| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៩. នយថាចិត្តស្ស វាចាតិកថាវណ្ណនា
9. Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā
៥៦៤. ឥទានិ នយថាចិត្តស្ស វាចាតិកថា នាម ហោតិ។ តត្ថ យស្មា កោចិ អញ្ញំ ភណិស្សាមីតិ អញ្ញំ ភណតិ, តស្មា នយថាចិត្តស្ស វាចា ចិត្តានុរូបា ចិត្តានុគតិកា ន ហោតិ, វិនាបិ ចិត្តេន បវត្តតីតិ យេសំ លទ្ធិ; សេយ្យថាបិ បុព្ពសេលិយានំ; តេ សន្ធាយ បុច្ឆា សកវាទិស្ស, បដិញ្ញា ឥតរស្ស។ អថ នំ ‘‘យទិ តំសមុដ្ឋាបកំ ចិត្តំ ន សិយា, ផស្សាទយោបិ តស្មិំ ខណេ ន សិយុ’’ន្តិ ចោទេតុំ អផស្សកស្សាតិអាទិមាហ។ ន ភណិតុកាមោតិអាទីសុ យស្មា អញ្ញំ ភណិស្សាមីតិ អញ្ញំ ភណន្តោបិ ភណិតុកាមោយេវ នាម ហោតិ, តស្មា ន ហេវាតិ បដិក្ខិបតិ។
564. Idāni nayathācittassa vācātikathā nāma hoti. Tattha yasmā koci aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇati, tasmā nayathācittassa vācā cittānurūpā cittānugatikā na hoti, vināpi cittena pavattatīti yesaṃ laddhi; seyyathāpi pubbaseliyānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi taṃsamuṭṭhāpakaṃ cittaṃ na siyā, phassādayopi tasmiṃ khaṇe na siyu’’nti codetuṃ aphassakassātiādimāha. Na bhaṇitukāmotiādīsu yasmā aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇantopi bhaṇitukāmoyeva nāma hoti, tasmā na hevāti paṭikkhipati.
៥៦៥. ននុ អត្ថិ កោចិ អញ្ញំ ភណិស្សាមីតិអាទីសុ ចីវរន្តិ ភណិតុកាមោ ចីរន្តិ ភណេយ្យ។ តត្ថ អញ្ញំ ភណិតុកាមតាចិត្តំ, អញ្ញំ ភណនចិត្តំ, ឥតិ បុព្ពភាគេន ចិត្តេន អសទិសត្តា អយថាចិត្តោ នាម ហោតិ, តេនស្ស កេវលំ អនាបត្តិ នាម ហោតិ, ន បន ចីរន្តិ វចនសមុដ្ឋាបកចិត្តំ នត្ថិ, ឥតិ អចិត្តកា សា វាចាតិ អត្ថំ សន្ធាយ ឥមិនា ឧទាហរណេន ‘‘នយថាចិត្តស្ស វាចា’’តិ បតិដ្ឋាបិតាបិ អប្បតិដ្ឋាបិតាវ ហោតីតិ។
565. Nanu atthi koci aññaṃ bhaṇissāmītiādīsu cīvaranti bhaṇitukāmo cīranti bhaṇeyya. Tattha aññaṃ bhaṇitukāmatācittaṃ, aññaṃ bhaṇanacittaṃ, iti pubbabhāgena cittena asadisattā ayathācitto nāma hoti, tenassa kevalaṃ anāpatti nāma hoti, na pana cīranti vacanasamuṭṭhāpakacittaṃ natthi, iti acittakā sā vācāti atthaṃ sandhāya iminā udāharaṇena ‘‘nayathācittassa vācā’’ti patiṭṭhāpitāpi appatiṭṭhāpitāva hotīti.
នយថាចិត្តស្ស វាចាតិកថាវណ្ណនា។
Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (៩២) ៩. ន យថាចិត្តស្ស វាចាតិកថា • (92) 9. Na yathācittassa vācātikathā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៩. នយថាចិត្តស្សវាចាតិកថាវណ្ណនា • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៩. នយថាចិត្តស្សវាចាតិកថាវណ្ណនា • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
