| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / நெத்திப்பகரண-டீகா • Nettippakaraṇa-ṭīkā |
நிதா³னகதா²வண்ணனா
Nidānakathāvaṇṇanā
வசனத்த²ஜானநேன விதி³தப்பகரணத்த²ஸாமஞ்ஞத்த²ஸ்ஸ பகரணகதா² வுச்சமானா ஸோபெ⁴ய்யாதி நெத்திபத³த்த²பரிஜானநமேவ ஆதி³ம்ஹி யுத்தரூபந்தி தத³த்த²ங் புச்ச²தி ‘‘தத்த² கேனட்டே²ன நெத்தீ’’தி. தத்த² தத்தா²தி ‘‘தஸ்ஸா நெத்தியா கரிஸ்ஸாமத்த²வண்ணன’’ந்தி யதி³த³ங் வுத்தங், தஸ்மிங்; யஸ்ஸா கரிஸ்ஸாமத்த²வண்ணனந்தி படிஞ்ஞாதங், ஸா நெத்தி கேனட்டே²ன நெத்தீதி அத்தோ². தத்தா²தி வா ‘‘நெத்திப்பகரணஸ்ஸா’’தி ஏதஸ்மிங் வசனே யா நெத்தி வுத்தா, ஸா கேனட்டே²ன நெத்தீதி அத்தோ². ‘‘நயனட்டே²னா’’தி இத³ங் கத்துகரணாதி⁴கரணஸாத⁴னானங் ஸாதா⁴ரணவசனந்தி ‘‘அரியத⁴ம்மங் நயதீ’’தி கத்துஸாத⁴னவஸேன தாவ நெத்திஸத்³த³ஸ்ஸ அத்த²ங் வத்வா இதா³னி கரணாதி⁴கரணஸாத⁴னவஸேன வத்துங் ‘‘நயந்தி தாயா’’திஆதி³ வுத்தங்.
Vacanatthajānanena viditappakaraṇatthasāmaññatthassa pakaraṇakathā vuccamānā sobheyyāti nettipadatthaparijānanameva ādimhi yuttarūpanti tadatthaṃ pucchati ‘‘tattha kenaṭṭhena nettī’’ti. Tattha tatthāti ‘‘tassā nettiyā karissāmatthavaṇṇana’’nti yadidaṃ vuttaṃ, tasmiṃ; yassā karissāmatthavaṇṇananti paṭiññātaṃ, sā netti kenaṭṭhena nettīti attho. Tatthāti vā ‘‘nettippakaraṇassā’’ti etasmiṃ vacane yā netti vuttā, sā kenaṭṭhena nettīti attho. ‘‘Nayanaṭṭhenā’’ti idaṃ kattukaraṇādhikaraṇasādhanānaṃ sādhāraṇavacananti ‘‘ariyadhammaṃ nayatī’’ti kattusādhanavasena tāva nettisaddassa atthaṃ vatvā idāni karaṇādhikaraṇasādhanavasena vattuṃ ‘‘nayanti tāyā’’tiādi vuttaṃ.
ததா² ஹி வுத்தந்தி நெத்திஉபதே³ஸாதீ⁴னத்தா ஏவ ஸுத்தாவபோ³த⁴ஸ்ஸ வுத்தங். பேடகே ‘‘தஸ்மா நிப்³பா³யிதுகாமேன ஸுதமயேன அத்தா² பரியேஸிதப்³பா³, தத்த² பரியேஸனாய அயங் அனுபுப்³பீ³ ப⁴வதி ஸோளஸ ஹாரா பஞ்ச நயா அட்டா²ரஸ மூலபதா³னீ’’திஆதி³ (பேடகோ॰ 3). ஹாரனயவிசாரணா வினிமுத்தோ அத்த²ஸங்வண்ணனாவிஸேஸோ நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘ஸுத்தஸ்ஸ அத்த²ஸங்வண்ணனா நெத்திஉபதே³ஸாயத்தா’’தி. ஸ்வாயமத்தோ² பரதோ பகிண்ணககதா²யங் ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி. ஏவங் மஹாவிஸயா சாயங் நெத்தி குதோ பப⁴வாதி ஆஹ ‘‘ஸுத்தப்பப⁴வா’’தி, ஏதேன நெத்தியா பமாணபூ⁴ததங் த³ஸ்ஸேதி. இத³ஞ்ச ஸுத்தஸ்ஸ நெத்திஸன்னிஸ்ஸயதாபரிதீ³பனபரங், ந தே²ரப்பப⁴வதாபடிக்கே²பபரங். தே²ரோ ஹி பஞ்ச மஹானிகாயே ஓகா³ஹெத்வா தங்ஸன்னிஸ்ஸயேனேவ தேஸங் ஸங்வண்ணனாபூ⁴தங் இமங் பகரணங் அபா⁴ஸி, தஸ்மா அயமேவ ஸங்வண்ணனாத⁴ம்மோ, யதி³த³ங் ஸங்வண்ணேதப்³ப³த⁴ம்மஸன்னிஸ்ஸயதா.
Tathā hi vuttanti nettiupadesādhīnattā eva suttāvabodhassa vuttaṃ. Peṭake ‘‘tasmā nibbāyitukāmena sutamayena atthā pariyesitabbā, tattha pariyesanāya ayaṃ anupubbī bhavati soḷasa hārā pañca nayā aṭṭhārasa mūlapadānī’’tiādi (peṭako. 3). Hāranayavicāraṇā vinimutto atthasaṃvaṇṇanāviseso natthīti āha ‘‘suttassa atthasaṃvaṇṇanā nettiupadesāyattā’’ti. Svāyamattho parato pakiṇṇakakathāyaṃ āvi bhavissati. Evaṃ mahāvisayā cāyaṃ netti kuto pabhavāti āha ‘‘suttappabhavā’’ti, etena nettiyā pamāṇabhūtataṃ dasseti. Idañca suttassa nettisannissayatāparidīpanaparaṃ, na therappabhavatāpaṭikkhepaparaṃ. Thero hi pañca mahānikāye ogāhetvā taṃsannissayeneva tesaṃ saṃvaṇṇanābhūtaṃ imaṃ pakaraṇaṃ abhāsi, tasmā ayameva saṃvaṇṇanādhammo, yadidaṃ saṃvaṇṇetabbadhammasannissayatā.
பகரணபரிச்சே²த³தோதி பகரணஸ்ஸ விபா⁴க³தோ. ஹாரவிசாராத³யோ ஹி தயோ நெத்திப்பகரணஸ்ஸ விபா⁴கா³, பகரணபூ⁴தபரிச்சே²த³தோ வா. தீணி ஹி ஏதானி பகரணானி தயோ அதி⁴காரா, யதி³த³ங் ஹாரவிசாராத³யோ. பாளிவவத்தா²னதோதி பாட²ஸன்னிவேஸதோ.
Pakaraṇaparicchedatoti pakaraṇassa vibhāgato. Hāravicārādayo hi tayo nettippakaraṇassa vibhāgā, pakaraṇabhūtaparicchedato vā. Tīṇi hi etāni pakaraṇāni tayo adhikārā, yadidaṃ hāravicārādayo. Pāḷivavatthānatoti pāṭhasannivesato.
‘‘ஸப்³போ³ ஹி பகரணத்தோ²’’திஆதி³னா ஸங்க³ஹவாரஸ்ஸ அன்வத்த²ஸஞ்ஞதங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘நனு செத்த² பட்டா²னங் அஸங்க³ஹித’’ந்தி சோத³கோ ப்³யபி⁴சாரமாஹ. இதரோ யதி³பி ஸரூபதோ அஸங்க³ஹிதங், அத்த²தோ பன ஸங்க³ஹிதந்தி த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘நயித³மேவ’’திஆதி³னா பரிஹரதி. புன ‘‘ததா² ஹீ’’திஆதி³னா தமேவத்த²ங் பாளியா பாகடதரங் கரோதி. அத்த²னயா நந்தி³யாவட்டாத³யோ. ஸங்கா²ரத்திகா புஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ராத³யோ, காயஸங்கா²ராத³யோ ச. தேஸு அத்த²னயானங் அஞ்ஞமஞ்ஞஸங்க³ஹோ பரதோ ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி. இதரே பன காமாவசரா, ரூபாவசரா ச குஸலா சேதனா புஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ, அகுஸலா சேதனா அபுஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ, அரூபாவசரா குஸலா சேதனா ஆனேஞ்ஜாபி⁴ஸங்கா²ரோ. புஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ ச அபுஞ்ஞாபி⁴ஸங்கா²ரோ ச காயத்³வாரப்பவத்தோ காயஸங்கா²ரோ, ஸோ ஏவ வசீத்³வாரப்பவத்தோ வசீஸங்கா²ரோ, மனொத்³வாரப்பவத்தோ பன திவிதோ⁴பி சித்தஸங்கா²ரோ. இதி ஜாதிவஸேன புரிமத்திகே வுத்தா ஏவ த⁴ம்மா த்³வாரவஸேன து³தியத்திகே வுத்தா, தே ஏவ ச புரிமத்திகேதி அஞ்ஞமஞ்ஞஸங்க³ஹோ வேதி³தப்³போ³.
‘‘Sabbohi pakaraṇattho’’tiādinā saṅgahavārassa anvatthasaññataṃ dasseti. ‘‘Nanu cettha paṭṭhānaṃ asaṅgahita’’nti codako byabhicāramāha. Itaro yadipi sarūpato asaṅgahitaṃ, atthato pana saṅgahitanti dassento ‘‘nayidameva’’tiādinā pariharati. Puna ‘‘tathā hī’’tiādinā tamevatthaṃ pāḷiyā pākaṭataraṃ karoti. Atthanayā nandiyāvaṭṭādayo. Saṅkhārattikā puññābhisaṅkhārādayo, kāyasaṅkhārādayo ca. Tesu atthanayānaṃ aññamaññasaṅgaho parato āvi bhavissati. Itare pana kāmāvacarā, rūpāvacarā ca kusalā cetanā puññābhisaṅkhāro, akusalā cetanā apuññābhisaṅkhāro, arūpāvacarā kusalā cetanā āneñjābhisaṅkhāro. Puññābhisaṅkhāro ca apuññābhisaṅkhāro ca kāyadvārappavatto kāyasaṅkhāro, so eva vacīdvārappavatto vacīsaṅkhāro, manodvārappavatto pana tividhopi cittasaṅkhāro. Iti jātivasena purimattike vuttā eva dhammā dvāravasena dutiyattike vuttā, te eva ca purimattiketi aññamaññasaṅgaho veditabbo.
யத்தா²தி யஸ்மிங் வாரே. பேடகேதி பேடகோபதே³ஸே. ஸம்பதமானாதி ஸங்வண்ணனாவஸேன ஸன்னிபதந்தா. ‘‘ப்³யஞ்ஜனவிதி⁴புது²த்தா’’தி இத³ங் ஏகஸ்மிங் ஸுத்தே அனேகேஸங் ஹாரானங் ஸன்னிபதனஸ்ஸ காரணவசனங். ததா² ஹி ‘‘அனேகஸாமத்தி²யனிசிதா ஸத்³தா³’’தி அக்க²ரசிந்தகா வத³ந்தி.
Yatthāti yasmiṃ vāre. Peṭaketi peṭakopadese. Sampatamānāti saṃvaṇṇanāvasena sannipatantā. ‘‘Byañjanavidhiputhuttā’’ti idaṃ ekasmiṃ sutte anekesaṃ hārānaṃ sannipatanassa kāraṇavacanaṃ. Tathā hi ‘‘anekasāmatthiyanicitā saddā’’ti akkharacintakā vadanti.
‘‘ந ஸரூபதோ’’தி இமினா ஸங்க³ஹவாரே விய உத்³தே³ஸனித்³தே³ஸவாரேஸுபி பட்டா²னஸ்ஸ அத்த²தோ உத்³த⁴டதங் த³ஸ்ஸேதி. மூலபத³க்³க³ஹணேனேவ க³ஹிதத்தா உத்³தே³ஸவாரே தாவ ஏவங் ஹோது, நித்³தே³ஸவாரே பன கத²ந்தி? தத்தா²பி நயக்³க³ஹணேனேவ மூலபதா³னிபி க³ஹிதானீதி வேதி³தப்³ப³ங். ந ஹி மூலபதே³ஹி வினா காசி நயயோஜனா ஸம்ப⁴வதி. அபரே பன ‘‘ஹாரனயா விய பட்டா²னங் ந ஸுத்தஸ்ஸ ஸங்வண்ணனாவிஸேஸோ, அத² கோ² தஸ்மிங் தஸ்மிங் ஸுத்தே ஸங்கிலேஸபா⁴கி³யதாதி³லப்³ப⁴மானவிஸேஸமத்தந்தி ந தஸ்ஸ பகரணஸ்ஸ பத³த்த²ஸங்க³ஹோ. ஏவஞ்ச கத்வா தெத்திங்ஸாய நெத்திபத³த்தே²ஸு பட்டா²னங் அஸங்க³ஹிதங், உத்³தே³ஸனித்³தே³ஸவாரேஸு ச அனுத்³த⁴டமேவா’’தி வத³ந்தி.
‘‘Na sarūpato’’ti iminā saṅgahavāre viya uddesaniddesavāresupi paṭṭhānassa atthato uddhaṭataṃ dasseti. Mūlapadaggahaṇeneva gahitattā uddesavāre tāva evaṃ hotu, niddesavāre pana kathanti? Tatthāpi nayaggahaṇeneva mūlapadānipi gahitānīti veditabbaṃ. Na hi mūlapadehi vinā kāci nayayojanā sambhavati. Apare pana ‘‘hāranayā viya paṭṭhānaṃ na suttassa saṃvaṇṇanāviseso, atha kho tasmiṃ tasmiṃ sutte saṃkilesabhāgiyatādilabbhamānavisesamattanti na tassa pakaraṇassa padatthasaṅgaho. Evañca katvā tettiṃsāya nettipadatthesu paṭṭhānaṃ asaṅgahitaṃ, uddesaniddesavāresu ca anuddhaṭamevā’’ti vadanti.
‘‘பாளிதோ ஏவ விஞ்ஞாயதீ’’தி வுத்தமத்த²ங் ஸமத்தெ²ந்தோ ‘‘ததா² ஹி…பே॰… ஆப⁴த’’ந்தி ஆஹ, தேன தே²ரேன பா⁴ஸிதபா⁴வோ விய ப⁴க³வதா அனுமோதி³தபா⁴வோபி பாளிஅனுக³தோ ஏவாதி த³ஸ்ஸேதி. ஸாவகபா⁴ஸிதத்தா நிதா³னங் ந வுத்தந்தி ந ஸக்கா வத்துந்தி சோதெ³ந்தோ ‘‘ஸாவக…பே॰… பா⁴ஸித’’ந்தி ஆஹ. நயித³ங் ஏகந்திகந்தி ச ஸாவகபா⁴ஸிதபு³த்³த⁴பா⁴ஸிதபா⁴வோ நிதா³னாவசனஸ்ஸ, நிதா³னவசனஸ்ஸ ச அகாரணங் உப⁴யத்தா²பி உப⁴யஸ்ஸ த³ஸ்ஸனதோ. தஸ்மா நிதா³னாவசனேன நெத்தியா அஸாவகபா⁴ஸிததா ந ஸிஜ்ஜ²தீதி த³ஸ்ஸேதி. தேனாஹ ‘‘ந ச தாவதா தானி அப்பமாணங், ஏவமிதா⁴பி த³ட்ட²ப்³ப³’’ந்தி.
‘‘Pāḷito eva viññāyatī’’ti vuttamatthaṃ samatthento ‘‘tathā hi…pe… ābhata’’nti āha, tena therena bhāsitabhāvo viya bhagavatā anumoditabhāvopi pāḷianugato evāti dasseti. Sāvakabhāsitattā nidānaṃ na vuttanti na sakkā vattunti codento ‘‘sāvaka…pe… bhāsita’’nti āha. Nayidaṃ ekantikanti ca sāvakabhāsitabuddhabhāsitabhāvo nidānāvacanassa, nidānavacanassa ca akāraṇaṃ ubhayatthāpi ubhayassa dassanato. Tasmā nidānāvacanena nettiyā asāvakabhāsitatā na sijjhatīti dasseti. Tenāha ‘‘na ca tāvatā tāni appamāṇaṃ, evamidhāpi daṭṭhabba’’nti.
யேனேவ காரணேன நிதா³னாவசனஸ்ஸ பமாணபா⁴வஸாத⁴னதா, தேனேவ காரணேன இமஸ்ஸ பகரணஸ்ஸ பமாணபா⁴வஸித்³தீ⁴தி த³ஸ்ஸேதி ‘‘நிதா³னஞ்ச நாமா’’திஆதி³னா. இதா³னி ‘‘அத² வா’’திஆதி³னா நெத்தியா நிதா³னாவசனேன அப்³யபி⁴சாரஹேதுமாஹ. அயஞ்ஹெத்த² பயோகோ³ ந நெத்தியா நிதா³னங் வத்தப்³ப³ங் பாளியா அத்த²ஸங்வண்ணனாபா⁴வதோ. யா ஹி பாளியா அத்த²ஸங்வண்ணனா ந தஸ்ஸா நிதா³னவசனங் தி³ட்ட²ங் யதா² படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³ஸ்ஸ, நித்³தே³ஸாதீ³னஞ்சாதி.
Yeneva kāraṇena nidānāvacanassa pamāṇabhāvasādhanatā, teneva kāraṇena imassa pakaraṇassa pamāṇabhāvasiddhīti dasseti ‘‘nidānañca nāmā’’tiādinā. Idāni ‘‘atha vā’’tiādinā nettiyā nidānāvacanena abyabhicārahetumāha. Ayañhettha payogo na nettiyā nidānaṃ vattabbaṃ pāḷiyā atthasaṃvaṇṇanābhāvato. Yā hi pāḷiyā atthasaṃvaṇṇanā na tassā nidānavacanaṃ diṭṭhaṃ yathā paṭisambhidāmaggassa, niddesādīnañcāti.
‘‘அயங் விபா⁴கோ³’’திஆதி³னா ஏகவித⁴தோ பட்டா²ய யாவ சதுராஸீதிஸஹஸ்ஸப்பபே⁴தா³, தாவ யதா²த³ஸ்ஸிதஸ்ஸ பகரணவிபா⁴க³ஸ்ஸ புன ‘‘ஆதி³னா நயேன பகரணவிபா⁴கோ³ வேதி³தப்³போ³’’தி இத³ங் நிக³மனங். தத்த² ஆதி³னா நயேனாதி ஆதி³ஸத்³தே³ன அபி⁴ஞ்ஞெய்யத⁴ம்மனித்³தே³ஸதோ பஞ்ஞத்திபஞ்ஞபேதப்³ப³த⁴ம்மவிப⁴ஜனதோ தியத்³த⁴பரியாபன்னத⁴ம்மவிசாரதோ சதுரோக⁴னித்த²ரணத்த²தோ பஞ்சாபி⁴னந்த³னாதி³ப்பஹானதோ ச²தண்ஹாகாயுபஸமனதோ ஸங்க³ஹவாராதி³ஸத்தவாரஸங்க³ஹதோ அட்ட²மிச்ச²த்தஸமுக்³கா⁴ததீ³பனதோதி ஏவமாதீ³னங் ஸங்க³ஹோ த³ட்ட²ப்³போ³.
‘‘Ayaṃ vibhāgo’’tiādinā ekavidhato paṭṭhāya yāva caturāsītisahassappabhedā, tāva yathādassitassa pakaraṇavibhāgassa puna ‘‘ādinā nayena pakaraṇavibhāgo veditabbo’’ti idaṃ nigamanaṃ. Tattha ādinā nayenāti ādisaddena abhiññeyyadhammaniddesato paññattipaññapetabbadhammavibhajanato tiyaddhapariyāpannadhammavicārato caturoghanittharaṇatthato pañcābhinandanādippahānato chataṇhākāyupasamanato saṅgahavārādisattavārasaṅgahato aṭṭhamicchattasamugghātadīpanatoti evamādīnaṃ saṅgaho daṭṭhabbo.
