Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය (අට්ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
9. නිබ්බෙධිකසුත්තවණ්ණනා
9. Nibbedhikasuttavaṇṇanā
63. නවමෙ අනිබ්බිද්ධපුබ්බෙ අප්පදාලිතපුබ්බෙ ලොභක්ඛන්ධාදයො නිබ්බිජ්ඣති පදාලෙතීති නිබ්බෙධිකපරියායො, නිබ්බිජ්ඣනකාරණන්ති අත්ථො. නිදානසම්භවොති කාමෙ නිදෙති උප්පාදනසමත්ථතාය නිය්යාදෙතීති නිදානං. සම්භවති තතොති සම්භවො, නිදානමෙව සම්භවො නිදානසම්භවො. වෙමත්තතාති නානාකරණං.
63. Navame anibbiddhapubbe appadālitapubbe lobhakkhandhādayo nibbijjhati padāletīti nibbedhikapariyāyo, nibbijjhanakāraṇanti attho. Nidānasambhavoti kāme nideti uppādanasamatthatāya niyyādetīti nidānaṃ. Sambhavati tatoti sambhavo, nidānameva sambhavo nidānasambhavo. Vemattatāti nānākaraṇaṃ.
කාමගුණාති කාමයිතබ්බට්ඨෙන කාමා, බන්ධනට්ඨෙන ගුණා ‘‘අන්තගුණ’’න්තිආදීසු විය. චක්ඛුවිඤ්ඤෙය්යාති චක්ඛුවිඤ්ඤාණෙන පස්සිතබ්බා. ඉට්ඨාති පරියිට්ඨා වා හොන්තු මා වා, ඉට්ඨාරම්මණභූතාති අත්ථො. කන්තාති කමනීයා. මනාපාති මනවඩ්ඪනකා. පියරූපාති පියජාතිකා. කාමූපසඤ්හිතාති ආරම්මණං කත්වා උප්පජ්ජමානෙන කාමෙන උපසඤ්හිතා. රජනීයාති රාගුප්පත්තිකාරණභූතා. නෙතෙ කාමාති න එතෙ කමනට්ඨෙන කාමා නාම හොන්ති. සඞ්කප්පරාගොති සඞ්කප්පවසෙන උප්පන්නරාගො. කාමොති අයං කාමප්පහානාය පටිපන්නෙහි පහාතබ්බො. කමනට්ඨෙන කාමා නාම. චිත්රානීති චිත්රවිචිත්රාරම්මණානි.
Kāmaguṇāti kāmayitabbaṭṭhena kāmā, bandhanaṭṭhena guṇā ‘‘antaguṇa’’ntiādīsu viya. Cakkhuviññeyyāti cakkhuviññāṇena passitabbā. Iṭṭhāti pariyiṭṭhā vā hontu mā vā, iṭṭhārammaṇabhūtāti attho. Kantāti kamanīyā. Manāpāti manavaḍḍhanakā. Piyarūpāti piyajātikā. Kāmūpasañhitāti ārammaṇaṃ katvā uppajjamānena kāmena upasañhitā. Rajanīyāti rāguppattikāraṇabhūtā. Nete kāmāti na ete kamanaṭṭhena kāmā nāma honti. Saṅkapparāgoti saṅkappavasena uppannarāgo. Kāmoti ayaṃ kāmappahānāya paṭipannehi pahātabbo. Kamanaṭṭhena kāmā nāma. Citrānīti citravicitrārammaṇāni.
ඵස්සොති සහජාතඵස්සො. කාමයමානොති කාමං කාමයමානො. තජ්ජං තජ්ජන්ති තජ්ජාතිකං තජ්ජාතිකං. පුඤ්ඤභාගියන්ති දිබ්බෙ කාමෙ පත්ථෙත්වා සුචරිතපාරිපූරියා දෙවලොකෙ නිබ්බත්තස්ස අත්තභාවො පුඤ්ඤභාගියො නාම, දුච්චරිතපාරිපූරියා අපායෙ නිබ්බත්තස්ස අත්තභාවො අපුඤ්ඤභාගියො නාම. අයං වුච්චති, භික්ඛවෙ, කාමානං විපාකොති අයං දුවිධොපි කාමපත්ථනං නිස්සාය උප්පන්නත්තා කාමානං විපාකොති වුච්චති. සො ඉමං නිබ්බෙධිකන්ති සො භික්ඛු ඉමං ඡත්තිංසට්ඨානෙසු නිබ්බිජ්ඣනකං සෙට්ඨචරියං ජානාති. කාමනිරොධන්ති කාමානං නිරොධනෙ එවං ලද්ධනාමං. ඉමස්මිඤ්හි ඨානෙ බ්රහ්මචරියසඞ්ඛාතො මග්ගොව කාමනිරොධොති වුත්තො.
Phassoti sahajātaphasso. Kāmayamānoti kāmaṃ kāmayamāno. Tajjaṃ tajjanti tajjātikaṃ tajjātikaṃ. Puññabhāgiyanti dibbe kāme patthetvā sucaritapāripūriyā devaloke nibbattassa attabhāvo puññabhāgiyo nāma, duccaritapāripūriyā apāye nibbattassa attabhāvo apuññabhāgiyo nāma. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kāmānaṃ vipākoti ayaṃ duvidhopi kāmapatthanaṃ nissāya uppannattā kāmānaṃ vipākoti vuccati. So imaṃ nibbedhikanti so bhikkhu imaṃ chattiṃsaṭṭhānesu nibbijjhanakaṃ seṭṭhacariyaṃ jānāti. Kāmanirodhanti kāmānaṃ nirodhane evaṃ laddhanāmaṃ. Imasmiñhi ṭhāne brahmacariyasaṅkhāto maggova kāmanirodhoti vutto.
සාමිසාති කිලෙසාමිසසම්පයුත්තා. ඉමිනා නයෙන සබ්බඨානෙසු අත්ථො වෙදිතබ්බො. අපිචෙත්ථ වොහාරවෙපක්කන්ති වොහාරවිපාකං. කථාසඞ්ඛාතො හි වොහාරො සඤ්ඤාය විපාකො නාම. යථා යථා නන්ති එත්ථ නං-ඉති නිපාතමත්තමෙව. ඉති යස්මා යථා යථා සඤ්ජානාති, තථා තථා එවංසඤ්ඤී අහොසින්ති කථෙති, තස්මා වොහාරවෙපක්කාති අත්ථො.
Sāmisāti kilesāmisasampayuttā. Iminā nayena sabbaṭhānesu attho veditabbo. Apicettha vohāravepakkanti vohāravipākaṃ. Kathāsaṅkhāto hi vohāro saññāya vipāko nāma. Yathāyathā nanti ettha naṃ-iti nipātamattameva. Iti yasmā yathā yathā sañjānāti, tathā tathā evaṃsaññī ahosinti katheti, tasmā vohāravepakkāti attho.
අවිජ්ජාති අට්ඨසු ඨානෙසු අඤ්ඤාණභූතා බහලඅවිජ්ජා. නිරයං ගමෙන්තීති නිරයගමනීයා, නිරයෙ නිබ්බත්තිපච්චයාති අත්ථො. සෙසෙසුපි එසෙව නයො. චෙතනාහන්ති චෙතනං අහං. ඉධ සබ්බසඞ්ගාහිකා සංවිදහනචෙතනා ගහිතා. චෙතයිත්වාති ද්වාරප්පවත්තචෙතනා. මනසාති චෙතනාසම්පයුත්තචිත්තෙන. නිරයවෙදනීයන්ති නිරයෙ විපාකදායකං. සෙසෙසුපි එසෙව නයො. අධිමත්තන්ති බලවදුක්ඛං. දන්ධවිරාගීති ගරුකං න ඛිප්පං සණිකං විගච්ඡනකදුක්ඛං. උරත්තාළිං කන්දතීති උරං තාළෙත්වා රොදති. පරියෙට්ඨින්ති පරියෙසනං. එකපදං ද්විපදන්ති එකපදමන්තං වා ද්විපදමන්තං වා, කො මන්තං ජානාතීති අත්ථො. සම්මොහවෙපක්කන්ති සම්මොහවිපාකං. දුක්ඛස්ස හි සම්මොහො නිස්සන්දවිපාකො නාම. දුතියපදෙපි එසෙව නයො. පරියෙසනාපි හි තස්ස නිස්සන්දවිපාකොති. ඉමස්මිං සුත්තෙ වට්ටවිවට්ටං කථිතං.
Avijjāti aṭṭhasu ṭhānesu aññāṇabhūtā bahalaavijjā. Nirayaṃ gamentīti nirayagamanīyā, niraye nibbattipaccayāti attho. Sesesupi eseva nayo. Cetanāhanti cetanaṃ ahaṃ. Idha sabbasaṅgāhikā saṃvidahanacetanā gahitā. Cetayitvāti dvārappavattacetanā. Manasāti cetanāsampayuttacittena. Nirayavedanīyanti niraye vipākadāyakaṃ. Sesesupi eseva nayo. Adhimattanti balavadukkhaṃ. Dandhavirāgīti garukaṃ na khippaṃ saṇikaṃ vigacchanakadukkhaṃ. Urattāḷiṃ kandatīti uraṃ tāḷetvā rodati. Pariyeṭṭhinti pariyesanaṃ. Ekapadaṃ dvipadanti ekapadamantaṃ vā dvipadamantaṃ vā, ko mantaṃ jānātīti attho. Sammohavepakkanti sammohavipākaṃ. Dukkhassa hi sammoho nissandavipāko nāma. Dutiyapadepi eseva nayo. Pariyesanāpi hi tassa nissandavipākoti. Imasmiṃ sutte vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්ගුත්තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 9. නිබ්බෙධිකසුත්තං • 9. Nibbedhikasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්ගුත්තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 9. නිබ්බෙධිකසුත්තවණ්ණනා • 9. Nibbedhikasuttavaṇṇanā