| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ಜಮ್ಬುಖಾದಕಸಂಯುತ್ತಂ
4. Jambukhādakasaṃyuttaṃ
೧. ನಿಬ್ಬಾನಪಞ್ಹಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Nibbānapañhasuttavaṇṇanā
೩೧೪. ನಿಬ್ಬಾನಂ ಆಗಮ್ಮಾತಿ ಏತ್ಥ ಆಗಮ್ಮಾತಿ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇಹಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ನಸ್ಸ ವಿಸಙ್ಖಾರನಿನ್ನಸ್ಸ ಗೋತ್ರಭುನಾ ವಿವಟ್ಟಿತಮಾನಸಸ್ಸ ಮಗ್ಗೇನ ಸಚ್ಛಿಕರಣೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಮಾನಞ್ಹಿ ತಂ ಅಧಿಗನ್ತ್ವಾ ಆರಮ್ಮಣಪಚ್ಚಯಭೂತಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಅಧಿಪತಿಪಚ್ಚಯಭೂತೇ ಚ ತಸ್ಮಿಂ ಪರಮಸ್ಸಾಸಭಾವೇನ ವಿಮುತ್ತಸಙ್ಖಾರಸ್ಸ ಪರಮಗತಿಭಾವೇನ ಚ ಪತಿಟ್ಠಾನಭೂತೇ ಪತಿಟ್ಠಾಯ ಖಯಸಙ್ಖಾತೋ ಮಗ್ಗೋ ರಾಗಾದಿಕೇ ಖೇಪೇತೀತಿ ತಂಸಚ್ಛಿಕರಣಾಭಾವೇ ರಾಗಾದೀನಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತಿನಿರೋಧಗಮನಾಭಾವತೋ ‘‘ನಿಬ್ಬಾನಂ ಆಗಮ್ಮ ರಾಗೋ ಖೀಯತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
314.Nibbānaṃāgammāti ettha āgammāti sabbasaṅkhārehi nibbinnassa visaṅkhāraninnassa gotrabhunā vivaṭṭitamānasassa maggena sacchikaraṇenāti attho. Sacchikiriyamānañhi taṃ adhigantvā ārammaṇapaccayabhūtañca paṭicca adhipatipaccayabhūte ca tasmiṃ paramassāsabhāvena vimuttasaṅkhārassa paramagatibhāvena ca patiṭṭhānabhūte patiṭṭhāya khayasaṅkhāto maggo rāgādike khepetīti taṃsacchikaraṇābhāve rāgādīnaṃ anuppattinirodhagamanābhāvato ‘‘nibbānaṃ āgamma rāgo khīyatī’’ti vuttaṃ.
ಇಮಿನಾವ ಸುತ್ತೇನಾತಿ ಇಮಿನಾವ ಜಮ್ಬುಖಾದಕಸುತ್ತೇನ। ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತಂ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ ವದೇಯ್ಯ ‘‘ರಾಗಕ್ಖಯೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಸುತ್ತೇ ಆಗತತ್ತಾ। ‘‘ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತ’’ನ್ತಿ ಅವಿಸೇಸೇನ ವುತ್ತತ್ತಾ ಆಹ ‘‘ಕಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ। ಅದ್ಧಾ ಅತ್ತನೋತಿ ವಕ್ಖತಿ ‘‘ಪರಸ್ಸ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯೇನ ಪರಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾನಸಮ್ಪತ್ತಿ ನ ಯುತ್ತಾ’’ತಿ। ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣಕರಣೇನ ಗೋತ್ರಭುಕ್ಖಣೇ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಪ್ಪತ್ತಿತಾ ಚ ಆಪನ್ನಾತಿ ಆಹ – ‘‘ಕಿಂ ಪನ ತೇಸು ಅಖೀಣೇಸುಯೇವಾ’’ತಿಆದಿ। ನನು ಆರಮ್ಮಣಕರಣಮತ್ತೇನ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯೋ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವತ್ತುಂ। ಚಿತ್ತಞ್ಹಿ ಅತೀತಾನಾಗತಾದಿಸಬ್ಬಂ ಆಲಮ್ಬನಂ ಕರೋತಿ, ನ ನಿಪ್ಫನ್ನಮೇವಾತಿ। ಗೋತ್ರಭೂಪಿ ಮಗ್ಗೇನ ಯಾ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತಿಧಮ್ಮತಾ ಕಾತಬ್ಬಾ, ತಂ ಆರಬ್ಭ ಪವತ್ತಿಸ್ಸತೀತಿ? ನ, ಅಪ್ಪತ್ತನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣಞಾಣಾಭಾವತೋ। ನ ಹಿ ಅಞ್ಞೇ ಧಮ್ಮಾ ವಿಯ ನಿಬ್ಬಾನಂ, ತಂ ಪನ ಅತಿಗಮ್ಭೀರತ್ತಾ ಅಪ್ಪತ್ತೇನ ಆಲಮ್ಬಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾ, ತಸ್ಮಾ ತೇನ ಗೋತ್ರಭುನಾ ಪತ್ತಬ್ಬೇನ ತಿಕಾಲಿಕಸಭಾವಾತಿಕ್ಕನ್ತಗಮ್ಭೀರಭಾವೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತತಂ ವಾ ಇಚ್ಛತೋ ಗೋತ್ರಭುತೋ ಪುರೇತರಂ ನಿಪ್ಫನ್ನೇನ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ। ಅಪ್ಪತ್ತಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಾರಮ್ಮಣಕರಣೇ ಹಿ ಸತಿ ಗೋತ್ರಭುತೋ ಪುರೇತರಚಿತ್ತಾನಿಪಿ ಆಲಮ್ಬೇಯ್ಯುನ್ತಿ।
Imināva suttenāti imināva jambukhādakasuttena. Kilesakkhayamattaṃ nibbānanti vadeyya ‘‘rāgakkhayo’’tiādinā sutte āgatattā. ‘‘Kilesakkhayamatta’’nti avisesena vuttattā āha ‘‘kassā’’tiādi. Addhā attanoti vakkhati ‘‘parassa kilesakkhayena parassa nibbānasampatti na yuttā’’ti. Nibbānārammaṇakaraṇena gotrabhukkhaṇe kilesakkhayappattitā ca āpannāti āha – ‘‘kiṃ pana tesu akhīṇesuyevā’’tiādi. Nanu ārammaṇakaraṇamattena kilesakkhayo anuppattoti na sakkā vattuṃ. Cittañhi atītānāgatādisabbaṃ ālambanaṃ karoti, na nipphannamevāti. Gotrabhūpi maggena yā kilesānaṃ anuppattidhammatā kātabbā, taṃ ārabbha pavattissatīti? Na, appattanibbānassa nibbānārammaṇañāṇābhāvato. Na hi aññe dhammā viya nibbānaṃ, taṃ pana atigambhīrattā appattena ālambituṃ na sakkā, tasmā tena gotrabhunā pattabbena tikālikasabhāvātikkantagambhīrabhāvena bhavitabbaṃ, kilesakkhayamattataṃ vā icchato gotrabhuto puretaraṃ nipphannena kilesakkhayena bhavitabbaṃ. Appattakilesakkhayārammaṇakaraṇe hi sati gotrabhuto puretaracittānipi ālambeyyunti.
ತಸ್ಮಾತಿಆದಿ ವುತ್ತಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥಸ್ಸ ನಿಗಮನಂ। ತಂ ಪನೇತಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ। ರೂಪಿನೋ ಧಮ್ಮಾ ಅರೂಪಿನೋ ಧಮ್ಮಾತಿಆದೀಸೂತಿ ಆದಿಸದ್ದೇನ ಲೋಕುತ್ತರಅನಾಸವಾದೀನಂ ಸಙ್ಗಹೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಅರೂಪಧಮ್ಮಾದಿಭಾವಗ್ಗಹಣೇನ ಚಸ್ಸ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನತಾ ದೀಪಿತಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ನ ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತಮೇವಾ’’ತಿ। ಕಿಲೇಸಕ್ಖಯಮತ್ತತಾಯ ಹಿ ಸತಿ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಬಹುತಾ ಆಪಜ್ಜತಿ ‘‘ಯತ್ತಕಾ ಕಿಲೇಸಾ ಖೀಯನ್ತಿ, ತತ್ತಕಾನಿ ನಿಬ್ಬಾನಾನೀ’’ತಿ। ಅಭಾವಸ್ಸಭಾವತೋ ಗಮ್ಭೀರಾದಿಭಾವೋ ಅಸಙ್ಖತಾದಿಭಾವೋ ಚ ನ ಸಿಯಾ, ವುತ್ತೋ ಚ ಸೋ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾಸ್ಸ ಪಚ್ಚೇತಬ್ಬೋ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಭಾವೋ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ಸಮ್ಮುತಿಸಚ್ಚಾರಮ್ಮಣಂ ಸಙ್ಖತಧಮ್ಮಾರಮ್ಮಣಂ ವಾ ಸಮುಚ್ಛೇದವಸೇನ ಕಿಲೇಸೇ ಪಜಹಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಯತೋ ಮಹಗ್ಗತಞಾಣಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಂ ವಾ ಕಿಲೇಸವಿಕ್ಖಮ್ಭನವಸೇನ ತದಙ್ಗವಸೇನ ವಾ ಪಜಹತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅರಿಯಮಗ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಸಮ್ಮುತಿಸಚ್ಚಸಙ್ಖತಧಮ್ಮಾರಮ್ಮಣೇಹಿ ವಿಪರೀತಸಭಾವೇನ ಆರಮ್ಮಣೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ। ತಥಾ ಹಿ ತಂ ಸಮುಚ್ಛೇದವಸೇನ ಕಿಲೇಸೇ ಪಜಹೀತಿ ಏವಂ ಪರಿನಿಪ್ಫನ್ನಾಸಙ್ಖತಸಭಾವಂ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ ನಿಟ್ಠಮೇತ್ಥ ಗನ್ತಬ್ಬನ್ತಿ।
Tasmātiādi vuttasseva atthassa nigamanaṃ. Taṃ panetaṃ nibbānaṃ. Rūpino dhammā arūpino dhammātiādīsūti ādisaddena lokuttaraanāsavādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo. Arūpadhammādibhāvaggahaṇena cassa parinipphannatā dīpitā. Tenāha ‘‘na kilesakkhayamattamevā’’ti. Kilesakkhayamattatāya hi sati nibbānassa bahutā āpajjati ‘‘yattakā kilesā khīyanti, tattakāni nibbānānī’’ti. Abhāvassabhāvato gambhīrādibhāvo asaṅkhatādibhāvo ca na siyā, vutto ca so nibbānassa, tasmāssa paccetabbo parinipphannabhāvo. Yasmā ca sammutisaccārammaṇaṃ saṅkhatadhammārammaṇaṃ vā samucchedavasena kilese pajahituṃ na sakkoti, yato mahaggatañāṇaṃ vipassanāñāṇaṃ vā kilesavikkhambhanavasena tadaṅgavasena vā pajahati, tasmā ariyamaggañāṇassa sammutisaccasaṅkhatadhammārammaṇehi viparītasabhāvena ārammaṇena bhavitabbaṃ. Tathā hi taṃ samucchedavasena kilese pajahīti evaṃ parinipphannāsaṅkhatasabhāvaṃ nibbānanti niṭṭhamettha gantabbanti.
ನಿಬ್ಬಾನಪಞ್ಹಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Nibbānapañhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ನಿಬ್ಬಾನಪಞ್ಹಾಸುತ್ತಂ • 1. Nibbānapañhāsuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ನಿಬ್ಬಾನಪಞ್ಹಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Nibbānapañhāsuttavaṇṇanā
