Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഇതിവുത്തക-അട്ഠകഥാ • Itivuttaka-aṭṭhakathā

    ൭. നിബ്ബാനധാതുസുത്തവണ്ണനാ

    7. Nibbānadhātusuttavaṇṇanā

    ൪൪. സത്തമേ ദ്വേമാതി ദ്വേ ഇമാ. വാനം വുച്ചതി തണ്ഹാ, നിക്ഖന്തം വാനതോ, നത്ഥി വാ ഏത്ഥ വാനം, ഇമസ്മിം വാ അധിഗതേ വാനസ്സ അഭാവോതി നിബ്ബാനം, തദേവ നിസ്സത്തനിജ്ജീവട്ഠേന സഭാവധാരണട്ഠേന ച ധാതൂതി നിബ്ബാനധാതു. യദിപി തസ്സാ പരമത്ഥതോ ഭേദോ നത്ഥി , പരിയായേന പന പഞ്ഞായതീതി തം പരിയായഭേദം സന്ധായ ‘‘ദ്വേമാ, ഭിക്ഖവേ, നിബ്ബാനധാതുയോ’’തി വത്വാ യഥാധിപ്പേതപ്പഭേദം ദസ്സേതും ‘‘സഉപാദിസേസാ’’തിആദി വുത്തം. തത്ഥ തണ്ഹാദീഹി ഫലഭാവേന ഉപാദീയതീതി ഉപാദി, ഖന്ധപഞ്ചകം. ഉപാദിയേവ സേസോതി ഉപാദിസേസോ, സഹ ഉപാദിസേസേനാതി സഉപാദിസേസാ, തദഭാവതോ അനുപാദിസേസാ.

    44. Sattame dvemāti dve imā. Vānaṃ vuccati taṇhā, nikkhantaṃ vānato, natthi vā ettha vānaṃ, imasmiṃ vā adhigate vānassa abhāvoti nibbānaṃ, tadeva nissattanijjīvaṭṭhena sabhāvadhāraṇaṭṭhena ca dhātūti nibbānadhātu. Yadipi tassā paramatthato bhedo natthi , pariyāyena pana paññāyatīti taṃ pariyāyabhedaṃ sandhāya ‘‘dvemā, bhikkhave, nibbānadhātuyo’’ti vatvā yathādhippetappabhedaṃ dassetuṃ ‘‘saupādisesā’’tiādi vuttaṃ. Tattha taṇhādīhi phalabhāvena upādīyatīti upādi, khandhapañcakaṃ. Upādiyeva sesoti upādiseso, saha upādisesenāti saupādisesā, tadabhāvato anupādisesā.

    അരഹന്തി ആരകകിലേസോ, ദൂരകിലേസോതി അത്ഥോ. വുത്തഞ്ഹേതം ഭഗവതാ –

    Arahanti ārakakileso, dūrakilesoti attho. Vuttañhetaṃ bhagavatā –

    ‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അരഹം ഹോതി, ആരകാസ്സ ഹോന്തി പാപകാ അകുസലാ ധമ്മാ, സംകിലേസികാ പോനോബ്ഭവികാ, സദരാ ദുക്ഖവിപാകാ, ആയതിം ജാതിജരാമരണിയാ. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അരഹം ഹോതീ’’തി (മ॰ നി॰ ൧.൪൩൪).

    ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ hoti, ārakāssa honti pāpakā akusalā dhammā, saṃkilesikā ponobbhavikā, sadarā dukkhavipākā, āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ hotī’’ti (ma. ni. 1.434).

    ഖീണാസവോതി കാമാസവാദയോ ചത്താരോപി ആസവാ അരഹതോ ഖീണാ സമുച്ഛിന്നാ പഹീനാ പടിപ്പസ്സദ്ധാ അഭബ്ബുപ്പത്തികാ ഞാണഗ്ഗിനാ ദഡ്ഢാതി ഖീണാസവോ. വുസിതവാതി ഗരുസംവാസേപി അരിയമഗ്ഗേപി ദസസു അരിയവാസേസുപി വസി പരിവസി പരിവുട്ഠോ വുട്ഠവാസോ ചിണ്ണചരണോതി വുസിതവാ. കതകരണീയോതി പുഥുജ്ജനകല്യാണകം ഉപാദായ സത്ത സേഖാ ചതൂഹി മഗ്ഗേഹി കരണീയം കരോന്തി നാമ, ഖീണാസവസ്സ സബ്ബകരണീയാനി കതാനി പരിയോസിതാനി, നത്ഥി ഉത്തരിം കരണീയം ദുക്ഖക്ഖയാധിഗമായാതി കതകരണീയോ. വുത്തമ്പി ചേതം –

    Khīṇāsavoti kāmāsavādayo cattāropi āsavā arahato khīṇā samucchinnā pahīnā paṭippassaddhā abhabbuppattikā ñāṇagginā daḍḍhāti khīṇāsavo. Vusitavāti garusaṃvāsepi ariyamaggepi dasasu ariyavāsesupi vasi parivasi parivuṭṭho vuṭṭhavāso ciṇṇacaraṇoti vusitavā. Katakaraṇīyoti puthujjanakalyāṇakaṃ upādāya satta sekhā catūhi maggehi karaṇīyaṃ karonti nāma, khīṇāsavassa sabbakaraṇīyāni katāni pariyositāni, natthi uttariṃ karaṇīyaṃ dukkhakkhayādhigamāyāti katakaraṇīyo. Vuttampi cetaṃ –

    ‘‘തസ്സ സമ്മാ വിമുത്തസ്സ, സന്തചിത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ;

    ‘‘Tassa sammā vimuttassa, santacittassa bhikkhuno;

    കതസ്സ പടിചയോ നത്ഥി, കരണീയം ന വിജ്ജതീ’’തി. (അ॰ നി॰ ൬.൫൫; മഹാവ॰ ൨൪൪);

    Katassa paṭicayo natthi, karaṇīyaṃ na vijjatī’’ti. (a. ni. 6.55; mahāva. 244);

    ഓഹിതഭാരോതി തയോ ഭാരാ – ഖന്ധഭാരോ, കിലേസഭാരോ, അഭിസങ്ഖാരഭാരോതി. തസ്സിമേ തയോപി ഭാരാ ഓഹിതാ ഓരോപിതാ നിക്ഖിത്താ പാതിതാതി ഓഹിതഭാരോ. അനുപ്പത്തസദത്ഥോതി അനുപ്പത്തോ സദത്ഥം, സകത്ഥന്തി വുത്തം ഹോതി, കകാരസ്സ ദകാരോ കതോ. അനുപ്പത്തോ സദത്ഥോ ഏതേനാതി അനുപ്പത്തസദത്ഥോ, സദത്ഥോതി ച അരഹത്തം വേദിതബ്ബം. തഞ്ഹി അത്തുപനിബന്ധട്ഠേന അത്തനോ അവിജഹനട്ഠേന അത്തനോ പരമത്ഥേന ച അത്തനോ അത്ഥത്താ സകത്ഥോ ഹോതി. പരിക്ഖീണഭവസംയോജനോതി കാമരാഗസംയോജനം, പടിഘസംയോജനം, മാനദിട്ഠിവിചികിച്ഛാസീലബ്ബതപരാമാസഭവരാഗഇസ്സാമച്ഛരിയഅവിജ്ജാസംയോജനന്തി ഇമാനി സത്തേ ഭവേസു. ഭവം വാ ഭവേന സംയോജേന്തി ഉപനിബന്ധന്തീതി ഭവസംയോജനാനി നാമ. താനി അരഹതോ പരിക്ഖീണാനി, പഹീനാനി, ഞാണഗ്ഗിനാ, ദഡ്ഢാനീതി പരിക്ഖീണഭവസംയോജനോ. സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്തോതി ഏത്ഥ സമ്മദഞ്ഞാതി സമ്മാ അഞ്ഞായ, ഇദം വുത്തം ഹോതി – ഖന്ധാനം ഖന്ധട്ഠം, ആയതനാനം ആയതനട്ഠം, ധാതൂനം സുഞ്ഞട്ഠം, ദുക്ഖസ്സ പീളനട്ഠം, സമുദയസ്സ പഭവട്ഠം, നിരോധസ്സ സന്തട്ഠം, മഗ്ഗസ്സ ദസ്സനട്ഠം ‘‘സബ്ബേ സങ്ഖാരാ അനിച്ചാ’’തി ഏവമാദിഭേദം വാ സമ്മാ യഥാഭൂതം അഞ്ഞായ ജാനിത്വാ തീരയിത്വാ തുലയിത്വാ വിഭാവേത്വാ വിഭൂതം കത്വാ. വിമുത്തോതി ദ്വേ വിമുത്തിയോ ചിത്തസ്സ ച വിമുത്തി നിബ്ബാനഞ്ച. അരഹാ ഹി സബ്ബകിലേസേഹി വിമുത്തത്താ ചിത്തവിമുത്തിയാപി വിമുത്തോ, നിബ്ബാനേപി വിമുത്തോതി. തേന വുത്തം ‘‘സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്തോ’’തി.

    Ohitabhāroti tayo bhārā – khandhabhāro, kilesabhāro, abhisaṅkhārabhāroti. Tassime tayopi bhārā ohitā oropitā nikkhittā pātitāti ohitabhāro. Anuppattasadatthoti anuppatto sadatthaṃ, sakatthanti vuttaṃ hoti, kakārassa dakāro kato. Anuppatto sadattho etenāti anuppattasadattho, sadatthoti ca arahattaṃ veditabbaṃ. Tañhi attupanibandhaṭṭhena attano avijahanaṭṭhena attano paramatthena ca attano atthattā sakattho hoti. Parikkhīṇabhavasaṃyojanoti kāmarāgasaṃyojanaṃ, paṭighasaṃyojanaṃ, mānadiṭṭhivicikicchāsīlabbataparāmāsabhavarāgaissāmacchariyaavijjāsaṃyojananti imāni satte bhavesu. Bhavaṃ vā bhavena saṃyojenti upanibandhantīti bhavasaṃyojanāni nāma. Tāni arahato parikkhīṇāni, pahīnāni, ñāṇagginā, daḍḍhānīti parikkhīṇabhavasaṃyojano. Sammadaññā vimuttoti ettha sammadaññāti sammā aññāya, idaṃ vuttaṃ hoti – khandhānaṃ khandhaṭṭhaṃ, āyatanānaṃ āyatanaṭṭhaṃ, dhātūnaṃ suññaṭṭhaṃ, dukkhassa pīḷanaṭṭhaṃ, samudayassa pabhavaṭṭhaṃ, nirodhassa santaṭṭhaṃ, maggassa dassanaṭṭhaṃ ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā’’ti evamādibhedaṃ vā sammā yathābhūtaṃ aññāya jānitvā tīrayitvā tulayitvā vibhāvetvā vibhūtaṃ katvā. Vimuttoti dve vimuttiyo cittassa ca vimutti nibbānañca. Arahā hi sabbakilesehi vimuttattā cittavimuttiyāpi vimutto, nibbānepi vimuttoti. Tena vuttaṃ ‘‘sammadaññā vimutto’’ti.

    തസ്സ തിട്ഠന്തേവ പഞ്ചിന്ദ്രിയാനീതി തസ്സ അരഹതോ ചരിമഭവഹേതുഭൂതം കമ്മം യാവ ന ഖീയതി, താവ തിട്ഠന്തിയേവ ചക്ഖാദീനി പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി. അവിഘാതത്താതി അനുപ്പാദനിരോധവസേന അനിരുദ്ധത്താ. മനാപാമനാപന്തി ഇട്ഠാനിട്ഠം രൂപാദിഗോചരം. പച്ചനുഭോതീതി വിന്ദതി പടിലഭതി. സുഖദുക്ഖം പടിസംവേദേതീതി വിപാകഭൂതം സുഖഞ്ച ദുക്ഖഞ്ച പടിസംവേദേതി തേഹി ദ്വാരേഹി പടിലഭതി.

    Tassa tiṭṭhanteva pañcindriyānīti tassa arahato carimabhavahetubhūtaṃ kammaṃ yāva na khīyati, tāva tiṭṭhantiyeva cakkhādīni pañcindriyāni. Avighātattāti anuppādanirodhavasena aniruddhattā. Manāpāmanāpanti iṭṭhāniṭṭhaṃ rūpādigocaraṃ. Paccanubhotīti vindati paṭilabhati. Sukhadukkhaṃ paṭisaṃvedetīti vipākabhūtaṃ sukhañca dukkhañca paṭisaṃvedeti tehi dvārehi paṭilabhati.

    ഏത്താവതാ ഉപാദിസേസം ദസ്സേത്വാ ഇദാനി സഉപാദിസേസം നിബ്ബാനധാതും ദസ്സേതും ‘‘തസ്സ യോ’’തിആദി വുത്തം. തത്ഥ തസ്സാതി തസ്സ സഉപാദിസേസസ്സ സതോ അരഹതോ. യോ രാഗക്ഖയോതി രാഗസ്സ ഖയോ ഖീണാകാരോ അഭാവോ അച്ചന്തമനുപ്പാദോ. ഏസ നയോ സേസേസുപി. ഏത്താവതാ രാഗാദിക്ഖയോ സഉപാദിസേസാ നിബ്ബാനധാതൂതി ദസ്സിതം ഹോതി.

    Ettāvatā upādisesaṃ dassetvā idāni saupādisesaṃ nibbānadhātuṃ dassetuṃ ‘‘tassa yo’’tiādi vuttaṃ. Tattha tassāti tassa saupādisesassa sato arahato. Yo rāgakkhayoti rāgassa khayo khīṇākāro abhāvo accantamanuppādo. Esa nayo sesesupi. Ettāvatā rāgādikkhayo saupādisesā nibbānadhātūti dassitaṃ hoti.

    ഇധേവാതി ഇമസ്മിംയേവ അത്തഭാവേ. സബ്ബവേദയിതാനീതി സുഖാദയോ സബ്ബാ അബ്യാകതവേദനാ, കുസലാകുസലവേദനാ പന പുബ്ബേയേവ പഹീനാതി. അനഭിനന്ദിതാനീതി തണ്ഹാദീഹി ന അഭിനന്ദിതാനി. സീതിഭവിസ്സന്തീതി അച്ചന്തവൂപസമേന സങ്ഖാരദരഥപടിപ്പസ്സദ്ധിയാ സീതലീ ഭവിസ്സന്തി, അപ്പടിസന്ധികനിരോധേന നിരുജ്ഝിസ്സന്തീതി അത്ഥോ. ന കേവലം വേദയിതാനിയേവ, സബ്ബേപി പന ഖീണാസവസന്താനേ പഞ്ചക്ഖന്ധാ നിരുജ്ഝിസ്സന്തി, വേദയിതസീസേന ദേസനാ കതാ.

    Idhevāti imasmiṃyeva attabhāve. Sabbavedayitānīti sukhādayo sabbā abyākatavedanā, kusalākusalavedanā pana pubbeyeva pahīnāti. Anabhinanditānīti taṇhādīhi na abhinanditāni. Sītibhavissantīti accantavūpasamena saṅkhāradarathapaṭippassaddhiyā sītalī bhavissanti, appaṭisandhikanirodhena nirujjhissantīti attho. Na kevalaṃ vedayitāniyeva, sabbepi pana khīṇāsavasantāne pañcakkhandhā nirujjhissanti, vedayitasīsena desanā katā.

    ഗാഥാസു ചക്ഖുമതാതി ബുദ്ധചക്ഖു, ധമ്മചക്ഖു, ദിബ്ബചക്ഖു, പഞ്ഞാചക്ഖു, സമന്തചക്ഖൂതി പഞ്ചഹി ചക്ഖൂഹി ചക്ഖുമതാ. അനിസ്സിതേനാതി തണ്ഹാദിട്ഠിനിസ്സയവസേന കഞ്ചി ധമ്മം അനിസ്സിതേന, രാഗബന്ധനാദീഹി വാ അബന്ധേന. താദിനാതി ഛളങ്ഗുപേക്ഖാവസേന സബ്ബത്ഥ ഇട്ഠാദീസു ഏകസഭാവതാസങ്ഖാതേന താദിലക്ഖണേന താദിനാ. ദിട്ഠധമ്മികാതി ഇമസ്മിം അത്തഭാവേ ഭവാ വത്തമാനാ. ഭവനേത്തിസങ്ഖയാതി ഭവനേത്തിയാ തണ്ഹായ പരിക്ഖയാ. സമ്പരായികാതി സമ്പരായേ ഖന്ധഭേദതോ പരഭാഗേ ഭവാ. യമ്ഹീതി യസ്മിം അനുപാദിസേസനിബ്ബാനേ. ഭവാനീതി ലിങ്ഗവിപല്ലാസേന വുത്തം, ഉപപത്തിഭവാ സബ്ബസോ അനവസേസാ നിരുജ്ഝന്തി, ന പവത്തന്തി.

    Gāthāsu cakkhumatāti buddhacakkhu, dhammacakkhu, dibbacakkhu, paññācakkhu, samantacakkhūti pañcahi cakkhūhi cakkhumatā. Anissitenāti taṇhādiṭṭhinissayavasena kañci dhammaṃ anissitena, rāgabandhanādīhi vā abandhena. Tādināti chaḷaṅgupekkhāvasena sabbattha iṭṭhādīsu ekasabhāvatāsaṅkhātena tādilakkhaṇena tādinā. Diṭṭhadhammikāti imasmiṃ attabhāve bhavā vattamānā. Bhavanettisaṅkhayāti bhavanettiyā taṇhāya parikkhayā. Samparāyikāti samparāye khandhabhedato parabhāge bhavā. Yamhīti yasmiṃ anupādisesanibbāne. Bhavānīti liṅgavipallāsena vuttaṃ, upapattibhavā sabbaso anavasesā nirujjhanti, na pavattanti.

    തേതി തേ ഏവം വിമുത്തചിത്താ. ധമ്മസാരാധിഗമാതി വിമുത്തിസാരത്താ ഇമസ്സ ധമ്മവിനയസ്സ, ധമ്മേസു സാരഭൂതസ്സ അരഹത്തസ്സ അധിഗമനതോ. ഖയേതി രാഗാദിക്ഖയഭൂതേ നിബ്ബാനേ രതാ അഭിരതാ. അഥ വാ നിച്ചഭാവതോ സേട്ഠഭാവതോ ച ധമ്മേസു സാരന്തി ധമ്മസാരം, നിബ്ബാനം. വുത്തഞ്ഹേതം ‘‘വിരാഗോ സേട്ഠോ ധമ്മാനം (ധ॰ പ॰ ൨൭൩), വിരാഗോ തേസം അഗ്ഗമക്ഖായതീ’’തി (ഇതിവു॰ ൯൦; അ॰ നി॰ ൪.൩൪) ച. തസ്സ ധമ്മസാരസ്സ അധിഗമഹേതു ഖയേ സബ്ബസങ്ഖാരപരിക്ഖയേ അനുപാദിസേസനിബ്ബാനേ രതാ. പഹംസൂതി പജഹിംസു. തേതി നിപാതമത്തം. സേസം വുത്തനയമേവ.

    Teti te evaṃ vimuttacittā. Dhammasārādhigamāti vimuttisārattā imassa dhammavinayassa, dhammesu sārabhūtassa arahattassa adhigamanato. Khayeti rāgādikkhayabhūte nibbāne ratā abhiratā. Atha vā niccabhāvato seṭṭhabhāvato ca dhammesu sāranti dhammasāraṃ, nibbānaṃ. Vuttañhetaṃ ‘‘virāgo seṭṭho dhammānaṃ (dha. pa. 273), virāgo tesaṃ aggamakkhāyatī’’ti (itivu. 90; a. ni. 4.34) ca. Tassa dhammasārassa adhigamahetu khaye sabbasaṅkhāraparikkhaye anupādisesanibbāne ratā. Pahaṃsūti pajahiṃsu. Teti nipātamattaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.

    സത്തമസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Sattamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ഇതിവുത്തകപാളി • Itivuttakapāḷi / ൭. നിബ്ബാനധാതുസുത്തം • 7. Nibbānadhātusuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact