| Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཉྩཔཀརཎ-ཨཊྛཀཐཱ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
༩. ནཡཐཱཙིཏྟསྶ ཝཱཙཱཏིཀཐཱཝཎྞནཱ
9. Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā
༥༦༤. ཨིདཱནི ནཡཐཱཙིཏྟསྶ ཝཱཙཱཏིཀཐཱ ནཱམ ཧོཏི། ཏཏྠ ཡསྨཱ ཀོཙི ཨཉྙཾ བྷཎིསྶཱམཱིཏི ཨཉྙཾ བྷཎཏི, ཏསྨཱ ནཡཐཱཙིཏྟསྶ ཝཱཙཱ ཙིཏྟཱནུརཱུཔཱ ཙིཏྟཱནུགཏིཀཱ ན ཧོཏི, ཝིནཱཔི ཙིཏྟེན པཝཏྟཏཱིཏི ཡེསཾ ལདྡྷི; སེཡྻཐཱཔི པུབྦསེལིཡཱནཾ; ཏེ སནྡྷཱཡ པུཙྪཱ སཀཝཱདིསྶ, པཊིཉྙཱ ཨིཏརསྶ། ཨཐ ནཾ ‘‘ཡདི ཏཾསམུཊྛཱཔཀཾ ཙིཏྟཾ ན སིཡཱ, ཕསྶཱདཡོཔི ཏསྨིཾ ཁཎེ ན སིཡུ’’ནྟི ཙོདེཏུཾ ཨཕསྶཀསྶཱཏིཨཱདིམཱཧ། ན བྷཎིཏུཀཱམོཏིཨཱདཱིསུ ཡསྨཱ ཨཉྙཾ བྷཎིསྶཱམཱིཏི ཨཉྙཾ བྷཎནྟོཔི བྷཎིཏུཀཱམོཡེཝ ནཱམ ཧོཏི, ཏསྨཱ ན ཧེཝཱཏི པཊིཀྑིཔཏི།
564. Idāni nayathācittassa vācātikathā nāma hoti. Tattha yasmā koci aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇati, tasmā nayathācittassa vācā cittānurūpā cittānugatikā na hoti, vināpi cittena pavattatīti yesaṃ laddhi; seyyathāpi pubbaseliyānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ ‘‘yadi taṃsamuṭṭhāpakaṃ cittaṃ na siyā, phassādayopi tasmiṃ khaṇe na siyu’’nti codetuṃ aphassakassātiādimāha. Na bhaṇitukāmotiādīsu yasmā aññaṃ bhaṇissāmīti aññaṃ bhaṇantopi bhaṇitukāmoyeva nāma hoti, tasmā na hevāti paṭikkhipati.
༥༦༥. ནནུ ཨཏྠི ཀོཙི ཨཉྙཾ བྷཎིསྶཱམཱིཏིཨཱདཱིསུ ཙཱིཝརནྟི བྷཎིཏུཀཱམོ ཙཱིརནྟི བྷཎེཡྻ། ཏཏྠ ཨཉྙཾ བྷཎིཏུཀཱམཏཱཙིཏྟཾ, ཨཉྙཾ བྷཎནཙིཏྟཾ, ཨིཏི པུབྦབྷཱགེན ཙིཏྟེན ཨསདིསཏྟཱ ཨཡཐཱཙིཏྟོ ནཱམ ཧོཏི, ཏེནསྶ ཀེཝལཾ ཨནཱཔཏྟི ནཱམ ཧོཏི, ན པན ཙཱིརནྟི ཝཙནསམུཊྛཱཔཀཙིཏྟཾ ནཏྠི, ཨིཏི ཨཙིཏྟཀཱ སཱ ཝཱཙཱཏི ཨཏྠཾ སནྡྷཱཡ ཨིམིནཱ ཨུདཱཧརཎེན ‘‘ནཡཐཱཙིཏྟསྶ ཝཱཙཱ’’ཏི པཏིཊྛཱཔིཏཱཔི ཨཔྤཏིཊྛཱཔིཏཱཝ ཧོཏཱིཏི།
565. Nanu atthi koci aññaṃ bhaṇissāmītiādīsu cīvaranti bhaṇitukāmo cīranti bhaṇeyya. Tattha aññaṃ bhaṇitukāmatācittaṃ, aññaṃ bhaṇanacittaṃ, iti pubbabhāgena cittena asadisattā ayathācitto nāma hoti, tenassa kevalaṃ anāpatti nāma hoti, na pana cīranti vacanasamuṭṭhāpakacittaṃ natthi, iti acittakā sā vācāti atthaṃ sandhāya iminā udāharaṇena ‘‘nayathācittassa vācā’’ti patiṭṭhāpitāpi appatiṭṭhāpitāva hotīti.
ནཡཐཱཙིཏྟསྶ ཝཱཙཱཏིཀཐཱཝཎྞནཱ།
Nayathācittassa vācātikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཨབྷིདྷམྨཔིཊཀ • Abhidhammapiṭaka / ཀཐཱཝཏྠུཔཱལི༹ • Kathāvatthupāḷi / (༩༢) ༩. ན ཡཐཱཙིཏྟསྶ ཝཱཙཱཏིཀཐཱ • (92) 9. Na yathācittassa vācātikathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཨབྷིདྷམྨཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / པཉྩཔཀརཎ-མཱུལཊཱིཀཱ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ༩. ནཡཐཱཙིཏྟསྶཝཱཙཱཏིཀཐཱཝཎྞནཱ • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཨབྷིདྷམྨཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / པཉྩཔཀརཎ-ཨནུཊཱིཀཱ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ༩. ནཡཐཱཙིཏྟསྶཝཱཙཱཏིཀཐཱཝཎྞནཱ • 9. Nayathācittassavācātikathāvaṇṇanā
