| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
9. නයථාචිත්‌තස්‌ස වාචාතිකථාවණ්‌ණනා
9. Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā
564. ඉදානි නයථාචිත්‌තස්‌ස වාචාතිකථා නාම හොති. තත්‌ථ යස්‌මා කොචි අඤ්‌ඤං භණිස්‌සාමීති අඤ්‌ඤං භණති, තස්‌මා නයථාචිත්‌තස්‌ස වාචා චිත්‌තානුරූපා චිත්‌තානුගතිකා න හොති, විනාපි චිත්‌තෙන පවත්‌තතීති යෙසං ලද්‌ධි; සෙය්‍යථාපි පුබ්‌බසෙලියානං; තෙ සන්‌ධාය පුච්‌ඡා සකවාදිස්‌ස, පටිඤ්‌ඤා ඉතරස්‌ස. අථ නං ‘‘යදි තංසමුට්‌ඨාපකං චිත්‌තං න සියා, ඵස්‌සාදයොපි තස්‌මිං ඛණෙ න සියු’’න්‌ති චොදෙතුං අඵස්‌සකස්‌සාතිආදිමාහ. න භණිතුකාමොතිආදීසු යස්‌මා අඤ්‌ඤං භණිස්‌සාමීති අඤ්‌ඤං භණන්‌තොපි භණිතුකාමොයෙව නාම හොති, තස්‌මා න හෙවාති පටික්‌ඛිපති.
564. Idāni nayathācittassa vācātikathā nāma hoti. Tattha yasmā koci aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇati, tasmā nayathācittassa vācā cittānurūpā cittānugatikā na hoti, vināpi cittena pavattatīti yesaṃ laddhi; seyyathāpi pubbaseliyānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi taṃsamuṭṭhāpakaṃ cittaṃ na siyā, phassādayopi tasmiṃ khaṇe na siyu’’nti codetuṃ aphassakassātiādimāha. Na bhaṇitukāmotiādīsu yasmā aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇantopi bhaṇitukāmoyeva nāma hoti, tasmā na hevāti paṭikkhipati.
565. නනු අත්‌ථි කොචි අඤ්‌ඤං භණිස්‌සාමීතිආදීසු චීවරන්‌ති භණිතුකාමො චීරන්‌ති භණෙය්‍ය. තත්‌ථ අඤ්‌ඤං භණිතුකාමතාචිත්‌තං, අඤ්‌ඤං භණනචිත්‌තං, ඉති පුබ්‌බභාගෙන චිත්‌තෙන අසදිසත්‌තා අයථාචිත්‌තො නාම හොති, තෙනස්‌ස කෙවලං අනාපත්‌ති නාම හොති, න පන චීරන්‌ති වචනසමුට්‌ඨාපකචිත්‌තං නත්‌ථි, ඉති අචිත්‌තකා සා වාචාති අත්‌ථං සන්‌ධාය ඉමිනා උදාහරණෙන ‘‘නයථාචිත්‌තස්‌ස වාචා’’ති පතිට්‌ඨාපිතාපි අප්‌පතිට්‌ඨාපිතාව හොතීති.
565. Nanu atthi koci aññaṃ bhaṇissāmītiādīsu cīvaranti bhaṇitukāmo cīranti bhaṇeyya. Tattha aññaṃ bhaṇitukāmatācittaṃ, aññaṃ bhaṇanacittaṃ, iti pubbabhāgena cittena asadisattā ayathācitto nāma hoti, tenassa kevalaṃ anāpatti nāma hoti, na pana cīranti vacanasamuṭṭhāpakacittaṃ natthi, iti acittakā sā vācāti atthaṃ sandhāya iminā udāharaṇena ‘‘nayathācittassa vācā’’ti patiṭṭhāpitāpi appatiṭṭhāpitāva hotīti.
නයථාචිත්‌තස්‌ස වාචාතිකථාවණ්‌ණනා.
Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (92) 9. න යථාචිත්‌තස්‌ස වාචාතිකථා • (92) 9. Na yathācittassa vācātikathā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 9. නයථාචිත්‌තස්‌සවාචාතිකථාවණ්‌ණනා • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 9. නයථාචිත්‌තස්‌සවාචාතිකථාවණ්‌ණනා • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
