| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៦. និទ្ទាតន្ទីសុត្តវណ្ណនា
6. Niddātandīsuttavaṇṇanā
១៦. ឆដ្ឋេ និទ្ទាតិ, ‘‘អភិជានាមហំ, អគ្គិវេស្សន, គិម្ហានំ បច្ឆិមេ មាសេ និទ្ទំ ឱក្កមិតា’’តិ (ម. និ. ១.៣៨៧) ឯវរូបាយ អព្យាកតនិទ្ទាយ បុព្ពភាគាបរភាគេសុ សេខបុថុជ្ជនានំ សសង្ខារិកអកុសលេ ចិត្តេ ឧប្បន្នំ ថិនមិទ្ធំ។ តន្ទីតិ អតិច្ឆាតាតិសីតាទិកាលេសុ ឧប្បន្នំ អាគន្តុកំ អាលសិយំ។ វុត្តម្បិ ចេតំ – ‘‘តត្ថ កតមា តន្ទី? យា តន្ទី តន្ទិយនា តន្ទិមនតា អាលស្យំ អាលស្យាយនា អាលស្យាយិតត្តំ, អយំ វុច្ចតិ តន្ទី’’តិ (វិភ. ៨៥៧)។ វិជម្ភិតាតិ កាយវិជម្ភនា។ អរតីតិ អកុសលបក្ខា ឧក្កណ្ឋិតតា។ ភត្តសម្មទោតិ ភត្តមុច្ឆា ភត្តកិលមថោ។ វិត្ថារោ បន តេសំ – ‘‘តត្ថ កតមា វិជម្ភិតា? យា កាយស្ស ជម្ភនា វិជម្ភនា’’តិអាទិនា នយេន អភិធម្មេ អាគតោវ។ ឯតេនាតិ ឯតេន និទ្ទាទិនា ឧបក្កិលេសេន ឧបក្កិលិដ្ឋោ និវារិតបាតុភាវោ។ នប្បកាសតីតិ ន ជោតតិ, ន បាតុភវតីតិ អត្ថោ។ អរិយមគ្គោតិ លោកុត្តរមគ្គោ។ ឥធាតិ ឥមស្មិំ លោកេ។ បាណិនន្តិ សត្តានំ។ វីរិយេនាតិ មគ្គសហជាតវីរិយេន។ នំ បណាមេត្វាតិ ឯតំ កិលេសជាតំ នីហរិត្វា។ អរិយមគ្គោតិ លោកិយលោកុត្តរមគ្គោ។ ឥតិ មគ្គេនេវ ឧបក្កិលេសេ នីហរិត្វា មគ្គស្ស វិសុទ្ធិ វុត្តាតិ។
16. Chaṭṭhe niddāti, ‘‘abhijānāmahaṃ, aggivessana, gimhānaṃ pacchime māse niddaṃ okkamitā’’ti (ma. ni. 1.387) evarūpāya abyākataniddāya pubbabhāgāparabhāgesu sekhaputhujjanānaṃ sasaṅkhārikaakusale citte uppannaṃ thinamiddhaṃ. Tandīti aticchātātisītādikālesu uppannaṃ āgantukaṃ ālasiyaṃ. Vuttampi cetaṃ – ‘‘tattha katamā tandī? Yā tandī tandiyanā tandimanatā ālasyaṃ ālasyāyanā ālasyāyitattaṃ, ayaṃ vuccati tandī’’ti (vibha. 857). Vijambhitāti kāyavijambhanā. Aratīti akusalapakkhā ukkaṇṭhitatā. Bhattasammadoti bhattamucchā bhattakilamatho. Vitthāro pana tesaṃ – ‘‘tattha katamā vijambhitā? Yā kāyassa jambhanā vijambhanā’’tiādinā nayena abhidhamme āgatova. Etenāti etena niddādinā upakkilesena upakkiliṭṭho nivāritapātubhāvo. Nappakāsatīti na jotati, na pātubhavatīti attho. Ariyamaggoti lokuttaramaggo. Idhāti imasmiṃ loke. Pāṇinanti sattānaṃ. Vīriyenāti maggasahajātavīriyena. Naṃ paṇāmetvāti etaṃ kilesajātaṃ nīharitvā. Ariyamaggoti lokiyalokuttaramaggo. Iti maggeneva upakkilese nīharitvā maggassa visuddhi vuttāti.
និទ្ទាតន្ទីសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Niddātandīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៦. និទ្ទាតន្ទីសុត្តំ • 6. Niddātandīsuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៦. និទ្ទាតន្ទីសុត្តវណ្ណនា • 6. Niddātandīsuttavaṇṇanā
