤාණකිරියානං කරණභාවෙන සඞ්ගහාදිප්පකාරා නයාති වුත්තා. තෙනාහ අට්ඨකථායං ‘‘ඉමිනා සඞ්ගහාදිකෙන නයෙනා’’ති (ධාතු. අට්ඨ. 1). පදානන්ති අත්ථදීපකානං වචනානං. පජ්ජති එතෙන අත්ථොති හි පදං. පදානන්ති ච සංසාමිසම්බන්ධෙ සාමිවචනං, පකරණස්සාති පන අවයවාවයවීසම්බන්ධෙ.
1. Cuddasavidhenāti cuddasappakārena, cuddasahi padehīti attho. Tattha ‘‘saṅgaho asaṅgaho’’ti idamekaṃ padaṃ, tathā ‘‘sampayogo vippayogo’’ti. ‘‘Saṅgahitena sampayuttaṃ vippayutta’’ntiādīni pana tīṇi tīṇi padāni ekekaṃ padaṃ. Itaresu padavibhāgo suviññeyyova. Etehīti saṅgahādippakārehi. Nayanaṃ pāpanaṃ, taṃ pana pavattanaṃ ñāpanañca hotīti ‘‘pavattīyati ñāyantī’’ti ca dvidhāpi attho vutto. Nayā eva uddisiyamānā mātikā. Atthadvayepi pavattanañāṇakiriyānaṃ karaṇabhāvena saṅgahādippakārā nayāti vuttā. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘iminā saṅgahādikena nayenā’’ti (dhātu. aṭṭha. 1). Padānanti atthadīpakānaṃ vacanānaṃ. Pajjati etena atthoti hi padaṃ. Padānanti ca saṃsāmisambandhe sāmivacanaṃ, pakaraṇassāti pana avayavāvayavīsambandhe.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්මපිටක • Abhidhammapiṭaka / ධාතුකථාපාළි • Dhātukathāpāḷi / 1. නයමාතිකා • 1. Nayamātikā
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්මපිටක (අට්ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්චපකරණ-අට්ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 1. නයමාතිකාවණ්ණනා • 1. Nayamātikāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 1. නයමාතිකාවණ්ණනා • 1. Nayamātikāvaṇṇanā