| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੬. ਨਿਦ੍ਦਾਤਨ੍ਦੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
6. Niddātandīsuttavaṇṇanā
੧੬. ਛਟ੍ਠੇ ਨਿਦ੍ਦਾਤਿ, ‘‘ਅਭਿਜਾਨਾਮਹਂ, ਅਗ੍ਗਿવੇਸ੍ਸਨ, ਗਿਮ੍ਹਾਨਂ ਪਚ੍ਛਿਮੇ ਮਾਸੇ ਨਿਦ੍ਦਂ ਓਕ੍ਕਮਿਤਾ’’ਤਿ (ਮ॰ ਨਿ॰ ੧.੩੮੭) ਏવਰੂਪਾਯ ਅਬ੍ਯਾਕਤਨਿਦ੍ਦਾਯ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਾਪਰਭਾਗੇਸੁ ਸੇਖਪੁਥੁਜ੍ਜਨਾਨਂ ਸਸਙ੍ਖਾਰਿਕਅਕੁਸਲੇ ਚਿਤ੍ਤੇ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ। ਤਨ੍ਦੀਤਿ ਅਤਿਚ੍ਛਾਤਾਤਿਸੀਤਾਦਿਕਾਲੇਸੁ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਂ ਆਗਨ੍ਤੁਕਂ ਆਲਸਿਯਂ। વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ – ‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ ਤਨ੍ਦੀ? ਯਾ ਤਨ੍ਦੀ ਤਨ੍ਦਿਯਨਾ ਤਨ੍ਦਿਮਨਤਾ ਆਲਸ੍ਯਂ ਆਲਸ੍ਯਾਯਨਾ ਆਲਸ੍ਯਾਯਿਤਤ੍ਤਂ, ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ ਤਨ੍ਦੀ’’ਤਿ (વਿਭ॰ ੮੫੭)। વਿਜਮ੍ਭਿਤਾਤਿ ਕਾਯવਿਜਮ੍ਭਨਾ। ਅਰਤੀਤਿ ਅਕੁਸਲਪਕ੍ਖਾ ਉਕ੍ਕਣ੍ਠਿਤਤਾ। ਭਤ੍ਤਸਮ੍ਮਦੋਤਿ ਭਤ੍ਤਮੁਚ੍ਛਾ ਭਤ੍ਤਕਿਲਮਥੋ। વਿਤ੍ਥਾਰੋ ਪਨ ਤੇਸਂ – ‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਤਮਾ વਿਜਮ੍ਭਿਤਾ? ਯਾ ਕਾਯਸ੍ਸ ਜਮ੍ਭਨਾ વਿਜਮ੍ਭਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਆਗਤੋવ। ਏਤੇਨਾਤਿ ਏਤੇਨ ਨਿਦ੍ਦਾਦਿਨਾ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇਨ ਉਪਕ੍ਕਿਲਿਟ੍ਠੋ ਨਿવਾਰਿਤਪਾਤੁਭਾવੋ। ਨਪ੍ਪਕਾਸਤੀਤਿ ਨ ਜੋਤਤਿ, ਨ ਪਾਤੁਭવਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋਤਿ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗੋ। ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਲੋਕੇ। ਪਾਣਿਨਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ। વੀਰਿਯੇਨਾਤਿ ਮਗ੍ਗਸਹਜਾਤવੀਰਿਯੇਨ। ਨਂ ਪਣਾਮੇਤ੍વਾਤਿ ਏਤਂ ਕਿਲੇਸਜਾਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ। ਅਰਿਯਮਗ੍ਗੋਤਿ ਲੋਕਿਯਲੋਕੁਤ੍ਤਰਮਗ੍ਗੋ। ਇਤਿ ਮਗ੍ਗੇਨੇવ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸੇ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ ਮਗ੍ਗਸ੍ਸ વਿਸੁਦ੍ਧਿ વੁਤ੍ਤਾਤਿ।
16. Chaṭṭhe niddāti, ‘‘abhijānāmahaṃ, aggivessana, gimhānaṃ pacchime māse niddaṃ okkamitā’’ti (ma. ni. 1.387) evarūpāya abyākataniddāya pubbabhāgāparabhāgesu sekhaputhujjanānaṃ sasaṅkhārikaakusale citte uppannaṃ thinamiddhaṃ. Tandīti aticchātātisītādikālesu uppannaṃ āgantukaṃ ālasiyaṃ. Vuttampi cetaṃ – ‘‘tattha katamā tandī? Yā tandī tandiyanā tandimanatā ālasyaṃ ālasyāyanā ālasyāyitattaṃ, ayaṃ vuccati tandī’’ti (vibha. 857). Vijambhitāti kāyavijambhanā. Aratīti akusalapakkhā ukkaṇṭhitatā. Bhattasammadoti bhattamucchā bhattakilamatho. Vitthāro pana tesaṃ – ‘‘tattha katamā vijambhitā? Yā kāyassa jambhanā vijambhanā’’tiādinā nayena abhidhamme āgatova. Etenāti etena niddādinā upakkilesena upakkiliṭṭho nivāritapātubhāvo. Nappakāsatīti na jotati, na pātubhavatīti attho. Ariyamaggoti lokuttaramaggo. Idhāti imasmiṃ loke. Pāṇinanti sattānaṃ. Vīriyenāti maggasahajātavīriyena. Naṃ paṇāmetvāti etaṃ kilesajātaṃ nīharitvā. Ariyamaggoti lokiyalokuttaramaggo. Iti maggeneva upakkilese nīharitvā maggassa visuddhi vuttāti.
ਨਿਦ੍ਦਾਤਨ੍ਦੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Niddātandīsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੬. ਨਿਦ੍ਦਾਤਨ੍ਦੀਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Niddātandīsuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੬. ਨਿਦ੍ਦਾਤਨ੍ਦੀਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Niddātandīsuttavaṇṇanā
