Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
੯. ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
9. Nibbedhikasuttavaṇṇanā
੬੩. ਨવਮੇ ਅਨਿਬ੍ਬਿਦ੍ਧਪੁਬ੍ਬੇ ਅਪ੍ਪਦਾਲਿਤਪੁਬ੍ਬੇ ਲੋਭਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਯੋ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਝਤਿ ਪਦਾਲੇਤੀਤਿ ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਪਰਿਯਾਯੋ, ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਝਨਕਾਰਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨਿਦਾਨਸਮ੍ਭવੋਤਿ ਕਾਮੇ ਨਿਦੇਤਿ ਉਪ੍ਪਾਦਨਸਮਤ੍ਥਤਾਯ ਨਿਯ੍ਯਾਦੇਤੀਤਿ ਨਿਦਾਨਂ। ਸਮ੍ਭવਤਿ ਤਤੋਤਿ ਸਮ੍ਭવੋ, ਨਿਦਾਨਮੇવ ਸਮ੍ਭવੋ ਨਿਦਾਨਸਮ੍ਭવੋ। વੇਮਤ੍ਤਤਾਤਿ ਨਾਨਾਕਰਣਂ।
63. Navame anibbiddhapubbe appadālitapubbe lobhakkhandhādayo nibbijjhati padāletīti nibbedhikapariyāyo, nibbijjhanakāraṇanti attho. Nidānasambhavoti kāme nideti uppādanasamatthatāya niyyādetīti nidānaṃ. Sambhavati tatoti sambhavo, nidānameva sambhavo nidānasambhavo. Vemattatāti nānākaraṇaṃ.
ਕਾਮਗੁਣਾਤਿ ਕਾਮਯਿਤਬ੍ਬਟ੍ਠੇਨ ਕਾਮਾ, ਬਨ੍ਧਨਟ੍ਠੇਨ ਗੁਣਾ ‘‘ਅਨ੍ਤਗੁਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ વਿਯ। ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚਕ੍ਖੁવਿਞ੍ਞਾਣੇਨ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ। ਇਟ੍ਠਾਤਿ ਪਰਿਯਿਟ੍ਠਾ વਾ ਹੋਨ੍ਤੁ ਮਾ વਾ, ਇਟ੍ਠਾਰਮ੍ਮਣਭੂਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਨ੍ਤਾਤਿ ਕਮਨੀਯਾ। ਮਨਾਪਾਤਿ ਮਨવਡ੍ਢਨਕਾ। ਪਿਯਰੂਪਾਤਿ ਪਿਯਜਾਤਿਕਾ। ਕਾਮੂਪਸਞ੍ਹਿਤਾਤਿ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਮਾਨੇਨ ਕਾਮੇਨ ਉਪਸਞ੍ਹਿਤਾ। ਰਜਨੀਯਾਤਿ ਰਾਗੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਕਾਰਣਭੂਤਾ। ਨੇਤੇ ਕਾਮਾਤਿ ਨ ਏਤੇ ਕਮਨਟ੍ਠੇਨ ਕਾਮਾ ਨਾਮ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਙ੍ਕਪ੍ਪਰਾਗੋਤਿ ਸਙ੍ਕਪ੍ਪવਸੇਨ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਰਾਗੋ। ਕਾਮੋਤਿ ਅਯਂ ਕਾਮਪ੍ਪਹਾਨਾਯ ਪਟਿਪਨ੍ਨੇਹਿ ਪਹਾਤਬ੍ਬੋ। ਕਮਨਟ੍ਠੇਨ ਕਾਮਾ ਨਾਮ। ਚਿਤ੍ਰਾਨੀਤਿ ਚਿਤ੍ਰવਿਚਿਤ੍ਰਾਰਮ੍ਮਣਾਨਿ।
Kāmaguṇāti kāmayitabbaṭṭhena kāmā, bandhanaṭṭhena guṇā ‘‘antaguṇa’’ntiādīsu viya. Cakkhuviññeyyāti cakkhuviññāṇena passitabbā. Iṭṭhāti pariyiṭṭhā vā hontu mā vā, iṭṭhārammaṇabhūtāti attho. Kantāti kamanīyā. Manāpāti manavaḍḍhanakā. Piyarūpāti piyajātikā. Kāmūpasañhitāti ārammaṇaṃ katvā uppajjamānena kāmena upasañhitā. Rajanīyāti rāguppattikāraṇabhūtā. Nete kāmāti na ete kamanaṭṭhena kāmā nāma honti. Saṅkapparāgoti saṅkappavasena uppannarāgo. Kāmoti ayaṃ kāmappahānāya paṭipannehi pahātabbo. Kamanaṭṭhena kāmā nāma. Citrānīti citravicitrārammaṇāni.
ਫਸ੍ਸੋਤਿ ਸਹਜਾਤਫਸ੍ਸੋ। ਕਾਮਯਮਾਨੋਤਿ ਕਾਮਂ ਕਾਮਯਮਾਨੋ। ਤਜ੍ਜਂ ਤਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਤਜ੍ਜਾਤਿਕਂ ਤਜ੍ਜਾਤਿਕਂ। ਪੁਞ੍ਞਭਾਗਿਯਨ੍ਤਿ ਦਿਬ੍ਬੇ ਕਾਮੇ ਪਤ੍ਥੇਤ੍વਾ ਸੁਚਰਿਤਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾવੋ ਪੁਞ੍ਞਭਾਗਿਯੋ ਨਾਮ, ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਅਪਾਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਭਾવੋ ਅਪੁਞ੍ਞਭਾਗਿਯੋ ਨਾਮ। ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਾਮਾਨਂ વਿਪਾਕੋਤਿ ਅਯਂ ਦੁવਿਧੋਪਿ ਕਾਮਪਤ੍ਥਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਕਾਮਾਨਂ વਿਪਾਕੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਸੋ ਇਮਂ ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਨ੍ਤਿ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਇਮਂ ਛਤ੍ਤਿਂਸਟ੍ਠਾਨੇਸੁ ਨਿਬ੍ਬਿਜ੍ਝਨਕਂ ਸੇਟ੍ਠਚਰਿਯਂ ਜਾਨਾਤਿ। ਕਾਮਨਿਰੋਧਨ੍ਤਿ ਕਾਮਾਨਂ ਨਿਰੋਧਨੇ ਏવਂ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ। ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਹਿ ਠਾਨੇ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸਙ੍ਖਾਤੋ ਮਗ੍ਗੋવ ਕਾਮਨਿਰੋਧੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ।
Phassoti sahajātaphasso. Kāmayamānoti kāmaṃ kāmayamāno. Tajjaṃ tajjanti tajjātikaṃ tajjātikaṃ. Puññabhāgiyanti dibbe kāme patthetvā sucaritapāripūriyā devaloke nibbattassa attabhāvo puññabhāgiyo nāma, duccaritapāripūriyā apāye nibbattassa attabhāvo apuññabhāgiyo nāma. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kāmānaṃ vipākoti ayaṃ duvidhopi kāmapatthanaṃ nissāya uppannattā kāmānaṃ vipākoti vuccati. So imaṃ nibbedhikanti so bhikkhu imaṃ chattiṃsaṭṭhānesu nibbijjhanakaṃ seṭṭhacariyaṃ jānāti. Kāmanirodhanti kāmānaṃ nirodhane evaṃ laddhanāmaṃ. Imasmiñhi ṭhāne brahmacariyasaṅkhāto maggova kāmanirodhoti vutto.
ਸਾਮਿਸਾਤਿ ਕਿਲੇਸਾਮਿਸਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਾ। ਇਮਿਨਾ ਨਯੇਨ ਸਬ੍ਬਠਾਨੇਸੁ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਪਿਚੇਤ੍ਥ વੋਹਾਰવੇਪਕ੍ਕਨ੍ਤਿ વੋਹਾਰવਿਪਾਕਂ। ਕਥਾਸਙ੍ਖਾਤੋ ਹਿ વੋਹਾਰੋ ਸਞ੍ਞਾਯ વਿਪਾਕੋ ਨਾਮ। ਯਥਾ ਯਥਾ ਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਂ-ਇਤਿ ਨਿਪਾਤਮਤ੍ਤਮੇવ। ਇਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਯਥਾ ਯਥਾ ਸਞ੍ਜਾਨਾਤਿ, ਤਥਾ ਤਥਾ ਏવਂਸਞ੍ਞੀ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ ਕਥੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વੋਹਾਰવੇਪਕ੍ਕਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Sāmisāti kilesāmisasampayuttā. Iminā nayena sabbaṭhānesu attho veditabbo. Apicettha vohāravepakkanti vohāravipākaṃ. Kathāsaṅkhāto hi vohāro saññāya vipāko nāma. Yathāyathā nanti ettha naṃ-iti nipātamattameva. Iti yasmā yathā yathā sañjānāti, tathā tathā evaṃsaññī ahosinti katheti, tasmā vohāravepakkāti attho.
ਅવਿਜ੍ਜਾਤਿ ਅਟ੍ਠਸੁ ਠਾਨੇਸੁ ਅਞ੍ਞਾਣਭੂਤਾ ਬਹਲਅવਿਜ੍ਜਾ। ਨਿਰਯਂ ਗਮੇਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਰਯਗਮਨੀਯਾ, ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਚੇਤਨਾਹਨ੍ਤਿ ਚੇਤਨਂ ਅਹਂ। ਇਧ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਿਕਾ ਸਂવਿਦਹਨਚੇਤਨਾ ਗਹਿਤਾ। ਚੇਤਯਿਤ੍વਾਤਿ ਦ੍વਾਰਪ੍ਪવਤ੍ਤਚੇਤਨਾ। ਮਨਸਾਤਿ ਚੇਤਨਾਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤੇਨ। ਨਿਰਯવੇਦਨੀਯਨ੍ਤਿ ਨਿਰਯੇ વਿਪਾਕਦਾਯਕਂ। ਸੇਸੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਧਿਮਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਬਲવਦੁਕ੍ਖਂ। ਦਨ੍ਧવਿਰਾਗੀਤਿ ਗਰੁਕਂ ਨ ਖਿਪ੍ਪਂ ਸਣਿਕਂ વਿਗਚ੍ਛਨਕਦੁਕ੍ਖਂ। ਉਰਤ੍ਤਾਲ਼ਿਂ ਕਨ੍ਦਤੀਤਿ ਉਰਂ ਤਾਲ਼ੇਤ੍વਾ ਰੋਦਤਿ। ਪਰਿਯੇਟ੍ਠਿਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯੇਸਨਂ। ਏਕਪਦਂ ਦ੍વਿਪਦਨ੍ਤਿ ਏਕਪਦਮਨ੍ਤਂ વਾ ਦ੍વਿਪਦਮਨ੍ਤਂ વਾ, ਕੋ ਮਨ੍ਤਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਮ੍ਮੋਹવੇਪਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਮੋਹવਿਪਾਕਂ। ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਹਿ ਸਮ੍ਮੋਹੋ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦવਿਪਾਕੋ ਨਾਮ। ਦੁਤਿਯਪਦੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਪਰਿਯੇਸਨਾਪਿ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਨਿਸ੍ਸਨ੍ਦવਿਪਾਕੋਤਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸੁਤ੍ਤੇ વਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਂ ਕਥਿਤਂ।
Avijjāti aṭṭhasu ṭhānesu aññāṇabhūtā bahalaavijjā. Nirayaṃ gamentīti nirayagamanīyā, niraye nibbattipaccayāti attho. Sesesupi eseva nayo. Cetanāhanti cetanaṃ ahaṃ. Idha sabbasaṅgāhikā saṃvidahanacetanā gahitā. Cetayitvāti dvārappavattacetanā. Manasāti cetanāsampayuttacittena. Nirayavedanīyanti niraye vipākadāyakaṃ. Sesesupi eseva nayo. Adhimattanti balavadukkhaṃ. Dandhavirāgīti garukaṃ na khippaṃ saṇikaṃ vigacchanakadukkhaṃ. Urattāḷiṃ kandatīti uraṃ tāḷetvā rodati. Pariyeṭṭhinti pariyesanaṃ. Ekapadaṃ dvipadanti ekapadamantaṃ vā dvipadamantaṃ vā, ko mantaṃ jānātīti attho. Sammohavepakkanti sammohavipākaṃ. Dukkhassa hi sammoho nissandavipāko nāma. Dutiyapadepi eseva nayo. Pariyesanāpi hi tassa nissandavipākoti. Imasmiṃ sutte vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੯. ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਸੁਤ੍ਤਂ • 9. Nibbedhikasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੯. ਨਿਬ੍ਬੇਧਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 9. Nibbedhikasuttavaṇṇanā