Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / നേത്തിപ്പകരണപാളി • Nettippakaraṇapāḷi |
൩. നിദ്ദേസവാരോ
3. Niddesavāro
൪. തത്ഥ സങ്ഖേപതോ നേത്തി കിത്തിതാ.
4. Tattha saṅkhepato netti kittitā.
ഹാരസങ്ഖേപോ
Hārasaṅkhepo
൧.
1.
അസ്സാദാദീനവതാ , നിസ്സരണമ്പി ച ഫലം ഉപായോ ച;
Assādādīnavatā , nissaraṇampi ca phalaṃ upāyo ca;
ആണത്തീ ച ഭഗവതോ, യോഗീനം ദേസനാഹാരോ.
Āṇattī ca bhagavato, yogīnaṃ desanāhāro.
൨.
2.
യം പുച്ഛിതഞ്ച വിസ്സജ്ജിതഞ്ച, സുത്തസ്സ യാ ച അനുഗീതി;
Yaṃ pucchitañca vissajjitañca, suttassa yā ca anugīti;
സുത്തസ്സ യോ പവിചയോ, ഹാരോ വിചയോതി നിദ്ദിട്ഠോ.
Suttassa yo pavicayo, hāro vicayoti niddiṭṭho.
൩.
3.
സബ്ബേസം ഹാരാനം, യാ ഭൂമീ യോ ച ഗോചരോ തേസം;
Sabbesaṃ hārānaṃ, yā bhūmī yo ca gocaro tesaṃ;
യുത്തായുത്തപരിക്ഖാ, ഹാരോ യുത്തീതി നിദ്ദിട്ഠോ.
Yuttāyuttaparikkhā, hāro yuttīti niddiṭṭho.
൪.
4.
ധമ്മം ദേസേതി ജിനോ, തസ്സ ച ധമ്മസ്സ യം പദട്ഠാനം;
Dhammaṃ deseti jino, tassa ca dhammassa yaṃ padaṭṭhānaṃ;
ഇതി യാവ സബ്ബധമ്മാ, ഏസോ ഹാരോ പദട്ഠാനോ.
Iti yāva sabbadhammā, eso hāro padaṭṭhāno.
൫.
5.
വുത്തമ്ഹി ഏകധമ്മേ, യേ ധമ്മാ ഏകലക്ഖണാ കേചി;
Vuttamhi ekadhamme, ye dhammā ekalakkhaṇā keci;
വുത്താ ഭവന്തി സബ്ബേ, സോ ഹാരോ ലക്ഖണോ നാമ.
Vuttā bhavanti sabbe, so hāro lakkhaṇo nāma.
൬.
6.
നേരുത്തമധിപ്പായോ, ബ്യഞ്ജനമഥ ദേസനാനിദാനഞ്ച;
Neruttamadhippāyo, byañjanamatha desanānidānañca;
പുബ്ബാപരാനുസന്ധീ, ഏസോ ഹാരോ ചതുബ്യൂഹോ.
Pubbāparānusandhī, eso hāro catubyūho.
൭.
7.
ഏകമ്ഹി പദട്ഠാനേ, പരിയേസതി സേസകം പദട്ഠാനം;
Ekamhi padaṭṭhāne, pariyesati sesakaṃ padaṭṭhānaṃ;
ആവട്ടതി പടിപക്ഖേ, ആവട്ടോ നാമ സോ ഹാരോ.
Āvaṭṭati paṭipakkhe, āvaṭṭo nāma so hāro.
൮.
8.
ധമ്മഞ്ച പദട്ഠാനം, ഭൂമിഞ്ച വിഭജ്ജതേ അയം ഹാരോ;
Dhammañca padaṭṭhānaṃ, bhūmiñca vibhajjate ayaṃ hāro;
സാധാരണേ അസാധാരണേ ച നേയ്യോ വിഭത്തീതി.
Sādhāraṇe asādhāraṇe ca neyyo vibhattīti.
൯.
9.
കുസലാകുസലേ ധമ്മേ, നിദ്ദിട്ഠേ ഭാവിതേ പഹീനേ ച;
Kusalākusale dhamme, niddiṭṭhe bhāvite pahīne ca;
പരിവത്തതി പടിപക്ഖേ, ഹാരോ പരിവത്തനോ നാമ.
Parivattati paṭipakkhe, hāro parivattano nāma.
൧൦.
10.
വേവചനാനി ബഹൂനി തു, സുത്തേ വുത്താനി ഏകധമ്മസ്സ;
Vevacanāni bahūni tu, sutte vuttāni ekadhammassa;
യോ ജാനാതി സുത്തവിദൂ, വേവചനോ നാമ സോ ഹാരോ.
Yo jānāti suttavidū, vevacano nāma so hāro.
൧൧.
11.
ഏകം ഭഗവാ ധമ്മം, പഞ്ഞത്തീഹി വിവിധാഹി ദേസേതി;
Ekaṃ bhagavā dhammaṃ, paññattīhi vividhāhi deseti;
സോ ആകാരോ ഞേയ്യോ, പഞ്ഞത്തീ നാമ ഹാരോതി.
So ākāro ñeyyo, paññattī nāma hāroti.
൧൨.
12.
യോ ച പടിച്ചുപ്പാദോ, ഇന്ദ്രിയഖന്ധാ ച ധാതു ആയതനാ;
Yo ca paṭiccuppādo, indriyakhandhā ca dhātu āyatanā;
ഏതേഹി ഓതരതി യോ, ഓതരണോ നാമ സോ ഹാരോ.
Etehi otarati yo, otaraṇo nāma so hāro.
൧൩.
13.
വിസ്സജ്ജിതമ്ഹി പഞ്ഹേ, ഗാഥായം പുച്ഛിതായമാരബ്ഭ;
Vissajjitamhi pañhe, gāthāyaṃ pucchitāyamārabbha;
സുദ്ധാസുദ്ധപരിക്ഖാ, ഹാരോ സോ സോധനോ നാമ.
Suddhāsuddhaparikkhā, hāro so sodhano nāma.
൧൪.
14.
ഏകത്തതായ ധമ്മാ, യേപി ച വേമത്തതായ നിദ്ദിട്ഠാ;
Ekattatāya dhammā, yepi ca vemattatāya niddiṭṭhā;
തേന വികപ്പയിതബ്ബാ, ഏസോ ഹാരോ അധിട്ഠാനോ.
Tena vikappayitabbā, eso hāro adhiṭṭhāno.
൧൫.
15.
യേ ധമ്മാ യം ധമ്മം, ജനയന്തിപ്പച്ചയാ പരമ്പരതോ;
Ye dhammā yaṃ dhammaṃ, janayantippaccayā paramparato;
ഹേതുമവകഡ്ഢയിത്വാ, ഏസോ ഹാരോ പരിക്ഖാരോ.
Hetumavakaḍḍhayitvā, eso hāro parikkhāro.
൧൬.
16.
യേ ധമ്മാ യം മൂലാ, യേ ചേകത്ഥാ പകാസിതാ മുനിനാ;
Ye dhammā yaṃ mūlā, ye cekatthā pakāsitā muninā;
തേ സമരോപയിതബ്ബാ, ഏസ സമാരോപനോ ഹാരോ.
Te samaropayitabbā, esa samāropano hāro.
നയസങ്ഖേപോ
Nayasaṅkhepo
൧൭.
17.
തണ്ഹഞ്ച അവിജ്ജമ്പി ച, സമഥേന വിപസ്സനാ യോ നേതി;
Taṇhañca avijjampi ca, samathena vipassanā yo neti;
സച്ചേഹി യോജയിത്വാ, അയം നയോ നന്ദിയാവട്ടോ.
Saccehi yojayitvā, ayaṃ nayo nandiyāvaṭṭo.
൧൮.
18.
യോ അകുസലേ സമൂലേഹി, നേതി കുസലേ ച കുസലമൂലേഹി;
Yo akusale samūlehi, neti kusale ca kusalamūlehi;
ഭൂതം തഥം അവിതഥം, തിപുക്ഖലം തം നയം ആഹു.
Bhūtaṃ tathaṃ avitathaṃ, tipukkhalaṃ taṃ nayaṃ āhu.
൧൯.
19.
യോ നേതി വിപല്ലാസേഹി, കിലേസേ ഇന്ദ്രിയേഹി സദ്ധമ്മേ;
Yo neti vipallāsehi, kilese indriyehi saddhamme;
ഏതം നയം നയവിദൂ, സീഹവിക്കീളിതം ആഹു.
Etaṃ nayaṃ nayavidū, sīhavikkīḷitaṃ āhu.
൨൦.
20.
വേയ്യാകരണേസു ഹി യേ, കുസലാകുസലാ തഹിം തഹിം വുത്താ;
Veyyākaraṇesu hi ye, kusalākusalā tahiṃ tahiṃ vuttā;
മനസാ വോലോകയതേ, തം ഖു ദിസാലോചനം ആഹു.
Manasā volokayate, taṃ khu disālocanaṃ āhu.
൨൧.
21.
ഓലോകേത്വാ ദിസലോചനേന, ഉക്ഖിപിയ യം സമാനേതി;
Oloketvā disalocanena, ukkhipiya yaṃ samāneti;
സബ്ബേ കുസലാകുസലേ, അയം നയോ അങ്കുസോ നാമ.
Sabbe kusalākusale, ayaṃ nayo aṅkuso nāma.
൨൨.
22.
സങ്ഖിപിയ അങ്കുസേന ഹി, നയേഹി തീഹി നിദ്ദിസേ സുത്തം.
Saṅkhipiya aṅkusena hi, nayehi tīhi niddise suttaṃ.
ദ്വാദസപദ
Dvādasapada
൨൩.
23.
അക്ഖരം പദം ബ്യഞ്ജനം, നിരുത്തി തഥേവ നിദ്ദേസോ;
Akkharaṃ padaṃ byañjanaṃ, nirutti tatheva niddeso;
ആകാരഛട്ഠവചനം, ഏത്താവ ബ്യഞ്ജനം സബ്ബം.
Ākārachaṭṭhavacanaṃ, ettāva byañjanaṃ sabbaṃ.
൨൪.
24.
സങ്കാസനാ പകാസനാ, വിവരണാ വിഭജനുത്താനീകമ്മപഞ്ഞത്തി;
Saṅkāsanā pakāsanā, vivaraṇā vibhajanuttānīkammapaññatti;
ഏതേഹി ഛഹി പദേഹി, അത്ഥോ കമ്മഞ്ച നിദ്ദിട്ഠം.
Etehi chahi padehi, attho kammañca niddiṭṭhaṃ.
൨൫.
25.
തീണി ച നയാ അനൂനാ, അത്ഥസ്സ ച ഛപ്പദാനി ഗണിതാനി;
Tīṇi ca nayā anūnā, atthassa ca chappadāni gaṇitāni;
നവഹി പദേഹി ഭഗവതോ, വചനസ്സത്ഥോ സമായുത്തോ.
Navahi padehi bhagavato, vacanassattho samāyutto.
൨൬.
26.
അത്ഥസ്സ നവപ്പദാനി, ബ്യഞ്ജനപരിയേട്ഠിയാ ചതുബ്ബീസ;
Atthassa navappadāni, byañjanapariyeṭṭhiyā catubbīsa;
നിദ്ദേസവാരോ.
Niddesavāro.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / നേത്തിപ്പകരണ-അട്ഠകഥാ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ൩. നിദ്ദേസവാരവണ്ണനാ • 3. Niddesavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ഖുദ്ദകനികായ (ടീകാ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / നേത്തിപ്പകരണ-ടീകാ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ൩. നിദ്ദേസവാരവണ്ണനാ • 3. Niddesavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ഖുദ്ദകനികായ (ടീകാ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / നേത്തിവിഭാവിനീ • Nettivibhāvinī / ൩. നിദ്ദേസവാരഅത്ഥവിഭാവനാ • 3. Niddesavāraatthavibhāvanā