Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā

    நிதா³னகதா²வண்ணனா

    Nidānakathāvaṇṇanā

    பரிச்சே²தோ³ ஸத்தப்பகரணபா⁴வோ. ஸன்னிவேஸோ ஸத்தன்னங் பகரணானங் தத³வயவானஞ்ச வவத்தா²னங். ஸாக³ரேஹி ததா² சிந்தாதி ‘‘இமஸ்ஸ அபி⁴த⁴ம்மஸ்ஸ க³ம்பீ⁴ரபா⁴வவிஜானநத்த²ங் சத்தாரோ ஸாக³ரா வேதி³தப்³பா³’’திஆதி³னா நயேன ஜலஸாக³ராதீ³ஹி ஸஹ நயஸாக³ரவிசாரோ. ‘‘ஸதபா⁴கே³ன ஸஹஸ்ஸபா⁴கே³ன த⁴ம்மந்தரா த⁴ம்மந்தரங் ஸங்கமித்வா ஸங்கமித்வா தே³ஸேஸீ’’திஆதி³னா தே³ஸனாபே⁴தே³ஹி அபி⁴த⁴ம்மஸ்ஸ க³ம்பீ⁴ரபா⁴வகதா² தே³ஸனாஹி க³ம்பீ⁴ரதா.

    Paricchedo sattappakaraṇabhāvo. Sanniveso sattannaṃ pakaraṇānaṃ tadavayavānañca vavatthānaṃ. Sāgarehi tathā cintāti ‘‘imassa abhidhammassa gambhīrabhāvavijānanatthaṃ cattāro sāgarā veditabbā’’tiādinā nayena jalasāgarādīhi saha nayasāgaravicāro. ‘‘Satabhāgena sahassabhāgena dhammantarā dhammantaraṃ saṅkamitvā saṅkamitvā desesī’’tiādinā desanābhedehi abhidhammassa gambhīrabhāvakathā desanāhi gambhīratā.

    ‘‘ஏவங் தேமாஸங் நிரந்தரங் தே³ஸெந்தஸ்ஸா’’திஆதி³னா தே³ஸனாகாலே ப⁴க³வதோ ஸரீரஸ்ஸ யாபிதாகாரவிசாரோ தே³ஸனா…பே॰… க³ஹணங். ததா² தே²ரஸ்ஸ…பே॰…பி சாதி ‘‘அபி⁴த⁴ம்மே வாசனாமக்³கோ³ நாமா’’திஆதி³னா அபி⁴த⁴ம்மே வாசனாமக்³க³ஸ்ஸ ஸாரிபுத்தத்தே²ரஸம்ப³ந்தி⁴ததா தஸ்ஸ ச தேனேவ உப்பாதி³ததா. யோ ஹி ப⁴க³வதா தே³வதானங் தே³ஸிதாகாரோ, ஸோ அபரிச்சி²ன்னவாரனயதந்திதாய அனந்தோ அபரிமாணோ ந பி⁴க்கூ²னங் வாசனாயொக்³கோ³, யோ ச தே²ரஸ்ஸ தே³ஸிதாகாரோ, ஸோ அதிஸங்கி²த்ததாய. நாதிஸங்கே²பனாதிவித்தா²ரபூ⁴தோ பன பாட²னயோ தே²ரப்பபா⁴விதோ வாசனாமக்³கோ³தி.

    ‘‘Evaṃ temāsaṃ nirantaraṃ desentassā’’tiādinā desanākāle bhagavato sarīrassa yāpitākāravicāro desanā…pe… gahaṇaṃ. Tathā therassa…pe…pi cāti ‘‘abhidhamme vācanāmaggo nāmā’’tiādinā abhidhamme vācanāmaggassa sāriputtattherasambandhitatā tassa ca teneva uppāditatā. Yo hi bhagavatā devatānaṃ desitākāro, so aparicchinnavāranayatantitāya ananto aparimāṇo na bhikkhūnaṃ vācanāyoggo, yo ca therassa desitākāro, so atisaṃkhittatāya. Nātisaṅkhepanātivitthārabhūto pana pāṭhanayo therappabhāvito vācanāmaggoti.

    வசனத்த²விஜானநேனாதிஆதி³னா குஸலா த⁴ம்மாதிஆதி³பதா³னஞ்ஞேவ அத்த²வண்ணனங் அகத்வா அபி⁴த⁴ம்ம-ஸத்³த³விசாரஸ்ஸ ஸம்ப³ந்த⁴மாஹ. ‘‘யே தே மயா த⁴ம்மா அபி⁴ஞ்ஞா தே³ஸிதா. ஸெய்யதி²த³ங் – சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா…பே॰… ஸிக்கி²தங் ஸிக்கி²ங்ஸு த்³வே பி⁴க்கூ² அபி⁴த⁴ம்மே நானாவாதா³’’திஆதி³ஸுத்தவஸேன கிஞ்சாபி போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மா ‘‘அபி⁴த⁴ம்மோ’’தி வுச்சந்தி, த⁴ம்ம-ஸத்³தோ³ ச ஸமாதி⁴ஆதீ³ஸு தி³ட்ட²ப்பயோகோ³, பரியத்தித⁴ம்மோ ஏவ பன இத⁴ அதி⁴ப்பேதோதி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஸுத்தந்தாதி⁴கா பாளீதி அத்தோ²’’தி ஆஹ. தத்த² த⁴ம்மப்³யபி⁴சாரபா⁴வேன விஸேஸதோ அபி⁴த⁴ம்மோ விய ஸுத்தந்தோபி ‘‘த⁴ம்மோ’’தி வுச்சதி. ‘‘யோ வோ, ஆனந்த³, மயா த⁴ம்மோ ச வினயோ ச தே³ஸிதோ பஞ்ஞத்தோ’’திஆதீ³ஸு (தீ³॰ நி॰ 1.216) அஞ்ஞத்த² ச ஸம்ப⁴வதோ அபி⁴-ஸத்³தே³ன நிவத்தேதப்³ப³த்த²ங் தீ³பேதுங் ‘‘ஸுத்தந்தா’’தி வுத்தங். நனு ச அதிரேகவிஸேஸட்டா² பி⁴ன்னஸபா⁴வா யதோ தே யதா²க்கமங் அதி⁴கவிசித்தபரியாயேஹி போ³தி⁴தா, தஸ்மா ‘‘த⁴ம்மாதிரேகத⁴ம்மவிஸேஸட்டே²ஹீ’’தி ப³ஹுவசனேன ப⁴விதப்³ப³ங், ந ஏகவசனேனாதி அனுயோக³ங் மனஸி கத்வா ஆஹ ‘‘த்³வின்னம்பி…பே॰… ஏகவசனநித்³தே³ஸோ கதோ’’தி.

    Vacanatthavijānanenātiādinā kusalā dhammātiādipadānaññeva atthavaṇṇanaṃ akatvā abhidhamma-saddavicārassa sambandhamāha. ‘‘Ye te mayā dhammā abhiññā desitā. Seyyathidaṃ – cattāro satipaṭṭhānā…pe… sikkhitaṃ sikkhiṃsu dve bhikkhū abhidhamme nānāvādā’’tiādisuttavasena kiñcāpi bodhipakkhiyadhammā ‘‘abhidhammo’’ti vuccanti, dhamma-saddo ca samādhiādīsu diṭṭhappayogo, pariyattidhammo eva pana idha adhippetoti dassento ‘‘suttantādhikā pāḷīti attho’’ti āha. Tattha dhammabyabhicārabhāvena visesato abhidhammo viya suttantopi ‘‘dhammo’’ti vuccati. ‘‘Yo vo, ānanda, mayā dhammo ca vinayo ca desito paññatto’’tiādīsu (dī. ni. 1.216) aññattha ca sambhavato abhi-saddena nivattetabbatthaṃ dīpetuṃ ‘‘suttantā’’ti vuttaṃ. Nanu ca atirekavisesaṭṭhā bhinnasabhāvā yato te yathākkamaṃ adhikavicittapariyāyehi bodhitā, tasmā ‘‘dhammātirekadhammavisesaṭṭhehī’’ti bahuvacanena bhavitabbaṃ, na ekavacanenāti anuyogaṃ manasi katvā āha ‘‘dvinnampi…pe… ekavacananiddeso kato’’ti.

    பயோக³மேவ நாரஹதி உபஸக்³க³-ஸத்³தா³னங் தா⁴து-ஸத்³த³ஸ்ஸேவ புரதோ பயோஜனீயத்தா. அதா²பி பயுஜ்ஜெய்ய அதிமாலாதீ³ஸு அதி-ஸத்³தா³த³யோ விய. ஏவம்பி யதா² ‘‘அதிமாலா’’தி எத்த² ஸமாஸவஸேன அனாவிபூ⁴தாய கமனகிரியாய விஸேஸகோ அதி-ஸத்³தோ³, ந மாலாய, ஏவமிதா⁴பி அபி⁴-ஸத்³தோ³ ந த⁴ம்மவிஸேஸகோ யுத்தோதி அதி⁴ப்பாயோ. அஞ்ஞஸ்ஸபி ஹி உபஸக்³க³ஸ்ஸாதி இத³ங் ருள்ஹீவஸேன, அத்தே² உபஸஜ்ஜதீதி வா உபஸக்³க³ஸ்ஸ அன்வத்த²ஸஞ்ஞதங் க³ஹெத்வா வுத்தங். அதிச²த்தாதீ³ஸு ஹி அதி-ஸத்³தோ³ இத⁴ உபஸக்³கோ³தி அதி⁴ப்பேதோ. தத்த² யதா² கல்யாணோ பூஜிதோ வா புரிஸோ அதிபுரிஸோதி ப⁴வதி, ஏவங் அதிரேகவிஸேஸட்டா²னம்பி கல்யாணபூஜிதத்த²பா⁴வஸம்ப⁴வதோ கல்யாணங் வா பூஜிதங் வா ச²த்தங் அதிச²த்தந்தி ஸத்³த³னயோ வேதி³தப்³போ³. கல்யாணபூஜிதபா⁴வா ஹி கு³ணவிஸேஸயோகே³ன இச்சி²தப்³பா³. கு³ணவிஸேஸோ சேஸ யதி³த³ங் பமாணாதிரேகோ ச விசித்தரூபதா ச. ஏவஞ்ச பன கத்வா ‘‘அகிரியாயபீ’’தி வசனங் ஸமத்தி²தங் ப⁴வதி. யதா² ச அதிச²த்தாதீ³ஸு, ஏவங் அபி⁴த⁴ம்ம-ஸத்³தே³பி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அனேகத்தா² ஹி நிபாதாதி. தப்³பா⁴வதீ³பகத்தாதி அதிரேகவிஸேஸபா⁴வதீ³பகத்தா.

    Payogameva nārahati upasagga-saddānaṃ dhātu-saddasseva purato payojanīyattā. Athāpi payujjeyya atimālādīsu ati-saddādayo viya. Evampi yathā ‘‘atimālā’’ti ettha samāsavasena anāvibhūtāya kamanakiriyāya visesako ati-saddo, na mālāya, evamidhāpi abhi-saddo na dhammavisesako yuttoti adhippāyo. Aññassapi hi upasaggassāti idaṃ ruḷhīvasena, atthe upasajjatīti vā upasaggassa anvatthasaññataṃ gahetvā vuttaṃ. Atichattādīsu hi ati-saddo idha upasaggoti adhippeto. Tattha yathā kalyāṇo pūjito vā puriso atipurisoti bhavati, evaṃ atirekavisesaṭṭhānampi kalyāṇapūjitatthabhāvasambhavato kalyāṇaṃ vā pūjitaṃ vā chattaṃ atichattanti saddanayo veditabbo. Kalyāṇapūjitabhāvā hi guṇavisesayogena icchitabbā. Guṇaviseso cesa yadidaṃ pamāṇātireko ca vicittarūpatā ca. Evañca pana katvā ‘‘akiriyāyapī’’ti vacanaṃ samatthitaṃ bhavati. Yathā ca atichattādīsu, evaṃ abhidhamma-saddepi daṭṭhabbaṃ. Anekatthā hi nipātāti. Tabbhāvadīpakattāti atirekavisesabhāvadīpakattā.

    ஏகதோ அனாக³தத்தாதி இத³ங் ஸுத்தந்தே ஏகதோ ஆக³தானங் க²ந்தா⁴யதனாதீ³னங் ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயஸ்ஸ தி³ட்ட²த்தா ‘‘ச² இமானி, பி⁴க்க²வே, இந்த்³ரியானீ’’திஆதி³னா (ஸங்॰ நி॰ 5.495-496) சக்கா²தீ³னங் ச²ன்னங் இத்தி²ந்த்³ரியாதீ³னங் திண்ணங் ஸுகி²ந்த்³ரியாதீ³னங் பஞ்சன்னங் ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியாதீ³னங் பஞ்சன்னங் அனஞ்ஞாதஞ்ஞஸ்ஸாமீதிந்த்³ரியாதீ³னஞ்ச திண்ணங் வஸேன விஸுங் விஸுங் ஸுத்தந்தபா⁴வேன ஆக³தத்தா ஏகஸுத்தபா⁴வேன அனாக³தானங் பா³வீஸதியா இந்த்³ரியானங் ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயஸ்ஸ அதி³ட்ட²த்தா ச வுத்தங், ந ஸுத்தந்தே ஏகதோ ஆக³மனஸ்ஸ ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயஸ்ஸ காரணத்தா. ஸுத்தந்தே ஏகதோ ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ஞ்ச அனாக³தா ஹி பூ⁴மந்தரபரிச்சே²த³படிஸம்பி⁴தா³ ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயவஸேன விப⁴த்தா தி³ஸ்ஸந்தி, ஏகதோ ஆக³தானி ச ஸிக்கா²பதா³னி ததா² ந விப⁴த்தானி. வேரமணீனங் விய பன ஸபா⁴வகிச்சாதி³விபா⁴க³வினிமுத்தோ பா³வீஸதியா இந்த்³ரியானங் ஸமானோ விப⁴ஜனப்பகாரோ நத்தி², யோ ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயங் ஸியாதி இந்த்³ரியவிப⁴ங்கே³ ஸுத்தந்தபா⁴ஜனீயங் நத்தீ²தி யுத்தங் ஸியா.

    Ekato anāgatattāti idaṃ suttante ekato āgatānaṃ khandhāyatanādīnaṃ suttantabhājanīyassa diṭṭhattā ‘‘cha imāni, bhikkhave, indriyānī’’tiādinā (saṃ. ni. 5.495-496) cakkhādīnaṃ channaṃ itthindriyādīnaṃ tiṇṇaṃ sukhindriyādīnaṃ pañcannaṃ saddhindriyādīnaṃ pañcannaṃ anaññātaññassāmītindriyādīnañca tiṇṇaṃ vasena visuṃ visuṃ suttantabhāvena āgatattā ekasuttabhāvena anāgatānaṃ bāvīsatiyā indriyānaṃ suttantabhājanīyassa adiṭṭhattā ca vuttaṃ, na suttante ekato āgamanassa suttantabhājanīyassa kāraṇattā. Suttante ekato sabbena sabbañca anāgatā hi bhūmantaraparicchedapaṭisambhidā suttantabhājanīyavasena vibhattā dissanti, ekato āgatāni ca sikkhāpadāni tathā na vibhattāni. Veramaṇīnaṃ viya pana sabhāvakiccādivibhāgavinimutto bāvīsatiyā indriyānaṃ samāno vibhajanappakāro natthi, yo suttantabhājanīyaṃ siyāti indriyavibhaṅge suttantabhājanīyaṃ natthīti yuttaṃ siyā.

    யதி³பி பச்சயத⁴ம்மவினிமுத்தோ பச்சயபா⁴வோ நாம நத்தி², யதா² பன பவத்தோ பச்சயத⁴ம்மோ பச்சயுப்பன்னத⁴ம்மானங் பச்சயோ ஹோதி, ஸோ தஸ்ஸ பவத்திஆகாரவிஸேஸோ ஹேதுஆதி³பா⁴வோ ததோ அஞ்ஞோ விய பச்சயத⁴ம்மஸ்ஸ பச்சயபா⁴வோதி வுத்தோ, ஸோ ச ‘‘அவிஜ்ஜாபச்சயா ஸங்கா²ரா ஸம்ப⁴வந்தீ’’திஆதீ³ஸு பதா⁴னபா⁴வேன வுத்தோ. தத்த² ச கு³ணீபூ⁴தா ஹேதுஹேதுப²லபூ⁴தா அவிஜ்ஜாஸங்கா²ராத³யோதி வுத்தங் ‘‘பச்சயபா⁴வோ உத்³தி³ட்டோ²’’தி. உத்³தி³ட்ட²த⁴ம்மானந்திஆதி³ உத்³தே³ஸேன பரிச்சி²ன்னானங்யேவ க²ந்தா⁴தீ³னங் க²ந்த⁴விப⁴ங்கா³தீ³ஸு பஞ்ஹபுச்ச²கனயோ த³ஸ்ஸிதோ, ந இதோ அஞ்ஞதா²தி கத்வா வுத்தங்.

    Yadipi paccayadhammavinimutto paccayabhāvo nāma natthi, yathā pana pavatto paccayadhammo paccayuppannadhammānaṃ paccayo hoti, so tassa pavattiākāraviseso hetuādibhāvo tato añño viya paccayadhammassa paccayabhāvoti vutto, so ca ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā sambhavantī’’tiādīsu padhānabhāvena vutto. Tattha ca guṇībhūtā hetuhetuphalabhūtā avijjāsaṅkhārādayoti vuttaṃ ‘‘paccayabhāvo uddiṭṭho’’ti. Uddiṭṭhadhammānantiādi uddesena paricchinnānaṃyeva khandhādīnaṃ khandhavibhaṅgādīsu pañhapucchakanayo dassito, na ito aññathāti katvā vuttaṃ.

    ஸுத்தந்தே ஸங்கீ³திஸுத்தந்தாதி³கே. பஞ்ச ஸிக்கா²பதா³னி பாணாதிபாதா…பே॰… பமாத³ட்டா²னா வேரமணீதி ஏவங் உத்³தி³ட்டா²னி. அஞ்ஞோ பன வேரமணீனங் விப⁴ஜிதப்³ப³ப்பகாரோ நத்தீ²தி இத³ங் அதீதானிச்சாதி³விபா⁴கோ³ வேரமணீனங் க²ந்தா⁴யதனாதீ³ஸு அந்தோக³த⁴த்தா தப்³ப³ஸேனேவ விஜானிதப்³போ³, ததோ பன அஞ்ஞோ அபி⁴த⁴ம்மனயவிது⁴ரோ வேரமணீனங் விப⁴ஜிதப்³ப³ப்பகாரோ நத்தீ²தி அதி⁴ப்பாயேன வுத்தங். ததா² ச படிஸம்பி⁴தா³மக்³கே³ ‘‘சக்கு²ங் அனிச்சங்…பே॰… ஜராமரணங் அனிச்ச’’ந்தி அனுபத³த⁴ம்மஸம்மஸனகதா²யங் ந வேரமணியோ உத்³த⁴டா.

    Suttante saṅgītisuttantādike. Pañca sikkhāpadāni pāṇātipātā…pe… pamādaṭṭhānā veramaṇīti evaṃ uddiṭṭhāni. Añño pana veramaṇīnaṃ vibhajitabbappakāro natthīti idaṃ atītāniccādivibhāgo veramaṇīnaṃ khandhāyatanādīsu antogadhattā tabbaseneva vijānitabbo, tato pana añño abhidhammanayavidhuro veramaṇīnaṃ vibhajitabbappakāro natthīti adhippāyena vuttaṃ. Tathā ca paṭisambhidāmagge ‘‘cakkhuṃ aniccaṃ…pe… jarāmaraṇaṃ anicca’’nti anupadadhammasammasanakathāyaṃ na veramaṇiyo uddhaṭā.

    நனு த⁴ம்மஸங்க³ணீதா⁴துகதா²தீ³னம்பி வஸேன அபி⁴த⁴ம்மபாளியா அதிரேகவிஸேஸபா⁴வோ த³ஸ்ஸேதப்³போ³தி? ஸச்சமேதங், ஸோ பன ஏகந்தஅபி⁴த⁴ம்மனயனிஸ்ஸிதோ அவுத்தோபி ஸித்³தோ⁴தி கத்வா ந த³ஸ்ஸிதோ. ஏதேன வா நித³ஸ்ஸனேன ஸோபி ஸப்³போ³ நேதப்³போ³. அபி⁴த⁴ம்மனயஸாமஞ்ஞேன வா அபி⁴த⁴ம்மபா⁴ஜனீயபஞ்ஹபுச்ச²கேஹி ஸோ வுத்தோ ஏவாதி ந வுத்தோதி த³ட்ட²ப்³போ³.

    Nanu dhammasaṅgaṇīdhātukathādīnampi vasena abhidhammapāḷiyā atirekavisesabhāvo dassetabboti? Saccametaṃ, so pana ekantaabhidhammanayanissito avuttopi siddhoti katvā na dassito. Etena vā nidassanena sopi sabbo netabbo. Abhidhammanayasāmaññena vā abhidhammabhājanīyapañhapucchakehi so vutto evāti na vuttoti daṭṭhabbo.

    பஞ்ஹவாராதி புச்ச²னவிஸ்ஸஜ்ஜனவஸேன பவத்தா பாளினயா. எத்தே²வாதி த⁴ம்மஹத³யவிப⁴ங்கே³ ஏவ. அபெக்கா²வஸிகத்தா அப்பமஹந்தபா⁴வஸ்ஸ யதோ அப்பமத்திகா மஹாதா⁴துகதா²தந்தி த⁴ம்மஹத³யவிப⁴ங்க³வசனவஸேன அவஸேஸா, தங் த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘த⁴ம்மஹத³யவிப⁴ங்கே³ அனாக³ந்த்வா மஹாத⁴ம்மஹத³யே ஆக³ததந்திதோ’’தி வுத்தங். த⁴ம்மஹத³ய…பே॰… ஆக³ததந்திதோ ரூபகண்ட³தா⁴துவிப⁴ங்கா³தீ³ஸு அனாக³ந்த்வா மஹாதா⁴துகதா²யங் ஆக³ததந்தி அப்பமத்திகாவாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴ . அத² தா⁴துகதா²ய வித்தா²ரகதா² மஹாதா⁴துகதா² த⁴ம்மஹத³யவிப⁴ங்கே³ அனாக³ந்த்வா மஹாத⁴ம்மஹத³யே ஆக³ததந்திதோ தா⁴துகதா²யங் அனாக³ந்த்வா மஹாதா⁴துகதா²ய ஆக³ததந்தி அப்பமத்திகாவாதி யோஜேதப்³ப³ங்.

    Pañhavārāti pucchanavissajjanavasena pavattā pāḷinayā. Etthevāti dhammahadayavibhaṅge eva. Apekkhāvasikattā appamahantabhāvassa yato appamattikā mahādhātukathātanti dhammahadayavibhaṅgavacanavasena avasesā, taṃ dassanatthaṃ ‘‘dhammahadayavibhaṅge anāgantvā mahādhammahadaye āgatatantito’’ti vuttaṃ. Dhammahadaya…pe… āgatatantito rūpakaṇḍadhātuvibhaṅgādīsu anāgantvā mahādhātukathāyaṃ āgatatanti appamattikāvāti sambandho . Atha dhātukathāya vitthārakathā mahādhātukathā dhammahadayavibhaṅge anāgantvā mahādhammahadaye āgatatantito dhātukathāyaṃ anāgantvā mahādhātukathāya āgatatanti appamattikāvāti yojetabbaṃ.

    உபலப்³ப⁴தீதி அனுலோமபச்சனீயபஞ்சகஸ்ஸ, நுபலப்³ப⁴தீதி பச்சனீயானுலோமபஞ்சகஸ்ஸ உபலக்க²ணவஸேன வுத்தங். ஸச்சிகட்ட²ங் நிஸ்ஸயந்தி ‘‘ஸப்³ப³த்தா²’’திஆதி³னா தே³ஸாதி³அனாமஸனேன ரூபாதி³ஸத்தபஞ்ஞாஸத⁴ம்மப்பபே⁴த³ங் ஸச்சிகட்ட²மேவ நிஸ்ஸயபூ⁴தங். ஸப்³ப³த்தா²தி எத்தா²பி ‘‘உபலப்³ப⁴தி நுபலப்³ப⁴தீதி படிஞ்ஞாய க³ஹிதாய படிக்கே²பக்³க³ஹணத்த²’’ந்தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்த⁴னீயங், ததா² ஸப்³ப³தா³ ஸப்³பே³ஸூதி எத்தா²பி. யதி³ க²ந்தா⁴யதனாத³யோ க³ஹிதா அட்ட²கதா²யங் ஆக³தனயேன, அத² பன வுத்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யோ ஸச்சிகட்டோ²தி ஸச்சிகட்ட²னிஸ்ஸயங் உபலக்கே²தி. ஏதேஹீதி ஏதேஹி வசனேஹி. ஸச்சிகட்ட²தே³ஸகாலப்பதே³ஸேஹி கத²ங் ஸச்சிகட்டா²தீ³னங் பதே³ஸோ ஏகதே³ஸபூ⁴தோ ஸப்³போ³தி வுச்சதி? பதே³ஸானங் புது²த்தா. ‘‘ஸப்³பே³ஸு பதே³ஸேஸூ’’தி பச்சேகங் பே⁴தா³மஸனவஸேன சாயங் பஞ்ஹோ பவத்தோதி ந புரிமேஹி அவஸேஸோ.

    Upalabbhatīti anulomapaccanīyapañcakassa, nupalabbhatīti paccanīyānulomapañcakassa upalakkhaṇavasena vuttaṃ. Saccikaṭṭhaṃ nissayanti ‘‘sabbatthā’’tiādinā desādianāmasanena rūpādisattapaññāsadhammappabhedaṃ saccikaṭṭhameva nissayabhūtaṃ. Sabbatthāti etthāpi ‘‘upalabbhati nupalabbhatīti paṭiññāya gahitāya paṭikkhepaggahaṇattha’’nti ānetvā sambandhanīyaṃ, tathā sabbadā sabbesūti etthāpi. Yadi khandhāyatanādayo gahitā aṭṭhakathāyaṃ āgatanayena, atha pana vuttanti sambandho. Yo saccikaṭṭhoti saccikaṭṭhanissayaṃ upalakkheti. Etehīti etehi vacanehi. Saccikaṭṭhadesakālappadesehi kathaṃ saccikaṭṭhādīnaṃ padeso ekadesabhūto sabboti vuccati? Padesānaṃ puthuttā. ‘‘Sabbesu padesesū’’ti paccekaṃ bhedāmasanavasena cāyaṃ pañho pavattoti na purimehi avaseso.

    உபலப்³ப⁴தி…பே॰… மிச்சா²தி ஏகந்தி உபலப்³ப⁴தீதி படிஞ்ஞாக்³க³ஹணபடிக்கே²பக்³க³ஹணனிக்³க³ண்ஹனானங் அனுலோமபடிலோமதோ படிஞ்ஞாட²பனநிக்³க³ஹபாபனாரோபனானஞ்ச வஸேன பவத்தா தந்தி பட²மபஞ்சகஸ்ஸ ஏகங் அங்க³ங் ஏகோ அவயவோதி அத்தோ². ஏவங் ஸேஸேஸுபி நேதப்³ப³ங். நிக்³க³ஹஸ்ஸ ஸுனிக்³க³ஹபா⁴வங் இச்ச²தோ ஸகவாதி³னோ ‘‘த்வங் சே பன மஞ்ஞஸி வத்தப்³பே³ கோ² புக்³க³லோ நுபலப்³ப⁴தீ’’திஆதி³னா (கதா²॰ 3) படிஞ்ஞாட²பனேன, தேன ‘‘தவ தத்த² ஹேதாய படிஞ்ஞாய ஹேவங் படிஜானந்தோ ஹேவங் நிக்³க³ஹேதப்³பே³ அத² தங் நிக்³க³ண்ஹாம ஸுனிக்³க³ஹிதோ ச ஹோதீ’’தி வத்வா ‘‘ஹஞ்சி புக்³க³லோ நுபலப்³ப⁴தீ’’திஆதி³னா (கதா²॰ 2) பரவாதி³னோ அத்தனோ படிகம்மங் யதா² ஸகவாதீ³ ந நிப்³பே³டே²தி, ஏவங் கரணங் படிகம்மவேட²னங். பரவாதி³னோ படிகம்மஸ்ஸ து³ப்படிகம்மபா⁴வங் இச்ச²தோ ஸகவாதி³னோ தங்னித³ஸ்ஸனேன ‘‘ஏஸோ சே து³ன்னிக்³க³ஹிதோ ஹேவ’’ந்தி படிகம்மனித³ஸ்ஸனேன, ‘‘வத்தப்³பே³ கோ² புக்³க³லோ உபலப்³ப⁴தி…பே॰… பரமத்தே²னாதி (கதா²॰ 1). நோ ச மயங் தயா தத்த² ஹேதாய படிஞ்ஞாய ஹேவங் படிஜானந்தோ ஹேவங் நிக்³க³ஹேதப்³பா³. அத² அம்ஹே நிக்³க³ண்ஹாஸி து³ன்னிக்³க³ஹிதா ச ஹோமா’’தி வத்வா ‘‘ஹஞ்சி புக்³க³லோ உபலப்³ப⁴தீ’’திஆதி³னா (கதா²॰ 5) நிக்³க³ஹஸ்ஸ து³ன்னிக்³க³ஹிதபா⁴வத³ஸ்ஸனேன அனிக்³க³ஹிதபா⁴வகரணங் நிக்³க³ஹனிப்³பே³ட²னங். ‘‘தேன ஹி யங் நிக்³க³ண்ஹாஸி ஹஞ்சி புக்³க³லோ உபலப்³ப⁴தீ’’திஆதி³ங் வத்வா ‘‘தேன ஹி யே கதே நிக்³க³ஹே ஸே நிக்³க³ஹே து³க்கடே ஸுகதே படிகம்மே ஸுகதா படிபாத³னா’’தி ஸகவாதி³னோ நிக்³க³ஹஸ்ஸ, அனிக்³க³ஹபா⁴வாரோபனேன அத்தனோ படிகம்மஸ்ஸ ஸுபடிகம்மபா⁴வகரணேன ச ஸகவாதி³னோ நிக்³க³ஹஸ்ஸ சே²தோ³ வினாஸனங் புக்³க³லவாத³னிஸேத⁴னவஸேன ஸமுட்டி²தத்தா. த⁴ம்மதாய அனுலோமனவஸேன உட்ட²ஹித்வா தப்³பி³லோமனவஸேன பவத்தோ அனுலோமபச்சனீகபஞ்சகோ வுத்தவிபரியாயேன து³தியபஞ்சகோ வேதி³தப்³போ³.

    Upalabbhati…pe… micchāti ekanti upalabbhatīti paṭiññāggahaṇapaṭikkhepaggahaṇaniggaṇhanānaṃ anulomapaṭilomato paṭiññāṭhapananiggahapāpanāropanānañca vasena pavattā tanti paṭhamapañcakassa ekaṃ aṅgaṃ eko avayavoti attho. Evaṃ sesesupi netabbaṃ. Niggahassa suniggahabhāvaṃ icchato sakavādino ‘‘tvaṃ ce pana maññasi vattabbe kho puggalo nupalabbhatī’’tiādinā (kathā. 3) paṭiññāṭhapanena, tena ‘‘tava tattha hetāya paṭiññāya hevaṃ paṭijānanto hevaṃ niggahetabbe atha taṃ niggaṇhāma suniggahito ca hotī’’ti vatvā ‘‘hañci puggalo nupalabbhatī’’tiādinā (kathā. 2) paravādino attano paṭikammaṃ yathā sakavādī na nibbeṭheti, evaṃ karaṇaṃ paṭikammaveṭhanaṃ. Paravādino paṭikammassa duppaṭikammabhāvaṃ icchato sakavādino taṃnidassanena ‘‘eso ce dunniggahito heva’’nti paṭikammanidassanena, ‘‘vattabbe kho puggalo upalabbhati…pe… paramatthenāti (kathā. 1). No ca mayaṃ tayā tattha hetāya paṭiññāya hevaṃ paṭijānanto hevaṃ niggahetabbā. Atha amhe niggaṇhāsi dunniggahitā ca homā’’ti vatvā ‘‘hañci puggalo upalabbhatī’’tiādinā (kathā. 5) niggahassa dunniggahitabhāvadassanena aniggahitabhāvakaraṇaṃ niggahanibbeṭhanaṃ. ‘‘Tena hi yaṃ niggaṇhāsi hañci puggalo upalabbhatī’’tiādiṃ vatvā ‘‘tena hi ye kate niggahe se niggahe dukkaṭe sukate paṭikamme sukatā paṭipādanā’’ti sakavādino niggahassa, aniggahabhāvāropanena attano paṭikammassa supaṭikammabhāvakaraṇena ca sakavādino niggahassa chedo vināsanaṃ puggalavādanisedhanavasena samuṭṭhitattā. Dhammatāya anulomanavasena uṭṭhahitvā tabbilomanavasena pavatto anulomapaccanīkapañcako vuttavipariyāyena dutiyapañcako veditabbo.

    ததா³தா⁴ரோதி தே ஸச்சிகட்ட²பரமத்தா² ரூபாத³யோ ஆதா⁴ரா ஏதஸ்ஸாதி ததா³தா⁴ரோ. ஏதேன ‘‘ரூபஸ்மிங் அத்தா’’தி ஏவங்பகாரோ புக்³க³லவாதோ³ த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி. தேஸங் வா ஆதா⁴ரபூ⁴தோதி ஏதேன ‘‘அத்தனி ரூப’’ந்தி ஏவங்பகாரோ. அஞ்ஞத்ர வா தேஹீதி தேஹி ரூபாதீ³ஹி வினா. ஆதா⁴ராதெ⁴ய்யாதி³பா⁴வேன அஸங்ஸட்டோ² விஸுங்யேவ வினா. தேன ஸத்தாதி³கு³ணேஹி அவோகிண்ணோ புரிஸோதி ஏவமாதி³கோ. தங்ஸாமிபூ⁴ததாய வா தத³தீ⁴னபா⁴வேன ‘‘அஞ்ஞத்ர வா தேஹீ’’தி வுத்தந்தி ‘‘ரூபவா அத்தா’’தி ஏவங்பகாரோ புக்³க³லவாதோ³ த³ஸ்ஸிதோதி வேதி³தப்³போ³. அனஞ்ஞோதி ஏதேன ‘‘ரூபங் அத்தா’’தி ஏவங்பகாரோ. ருப்பனாதி³ஸபா⁴வோ ரூபக்க²ந்தா⁴தீ³னங் விஸேஸலக்க²ணங், ஸப்பச்சயாதி³ஸபா⁴வோ ஸாமஞ்ஞலக்க²ணங். ரூபாதி³தோ அஞ்ஞோ அனஞ்ஞோ வா அஞ்ஞத்தே ச ததா³தா⁴ராதி³பூ⁴தோ உபலப்³ப⁴மானோ ஆபஜ்ஜதீதி அனுயுஞ்ஜதி ஸகவாதீ³ பகாரந்தரஸ்ஸ அஸம்ப⁴வதோ. புக்³க³லவாதீ³ புக்³க³லஸ்ஸ ரூபாதீ³ஹி ந அஞ்ஞத்தங் இச்ச²தி ரூபாதி³ விய பச்சக்க²தோ அனுமானதோ வா கா³ஹயிதுங் அஸக்குணெய்யத்தா தஸ்ஸ ச காரகவேத³கபா⁴வஸ்ஸ அயுஜ்ஜமானகத்தா. நாபி அனஞ்ஞத்தங் ருப்பனஸப்பச்சயாதி³ஸபா⁴வப்பஸங்க³தோ புக்³க³லஸ்ஸேவ அபா⁴வப்பஸங்க³தோ ச. யதே²வ ஹி ந வினா இந்த⁴னேன அக்³கி³ பஞ்ஞாபியதி, ந ச அஞ்ஞங் இந்த⁴னதோ அக்³கி³ங் ஸக்கா படிஜானிதுங், நாபி அனஞ்ஞங். யதி³ ஹி அஞ்ஞோ ஸியா, ந உண்ஹங் இந்த⁴னங் ஸியா. அத² அனஞ்ஞோ, நித்³த³ஹிதப்³ப³ங்யேவ தா³ஹகங் ஸியா. ஏவமேவ ந வினா ரூபாதீ³ஹி புக்³க³லோ பஞ்ஞாபியதி, ந ச தேஹி அஞ்ஞோ, நாபி அனஞ்ஞோ ஸஸ்ஸதுச்சே²த³பா⁴வப்பஸங்க³தோதி லத்³தி⁴யங் ட²த்வா புக்³க³லவாதீ³ ‘‘ந ஹேவா’’தி படிக்கி²பதி. தத்த² அக்³கி³ந்த⁴னோபமா தாவ யதி³ லோகவோஹாரேன வுத்தா, அபளித்தங் கட்டா²தி³இந்த⁴னங் நித்³த³ஹிதப்³ப³ஞ்ச, பளித்தங் பா⁴ஸுருண்ஹங் அக்³கி³ தா³ஹகஞ்ச, தஞ்ச ஓஜட்ட²மகரூபங் புரிமபச்சி²மகாலிகங் அனிச்சங் ஸங்க²தங் படிச்சஸமுப்பன்னங், யதி³ ஏவங் புக்³க³லோ ரூபாதீ³ஹி அஞ்ஞோ அனிச்சோ ச ஆபன்னோ. அத² பரமத்த²தோ, தஸ்மிங்யேவ கட்டா²தி³கே பளித்தே யங் உஸுமங் ஸோ அக்³கி³, தங்ஸஹஜாதானி தீணி பூ⁴தானி இந்த⁴னங், ஏவம்பி ஸித்³த⁴ங் லக்க²ணபே⁴த³தோ அக்³கி³ந்த⁴னானங் அஞ்ஞத்தந்தி அக்³கி³ விய இந்த⁴னதோ ரூபாதீ³ஹி அஞ்ஞோ புக்³க³லோ அனிச்சோ ச ஆபன்னோதி ப்³யாஹதாதி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Tadādhāroti te saccikaṭṭhaparamatthā rūpādayo ādhārā etassāti tadādhāro. Etena ‘‘rūpasmiṃ attā’’ti evaṃpakāro puggalavādo dassito hoti. Tesaṃ vā ādhārabhūtoti etena ‘‘attani rūpa’’nti evaṃpakāro. Aññatra vā tehīti tehi rūpādīhi vinā. Ādhārādheyyādibhāvena asaṃsaṭṭho visuṃyeva vinā. Tena sattādiguṇehi avokiṇṇo purisoti evamādiko. Taṃsāmibhūtatāya vā tadadhīnabhāvena ‘‘aññatra vā tehī’’ti vuttanti ‘‘rūpavā attā’’ti evaṃpakāro puggalavādo dassitoti veditabbo. Anaññoti etena ‘‘rūpaṃ attā’’ti evaṃpakāro. Ruppanādisabhāvo rūpakkhandhādīnaṃ visesalakkhaṇaṃ, sappaccayādisabhāvo sāmaññalakkhaṇaṃ. Rūpādito añño anañño vā aññatte ca tadādhārādibhūto upalabbhamāno āpajjatīti anuyuñjati sakavādī pakārantarassa asambhavato. Puggalavādī puggalassa rūpādīhi na aññattaṃ icchati rūpādi viya paccakkhato anumānato vā gāhayituṃ asakkuṇeyyattā tassa ca kārakavedakabhāvassa ayujjamānakattā. Nāpi anaññattaṃ ruppanasappaccayādisabhāvappasaṅgato puggalasseva abhāvappasaṅgato ca. Yatheva hi na vinā indhanena aggi paññāpiyati, na ca aññaṃ indhanato aggiṃ sakkā paṭijānituṃ, nāpi anaññaṃ. Yadi hi añño siyā, na uṇhaṃ indhanaṃ siyā. Atha anañño, niddahitabbaṃyeva dāhakaṃ siyā. Evameva na vinā rūpādīhi puggalo paññāpiyati, na ca tehi añño, nāpi anañño sassatucchedabhāvappasaṅgatoti laddhiyaṃ ṭhatvā puggalavādī ‘‘na hevā’’ti paṭikkhipati. Tattha aggindhanopamā tāva yadi lokavohārena vuttā, apaḷittaṃ kaṭṭhādiindhanaṃ niddahitabbañca, paḷittaṃ bhāsuruṇhaṃ aggi dāhakañca, tañca ojaṭṭhamakarūpaṃ purimapacchimakālikaṃ aniccaṃ saṅkhataṃ paṭiccasamuppannaṃ, yadi evaṃ puggalo rūpādīhi añño anicco ca āpanno. Atha paramatthato, tasmiṃyeva kaṭṭhādike paḷitte yaṃ usumaṃ so aggi, taṃsahajātāni tīṇi bhūtāni indhanaṃ, evampi siddhaṃ lakkhaṇabhedato aggindhanānaṃ aññattanti aggi viya indhanato rūpādīhi añño puggalo anicco ca āpannoti byāhatāti veditabbaṃ.

    புக்³க³லோ உபலப்³ப⁴தீதி படிஜானந்தஸ்ஸ பகாரந்தரஸ்ஸ அஸம்ப⁴வதோ வுத்தேஸு பகாரேஸு ஏகேன பகாரேன உபலப்³ப⁴மானோ உபலப்³ப⁴தீதி ‘‘ஆபன்ன’’ந்தி வுத்தங் ‘‘படிஞ்ஞாய ஏகத்தாபன்ன’’ந்தி. ஏகத்தாபன்னத்தா ஏவ அப்படிக்கி²பிதப்³ப³ங், புக்³க³லே படிஸித்³தே⁴ தத³பி⁴னிவேஸோபி அயாதா²வதோ புக்³க³லவாதி³னோ க³ஹிதாகாரஸுஞ்ஞதாவிபா⁴வனேன ஸகட்டா²னதோ சாவிதோ படிஸேதி⁴தோ ஏவ நாம ஹோதீதி வுத்தங் ‘‘புக்³க³லதி³ட்டி²ங் படிஸேதெ⁴ந்தோ’’தி. புக்³க³லோயேவ வா ததா² பஸ்ஸிதப்³ப³த்தா தி³ட்டி². ‘‘ஸாமீ நிவாஸீ காரகோ வேத³கோ நிச்சோ து⁴வோ’’தி அபி⁴னிவேஸவிஸயபூ⁴தோ ஹி பரிகப்பமத்தஸித்³தோ⁴ புக்³க³லோ இத⁴ படிக்கி²பீயதி, ‘‘ந சத்தாரோமே, பி⁴க்க²வே, புக்³க³லா’’திஆதி³னா வுத்தவோஹாரபுக்³க³லோதி அனநுயோகோ³ ஆகாஸகுஸுமஸ்ஸ ரத்தனீலாதி³பா⁴வவிசாரணா வியாதி அத்தோ². புப்³பே³ ‘‘நுபலப்³ப⁴தீ’’தி படிஜானித்வா விஸேஸசோத³னாய அனாபஜ்ஜனதோ புன ‘‘ந ஹேவா’’தி படிக்கே²போ படிஞ்ஞாய ஆபஜ்ஜனலேஸோ. வஞ்ஜா²புத்தகஸ்ஸ தீ³க⁴ரஸ்ஸதானுயோக³ஸ்ஸ விய ஸப்³பே³ன ஸப்³ப³ங் பரமத்த²தோ அனுபலப்³ப⁴மானஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ரூபாதீ³ஹி அஞ்ஞானஞ்ஞதானுயோக³ஸ்ஸ அனநுயோக³பா⁴வோ ஏவ இத⁴ அவிபரீதத்தோ².

    Puggalo upalabbhatīti paṭijānantassa pakārantarassa asambhavato vuttesu pakāresu ekena pakārena upalabbhamāno upalabbhatīti ‘‘āpanna’’nti vuttaṃ ‘‘paṭiññāya ekattāpanna’’nti. Ekattāpannattā eva appaṭikkhipitabbaṃ, puggale paṭisiddhe tadabhinivesopi ayāthāvato puggalavādino gahitākārasuññatāvibhāvanena sakaṭṭhānato cāvito paṭisedhito eva nāma hotīti vuttaṃ ‘‘puggaladiṭṭhiṃ paṭisedhento’’ti. Puggaloyeva vā tathā passitabbattā diṭṭhi. ‘‘Sāmī nivāsī kārako vedako nicco dhuvo’’ti abhinivesavisayabhūto hi parikappamattasiddho puggalo idha paṭikkhipīyati, ‘‘na cattārome, bhikkhave, puggalā’’tiādinā vuttavohārapuggaloti ananuyogo ākāsakusumassa rattanīlādibhāvavicāraṇā viyāti attho. Pubbe ‘‘nupalabbhatī’’ti paṭijānitvā visesacodanāya anāpajjanato puna ‘‘na hevā’’ti paṭikkhepo paṭiññāya āpajjanaleso. Vañjhāputtakassa dīgharassatānuyogassa viya sabbena sabbaṃ paramatthato anupalabbhamānassa puggalassa rūpādīhi aññānaññatānuyogassa ananuyogabhāvo eva idha aviparītattho.

    யங்காரணாதி ஏதேன ‘‘யதோனிதா³ன’’ந்தி எத்த² விப⁴த்திஅலோபோ த³ட்ட²ப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதி. அஜ்ஜா²சரந்தீதி அபி⁴ப⁴வந்தி. அபி⁴னந்த³னாத³யோ தண்ஹாதீ³ஹி யதா²ஸங்க்²யங் யோஜேதப்³பா³, தண்ஹாதி³ட்டீ²ஹி வா அபி⁴னந்த³னஜ்ஜோ²ஸானானி, தீஹிபி அபி⁴வத³னங் அவிஸேஸேன வா தீஹிபி தயோ யோஜேதப்³பா³. எத்த² சே நத்தி² அபி⁴னந்தி³தப்³ப³ந்திஆதி³னா அபி⁴னந்த³னாதீ³னங் அபா⁴வஸூசனேன ப²லூபசாரதோ அபி⁴னந்த³னாதீ³னங் ஸமுச்சே²த³படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴பூ⁴தங் மக்³க³ப²லங் வுச்சதி, தங் பச்சாமஸனஞ்ச ஏஸேவாதி இத³ந்தி கத்வா வுத்தங் ‘‘அபி⁴…பே॰… ப²லங் வா’’தி.

    Yaṃkāraṇāti etena ‘‘yatonidāna’’nti ettha vibhattialopo daṭṭhabboti dasseti. Ajjhācarantīti abhibhavanti. Abhinandanādayo taṇhādīhi yathāsaṅkhyaṃ yojetabbā, taṇhādiṭṭhīhi vā abhinandanajjhosānāni, tīhipi abhivadanaṃ avisesena vā tīhipi tayo yojetabbā. Ettha ce natthi abhinanditabbantiādinā abhinandanādīnaṃ abhāvasūcanena phalūpacārato abhinandanādīnaṃ samucchedapaṭippassaddhibhūtaṃ maggaphalaṃ vuccati, taṃ paccāmasanañca esevāti idanti katvā vuttaṃ ‘‘abhi…pe… phalaṃ vā’’ti.

    ‘‘ஞாயதீதி ஜான’’ந்தி உக்கங்ஸக³திவிஜானநேன நிரவஸேஸங் ஞெய்யஜாதங் பரிக்³க³ய்ஹதீதி தப்³பி³ஸயாய ஜானாதிகிரியாய ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணமேவ கரணங் ப⁴விதுமரஹதீதி ‘‘ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணேன ஜானிதப்³ப³ங் ஜானாதீ’’தி வுத்தங். அத² வா பகரணவஸேன, ‘‘ப⁴க³வா’’தி ஸத்³த³ந்தரஸன்னிதா⁴னேன வா அயங் அத்தோ² விபா⁴வேதப்³போ³. பஸ்ஸங் பஸ்ஸதீதி எத்தா²பி ஏஸேவ நயோ. ஜானந்தாபி விபல்லாஸவஸேன ஜானந்தி தித்தி²யா பட²மஜ்ஜா²னஅரூபஜ்ஜா²னேஹி காமரூபபரிஞ்ஞாவாதி³னோ. ஜானந்தோ ஜானாதியேவ ப⁴க³வா அனாகா³மிஅரஹத்தமக்³கே³ஹி தங்பரிஞ்ஞாவாதி³தாய. அயஞ்ச அத்தோ² து³க்க²க்க²ந்த⁴ஸுத்தவஸேன (ம॰ நி॰ 1.163, 175 ஆத³யோ) விபா⁴வேதப்³போ³. பஞ்ஞாசக்கு²னா உப்பன்னத்தா வா சக்கு²பூ⁴தோ. ஞாணபூ⁴தோதிஆதீ³ஸுபி ஏஸேவ நயோ. அத² வா தி³ப்³ப³சக்கு²ஆதி³கங் பஞ்சவித⁴ம்பி சக்கு²ங் பூ⁴தோ பத்தோதி சக்கு²பூ⁴தோ. ஏவங் ஞாணபூ⁴தோதிஆதீ³ஸுபி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸாமுக்கங்ஸிகாய த⁴ம்மதே³ஸனாய ஸாதிஸயோ ப⁴க³வதோ வத்துஆதி³பா⁴வோதி வுத்தங் ‘‘சதுஸச்சத⁴ம்மே வத³தீதி வத்தா’’திஆதி³. ‘‘பவத்தா’’தி எத்த² ப-காரஸ்ஸ பகட்ட²த்த²தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘சிரங்…பே॰… பவத்தா’’தி ஆஹ. நித்³தா⁴ரெத்வா நேதா நின்னேதா.

    ‘‘Ñāyatīti jāna’’nti ukkaṃsagativijānanena niravasesaṃ ñeyyajātaṃ pariggayhatīti tabbisayāya jānātikiriyāya sabbaññutaññāṇameva karaṇaṃ bhavitumarahatīti ‘‘sabbaññutaññāṇena jānitabbaṃ jānātī’’ti vuttaṃ. Atha vā pakaraṇavasena, ‘‘bhagavā’’ti saddantarasannidhānena vā ayaṃ attho vibhāvetabbo. Passaṃ passatīti etthāpi eseva nayo. Jānantāpi vipallāsavasena jānanti titthiyā paṭhamajjhānaarūpajjhānehi kāmarūpapariññāvādino. Jānanto jānātiyeva bhagavā anāgāmiarahattamaggehi taṃpariññāvāditāya. Ayañca attho dukkhakkhandhasuttavasena (ma. ni. 1.163, 175 ādayo) vibhāvetabbo. Paññācakkhunā uppannattā vā cakkhubhūto. Ñāṇabhūtotiādīsupi eseva nayo. Atha vā dibbacakkhuādikaṃ pañcavidhampi cakkhuṃ bhūto pattoti cakkhubhūto. Evaṃ ñāṇabhūtotiādīsupi daṭṭhabbaṃ. Sāmukkaṃsikāya dhammadesanāya sātisayo bhagavato vattuādibhāvoti vuttaṃ ‘‘catusaccadhamme vadatīti vattā’’tiādi. ‘‘Pavattā’’ti ettha pa-kārassa pakaṭṭhatthataṃ dassetuṃ ‘‘ciraṃ…pe… pavattā’’ti āha. Niddhāretvā netā ninnetā.

    ‘‘ஏகூனநவுதி சித்தானீ’’தி வுத்தா சித்தஸஹசரியாய யதா² ‘‘குந்தா பசரந்தீ’’தி. தேஸஞ்ச பாளிபதே³ஸானங் ஏகேகங் பத³ங் உத்³த⁴ரித்வாபி கிஞ்சாபி குஸலத்திகபதா³னியேவ உத்³த⁴ரித்வா சித்துப்பாத³கண்டே³ சித்தானி விப⁴த்தானி, குஸலத்திகேன பன ஸபா⁴வத⁴ம்மஸங்க³ஹிதானங் ஸேஸத்திகது³கபதா³னங் அஸங்க³ஹிதானங் அபா⁴வதோ குஸலத்திகபது³த்³தா⁴ரேன நயத³ஸ்ஸனபூ⁴தேன இதரத்திகது³கபதா³னிபி உத்³த⁴டானேவாதி வுத்தங். ஏவஞ்ச கத்வா மாதிகாக்³க³ஹணங் ஸமத்தி²தங் ப⁴வதி.

    ‘‘Ekūnanavuti cittānī’’ti vuttā cittasahacariyāya yathā ‘‘kuntā pacarantī’’ti. Tesañca pāḷipadesānaṃ ekekaṃ padaṃ uddharitvāpi kiñcāpi kusalattikapadāniyeva uddharitvā cittuppādakaṇḍe cittāni vibhattāni, kusalattikena pana sabhāvadhammasaṅgahitānaṃ sesattikadukapadānaṃ asaṅgahitānaṃ abhāvato kusalattikapaduddhārena nayadassanabhūtena itarattikadukapadānipi uddhaṭānevāti vuttaṃ. Evañca katvā mātikāggahaṇaṃ samatthitaṃ bhavati.

    ஸோ ச த⁴ம்மோதி ‘‘தயோ குஸலஹேதூ’’திஆதீ³ஸு (த⁴॰ ஸ॰ 1060) புரிமாய புரிமாய பாளியா பச்சி²மா பச்சி²மா அத்த²னித்³தே³ஸோதி வுத்தங். ‘‘ஸமானெந்தீ’’திஸத்³த³ஸ்ஸ படபடாயதி-ஸத்³த³ஸ்ஸ விய ஸத்³த³னயோ த³ட்ட²ப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸமானங் கரொந்தீ’’தி வுத்தங். ஸமானகரணஞ்ச ஊனபக்கி²பனேன அதி⁴காபனயனேன வா ஹோதி, இத⁴ ஊனபக்கி²பனேனாதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பூரெந்தீ’’தி வுத்தங். ஸமானேதப்³ப³ந்தி எத்தா²பீதி ‘‘பட்டா²னங் ஸமானேதப்³ப³’’ந்தி எத்த².

    So ca dhammoti ‘‘tayo kusalahetū’’tiādīsu (dha. sa. 1060) purimāya purimāya pāḷiyā pacchimā pacchimā atthaniddesoti vuttaṃ. ‘‘Samānentī’’tisaddassa paṭapaṭāyati-saddassa viya saddanayo daṭṭhabboti dassetuṃ ‘‘samānaṃ karontī’’ti vuttaṃ. Samānakaraṇañca ūnapakkhipanena adhikāpanayanena vā hoti, idha ūnapakkhipanenāti dassetuṃ ‘‘pūrentī’’ti vuttaṃ. Samānetabbanti etthāpīti ‘‘paṭṭhānaṃ samānetabba’’nti ettha.

    ப³லவதா ஞாணவேகே³ன அபி⁴த⁴ம்மபச்சவெக்க²ணவஸப்பவத்தேன. ப³லவதோ ஞாணவேக³ஸ்ஸ ஸப்³ப³கிலேஸக்கே²பனவஸப்பவத்தஸ்ஸ. க³ம்பீ⁴ரமேவ க³ம்பீ⁴ரக³தங் தி³ட்டி²க³தந்திஆதீ³ஸு விய. நிரவஸேஸேனாதி ந கஞ்சி அவஸேஸெத்வா. பஞ்சகீ²லரஹிதேனாதி பஞ்சசேதோகீ²லரஹிதேன.

    Balavatā ñāṇavegena abhidhammapaccavekkhaṇavasappavattena. Balavato ñāṇavegassa sabbakilesakkhepanavasappavattassa. Gambhīrameva gambhīragataṃ diṭṭhigatantiādīsu viya. Niravasesenāti na kañci avasesetvā. Pañcakhīlarahitenāti pañcacetokhīlarahitena.

    ஏகாதி⁴கேஸு அட்ட²ஸு கிலேஸஸதேஸூதி ‘‘ஜாதிமதோ³’’திஆதி³னா ஏககவஸேன ஆக³தா தேஸத்ததி, ‘‘கோதோ⁴ ச உபனாஹோ சா’’திஆதி³னா து³கவஸேன ச²த்திங்ஸ, ‘‘தீணி அகுஸலமூலானீ’’திஆதி³னா திகவஸேன பஞ்சாதி⁴கங் ஸதங், ‘‘சத்தாரோ ஆஸவா’’திஆதி³னா சதுக்கவஸேன ச²ப்பஞ்ஞாஸ, ‘‘பஞ்சோரம்பா⁴கி³யானி ஸங்யோஜனானீ’’திஆதி³னா பஞ்சகவஸேன பஞ்சஸத்ததி, ‘‘ச² விவாத³மூலானீ’’திஆதி³னா ச²க்கவஸேன சதுராஸீதி, ‘‘ஸத்த அனுஸயா’’திஆதி³னா ஸத்தகவஸேன ஏகூனபஞ்ஞாஸ, ‘‘அட்ட² கிலேஸவத்தூ²னீ’’திஆதி³னா அட்ட²கவஸேன சதுஸட்டி², ‘‘நவ ஆகா⁴தவத்தூ²னீ’’திஆதி³னா நவகவஸேன ஏகாஸீதி, ‘‘த³ஸ கிலேஸவத்தூ²னீ’’திஆதி³னா த³ஸகவஸேன ஸத்ததி, ‘‘அஜ்ஜ²த்திகஸ்ஸுப்பாதா³ய அட்டா²ரஸ தண்ஹாவிசரிதானீ’’திஆதி³னா அட்டா²ரஸகவஸேன அட்ட²ஸதந்தி ஏவங் ஏகாதி⁴கேஸு அட்ட²ஸு கிலேஸஸதேஸு. ஸேஸா தேனவுதாதி⁴கங் ச²ஸதங் கிலேஸா. தே ப்³ரஹ்மஜாலஸுத்தாக³தாஹி த்³வாஸட்டி²யா தி³ட்டீ²ஹி ஸஹ பஞ்சபஞ்ஞாஸாதி⁴கங் ஸத்தஸதங் ஹொந்தி.

    Ekādhikesuaṭṭhasu kilesasatesūti ‘‘jātimado’’tiādinā ekakavasena āgatā tesattati, ‘‘kodho ca upanāho cā’’tiādinā dukavasena chattiṃsa, ‘‘tīṇi akusalamūlānī’’tiādinā tikavasena pañcādhikaṃ sataṃ, ‘‘cattāro āsavā’’tiādinā catukkavasena chappaññāsa, ‘‘pañcorambhāgiyāni saṃyojanānī’’tiādinā pañcakavasena pañcasattati, ‘‘cha vivādamūlānī’’tiādinā chakkavasena caturāsīti, ‘‘satta anusayā’’tiādinā sattakavasena ekūnapaññāsa, ‘‘aṭṭha kilesavatthūnī’’tiādinā aṭṭhakavasena catusaṭṭhi, ‘‘nava āghātavatthūnī’’tiādinā navakavasena ekāsīti, ‘‘dasa kilesavatthūnī’’tiādinā dasakavasena sattati, ‘‘ajjhattikassuppādāya aṭṭhārasa taṇhāvicaritānī’’tiādinā aṭṭhārasakavasena aṭṭhasatanti evaṃ ekādhikesu aṭṭhasu kilesasatesu. Sesā tenavutādhikaṃ chasataṃ kilesā. Te brahmajālasuttāgatāhi dvāsaṭṭhiyā diṭṭhīhi saha pañcapaññāsādhikaṃ sattasataṃ honti.

    அத² வா சுத்³த³ஸேகந்தாகுஸலா, பஞ்சவீஸதி குஸலாப்³யாகதஸாதா⁴ரணா, சுத்³த³ஸ குஸலத்திகஸாதா⁴ரணா, உபசயாதி³த்³வயங் ஏகங் கத்வா ஸத்தவீஸதி ரூபானி சாதி இமே அஸீதி த⁴ம்மா, இமேஸு பா⁴வத்³வயே ஏகங் ட²பெத்வா அஜ்ஜ²த்திகா ஏகூனாஸீதி, பா³ஹிரா ஏகூனாஸீதீதி ஸப்³பே³பி அட்ட²பஞ்ஞாஸாதி⁴கங் ஸதங் ஹொந்தி. இமேஸு ஏகேகஸ்மிங் த³ஸன்னங் த³ஸன்னங் கிலேஸானங் உப்பஜ்ஜனதோ அஸீதிஅதி⁴கங் தி³யட்³ட⁴கிலேஸஸஹஸ்ஸங் ஹொந்தி.

    Atha vā cuddasekantākusalā, pañcavīsati kusalābyākatasādhāraṇā, cuddasa kusalattikasādhāraṇā, upacayādidvayaṃ ekaṃ katvā sattavīsati rūpāni cāti ime asīti dhammā, imesu bhāvadvaye ekaṃ ṭhapetvā ajjhattikā ekūnāsīti, bāhirā ekūnāsītīti sabbepi aṭṭhapaññāsādhikaṃ sataṃ honti. Imesu ekekasmiṃ dasannaṃ dasannaṃ kilesānaṃ uppajjanato asītiadhikaṃ diyaḍḍhakilesasahassaṃ honti.

    அத² வா தேபஞ்ஞாஸ அரூபத⁴ம்மா, அட்டா²ரஸ ரூபரூபானி, ஆகாஸதா⁴து, லக்க²ணரூபானி சாதி பஞ்சஸத்ததி த⁴ம்மா அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴பே⁴த³தோ பஞ்ஞாஸஸதங் ஹொந்தி. தத்த² ஏகேகஸ்மிங் த³ஸ த³ஸ கிலேஸாதிபி தி³யட்³ட⁴கிலேஸஸஹஸ்ஸங். ததா² எத்த² வேத³னங் ஸுகி²ந்த்³ரியாதி³வஸேன பஞ்சவித⁴ங் கத்வா ஸத்தபஞ்ஞாஸ அரூபத⁴ம்மா, அட்டா²ரஸ ரூபரூபானி சாதி பஞ்சஸத்ததி விபஸ்ஸனூபக³த⁴ம்மா அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴பே⁴த³தோ பஞ்ஞாஸஸதங் ஹொந்தி. ஏதேஸு ஏகேகஸ்மிங் த³ஸ த³ஸ கிலேஸாதிபி தி³யட்³ட⁴கிலேஸஸஹஸ்ஸங்.

    Atha vā tepaññāsa arūpadhammā, aṭṭhārasa rūparūpāni, ākāsadhātu, lakkhaṇarūpāni cāti pañcasattati dhammā ajjhattabahiddhābhedato paññāsasataṃ honti. Tattha ekekasmiṃ dasa dasa kilesātipi diyaḍḍhakilesasahassaṃ. Tathā ettha vedanaṃ sukhindriyādivasena pañcavidhaṃ katvā sattapaññāsa arūpadhammā, aṭṭhārasa rūparūpāni cāti pañcasattati vipassanūpagadhammā ajjhattabahiddhābhedato paññāsasataṃ honti. Etesu ekekasmiṃ dasa dasa kilesātipi diyaḍḍhakilesasahassaṃ.

    அபரோ நயோ – த்³வாத³ஸஅகுஸலசித்துப்பாதே³ஸு பட²மே ச² கிலேஸா, து³தியே ஸத்த, ததியே ச², சதுத்தே² ஸத்த, பஞ்சமே ச², ச²ட்டே² ஸத்த, ஸத்தமே ச², அட்ட²மே ஸத்த, நவமே பஞ்ச, த³ஸமே ச², ஏகாத³ஸமே பஞ்ச, த்³வாத³ஸமே சத்தாரோதி ஸப்³பே³ த்³வாஸத்ததி, இமே பஞ்சத்³வாரிகா பஞ்சஸு ரூபாதீ³ஸு ஆரம்மணேஸு ஏகேகஸ்மிங் த்³வாஸத்ததீதி ஸட்டி²அதி⁴கானி தீணி ஸதானி, மனொத்³வாரிகா பன ச²ஸு ஆரம்மணேஸு ஏகேகஸ்மிங் த்³வாஸத்ததி த்³வாஸத்ததீதி கத்வா த்³வத்திங்ஸாதி⁴கானி சத்தாரி ஸதானி, ஸப்³பா³னிபி த்³வானவுதிஅதி⁴கானி ஸத்தஸதானி, தானி அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴விஸயதாய சதுராஸீதிஅதி⁴கங் தி³யட்³ட⁴கிலேஸஸஹஸ்ஸங் ஹொந்தீதி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Aparo nayo – dvādasaakusalacittuppādesu paṭhame cha kilesā, dutiye satta, tatiye cha, catutthe satta, pañcame cha, chaṭṭhe satta, sattame cha, aṭṭhame satta, navame pañca, dasame cha, ekādasame pañca, dvādasame cattāroti sabbe dvāsattati, ime pañcadvārikā pañcasu rūpādīsu ārammaṇesu ekekasmiṃ dvāsattatīti saṭṭhiadhikāni tīṇi satāni, manodvārikā pana chasu ārammaṇesu ekekasmiṃ dvāsattati dvāsattatīti katvā dvattiṃsādhikāni cattāri satāni, sabbānipi dvānavutiadhikāni sattasatāni, tāni ajjhattabahiddhāvisayatāya caturāsītiadhikaṃ diyaḍḍhakilesasahassaṃ hontīti veditabbaṃ.

    அத² வா ரூபாரம்மணாதீ³னி பஞ்ச, அவஸேஸரூபவேத³னாஸஞ்ஞாஸங்கா²ரவிஞ்ஞாணவஸேன பஞ்ச த⁴ம்மாரம்மணகா ஸேஸா சாதி த³ஸ, தே அஜ்ஜ²த்தப³ஹித்³தா⁴பே⁴த³தோ வீஸதி, பஞ்ஞத்தி சாதி ஏகவீஸதியா ஆரம்மணேஸு த்³வாஸத்ததி த்³வாஸத்ததி கிலேஸாதி த்³வாத³ஸாதி⁴கங் தி³யட்³ட⁴கிலேஸஸஹஸ்ஸங் ஹொந்தி.

    Atha vā rūpārammaṇādīni pañca, avasesarūpavedanāsaññāsaṅkhāraviññāṇavasena pañca dhammārammaṇakā sesā cāti dasa, te ajjhattabahiddhābhedato vīsati, paññatti cāti ekavīsatiyā ārammaṇesu dvāsattati dvāsattati kilesāti dvādasādhikaṃ diyaḍḍhakilesasahassaṃ honti.

    அத² வா த்³வாத³ஸஸு அகுஸலசித்துப்பாதே³ஸு பட²மே வீஸதி த⁴ம்மா, து³தியே த்³வாவீஸதி, ததியே வீஸதி, சதுத்தே² த்³வாவீஸதி, பஞ்சமே ஏகூனவீஸதி, ச²ட்டே² ஏகூனவீஸதி, ஸத்தமே ஏகூனவீஸதி, அட்ட²மே ஏகவீஸதி, நவமே ஏகூனவீஸதி, த³ஸமே ஏகவீஸதி, ஏகாத³ஸமே ஸோளஸ, த்³வாத³ஸமே ஸோளஸாதி ஸப்³பே³ அகுஸலத⁴ம்மா ச²த்திங்ஸாதி⁴கானி த்³வே ஸதானி, இமே ச²ஸு ஆரம்மணேஸு பச்சேகங் ச²த்திங் ஸாதி⁴கானி த்³வே ஸதானி, ஸப்³பே³ ஸோளஸாதி⁴கானி சத்தாரி ஸதானி ச ஸஹஸ்ஸங் ஹொந்தீதி ஏவம்பி தி³யட்³ட⁴கிலேஸஸஹஸ்ஸங் வேதி³தப்³ப³ங்.

    Atha vā dvādasasu akusalacittuppādesu paṭhame vīsati dhammā, dutiye dvāvīsati, tatiye vīsati, catutthe dvāvīsati, pañcame ekūnavīsati, chaṭṭhe ekūnavīsati, sattame ekūnavīsati, aṭṭhame ekavīsati, navame ekūnavīsati, dasame ekavīsati, ekādasame soḷasa, dvādasame soḷasāti sabbe akusaladhammā chattiṃsādhikāni dve satāni, ime chasu ārammaṇesu paccekaṃ chattiṃ sādhikāni dve satāni, sabbe soḷasādhikāni cattāri satāni ca sahassaṃ hontīti evampi diyaḍḍhakilesasahassaṃ veditabbaṃ.

    இதரேஸந்தி தண்ஹாவிசரிதானங் ‘‘அதீதானி ச²த்திங்ஸா’’திஆதி³னா அதீதாதி³பா⁴வாமஸனதோ. கே²பனேதி அரியமக்³கே³ன ஸமுச்சி²ந்த³னே. ‘‘தி³யட்³ட⁴கிலேஸஸஹஸ்ஸங் கே²பெத்வா’’தி ஹி வுத்தங். பரமத்த²தோ அதீதாதீ³னங் மக்³கே³ன அப்பஹாதப்³ப³த்தா ‘‘அதீதாதி³பா⁴வாமஸனா அக்³க³ஹணங் கே²பனே’’தி வுத்தங். யங் பன பட்டா²னே ‘‘த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³போ³ த⁴ம்மோ த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³ப³ஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ அனந்தரபச்சயேன பச்சயோ’’திஆதி³னா திகே, ததா² த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³பா³தீததிகதிகே ‘‘அதீதா த³ஸ்ஸனேன பஹாதப்³பா³’’திஆதி³னா ச தீஸு காலேஸு த³ஸ்ஸனாதி³பஹாதப்³ப³வசனங் கதங், தங் அதீதாதீ³னங் ஸங்கிலிட்ட²தாய அபாயக³மனீயதாய ச த³ஸ்ஸனபஹாதப்³பே³ஹி நிரதிஸயத்தா வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Itaresanti taṇhāvicaritānaṃ ‘‘atītāni chattiṃsā’’tiādinā atītādibhāvāmasanato. Khepaneti ariyamaggena samucchindane. ‘‘Diyaḍḍhakilesasahassaṃ khepetvā’’ti hi vuttaṃ. Paramatthato atītādīnaṃ maggena appahātabbattā ‘‘atītādibhāvāmasanā aggahaṇaṃ khepane’’ti vuttaṃ. Yaṃ pana paṭṭhāne ‘‘dassanena pahātabbo dhammo dassanena pahātabbassa dhammassa anantarapaccayena paccayo’’tiādinā tike, tathā dassanena pahātabbātītatikatike ‘‘atītā dassanena pahātabbā’’tiādinā ca tīsu kālesu dassanādipahātabbavacanaṃ kataṃ, taṃ atītādīnaṃ saṃkiliṭṭhatāya apāyagamanīyatāya ca dassanapahātabbehi niratisayattā vuttanti daṭṭhabbaṃ.

    ந பா⁴ஸிதத்த²வசனந்தி இத³ங் ‘‘ஹிதபரியாயவசன’’ந்தி ஏதேன நிவத்திதஸ்ஸ ஏகதே³ஸகத²னங். யதா² ஹி அயங் அத்த²-ஸத்³தோ³ ந பா⁴ஸிதத்த²வசனங், ஏவங் விஸயப்பயோஜனாதி³வசனம்பி ந ஹோதீதி. யதா²வுத்தஸ்ஸாதி ஹிதபரியாயஸ்ஸ. ‘‘ந ஹஞ்ஞத³த்த²த்தி²பஸங்ஸலாபா⁴’’தி பத³ஸ்ஸ நித்³தே³ஸே ‘‘அத்தத்தோ² வா பரத்தோ² வா’’திஆதி³னா (மஹானி॰ 69) கிஞ்சாபி ஸுத்தனிரபெக்க²ங் அத்தத்தா²த³யோ வுத்தா ஸுத்தத்த²பா⁴வேன அனித்³தி³ட்ட²த்தா, தேஸு பன ஏகோபி அத்த²ப்பபே⁴தோ³ ஸுத்தேன தீ³பேதப்³ப³தங் நாதிக்கமதீதி ஆஹ ‘‘தே ஸுத்தங் ஸூசேதீ’’தி. இமஸ்மிங் விகப்பே அத்த²-ஸத்³தோ³ பா⁴ஸிதத்த²வசனம்பி ஹோதி. புரிமகா ஹி பஞ்ச அத்த²ப்பபே⁴தா³ ஹிதபரியாயா, ததோ பரே ச² பா⁴ஸிதத்த²ப்பபே⁴தா³, பச்சி²மகா பன உப⁴யஸபா⁴வா. தத்த² து³ரதி⁴க³மதாய விபா⁴வனே அலத்³த⁴கா³தோ⁴ க³ம்பீ⁴ரோ, ந விவடோ கு³ள்ஹோ, மூலுத³காத³யோ விய பங்ஸுனா அக்க²ரஸன்னிவேஸாதி³னா திரோஹிதோ படிச்ச²ன்னோ, நித்³தா⁴ரெத்வா ஞாபேதப்³போ³ நெய்யோ, யதா²ருதவஸேனேவ வேதி³தப்³போ³ நீதோ. அனவஜ்ஜனிக்கிலேஸவோதா³னா பரியாயவஸேன வுத்தா, குஸலவிபாககிரியத⁴ம்மவஸேன வா . பரமத்தோ² நிப்³பா³னங், அவிபரீதஸபா⁴வோ ஏவ வா. ஸாதிஸயங் பகாஸிதானி தப்பரபா⁴வேன பகாஸிதத்தா. ‘‘எத்தகங் தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸுத்தாக³தங் ஸுத்தபரியாபன்ன’’ந்தி (பாசி॰ 1242), ‘‘ஸகவாதே³ பஞ்சஸுத்தஸதானீ’’தி (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ நிதா³னகதா²; கதா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னகதா²) ச ஏவமாதீ³ஸு ஸுத்த-ஸத்³தோ³ உபசரிதோதி அதி⁴ப்பாயேனாஹ ‘‘இத³மேவ அத்தா²னங் ஸூசனதோ ஸுத்தந்தி வுத்த’’ந்தி. ஏகந்தஹிதபடிலாப⁴ஸங்வத்தனிகா ஸுத்தந்ததே³ஸனாதி இத³ம்பி வினெய்யானங் ஹிதஸம்பாபனே ஸுத்தந்ததே³ஸனாய தப்பரபா⁴வங்யேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். தப்பரபா⁴வோ ச வினெய்யஜ்ஜா²ஸயானுலோமதோ த³ட்ட²ப்³போ³, ததா² அத்தத்தா²தி³ப்பகாஸனபதா⁴னதாபி. இதரேஹீதி வினயாபி⁴த⁴ம்மேஹி.

    Na bhāsitatthavacananti idaṃ ‘‘hitapariyāyavacana’’nti etena nivattitassa ekadesakathanaṃ. Yathā hi ayaṃ attha-saddo na bhāsitatthavacanaṃ, evaṃ visayappayojanādivacanampi na hotīti. Yathāvuttassāti hitapariyāyassa. ‘‘Na haññadatthatthipasaṃsalābhā’’ti padassa niddese ‘‘attattho vā parattho vā’’tiādinā (mahāni. 69) kiñcāpi suttanirapekkhaṃ attatthādayo vuttā suttatthabhāvena aniddiṭṭhattā, tesu pana ekopi atthappabhedo suttena dīpetabbataṃ nātikkamatīti āha ‘‘te suttaṃ sūcetī’’ti. Imasmiṃ vikappe attha-saddo bhāsitatthavacanampi hoti. Purimakā hi pañca atthappabhedā hitapariyāyā, tato pare cha bhāsitatthappabhedā, pacchimakā pana ubhayasabhāvā. Tattha duradhigamatāya vibhāvane aladdhagādho gambhīro, na vivaṭo guḷho, mūludakādayo viya paṃsunā akkharasannivesādinā tirohito paṭicchanno, niddhāretvā ñāpetabbo neyyo, yathārutavaseneva veditabbo nīto. Anavajjanikkilesavodānā pariyāyavasena vuttā, kusalavipākakiriyadhammavasena vā . Paramattho nibbānaṃ, aviparītasabhāvo eva vā. Sātisayaṃ pakāsitāni tapparabhāvena pakāsitattā. ‘‘Ettakaṃ tassa bhagavato suttāgataṃ suttapariyāpanna’’nti (pāci. 1242), ‘‘sakavāde pañcasuttasatānī’’ti (dha. sa. aṭṭha. nidānakathā; kathā. aṭṭha. nidānakathā) ca evamādīsu sutta-saddo upacaritoti adhippāyenāha ‘‘idameva atthānaṃ sūcanato suttanti vutta’’nti. Ekantahitapaṭilābhasaṃvattanikā suttantadesanāti idampi vineyyānaṃ hitasampāpane suttantadesanāya tapparabhāvaṃyeva sandhāya vuttaṃ. Tapparabhāvo ca vineyyajjhāsayānulomato daṭṭhabbo, tathā attatthādippakāsanapadhānatāpi. Itarehīti vinayābhidhammehi.

    ரத்திஆதீ³ஸூதி ரத்திராஜவினயேஸு விஸயபூ⁴தேஸு. நனு ச ‘‘அபி⁴ரத்தீ’’தி அவுத்தத்தா ரத்திக்³க³ஹணங் ந கத்தப்³ப³ங், ‘‘அபி⁴ஞ்ஞாதா அபி⁴லக்கி²தா’’தி ச ஞாணலக்க²ணகிரியாவிஸேஸகோ அபி⁴-ஸத்³தோ³தி? ந, ‘‘அபி⁴ஞ்ஞாதா அபி⁴லக்கி²தா’’தி அபி⁴-ஸத்³த³விஸிட்டா²னங் ஞாதலக்கி²தஸத்³தா³னங் ரத்திஸத்³தே³ன ஸமானாதி⁴கரணதாய ரத்திவிஸயத்தா. எத்த² ச வாசகஸத்³த³ஸன்னிதா⁴னே நிபாதானங் தத³த்த²ஜோதகமத்தத்தா லக்கி²தஸத்³த³த்த²ஜோதகோ அபி⁴-ஸத்³தோ³ லக்க²ணே வத்ததீதி வுத்தோ. அபி⁴லக்கி²தஸத்³த³பரியாயோ ச அபி⁴ஞ்ஞாதஸத்³தோ³தி த³ட்ட²ப்³போ³, அபி⁴வினயஸத்³த³ஸ்ஸ பன அபி⁴புரிஸஸ்ஸ விய ஸமாஸஸித்³தி⁴ த³ட்ட²ப்³பா³. அனேகத்தா² ஹி நிபாதா, அனேகத்த²பே⁴தோ³ ச ஸத்³தா³னங் பயோக³விஸயோதி.

    Rattiādīsūti rattirājavinayesu visayabhūtesu. Nanu ca ‘‘abhirattī’’ti avuttattā rattiggahaṇaṃ na kattabbaṃ, ‘‘abhiññātā abhilakkhitā’’ti ca ñāṇalakkhaṇakiriyāvisesako abhi-saddoti? Na, ‘‘abhiññātā abhilakkhitā’’ti abhi-saddavisiṭṭhānaṃ ñātalakkhitasaddānaṃ rattisaddena samānādhikaraṇatāya rattivisayattā. Ettha ca vācakasaddasannidhāne nipātānaṃ tadatthajotakamattattā lakkhitasaddatthajotako abhi-saddo lakkhaṇe vattatīti vutto. Abhilakkhitasaddapariyāyo ca abhiññātasaddoti daṭṭhabbo, abhivinayasaddassa pana abhipurisassa viya samāsasiddhi daṭṭhabbā. Anekatthā hi nipātā, anekatthabhedo ca saddānaṃ payogavisayoti.

    கிஞ்சாபி தே³ஸனாத³யோ தே³ஸேதப்³பா³தி³னிரபெக்கா² ந ஸந்தி, ஆணாத³யோ பன விஸேஸதோ தே³ஸகாதி³அதீ⁴னாதி தங்தங்விஸேஸயோக³வஸேன தேஸங் பே⁴தோ³ வுத்தோ. யதா² ஹி ஆணாவிதா⁴னங் விஸேஸதோ ஆணாரஹாதீ⁴னங் தத்த² கோஸல்லயோக³தோ, ஏவங் வோஹாரபரமத்த²விதா⁴னானி ச விதா⁴யகாதீ⁴னானீதி ஆணாதி³விதி⁴னோ தே³ஸகாயத்ததா வுத்தா. அபராத⁴ஜ்ஜா²ஸயானுரூபங் விய த⁴ம்மானுரூபம்பி ஸாஸனங் விஸேஸதோ ததா²வினேதப்³ப³புக்³க³லாபெக்க²ந்தி வுத்தங் ‘‘ஸாஸிதப்³ப³…பே॰… தப்³ப³பா⁴வேனா’’தி. ஸங்வராஸங்வரனாமரூபானங் விய வினிவேடே²தப்³பா³ய தி³ட்டி²யாபி கத²னங் ஸதி வாசாவத்து²ஸ்மிங், நாஸதீதி விஸேஸதோ தத³தீ⁴னந்தி ஆஹ ‘‘கதே²தப்³ப³ஸ்ஸ…பே॰… கதா²’’தி. உபாரம்பா⁴தீ³தி உபாரம்ப⁴னிஸ்ஸரணத⁴ம்மகோஸரக்க²ணானி. பரியாபுணனாதீ³தி பரியாபுணனஸுப்படிபத்திது³ப்படிபத்தியோ.

    Kiñcāpi desanādayo desetabbādinirapekkhā na santi, āṇādayo pana visesato desakādiadhīnāti taṃtaṃvisesayogavasena tesaṃ bhedo vutto. Yathā hi āṇāvidhānaṃ visesato āṇārahādhīnaṃ tattha kosallayogato, evaṃ vohāraparamatthavidhānāni ca vidhāyakādhīnānīti āṇādividhino desakāyattatā vuttā. Aparādhajjhāsayānurūpaṃ viya dhammānurūpampi sāsanaṃ visesato tathāvinetabbapuggalāpekkhanti vuttaṃ ‘‘sāsitabba…pe… tabbabhāvenā’’ti. Saṃvarāsaṃvaranāmarūpānaṃ viya viniveṭhetabbāya diṭṭhiyāpi kathanaṃ sati vācāvatthusmiṃ, nāsatīti visesato tadadhīnanti āha ‘‘kathetabbassa…pe… kathā’’ti. Upārambhādīti upārambhanissaraṇadhammakosarakkhaṇāni. Pariyāpuṇanādīti pariyāpuṇanasuppaṭipattiduppaṭipattiyo.

    தந்திஸமுதா³யோ அவயவதந்தியா ஆதா⁴ரோ யதா² ‘‘ருக்கே² ஸாகா²’’தி. ந சோதே³தப்³ப³மேதங் ஸமுகே²ன, விஸயவிஸயிமுகே²ன வா வினயாதீ³னங்யேவ க³ம்பீ⁴ரபா⁴வஸ்ஸ வுத்தத்தாதி அதி⁴ப்பாயோ. த⁴ம்மோ ஹி வினயாத³யோ, தேஸஞ்ச விஸயோ அத்தோ², த⁴ம்மத்த²விஸயா ச தே³ஸனாபடிவேதா⁴தி. ‘‘படிவேத⁴ஸ்ஸா’’திஆதி³னா த⁴ம்மத்தா²னங் து³ப்படிவித்³த⁴த்தா தே³ஸனாய உப்பாதே³துங் அஸக்குணெய்யத்தா படிவேத⁴ஸ்ஸ உப்பாதே³துஞ்ச படிவிஜ்ஜி²துஞ்ச அஸக்குணெய்யத்தா து³க்கோ²கா³ஹதங் த³ஸ்ஸேதி.

    Tantisamudāyo avayavatantiyā ādhāro yathā ‘‘rukkhe sākhā’’ti. Na codetabbametaṃ samukhena, visayavisayimukhena vā vinayādīnaṃyeva gambhīrabhāvassa vuttattāti adhippāyo. Dhammo hi vinayādayo, tesañca visayo attho, dhammatthavisayā ca desanāpaṭivedhāti. ‘‘Paṭivedhassā’’tiādinā dhammatthānaṃ duppaṭividdhattā desanāya uppādetuṃ asakkuṇeyyattā paṭivedhassa uppādetuñca paṭivijjhituñca asakkuṇeyyattā dukkhogāhataṃ dasseti.

    த⁴ம்மானுரூபங் யதா²த⁴ம்மந்தி ச அத்தோ² யுஜ்ஜதி. தே³ஸனாபி ஹி படிவேதோ⁴ விய அவிபரீதங் ஸவிஸயவிபா⁴வனதோ த⁴ம்மானுரூபங் பவத்ததி யதோ ‘‘அவிபரீதாபி⁴லாபோ’’தி வுச்சதி. த⁴ம்மனிருத்திங் த³ஸ்ஸேதீதி ஏதேன தே³ஸனாஸத்³த³ஸபா⁴வாதி தீ³பேதி. ததா² ஹி நிருத்திபடிஸம்பி⁴தா³ய பரித்தாரம்மணாதி³பா⁴வோ பாளியங் வுத்தோ, அட்ட²கதா²யஞ்ச ‘‘தங்தங்ஸபா⁴வனிருத்திஸத்³த³ங் ஆரம்மணங் கத்வா’’திஆதி³னா ஸத்³தா³ரம்மணதா. இமஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ அயங் ஸத்³தோ³ வாசகோதி வசனவசனீயங் வவத்த²பெத்வா தங்தங்வசனீயவிபா⁴வனவஸேன பவத்திதோ ஹி ஸத்³தோ³ தே³ஸனாதி. நனு ச ‘‘த⁴ம்மோ தந்தீ’’தி இமஸ்மிங் பக்கே² த⁴ம்மஸ்ஸபி ஸத்³த³ஸபா⁴வத்தா த⁴ம்மதே³ஸனானங் விஸேஸோ ந ஸியாதி? ந, தேஸங் தேஸங் அத்தா²னங் போ³த⁴கபா⁴வேன ஞாதோ உக்³க³ஹிதாதி³வஸேன ச புப்³பே³ பவத்திதோ ஸத்³த³ப்பப³ந்தோ⁴ த⁴ம்மோ, பச்சா² பரேஸங் அவபோ³த⁴னத்த²ங் பவத்திதோ தத³த்த²ப்பகாஸனகோ ஸத்³தோ³ தே³ஸனாதி. அத² வா யதா²வுத்தஸத்³த³ஸமுட்டா²பகோ சித்துப்பாதோ³ தே³ஸனா முஸாவாதா³த³யோ விய. வசனஸ்ஸ பவத்தனந்தி ச யதா²வுத்தசித்துப்பாத³மாஹ. ஸோ ஹி வசனங் பவத்தேதி, தங் வா ஏதேன பவத்தீயதீதி பவத்தனங். தே³ஸீயதி அத்தோ² ஏதேனாதி தே³ஸனா. பகாரேஹி ஞாபீயதி ஏதேன, பகாரதோ ஞாபேதீதி வா பஞ்ஞத்தீதி வுச்சதீதி. தேனேவாஹ ‘‘அதி⁴ப்பாயோ’’திஆதி³. அபி⁴ஸமேதி, அபி⁴ஸமீயதி வா ஏதேனாதி அபி⁴ஸமயோதி ஏவம்பி அபி⁴ஸமயத்தோ² ஸம்ப⁴வதி. அபி⁴ஸமேதப்³ப³தோ பன அபி⁴ஸமயோதி து³தியவிகப்பே படிவேதோ⁴யேவாதி.

    Dhammānurūpaṃ yathādhammanti ca attho yujjati. Desanāpi hi paṭivedho viya aviparītaṃ savisayavibhāvanato dhammānurūpaṃ pavattati yato ‘‘aviparītābhilāpo’’ti vuccati. Dhammaniruttiṃ dassetīti etena desanāsaddasabhāvāti dīpeti. Tathā hi niruttipaṭisambhidāya parittārammaṇādibhāvo pāḷiyaṃ vutto, aṭṭhakathāyañca ‘‘taṃtaṃsabhāvaniruttisaddaṃ ārammaṇaṃ katvā’’tiādinā saddārammaṇatā. Imassa atthassa ayaṃ saddo vācakoti vacanavacanīyaṃ vavatthapetvā taṃtaṃvacanīyavibhāvanavasena pavattito hi saddo desanāti. Nanu ca ‘‘dhammo tantī’’ti imasmiṃ pakkhe dhammassapi saddasabhāvattā dhammadesanānaṃ viseso na siyāti? Na, tesaṃ tesaṃ atthānaṃ bodhakabhāvena ñāto uggahitādivasena ca pubbe pavattito saddappabandho dhammo, pacchā paresaṃ avabodhanatthaṃ pavattito tadatthappakāsanako saddo desanāti. Atha vā yathāvuttasaddasamuṭṭhāpako cittuppādo desanā musāvādādayo viya. Vacanassa pavattananti ca yathāvuttacittuppādamāha. So hi vacanaṃ pavatteti, taṃ vā etena pavattīyatīti pavattanaṃ. Desīyati attho etenāti desanā. Pakārehi ñāpīyati etena, pakārato ñāpetīti vā paññattīti vuccatīti. Tenevāha ‘‘adhippāyo’’tiādi. Abhisameti, abhisamīyati vā etenāti abhisamayoti evampi abhisamayattho sambhavati. Abhisametabbato pana abhisamayoti dutiyavikappe paṭivedhoyevāti.

    வுத்தனயேன வேதி³தப்³பா³தி அவிஜ்ஜாஸங்கா²ராதீ³னங் த⁴ம்மத்தா²னங் து³ப்படிவிஜ்ஜ²தாய து³க்கோ²கா³ஹதா, தேஸங் பஞ்ஞாபனஸ்ஸ து³க்கரபா⁴வதோ தங்தே³ஸனாய படிவேத⁴னஸங்கா²தஸ்ஸ படிவேத⁴ஸ்ஸ உப்பாத³னவிஸயிகரணானங் அஸக்குணெய்யதாய து³க்கோ²கா³ஹதா வேதி³தப்³பா³.

    Vuttanayena veditabbāti avijjāsaṅkhārādīnaṃ dhammatthānaṃ duppaṭivijjhatāya dukkhogāhatā, tesaṃ paññāpanassa dukkarabhāvato taṃdesanāya paṭivedhanasaṅkhātassa paṭivedhassa uppādanavisayikaraṇānaṃ asakkuṇeyyatāya dukkhogāhatā veditabbā.

    காரணே ப²லவோஹாரேன தே த⁴ம்மா து³க்கா²ய ஸங்வத்தந்தீதி வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘உபாரம்ப⁴…பே॰… ஹேதுபா⁴வேனா’’தி. அஞ்ஞங் அத்த²ந்தி உபாரம்ப⁴ங் நிஸ்ஸரணஞ்ச. நிட்டா²பெத்வாதி கத²னவஸேன பரியோஸாபெத்வா. தஸ்ஸ ‘‘ஆரத்³த⁴’’ந்தி ஏதேன ஸம்ப³ந்தோ⁴. உத்³தா³னஸங்க³ஹாதி³பே⁴தோ³ ஸங்கீ³தோதி பாடோ² யுத்தோ, ‘‘ஸங்கீ³தியா’’தி பன லிக²ந்தி. புரிமங் வா ஸங்கீ³தியாதி பா⁴வேன பா⁴வலக்க²ணே பு⁴ம்மங், பச்சி²மங் அதி⁴கரணே. பிடகாதீ³தி பிடகனிகாயங்க³த⁴ம்மக்க²ந்தா⁴னி.

    Kāraṇe phalavohārena te dhammā dukkhāya saṃvattantīti vuttanti āha ‘‘upārambha…pe… hetubhāvenā’’ti. Aññaṃ atthanti upārambhaṃ nissaraṇañca. Niṭṭhāpetvāti kathanavasena pariyosāpetvā. Tassa ‘‘āraddha’’nti etena sambandho. Uddānasaṅgahādibhedo saṅgītoti pāṭho yutto, ‘‘saṅgītiyā’’ti pana likhanti. Purimaṃ vā saṅgītiyāti bhāvena bhāvalakkhaṇe bhummaṃ, pacchimaṃ adhikaraṇe. Piṭakādīti piṭakanikāyaṅgadhammakkhandhāni.

    தத்த² அங்கே³ஸு ஸுத்தங்க³மேவ ந ஸம்ப⁴வதி ‘‘ஸகா³த²கங் ஸுத்தங் கெ³ய்யங், நிக்³கா³த²கங் ஸுத்தங் வெய்யாகரண’’ந்தி (தீ³॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.பட²மமஹாஸங்கீ³திகதா²; பாரா॰ அட்ட²॰ 1.பட²மமஹாஸங்கீ³திகதா²; த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ நிதா³னகதா²) வுத்தத்தா, மங்க³லஸுத்தாதீ³னஞ்ச ஸுத்தங்க³ஸங்க³ஹோ ந ஸியா கா³தா²பா⁴வதோ த⁴ம்மபதா³தீ³னங் விய, கெ³ய்யங்க³ஸங்க³ஹோ வா ஸியா ஸகா³த²கத்தா ஸகா³தா²வக்³க³ஸ்ஸ விய, ததா² உப⁴தோவிப⁴ங்கா³தீ³ஸு ஸகா³த²கபதே³ஸானந்தி? வுச்சதே –

    Tattha aṅgesu suttaṅgameva na sambhavati ‘‘sagāthakaṃ suttaṃ geyyaṃ, niggāthakaṃ suttaṃ veyyākaraṇa’’nti (dī. ni. aṭṭha. 1.paṭhamamahāsaṅgītikathā; pārā. aṭṭha. 1.paṭhamamahāsaṅgītikathā; dha. sa. aṭṭha. nidānakathā) vuttattā, maṅgalasuttādīnañca suttaṅgasaṅgaho na siyā gāthābhāvato dhammapadādīnaṃ viya, geyyaṅgasaṅgaho vā siyā sagāthakattā sagāthāvaggassa viya, tathā ubhatovibhaṅgādīsu sagāthakapadesānanti? Vuccate –

    ஸுத்தந்தி ஸாமஞ்ஞவிதி⁴, விஸேஸவித⁴யோ பரே;

    Suttanti sāmaññavidhi, visesavidhayo pare;

    ஸனிமித்தா நிருள்ஹத்தா, ஸஹதாஞ்ஞேன நாஞ்ஞதோ. (நெத்தி॰ அட்ட²॰ ஸங்க³ஹவாரவண்ணனா);

    Sanimittā niruḷhattā, sahatāññena nāññato. (netti. aṭṭha. saṅgahavāravaṇṇanā);

    ஸப்³ப³ஸ்ஸபி ஹி பு³த்³த⁴வசனஸ்ஸ ஸுத்தந்தி அயங் ஸாமஞ்ஞவிதி⁴. தேனேவாஹ ஆயஸ்மா மஹாகச்சாயனோ நெத்தியங் ‘‘நவவித⁴ஸுத்தந்தபரியெட்டீ²’’தி (நெத்தி॰ ஸங்க³ஹவார). ‘‘எத்தகங் தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸுத்தாக³தங் ஸுத்தபரியாபன்னங் (பாசி॰ 1242) ஸகவாதே³ பஞ்ச ஸுத்தஸதானீ’’தி (த⁴॰ ஸ॰ அட்ட²॰ நிதா³னகதா²; கதா²॰ அட்ட²॰ நிதா³னகதா²) ஏவமாதி³ ச ஏதஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ ஸாத⁴கங், ததே³கதே³ஸேஸு பன கெ³ய்யாத³யோ விஸேஸவித⁴யோ தேன தேன நிமித்தேன பதிட்டி²தத்தா. ததா² ஹி கெ³ய்யஸ்ஸ ஸகா³த²கத்தங் தப்³பா⁴வனிமித்தங். லோகேபி ஹி ஸஸிலோகங் ஸகா³த²கங் வா சுண்ணியக³ந்த²ங் ‘‘கெ³ய்ய’’ந்தி வத³ந்தி. கா³தா²விரஹே பன ஸதி புச்ச²ங் கத்வா விஸ்ஸஜ்ஜனபா⁴வோ வெய்யாகரணஸ்ஸ. புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனஞ்ஹி ப்³யாகரணந்தி வுச்சதி. ப்³யாகரணமேவ வெய்யாகரணந்தி.

    Sabbassapi hi buddhavacanassa suttanti ayaṃ sāmaññavidhi. Tenevāha āyasmā mahākaccāyano nettiyaṃ ‘‘navavidhasuttantapariyeṭṭhī’’ti (netti. saṅgahavāra). ‘‘Ettakaṃ tassa bhagavato suttāgataṃ suttapariyāpannaṃ (pāci. 1242) sakavāde pañca suttasatānī’’ti (dha. sa. aṭṭha. nidānakathā; kathā. aṭṭha. nidānakathā) evamādi ca etassa atthassa sādhakaṃ, tadekadesesu pana geyyādayo visesavidhayo tena tena nimittena patiṭṭhitattā. Tathā hi geyyassa sagāthakattaṃ tabbhāvanimittaṃ. Lokepi hi sasilokaṃ sagāthakaṃ vā cuṇṇiyaganthaṃ ‘‘geyya’’nti vadanti. Gāthāvirahe pana sati pucchaṃ katvā vissajjanabhāvo veyyākaraṇassa. Pucchāvissajjanañhi byākaraṇanti vuccati. Byākaraṇameva veyyākaraṇanti.

    ஏவங் ஸந்தே ஸகா³த²கானம்பி பஞ்ஹவிஸ்ஸஜ்ஜனவஸேன பவத்தானங் வெய்யாகரணபா⁴வோ ஆபஜ்ஜதீதி? நாபஜ்ஜதி வெய்யாகரணாதி³ஸஞ்ஞானங் அனோகாஸபா⁴வதோ ‘‘கா³தா²விரஹே பன ஸதீ’’தி விஸேஸிதத்தா ச. ததா² ஹி த⁴ம்மபதா³தீ³ஸு கேவலங் கா³தா²ப³ந்தே⁴ஸு ஸகா³த²கத்தேபி ஸோமனஸ்ஸஞாணமயிககா³தா²படிஸங்யுத்தேஸு ‘‘வுத்தஞ்ஹேத’’ந்திஆதி³வசனஸம்ப³ந்தே⁴ஸு அப்³பு⁴தத⁴ம்மபடிஸங்யுத்தேஸு ச ஸுத்தவிஸேஸேஸு யதா²க்கமங் கா³தா²உதா³னஇதிவுத்தகஅப்³பு⁴தத⁴ம்மஸஞ்ஞா பதிட்டி²தா, ததா² ஸதிபி கா³தா²ப³ந்த⁴பா⁴வே ப⁴க³வதோ அதீதாஸு ஜாதீஸு சரியானுபா⁴வப்பகாஸகேஸு ஜாதகஸஞ்ஞா. ஸதிபி பஞ்ஹவிஸ்ஸஜ்ஜனபா⁴வே ஸகா³த²கத்தே ச கேஸுசி ஸுத்தந்தேஸு வேத³ஸ்ஸ லபா⁴பனதோ வேத³ல்லஸஞ்ஞா பதிட்டி²தாதி ஏவங் தேன தேன ஸகா³த²கத்தாதி³னா நிமித்தேன தேஸு தேஸு ஸுத்தவிஸேஸேஸு கெ³ய்யாதி³ஸஞ்ஞா பதிட்டி²தாதி விஸேஸவித⁴யோ ஸுத்தங்க³தோ பரே கெ³ய்யங்கா³த³யோ. யங் பனெத்த² கெ³ய்யங்கா³தி³னிமித்தரஹிதங், தங் ஸுத்தங்க³ங் விஸேஸஸஞ்ஞாபரிஹாரேன ஸாமஞ்ஞஸஞ்ஞாய பவத்தனதோதி.

    Evaṃ sante sagāthakānampi pañhavissajjanavasena pavattānaṃ veyyākaraṇabhāvo āpajjatīti? Nāpajjati veyyākaraṇādisaññānaṃ anokāsabhāvato ‘‘gāthāvirahe pana satī’’ti visesitattā ca. Tathā hi dhammapadādīsu kevalaṃ gāthābandhesu sagāthakattepi somanassañāṇamayikagāthāpaṭisaṃyuttesu ‘‘vuttañheta’’ntiādivacanasambandhesu abbhutadhammapaṭisaṃyuttesu ca suttavisesesu yathākkamaṃ gāthāudānaitivuttakaabbhutadhammasaññā patiṭṭhitā, tathā satipi gāthābandhabhāve bhagavato atītāsu jātīsu cariyānubhāvappakāsakesu jātakasaññā. Satipi pañhavissajjanabhāve sagāthakatte ca kesuci suttantesu vedassa labhāpanato vedallasaññā patiṭṭhitāti evaṃ tena tena sagāthakattādinā nimittena tesu tesu suttavisesesu geyyādisaññā patiṭṭhitāti visesavidhayo suttaṅgato pare geyyaṅgādayo. Yaṃ panettha geyyaṅgādinimittarahitaṃ, taṃ suttaṅgaṃ visesasaññāparihārena sāmaññasaññāya pavattanatoti.

    நனு ச ஸகா³த²கங் ஸுத்தங் கெ³ய்யங், நிக்³கா³த²கங் ஸுத்தங் வெய்யாகரணந்தி ஸுத்தங்க³ங் ந ஸம்ப⁴வதீதி சோத³னா தத³வத்தா²தி? ந, ஸோதி⁴தத்தா. ஸோதி⁴தஞ்ஹி புப்³பே³ கா³தா²விரஹே ஸதி புச்சா²விஸ்ஸஜ்ஜனபா⁴வோ வெய்யாகரணபா⁴வஸ்ஸ நிமித்தந்தி. யஞ்ச வுத்தங் ‘‘கா³தா²பா⁴வதோ மங்க³லஸுத்தாதீ³னங் ஸுத்தங்க³ஸங்க³ஹோ ந ஸியா’’தி, தங் ந, நிருள்ஹத்தா. நிருள்ஹோ ஹி மங்க³லஸுத்தாதீ³ஸு ஸுத்தபா⁴வோ. ந ஹி தானி த⁴ம்மபத³பு³த்³த⁴வங்ஸாத³யோ விய கா³தா²பா⁴வேன பஞ்ஞாதானி, கிந்து ஸுத்தபா⁴வேனேவ. தேனேவ ஹி அட்ட²கதா²யங் ஸுத்தனாமகந்தி நாமக்³க³ஹணங் கதங். யங் பன வுத்தங் ‘‘ஸகா³த²கத்தா கெ³ய்யங்க³ஸங்க³ஹோ வா ஸியா’’தி, தத³பி நத்தி². யஸ்மா ஸஹதாஞ்ஞேன. ஸஹ கா³தா²ஹீதி ஸகா³த²கங், ஸஹபா⁴வோ ச நாம அத்ததோ அஞ்ஞேன ஹோதி, ந ச மங்க³லஸுத்தாதீ³ஸு கா³தா²வினிமுத்தோ கோசி ஸுத்தப்பதே³ஸோ அத்தி², யோ ‘‘ஸஹ கா³தா²ஹீ’’தி வுச்செய்ய, ந ச ஸமுதா³யோ நாம கோசி அத்தி². யத³பி வுத்தங் ‘‘உப⁴தோவிப⁴ங்கா³தீ³ஸு ஸகா³த²கப்பதே³ஸானங் கெ³ய்யங்க³ஸங்க³ஹோ ஸியா’’தி, தத³பி ந, அஞ்ஞதோ. அஞ்ஞா ஏவ ஹி தா கா³தா² ஜாதகாதி³பரியாபன்னத்தா. அதோ ந தாஹி உப⁴தோவிப⁴ங்கா³தீ³னங் கெ³ய்யங்க³பா⁴வோதி ஏவங் ஸுத்தாதீ³னங் அங்கா³னங் அஞ்ஞமஞ்ஞஸங்கராபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³.

    Nanu ca sagāthakaṃ suttaṃ geyyaṃ, niggāthakaṃ suttaṃ veyyākaraṇanti suttaṅgaṃ na sambhavatīti codanā tadavatthāti? Na, sodhitattā. Sodhitañhi pubbe gāthāvirahe sati pucchāvissajjanabhāvo veyyākaraṇabhāvassa nimittanti. Yañca vuttaṃ ‘‘gāthābhāvato maṅgalasuttādīnaṃ suttaṅgasaṅgaho na siyā’’ti, taṃ na, niruḷhattā. Niruḷho hi maṅgalasuttādīsu suttabhāvo. Na hi tāni dhammapadabuddhavaṃsādayo viya gāthābhāvena paññātāni, kintu suttabhāveneva. Teneva hi aṭṭhakathāyaṃ suttanāmakanti nāmaggahaṇaṃ kataṃ. Yaṃ pana vuttaṃ ‘‘sagāthakattā geyyaṅgasaṅgaho vā siyā’’ti, tadapi natthi. Yasmā sahatāññena. Saha gāthāhīti sagāthakaṃ, sahabhāvo ca nāma attato aññena hoti, na ca maṅgalasuttādīsu gāthāvinimutto koci suttappadeso atthi, yo ‘‘saha gāthāhī’’ti vucceyya, na ca samudāyo nāma koci atthi. Yadapi vuttaṃ ‘‘ubhatovibhaṅgādīsu sagāthakappadesānaṃ geyyaṅgasaṅgaho siyā’’ti, tadapi na, aññato. Aññā eva hi tā gāthā jātakādipariyāpannattā. Ato na tāhi ubhatovibhaṅgādīnaṃ geyyaṅgabhāvoti evaṃ suttādīnaṃ aṅgānaṃ aññamaññasaṅkarābhāvo veditabbo.

    ஜினஸாஸனங் அபி⁴த⁴ம்மோ. படிவித்³த⁴ட்டா²னங் படிவேத⁴பூ⁴மி படிவேதா⁴வத்தா², படிவேத⁴ஹேது வா. ‘‘ஸோ ஏவங் பஜானாமி ஸம்மாதி³ட்டி²பச்சயாபி வேத³யித’’ந்தி (ஸங்॰ நி॰ 5.11-12) வுத்தங். பாளியங் பன ‘‘ஸோ ஏவங் பஜானாமி மிச்சா²தி³ட்டி²பச்சயாபி வேத³யிதங். ஸம்மாதி³ட்டி²பச்சயாபி வேத³யித’’ந்தி ஆக³தங் (ஸங்॰ நி॰ 5.11-12). பச்சயாதீ³ஹீதி பச்சயஸபா⁴வவூபஸமதது³பாயாதீ³ஹி. பரவாதி³சோத³னங் பத்வாதி அட்ட²கதா²யங் ஆக³தங் பரவாதி³சோத³னங் பத்வா. அதி⁴க³…பே॰… ரூபேனாதி அதி⁴க³ந்தப்³போ³ ச ஸோ தே³ஸேதப்³போ³ சாதி அதி⁴க³ந்தப்³ப³தே³ஸேதப்³போ³, ஸோ ஏவ த⁴ம்மோ, தத³னுரூபேன. எத்த² ச யதா²த⁴ம்மஸாஸனத்தா யதா²தி⁴க³தத⁴ம்மதே³ஸனாபா⁴வதோ அபி⁴த⁴ம்மஸ்ஸ அபி⁴ஸம்போ³தி⁴ அதி⁴க³மனிதா³னங். தே³ஸகாலாதி³யேவ தே³ஸனானிதா³னங். யங் பன அட்ட²கதா²யங் ‘‘தே³ஸனானிதா³னங் யாவ த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனா’’தி வுத்தங், தங் அபி⁴த⁴ம்மதே³ஸனாவிஸேஸேன த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனந்தி கத்வா வுத்தங். த⁴ம்மசக்கப்பவத்தனஸுத்தே வா தே³ஸிதேஹி அரியஸச்சேஹி ஸகலாபி⁴த⁴ம்மபத³த்த²ஸங்க³ஹதோ, பரமத்த²தோ அபி⁴த⁴ம்மபூ⁴தானங் வா ஸம்மாதி³ட்டி²ஆதீ³னங் தத்த² தே³ஸிதத்தா வுத்தங். தத்தகானங்யேவ தே³ஸனாருள்ஹதாய அட்³ட⁴ச²க்கேஸு ஜாதகஸதேஸு பரிபாசனங் வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ந ஹி எத்தகாஸு ஏவ ஜாதீஸு புஞ்ஞாதி³ஸம்பா⁴ரஸம்ப⁴ரணங் , கிங் பன காரணங் எத்தகா ஏவ ஜாதியோ தே³ஸிதாதி? தத³ஞ்ஞேஸங் அட்டு²ப்பத்தியா அபா⁴வதோ.

    Jinasāsanaṃ abhidhammo. Paṭividdhaṭṭhānaṃ paṭivedhabhūmi paṭivedhāvatthā, paṭivedhahetu vā. ‘‘So evaṃ pajānāmi sammādiṭṭhipaccayāpi vedayita’’nti (saṃ. ni. 5.11-12) vuttaṃ. Pāḷiyaṃ pana ‘‘so evaṃ pajānāmi micchādiṭṭhipaccayāpi vedayitaṃ. Sammādiṭṭhipaccayāpi vedayita’’nti āgataṃ (saṃ. ni. 5.11-12). Paccayādīhīti paccayasabhāvavūpasamatadupāyādīhi. Paravādicodanaṃ patvāti aṭṭhakathāyaṃ āgataṃ paravādicodanaṃ patvā. Adhiga…pe… rūpenāti adhigantabbo ca so desetabbo cāti adhigantabbadesetabbo, so eva dhammo, tadanurūpena. Ettha ca yathādhammasāsanattā yathādhigatadhammadesanābhāvato abhidhammassa abhisambodhi adhigamanidānaṃ. Desakālādiyeva desanānidānaṃ. Yaṃ pana aṭṭhakathāyaṃ ‘‘desanānidānaṃ yāva dhammacakkappavattanā’’ti vuttaṃ, taṃ abhidhammadesanāvisesena dhammacakkappavattananti katvā vuttaṃ. Dhammacakkappavattanasutte vā desitehi ariyasaccehi sakalābhidhammapadatthasaṅgahato, paramatthato abhidhammabhūtānaṃ vā sammādiṭṭhiādīnaṃ tattha desitattā vuttaṃ. Tattakānaṃyeva desanāruḷhatāya aḍḍhachakkesu jātakasatesu paripācanaṃ vuttanti daṭṭhabbaṃ. Na hi ettakāsu eva jātīsu puññādisambhārasambharaṇaṃ , kiṃ pana kāraṇaṃ ettakā eva jātiyo desitāti? Tadaññesaṃ aṭṭhuppattiyā abhāvato.







    Related texts:



    டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / நிதா³னகதா²வண்ணனா • Nidānakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact