| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၆. နေရယိကဂ္ဂိဥဏ္ဟဘာဝပဉ္ဟော
6. Nerayikaggiuṇhabhāvapañho
၆. ရာဇာ အာဟ ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, တုမ္ဟေ ဘဏထ ‘ပာကတိကအဂ္ဂိတော နေရယိကော အဂ္ဂိ မဟာဘိတာပတရော ဟောတိ, ခုဒ္ဒကောပိ ပာသာဏော ပာကတိကေ အဂ္ဂိမ္ဟိ ပက္ခိတ္တော ဒိဝသမ္ပိ ပစ္စမာနော 1 န ဝိလယံ ဂစ္ဆတိ, ကူဋာဂာရမတ္တောပိ ပာသာဏော နေရယိကဂ္ဂိမ္ဟိ ပက္ခိတ္တော ခဏေန ဝိလယံ ဂစ္ဆတီ’တိ, ဧတံ ဝစနံ န သဒ္ဒဟာမိ, ဧဝဉ္စ ပန ဝဒေထ ‘ယေ စ တတ္ထ ဥပ္ပန္နာ သတ္တာ, တေ အနေကာနိပိ ဝသ္သသဟသ္သာနိ နိရယေ ပစ္စမာနာ န ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’တိ, တမ္ပိ ဝစနံ န သဒ္ဒဟာမီ’’တိ။
6. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, tumhe bhaṇatha ‘pākatikaaggito nerayiko aggi mahābhitāpataro hoti, khuddakopi pāsāṇo pākatike aggimhi pakkhitto divasampi paccamāno 2 na vilayaṃ gacchati, kūṭāgāramattopi pāsāṇo nerayikaggimhi pakkhitto khaṇena vilayaṃ gacchatī’ti, etaṃ vacanaṃ na saddahāmi, evañca pana vadetha ‘ye ca tattha uppannā sattā, te anekānipi vassasahassāni niraye paccamānā na vilayaṃ gacchantī’ti, tampi vacanaṃ na saddahāmī’’ti.
ထေရော အာဟ ‘‘တံ ကိံ မညသိ, မဟာရာဇ, ယာ တာ သန္တိ မကရိနိယောပိ သုသုမာရိနိယောပိ ကစ္ဆပိနိယောပိ မောရိနိယောပိ ကပောတိနိယောပိ, ကိံနု တာ ကက္ခဠာနိ ပာသာဏာနိ သက္ခရာယော စ ခာဒန္တီ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ခာဒန္တီ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တာနိ တာသံ ကုစ္ဆိယံ ကောဋ္ဌဗ္ဘန္တရဂတာနိ ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ။ ‘‘ယော ပန တာသံ ကုစ္ဆိယံ ဂဗ္ဘော, သောပိ ဝိလယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကေန ကာရဏေနာ’’တိ? ‘‘မညာမိ, ဘန္တေ, ကမ္မာဓိကတေန န ဝိလယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ကမ္မာဓိကတေန နေရယိကာ သတ္တာ အနေကာနိပိ ဝသ္သသဟသ္သာနိ နိရယေ ပစ္စမာနာ န ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တိ။ ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ – ‘သော န တာဝ ကာလံ ကရောတိ, ယာဝ န တံ ပာပကမ္မံ ဗ္ယန္တီဟောတီ’’’တိ။
Thero āha ‘‘taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, yā tā santi makariniyopi susumāriniyopi kacchapiniyopi moriniyopi kapotiniyopi, kiṃnu tā kakkhaḷāni pāsāṇāni sakkharāyo ca khādantī’’ti? ‘‘Āma, bhante, khādantī’’ti. ‘‘Kiṃ pana tāni tāsaṃ kucchiyaṃ koṭṭhabbhantaragatāni vilayaṃ gacchantī’’ti? ‘‘Āma, bhante, vilayaṃ gacchantī’’ti. ‘‘Yo pana tāsaṃ kucchiyaṃ gabbho, sopi vilayaṃ gacchatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Kena kāraṇenā’’ti? ‘‘Maññāmi, bhante, kammādhikatena na vilayaṃ gacchatī’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, kammādhikatena nerayikā sattā anekānipi vassasahassāni niraye paccamānā na vilayaṃ gacchanti. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā – ‘so na tāva kālaṃ karoti, yāva na taṃ pāpakammaṃ byantīhotī’’’ti.
‘‘ဘိယ္ယော ဩပမ္မံ ကရောဟီ’’တိ။ ‘‘တံ ကိံ မညသိ, မဟာရာဇ, ယာ တာ သန္တိ သီဟိနိယောပိ ဗ္ယဂ္ဃိနိယောပိ ဒီပိနိယောပိ ကုက္ကုရိနိယောပိ, ကိံနု တာ ကက္ခဠာနိ အဋ္ဌိကာနိ မံသာနိ ခာဒန္တီတိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ခာဒန္တီ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တာနိ တာသံ ကုစ္ဆိယံ ကောဋ္ဌဗ္ဘန္တရဂတာနိ ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ။ ‘‘ယော ပန တာသံ ကုစ္ဆိယံ ဂဗ္ဘော, သောပိ ဝိလယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကေန ကာရဏေနာ’’တိ? ‘‘မညာမိ, ဘန္တေ, ကမ္မာဓိကတေန န ဝိလယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ကမ္မာဓိကတေန နေရယိကာ သတ္တာ အနေကာနိပိ ဝသ္သသဟသ္သာနိ နိရယေ ပစ္စမာနာ န ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ။
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, yā tā santi sīhiniyopi byagghiniyopi dīpiniyopi kukkuriniyopi, kiṃnu tā kakkhaḷāni aṭṭhikāni maṃsāni khādantīti? ‘‘Āma, bhante, khādantī’’ti. ‘‘Kiṃ pana tāni tāsaṃ kucchiyaṃ koṭṭhabbhantaragatāni vilayaṃ gacchantī’’ti? ‘‘Āma, bhante, vilayaṃ gacchantī’’ti. ‘‘Yo pana tāsaṃ kucchiyaṃ gabbho, sopi vilayaṃ gacchatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Kena kāraṇenā’’ti? ‘‘Maññāmi, bhante, kammādhikatena na vilayaṃ gacchatī’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, kammādhikatena nerayikā sattā anekānipi vassasahassāni niraye paccamānā na vilayaṃ gacchantī’’ti.
‘‘ဘိယ္ယော ဩပမ္မံ ကရောဟီ’’တိ။ ‘‘တံ ကိံ မညသိ, မဟာရာဇ, ယာ တာ သန္တိ ယောနကသုခုမာလိနိယောပိ ခတ္တိယသုခုမာလိနိယောပိ ဗ္ရာဟ္မဏသုခုမာလိနိယောပိ ဂဟပတိသုခုမာလိနိယောပိ, ကိံနု တာ ကက္ခဠာနိ ခဇ္ဇကာနိ မံသာနိ ခာဒန္တီ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ခာဒန္တီ’’တိ။ ‘‘ကိံ ပန တာနိ တာသံ ကုစ္ဆိယံ ကောဋ္ဌဗ္ဘန္တရဂတာနိ ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ? ‘‘အာမ, ဘန္တေ, ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တီ’’တိ။ ‘‘ယော ပန တာသံ ကုစ္ဆိယံ ဂဗ္ဘော သောပိ ဝိလယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ? ‘‘န ဟိ ဘန္တေ’’တိ။ ‘‘ကေန ကာရဏေနာ’’တိ။ ‘‘မညာမိ, ဘန္တေ, ကမ္မာဓိကတေန န ဝိလယံ ဂစ္ဆတီ’’တိ။ ‘‘ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ကမ္မာဓိကတေန နေရယိကာ သတ္တာ အနေကာနိပိ ဝသ္သသဟသ္သာနိ နိရယေ ပစ္စမာနာ န ဝိလယံ ဂစ္ဆန္တိ။ ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ဘဂဝတာ – ‘‘သော န တာဝ ကာလံ ကရောတိ, ယာဝ န တံ ပာပကမ္မံ ဗ္ယန္တီဟောတီ’’တိ။
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, mahārāja, yā tā santi yonakasukhumāliniyopi khattiyasukhumāliniyopi brāhmaṇasukhumāliniyopi gahapatisukhumāliniyopi, kiṃnu tā kakkhaḷāni khajjakāni maṃsāni khādantī’’ti? ‘‘Āma, bhante, khādantī’’ti. ‘‘Kiṃ pana tāni tāsaṃ kucchiyaṃ koṭṭhabbhantaragatāni vilayaṃ gacchantī’’ti? ‘‘Āma, bhante, vilayaṃ gacchantī’’ti. ‘‘Yo pana tāsaṃ kucchiyaṃ gabbho sopi vilayaṃ gacchatī’’ti? ‘‘Na hi bhante’’ti. ‘‘Kena kāraṇenā’’ti. ‘‘Maññāmi, bhante, kammādhikatena na vilayaṃ gacchatī’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, kammādhikatena nerayikā sattā anekānipi vassasahassāni niraye paccamānā na vilayaṃ gacchanti. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā – ‘‘so na tāva kālaṃ karoti, yāva na taṃ pāpakammaṃ byantīhotī’’ti.
‘‘ကလ္လောသိ, ဘန္တေ နာဂသေနာ’’တိ။
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
နေရယိကဂ္ဂိဥဏ္ဟဘာဝပဉ္ဟော ဆဋ္ဌော။
Nerayikaggiuṇhabhāvapañho chaṭṭho.
Footnotes:
