| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၉. နယထာစိတ္တသ္သ ဝာစာတိကထာဝဏ္ဏနာ
9. Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā
၅၆၄. ဣဒာနိ နယထာစိတ္တသ္သ ဝာစာတိကထာ နာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ယသ္မာ ကောစိ အညံ ဘဏိသ္သာမီတိ အညံ ဘဏတိ, တသ္မာ နယထာစိတ္တသ္သ ဝာစာ စိတ္တာနုရူပာ စိတ္တာနုဂတိကာ န ဟောတိ, ဝိနာပိ စိတ္တေန ပဝတ္တတီတိ ယေသံ လဒ္ဓိ; သေယ္ယထာပိ ပုဗ္ဗသေလိယာနံ; တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ အထ နံ ‘‘ယဒိ တံသမုဋ္ဌာပကံ စိတ္တံ န သိယာ, ဖသ္သာဒယောပိ တသ္မိံ ခဏေ န သိယု’’န္တိ စောဒေတုံ အဖသ္သကသ္သာတိအာဒိမာဟ။ န ဘဏိတုကာမောတိအာဒီသု ယသ္မာ အညံ ဘဏိသ္သာမီတိ အညံ ဘဏန္တောပိ ဘဏိတုကာမောယေဝ နာမ ဟောတိ, တသ္မာ န ဟေဝာတိ ပဋိက္ခိပတိ။
564. Idāni nayathācittassa vācātikathā nāma hoti. Tattha yasmā koci aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇati, tasmā nayathācittassa vācā cittānurūpā cittānugatikā na hoti, vināpi cittena pavattatīti yesaṃ laddhi; seyyathāpi pubbaseliyānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi taṃsamuṭṭhāpakaṃ cittaṃ na siyā, phassādayopi tasmiṃ khaṇe na siyu’’nti codetuṃ aphassakassātiādimāha. Na bhaṇitukāmotiādīsu yasmā aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇantopi bhaṇitukāmoyeva nāma hoti, tasmā na hevāti paṭikkhipati.
၅၆၅. နနု အတ္ထိ ကောစိ အညံ ဘဏိသ္သာမီတိအာဒီသု စီဝရန္တိ ဘဏိတုကာမော စီရန္တိ ဘဏေယ္ယ။ တတ္ထ အညံ ဘဏိတုကာမတာစိတ္တံ, အညံ ဘဏနစိတ္တံ, ဣတိ ပုဗ္ဗဘာဂေန စိတ္တေန အသဒိသတ္တာ အယထာစိတ္တော နာမ ဟောတိ, တေနသ္သ ကေဝလံ အနာပတ္တိ နာမ ဟောတိ, န ပန စီရန္တိ ဝစနသမုဋ္ဌာပကစိတ္တံ နတ္ထိ, ဣတိ အစိတ္တကာ သာ ဝာစာတိ အတ္ထံ သန္ဓာယ ဣမိနာ ဥဒာဟရဏေန ‘‘နယထာစိတ္တသ္သ ဝာစာ’’တိ ပတိဋ္ဌာပိတာပိ အပ္ပတိဋ္ဌာပိတာဝ ဟောတီတိ။
565. Nanu atthi koci aññaṃ bhaṇissāmītiādīsu cīvaranti bhaṇitukāmo cīranti bhaṇeyya. Tattha aññaṃ bhaṇitukāmatācittaṃ, aññaṃ bhaṇanacittaṃ, iti pubbabhāgena cittena asadisattā ayathācitto nāma hoti, tenassa kevalaṃ anāpatti nāma hoti, na pana cīranti vacanasamuṭṭhāpakacittaṃ natthi, iti acittakā sā vācāti atthaṃ sandhāya iminā udāharaṇena ‘‘nayathācittassa vācā’’ti patiṭṭhāpitāpi appatiṭṭhāpitāva hotīti.
နယထာစိတ္တသ္သ ဝာစာတိကထာဝဏ္ဏနာ။
Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi / (၉၂) ၉. န ယထာစိတ္တသ္သ ဝာစာတိကထာ • (92) 9. Na yathācittassa vācātikathā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-မူလဋီကာ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ၉. နယထာစိတ္တသ္သဝာစာတိကထာဝဏ္ဏနာ • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ၉. နယထာစိတ္တသ္သဝာစာတိကထာဝဏ္ဏနာ • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
