Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi

    ੨. ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ

    2. Niddeso

    ੨੧੦. ਕਤਮੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘‘ਸੁਞ੍ਞਮਿਦਂ ਅਤ੍ਤੇਨ વਾ ਅਤ੍ਤਨਿਯੇਨ વਾ’’ਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਨਿવੇਸਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    210. Katamo suññato vimokkho? Idha bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā iti paṭisañcikkhati – ‘‘suññamidaṃ attena vā attaniyena vā’’ti. So tattha abhinivesaṃ na karotīti – suññato vimokkho. Ayaṃ suññato vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘‘ਸੁਞ੍ਞਮਿਦਂ ਅਤ੍ਤੇਨ વਾ ਅਤ੍ਤਨਿਯੇਨ વਾ’’ਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo animitto vimokkho? Idha bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā iti paṭisañcikkhati – ‘‘suññamidaṃ attena vā attaniyena vā’’ti. So tattha nimittaṃ na karotīti – animitto vimokkho. Ayaṃ animitto vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਰਞ੍ਞਗਤੋ વਾ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਗਤੋ વਾ ਸੁਞ੍ਞਾਗਾਰਗਤੋ વਾ ਇਤਿ ਪਟਿਸਞ੍ਚਿਕ੍ਖਤਿ – ‘‘ਸੁਞ੍ਞਮਿਦਂ ਅਤ੍ਤੇਨ વਾ ਅਤ੍ਤਨਿਯੇਨ વਾ’’ਤਿ। ਸੋ ਤਤ੍ਥ ਪਣਿਧਿਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo appaṇihito vimokkho? Idha bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā iti paṭisañcikkhati – ‘‘suññamidaṃ attena vā attaniyena vā’’ti. So tattha paṇidhiṃ na karotīti – appaṇihito vimokkho. Ayaṃ appaṇihito vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਝਾਨਾਨਿ – ਅਯਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਕਤਮੋ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤਸ੍ਸੋ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਕਤਮੋ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ – ਅਯਂ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo ajjhattavuṭṭhāno vimokkho? Cattāri jhānāni – ayaṃ ajjhattavuṭṭhāno vimokkho. Katamo bahiddhāvuṭṭhāno vimokkho? Catasso arūpasamāpattiyo – ayaṃ bahiddhāvuṭṭhāno vimokkho. Katamo dubhato vuṭṭhāno vimokkho? Cattāro ariyamaggā – ayaṃ dubhato vuṭṭhāno vimokkho.

    ਕਤਮੇ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਨੀવਰਣੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਪੀਤਿਯਾ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਇਮੇ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame ajjhattavuṭṭhānā cattāro vimokkhā? Paṭhamaṃ jhānaṃ nīvaraṇehi vuṭṭhāti. Dutiyaṃ jhānaṃ vitakkavicārehi vuṭṭhāti. Tatiyaṃ jhānaṃ pītiyā vuṭṭhāti. Catutthaṃ jhānaṃ sukhadukkhehi vuṭṭhāti. Ime ajjhattavuṭṭhānā cattāro vimokkhā.

    ਕਤਮੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਯ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਯ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਯ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਞ੍ਞਾਯ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਞ੍ਞਾਯ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਞ੍ਞਾਯ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਇਮੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame bahiddhāvuṭṭhānā cattāro vimokkhā? Ākāsānañcāyatanasamāpatti rūpasaññāya paṭighasaññāya nānattasaññāya vuṭṭhāti. Viññāṇañcāyatanasamāpatti ākāsānañcāyatanasaññāya vuṭṭhāti. Ākiñcaññāyatanasamāpatti viññāṇañcāyatanasaññāya vuṭṭhāti. Nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti ākiñcaññāyatanasaññāya vuṭṭhāti. Ime bahiddhāvuṭṭhānā cattāro vimokkhā.

    ਕਤਮੇ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗੋ ਸਕ੍ਕਾਯਦਿਟ੍ਠਿવਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਸੀਲਬ੍ਬਤਪਰਾਮਾਸਾ ਦਿਟ੍ਠਾਨੁਸਯਾ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਨੁਸਯਾ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਦਨੁવਤ੍ਤਕਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਚ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੋ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਕਾਮਰਾਗਸਞ੍ਞੋਜਨਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞੋਜਨਾ ਓਲ਼ਾਰਿਕਾ ਕਾਮਰਾਗਾਨੁਸਯਾ ਪਟਿਘਾਨੁਸਯਾ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਦਨੁવਤ੍ਤਕਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਚ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿ । ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗੋ ਅਨੁਸਹਗਤਾ ਕਾਮਰਾਗਸਞ੍ਞੋਜਨਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞੋਜਨਾ ਅਨੁਸਹਗਤਾ ਕਾਮਰਾਗਾਨੁਸਯਾ ਪਟਿਘਾਨੁਸਯਾ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਦਨੁવਤ੍ਤਕਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਚ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਰੂਪਰਾਗਾ ਅਰੂਪਰਾਗਾ ਮਾਨਾ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਯ ਮਾਨਾਨੁਸਯਾ ਭવਰਾਗਾਨੁਸਯਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਨੁਸਯਾ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਤਦਨੁવਤ੍ਤਕਕਿਲੇਸੇਹਿ ਚ ਖਨ੍ਧੇਹਿ ਚ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਇਮੇ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame dubhato vuṭṭhānā cattāro vimokkhā? Sotāpattimaggo sakkāyadiṭṭhivicikicchāsīlabbataparāmāsā diṭṭhānusayā vicikicchānusayā vuṭṭhāti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vuṭṭhāti, bahiddhā ca sabbanimittehi vuṭṭhāti. Sakadāgāmimaggo oḷārikā kāmarāgasaññojanā paṭighasaññojanā oḷārikā kāmarāgānusayā paṭighānusayā vuṭṭhāti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vuṭṭhāti, bahiddhā ca sabbanimittehi vuṭṭhāti . Anāgāmimaggo anusahagatā kāmarāgasaññojanā paṭighasaññojanā anusahagatā kāmarāgānusayā paṭighānusayā vuṭṭhāti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vuṭṭhāti, bahiddhā ca sabbanimittehi vuṭṭhāti. Arahattamaggo rūparāgā arūparāgā mānā uddhaccā avijjāya mānānusayā bhavarāgānusayā avijjānusayā vuṭṭhāti, tadanuvattakakilesehi ca khandhehi ca vuṭṭhāti, bahiddhā ca sabbanimittehi vuṭṭhāti. Ime dubhato vuṭṭhānā cattāro vimokkhā.

    ੨੧੧. ਕਤਮੇ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਿਤਕ੍ਕੋ ਚ વਿਚਾਰੋ ਚ ਪੀਤਿ ਚ ਸੁਖਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਚ, ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਿਤਕ੍ਕੋ ਚ વਿਚਾਰੋ ਚ ਪੀਤਿ ਚ ਸੁਖਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਚ – ਇਮੇ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    211. Katame ajjhattavuṭṭhānānaṃ anulomā cattāro vimokkhā? Paṭhamaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya vitakko ca vicāro ca pīti ca sukhañca cittekaggatā ca, dutiyaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya…pe… tatiyaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya…pe… catutthaṃ jhānaṃ paṭilābhatthāya vitakko ca vicāro ca pīti ca sukhañca cittekaggatā ca – ime ajjhattavuṭṭhānānaṃ anulomā cattāro vimokkhā.

    ਕਤਮੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਿਤਕ੍ਕੋ ਚ વਿਚਾਰੋ ਚ ਪੀਤਿ ਚ ਸੁਖਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਚ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ…ਪੇ॰… ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ …ਪੇ॰… ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ વਿਤਕ੍ਕੋ ਚ વਿਚਾਰੋ ਚ ਪੀਤਿ ਚ ਸੁਖਞ੍ਚ ਚਿਤ੍ਤੇਕਗ੍ਗਤਾ ਚ – ਇਮੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame bahiddhāvuṭṭhānānaṃ anulomā cattāro vimokkhā? Ākāsānañcāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vitakko ca vicāro ca pīti ca sukhañca cittekaggatā ca, viññāṇañcāyatanasamāpattiṃ…pe… ākiñcaññāyatanasamāpattiṃ …pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ paṭilābhatthāya vitakko ca vicāro ca pīti ca sukhañca cittekaggatā ca – ime bahiddhāvuṭṭhānānaṃ anulomā cattāro vimokkhā.

    ਕਤਮੇ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ। ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਾਭਤ੍ਥਾਯ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ – ਇਮੇ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨਾਨਂ ਅਨੁਲੋਮਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame dubhato vuṭṭhānānaṃ anulomā cattāro vimokkhā? Sotāpattimaggaṃ paṭilābhatthāya aniccānupassanā,dukkhānupassanā,anattānupassanā. Sakadāgāmimaggaṃ paṭilābhatthāya…pe… anāgāmimaggaṃ paṭilābhatthāya…pe… arahattamaggaṃ paṭilābhatthāya aniccānupassanā,dukkhānupassanā,anattānupassanā – ime dubhato vuṭṭhānānaṃ anulomā cattāro vimokkhā.

    ਕਤਮੇ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਪਠਮਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ, ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ – ਇਮੇ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤવੁਟ੍ਠਾਨਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame ajjhattavuṭṭhānapaṭippassaddhī cattāro vimokkhā? Paṭhamassa jhānassa paṭilābho vā vipāko vā, dutiyassa jhānassa…pe… tatiyassa jhānassa…pe… catutthassa jhānassa paṭilābho vā vipāko vā – ime ajjhattavuṭṭhānapaṭippassaddhī cattāro vimokkhā.

    ਕਤਮੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ…ਪੇ॰… ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ…ਪੇ॰… ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ – ਇਮੇ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame bahiddhāvuṭṭhānapaṭippassaddhī cattāro vimokkhā? Ākāsānañcāyatanasamāpattiyā paṭilābho vā vipāko vā, viññāṇañcāyatanasamāpattiyā…pe… ākiñcaññāyatanasamāpattiyā…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā paṭilābho vā vipāko vā – ime bahiddhāvuṭṭhānapaṭippassaddhī cattāro vimokkhā.

    ਕਤਮੇ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ? ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ, ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਂ , ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ – ਇਮੇ ਦੁਭਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀ ਚਤ੍ਤਾਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ।

    Katame dubhato vuṭṭhānapaṭippassaddhī cattāro vimokkhā? Sotāpattimaggassa sotāpattiphalaṃ, sakadāgāmimaggassa sakadāgāmiphalaṃ , anāgāmimaggassa anāgāmiphalaṃ, arahattamaggassa arahattaphalaṃ – ime dubhato vuṭṭhānapaṭippassaddhī cattāro vimokkhā.

    ੨੧੨. ਕਥਂ ਰੂਪੀ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਨੀਲਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਮਨਸਿਕਰੋਤਿ, ਨੀਲਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤਿ, ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ 1 ਉਪਧਾਰੇਤ੍વਾ ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤ੍વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਨੀਲਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ, ਨੀਲਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤਿ, ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਉਪਧਾਰੇਤ੍વਾ ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤ੍વਾ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਞ੍ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਉਭਯਮਿਦਂ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ, ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਪੀਤਨਿਮਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਲੋਹਿਤਨਿਮਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਓਦਾਤਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਮਨਸਿਕਰੋਤਿ, ਓਦਾਤਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤਿ, ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍વਾ ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤ੍વਾ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਓਦਾਤਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ, ਓਦਾਤਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤਿ, ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍વਾ ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤ੍વਾ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਞ੍ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਚ ਉਭਯਮਿਦਂ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ, ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਰੂਪੀ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    212. Kathaṃ rūpī rūpāni passatīti – vimokkho? Idhekacco ajjhattaṃ paccattaṃ nīlanimittaṃ manasikaroti, nīlasaññaṃ paṭilabhati. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ karoti, sūpadhāritaṃ upadhāreti, svāvatthitaṃ avatthāpeti. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ katvā sūpadhāritaṃ 2 upadhāretvā svāvatthitaṃ avatthāpetvā bahiddhā nīlanimitte cittaṃ upasaṃharati, nīlasaññaṃ paṭilabhati. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ karoti, sūpadhāritaṃ upadhāreti, svāvatthitaṃ avatthāpeti. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ katvā upadhāretvā svāvatthitaṃ avatthāpetvā āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa evaṃ hoti – ‘‘ajjhattañca bahiddhā ca ubhayamidaṃ rūpa’’nti, rūpasaññī hoti. Idhekacco ajjhattaṃ paccattaṃ pītanimittaṃ…pe… lohitanimittaṃ…pe… odātanimittaṃ manasikaroti, odātasaññaṃ paṭilabhati. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ karoti, sūpadhāritaṃ upadhāreti, svāvatthitaṃ avatthāpeti. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ katvā sūpadhāritaṃ upadhāretvā svāvatthitaṃ avatthāpetvā bahiddhā odātanimitte cittaṃ upasaṃharati, odātasaññaṃ paṭilabhati. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ karoti, sūpadhāritaṃ upadhāreti, svāvatthitaṃ avatthāpeti. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ katvā sūpadhāritaṃ upadhāretvā svāvatthitaṃ avatthāpetvā āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa evaṃ hoti – ‘‘ajjhattañca bahiddhā ca ubhayamidaṃ rūpa’’nti, rūpasaññī hoti. Evaṃ rūpī rūpāni passatīti – vimokkho.

    ਕਥਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਨੀਲਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨ ਮਨਸਿਕਰੋਤਿ, ਨੀਲਸਞ੍ਞਂ ਨ ਪਟਿਲਭਤਿ; ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਨੀਲਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ, ਨੀਲਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤਿ, ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍વਾ ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤ੍વਾ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਂ, ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਮਿਦ’’ਨ੍ਤਿ, ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਇਧੇਕਚ੍ਚੋ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂ ਪੀਤਨਿਮਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਲੋਹਿਤਨਿਮਿਤ੍ਤਂ…ਪੇ॰… ਓਦਾਤਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਨ ਮਨਸਿਕਰੋਤਿ, ਓਦਾਤਸਞ੍ਞਂ ਨ ਪਟਿਲਭਤਿ; ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਓਦਾਤਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਸਂਹਰਤਿ, ਓਦਾਤਸਞ੍ਞਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਰੋਤਿ, ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤਿ, ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤਿ। ਸੋ ਤਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਸੁਗ੍ਗਹਿਤਂ ਕਤ੍વਾ ਸੂਪਧਾਰਿਤਂ ਉਪਧਾਰੇਤ੍વਾ ਸ੍વਾવਤ੍ਥਿਤਂ ਅવਤ੍ਥਾਪੇਤ੍વਾ ਆਸੇવਤਿ ਭਾવੇਤਿ ਬਹੁਲੀਕਰੋਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘‘ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਂ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਮਿਦ’’ਨ੍ਤਿ, ਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਅਰੂਪਸਞ੍ਞੀ ਬਹਿਦ੍ਧਾ ਰੂਪਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ – વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Kathaṃ ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passatīti – vimokkho? Idhekacco ajjhattaṃ paccattaṃ nīlanimittaṃ na manasikaroti, nīlasaññaṃ na paṭilabhati; bahiddhā nīlanimitte cittaṃ upasaṃharati, nīlasaññaṃ paṭilabhati. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ karoti, sūpadhāritaṃ upadhāreti, svāvatthitaṃ avatthāpeti. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ katvā sūpadhāritaṃ upadhāretvā svāvatthitaṃ avatthāpetvā āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa evaṃ hoti – ‘‘ajjhattaṃ arūpaṃ, bahiddhā rūpamida’’nti, rūpasaññī hoti. Idhekacco ajjhattaṃ paccattaṃ pītanimittaṃ…pe… lohitanimittaṃ…pe… odātanimittaṃ na manasikaroti, odātasaññaṃ na paṭilabhati; bahiddhā odātanimitte cittaṃ upasaṃharati, odātasaññaṃ paṭilabhati. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ karoti, sūpadhāritaṃ upadhāreti, svāvatthitaṃ avatthāpeti. So taṃ nimittaṃ suggahitaṃ katvā sūpadhāritaṃ upadhāretvā svāvatthitaṃ avatthāpetvā āsevati bhāveti bahulīkaroti. Tassa evaṃ hoti – ‘‘ajjhattaṃ arūpaṃ bahiddhā rūpamida’’nti, rūpasaññī hoti. Evaṃ ajjhattaṃ arūpasaññī bahiddhā rūpāni passatīti – vimokkho.

    ਕਥਂ ‘‘ਸੁਭ’’ਨ੍ਤੇવ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀਤਿ – વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ, ਤਥਾ ਦੁਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਤਤਿਯਂ, ਤਥਾ ਚਤੁਤ੍ਥਂ। ਇਤਿ ਉਦ੍ਧਮਧੋ ਤਿਰਿਯਂ ਸਬ੍ਬਧਿ ਸਬ੍ਬਤ੍ਤਤਾਯ ਸਬ੍ਬਾવਨ੍ਤਂ ਲੋਕਂ ਮੇਤ੍ਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ વਿਪੁਲੇਨ ਮਹਗ੍ਗਤੇਨ ਅਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਅવੇਰੇਨ ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਜੇਨ 3 ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ। ਮੇਤ੍ਤਾਯ ਭਾવਿਤਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਕਰੁਣਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ…ਪੇ॰… ਕਰੁਣਾਯ ਭਾવਿਤਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਮੁਦਿਤਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ…ਪੇ॰… ਮੁਦਿਤਾਯ ਭਾવਿਤਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਏਕਂ ਦਿਸਂ ਫਰਿਤ੍વਾ વਿਹਰਤਿ…ਪੇ॰… ਉਪੇਕ੍ਖਾਯ ਭਾવਿਤਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕੂਲਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ‘‘ਸੁਭਂ’’ ਤੇવ ਅਧਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀਤਿ – વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Kathaṃ ‘‘subha’’nteva adhimutto hotīti – vimokkho? Idha bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena 4 pharitvā viharati. Mettāya bhāvitattā sattā appaṭikūlā honti. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… karuṇāya bhāvitattā sattā appaṭikūlā honti. Muditāsahagatena cetasā…pe… muditāya bhāvitattā sattā appaṭikūlā honti. Upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati…pe… upekkhāya bhāvitattā sattā appaṭikūlā honti. Evaṃ ‘‘subhaṃ’’ teva adhimutto hotīti – vimokkho.

    ੨੧੩. ਕਤਮੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ – ਅਯਂ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    213. Katamo ākāsānañcāyatanasamāpatti vimokkho? Idha bhikkhu sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘‘ananto ākāso’’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharati – ayaṃ ākāsānañcāyatanasamāpatti vimokkho.

    ਕਤਮੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ – ਅਯਂ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo viññāṇañcāyatanasamāpatti vimokkho? Idha bhikkhu sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘‘anantaṃ viññāṇa’’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharati – ayaṃ viññāṇañcāyatanasamāpatti vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ – ਅਯਂ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ।

    Katamo ākiñcaññāyatanasamāpatti vimokkho? Idha bhikkhu sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘‘natthi kiñcī’’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharati – ayaṃ ākiñcaññāyatanasamāpatti vimokkho .

    ਕਤਮੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ – ਅਯਂ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti vimokkho? Idha bhikkhu sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharati – ayaṃ nevasaññānāsaññāyatanasamāpatti vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਤਿ – ਅਯਂ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo saññāvedayitanirodhasamāpatti vimokkho? Idha bhikkhu sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharati – ayaṃ saññāvedayitanirodhasamāpatti vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo samayavimokkho? Cattāri ca jhānāni catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ samayavimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਅਸਮਯવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo asamayavimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ asamayavimokkho.

    ਕਤਮੋ ਸਾਮਯਿਕੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਸਾਮਯਿਕੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo sāmayiko vimokkho? Cattāri ca jhānāni, catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ sāmayiko vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਸਾਮਯਿਕੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਅਸਾਮਯਿਕੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo asāmayiko vimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ asāmayiko vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਕੁਪ੍ਪੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਕੁਪ੍ਪੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo kuppo vimokkho? Cattāri ca jhānāni, catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ kuppo vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਕੁਪ੍ਪੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਅਕੁਪ੍ਪੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo akuppo vimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ akuppo vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਲੋਕਿਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਲੋਕਿਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo lokiyo vimokkho? Cattāri ca jhānāni, catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ lokiyo vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਲੋਕੁਤ੍ਤਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo lokuttaro vimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ lokuttaro vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਸਾਸવੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਸਾਸવੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo sāsavo vimokkho? Cattāri ca jhānāni, catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ sāsavo vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਨਾਸવੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਅਨਾਸવੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo anāsavo vimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ anāsavo vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਸਾਮਿਸੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਰੂਪਪ੍ਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ – ਅਯਂ ਸਾਮਿਸੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo sāmiso vimokkho? Rūpappaṭisaññutto vimokkho – ayaṃ sāmiso vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਨਿਰਾਮਿਸੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਅਰੂਪਪ੍ਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ – ਅਯਂ ਨਿਰਾਮਿਸੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo nirāmiso vimokkho? Arūpappaṭisaññutto vimokkho – ayaṃ nirāmiso vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਨਿਰਾਮਿਸਾ ਨਿਰਾਮਿਸਤਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਨਿਰਾਮਿਸਾਨਿਰਾਮਿਸਤਰੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo nirāmisā nirāmisataro vimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ nirāmisānirāmisataro vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਕਤਮੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo paṇihito vimokkho? Cattāri ca jhānāni, catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ paṇihito vimokkho. Katamo appaṇihito vimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ appaṇihito vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਪਣਿਹਿਤਪ੍ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਪਠਮਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ …ਪੇ॰… ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ – ਅਯਂ ਪਣਿਹਿਤਪ੍ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo paṇihitappaṭippassaddhi vimokkho? Paṭhamassa jhānassa paṭilābho vā vipāko vā …pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā paṭilābho vā vipāko vā – ayaṃ paṇihitappaṭippassaddhi vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo saññutto vimokkho? Cattāri ca jhānāni, catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ saññutto vimokkho.

    ਕਤਮੋ વਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ વਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo visaññutto vimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ visaññutto vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਏਕਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚ ਅਰਿਯਮਗ੍ਗਾ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਸਾਮਞ੍ਞਫਲਾਨਿ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ – ਅਯਂ ਏਕਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo ekattavimokkho? Cattāro ca ariyamaggā, cattāri ca sāmaññaphalāni, nibbānañca – ayaṃ ekattavimokkho.

    ਕਤਮੋ ਨਾਨਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚ ਝਾਨਾਨਿ, ਚਤਸ੍ਸੋ ਚ ਅਰੂਪਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ – ਅਯਂ ਨਾਨਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo nānattavimokkho? Cattāri ca jhānāni, catasso ca arūpasamāpattiyo – ayaṃ nānattavimokkho.

    ੨੧੪. ਕਤਮੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ, વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ। ਕਥਞ੍ਚ ਸਿਯਾ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ । ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਂ ਸੁਖਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਨ੍ਦਿਯਾ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਰਾਗਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਆਦਾਨਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    214. Katamo saññāvimokkho? Siyā eko saññāvimokkho dasa saññāvimokkhā honti, dasa saññāvimokkhā eko saññāvimokkho hoti, vatthuvasena pariyāyena. Kathañca siyā? Aniccānupassanāñāṃ niccato saññāya muccatīti – saññāvimokkho . Dukkhānupassanāñāṃ sukhato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Anattānupassanāñāṇaṃ attato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Nibbidānupassanāñāṇaṃ nandiyā saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Virāgānupassanāñāṇaṃ rāgato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Nirodhānupassanāñāṇaṃ samudayato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ ādānato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Animittānupassanāñāṇaṃ nimittato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Appaṇihitānupassanāñāṇaṃ paṇidhiyā saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Evaṃ siyā eko saññāvimokkho dasa saññāvimokkhā honti, dasa saññāvimokkhā eko saññāvimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    Rūpe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato saññāya muccatīti – saññāvimokkho…pe… rūpe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato saññāya muccatīti – saññāvimokkho. Evaṃ siyā eko saññāvimokkho dasa saññāvimokkhā honti, dasa saññāvimokkhā eko saññāvimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਞ੍ਞਾਯ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ । ਏવਂ ਸਿਯਾ, ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ – ਅਯਂ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato saññāya muccatīti – saññāvimokkho…pe… jarāmaraṇe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato saññāya muccatīti – saññāvimokkho . Evaṃ siyā, eko saññāvimokkho dasa saññāvimokkhā honti, dasa saññāvimokkhā eko saññāvimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena – ayaṃ saññāvimokkho.

    ੨੧੫. ਕਤਮੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਿਯਾਤਿ । ਕਥਞ੍ਚ ਸਿਯਾ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਸੁਖਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਨਨ੍ਦਿਯਾ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਰਾਗਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਆਦਾਨਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    215. Katamo ñāṇavimokkho? Siyā eko ñāṇavimokkho dasa ñāṇavimokkhā honti, dasa ñāṇavimokkhā eko ñāṇavimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena siyāti . Kathañca siyā? Aniccānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ niccato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Dukkhānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ sukhato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Anattānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ attato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Nibbidānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ nandiyā sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Virāgānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ rāgato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Nirodhānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ samudayato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Paṭinissaggānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ ādānato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Animittānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ nimittato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Appaṇihitānupassanā thābhūtaṃ ñāṇaṃ paṇidhiyā sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Suññatānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ abhinivesato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Evaṃ siyā eko ñāṇavimokkho dasa ñāṇavimokkhā honti, dasa ñāṇavimokkhā eko ñāṇavimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    Rūpe aniccānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ niccato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho…pe… rūpe suññatānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ abhinivesato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Evaṃ siyā eko ñāṇavimokkho dasa ñāṇavimokkhā honti, dasa ñāṇavimokkhā eko ñāṇavimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    વੇਦਨਾਯ …ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਮ੍ਮੋਹਾ ਅਞ੍ਞਾਣਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ – ਅਯਂ ਞਾਣવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Vedanāya …pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ niccato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho…pe… jarāmaraṇe suññatānupassanā yathābhūtaṃ ñāṇaṃ abhinivesato sammohā aññāṇā muccatīti – ñāṇavimokkho. Evaṃ siyā eko ñāṇavimokkho dasa ñāṇavimokkhā honti, dasa ñāṇavimokkhā eko ñāṇavimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena – ayaṃ ñāṇavimokkho.

    ੨੧੬. ਕਤਮੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਿਯਾਤਿ। ਕਥਞ੍ਚ ਸਿਯਾ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਸੁਖਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਨਨ੍ਦਿਯਾ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਰਾਗਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ । ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਆਦਾਨਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    216. Katamo sītisiyāvimokkho? Siyā eko sītisiyāvimokkho dasa sītisiyāvimokkhā honti, dasa sītisiyāvimokkhā eko sītisiyāvimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena siyāti. Kathañca siyā? Aniccānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ niccato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Dukkhānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ sukhato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Anattānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ attato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Nibbidānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ nandiyā santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Virāgānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ rāgato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho . Nirodhānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ samudayato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Paṭinissaggānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ ādānato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Animittānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ nimittato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Appaṇihitānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ paṇidhiyā santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Suññatānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ abhinivesato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Evaṃ siyā eko sītisiyāvimokkho dasa sītisiyāvimokkhā honti, dasa sītisiyāvimokkhā eko sītisiyāvimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    Rūpe aniccānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ niccato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho…pe… rūpe suññatānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ abhinivesato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Evaṃ siyā eko sītisiyāvimokkho dasa sītisiyāvimokkhā honti, dasa sītisiyāvimokkhā eko sītisiyāvimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸੀਤਿਭਾવਂ ਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਸਨ੍ਤਾਪਪਰਿਲ਼ਾਹਦਰਥਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ – ਅਯਂ ਸੀਤਿਸਿਯਾવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ niccato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho…pe… jarāmaraṇe suññatānupassanā anuttaraṃ sītibhāvaṃ ñāṇaṃ abhinivesato santāpapariḷāhadarathā muccatīti – sītisiyāvimokkho. Evaṃ siyā eko sītisiyāvimokkho dasa sītisiyāvimokkhā honti, dasa sītisiyāvimokkhā eko sītisiyāvimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena – ayaṃ sītisiyāvimokkho.

    ੨੧੭. ਕਤਮੋ ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਝਾਯਤੀਤਿ 5 ਝਾਨਂ। ਕਾਮਚ੍ਛਨ੍ਦਂ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਝਾਯਨ੍ਤੋ 6 ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਝਾਪੇਨ੍ਤੋ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਝਾਯਨ੍ਤੀਤਿ – ਧਮ੍ਮਾ। ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਕਿਲੇਸੇ। ਝਾਤੇ ਚ ਝਾਪੇ ਚ ਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਬ੍ਯਾਪਾਦੋ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਬ੍ਯਾਪਾਦਂ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਝਾਪੇਨ੍ਤੋ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਝਾਯਨ੍ਤੀਤਿ – ਧਮ੍ਮਾ। ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਕਿਲੇਸੇ। ਝਾਤੇ ਚ ਝਾਪੇ ਚ ਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਾ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਥਿਨਮਿਦ੍ਧਂ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਅવਿਕ੍ਖੇਪੋ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਂ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਞਾਣਂ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਅવਿਜ੍ਜਂ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਅਰਤਿਂ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਨੀવਰਣੇ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗੋ ਝਾਯਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਸਬ੍ਬਕਿਲੇਸੇ ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਝਾਨਂ। ਝਾਯਨ੍ਤੋ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਝਾਪੇਨ੍ਤੋ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਝਾਯਨ੍ਤੀਤਿ – ਧਮ੍ਮਾ। ਝਾਪੇਤੀਤਿ – ਕਿਲੇਸੇ। ਝਾਤੇ ਚ ਝਾਪੇ ਚ ਜਾਨਾਤੀਤਿ – ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ – ਅਯਂ ਝਾਨવਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    217. Katamo jhānavimokkho? Nekkhammaṃ jhāyatīti 7 jhānaṃ. Kāmacchandaṃ jhāpetīti – jhānaṃ. Jhāyanto 8 muccatīti – jhānavimokkho. Jhāpento muccatīti – jhānavimokkho. Jhāyantīti – dhammā. Jhāpetīti – kilese. Jhāte ca jhāpe ca jānātīti – jhānavimokkho. Abyāpādo jhāyatīti – jhānaṃ. Byāpādaṃ jhāpetīti – jhānaṃ. Jhāyanto muccatīti – jhānavimokkho. Jhāpento muccatīti – jhānavimokkho. Jhāyantīti – dhammā. Jhāpetīti – kilese. Jhāte ca jhāpe ca jānātīti – jhānavimokkho. Ālokasaññā jhāyatīti – jhānaṃ. Thinamiddhaṃ jhāpetīti – jhānaṃ…pe… avikkhepo jhāyatīti – jhānaṃ. Uddhaccaṃ jhāpetīti – jhānaṃ. Dhammavavatthānaṃ jhāyatīti – jhānaṃ. Vicikicchaṃ jhāpetīti – jhānaṃ. Ñāṇaṃ jhāyatīti – jhānaṃ. Avijjaṃ jhāpetīti – jhānaṃ. Pāmojjaṃ jhāyatīti – jhānaṃ. Aratiṃ jhāpetīti – jhānaṃ. Paṭhamaṃ jhānaṃ jhāyatīti – jhānaṃ. Nīvaraṇe jhāpetīti – jhānaṃ…pe… arahattamaggo jhāyatīti – jhānaṃ. Sabbakilese jhāpetīti – jhānaṃ. Jhāyanto muccatīti – jhānavimokkho. Jhāpento muccatīti – jhānavimokkho. Jhāyantīti – dhammā. Jhāpetīti – kilese. Jhāte ca jhāpe ca jānātīti – jhānavimokkho – ayaṃ jhānavimokkho.

    ੨੧੮. ਕਤਮੋ ਅਨੁਪਾਦਾ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਿਯਾਤਿ । ਕਥਞ੍ਚ ਸਿਯਾ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸੁਖਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਨ੍ਦਿਯਾ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਰਾਗਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਆਦਾਨਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    218. Katamo anupādā cittassa vimokkho? Siyā eko anupādācittassa vimokkho dasa anupādācittassa vimokkhā honti, dasa anupādācittassa vimokkhā eko anupādācittassa vimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena siyāti . Kathañca siyā? Aniccānupassanāñāṇaṃ niccato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Dukkhānupassanāñāṇaṃ sukhato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Anattānupassanāñāṇaṃ attato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Nibbidānupassanāñāṇaṃ nandiyā upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Virāgānupassanāñāṇaṃ rāgato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Nirodhānupassanāñāṇaṃ samudayato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ ādānato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Animittānupassanāñāṇaṃ nimittato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Appaṇihitānupassanāñāṇaṃ paṇidhiyā upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Evaṃ siyā eko anupādācittassa vimokkho dasa anupādācittassa vimokkhā honti, dasa anupādācittassa vimokkhā eko anupādācittassa vimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    Rūpe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho…pe… rūpe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Evaṃ siyā eko anupādācittassa vimokkho dasa anupādācittassa vimokkhā honti, dasa anupādācittassa vimokkhā eko anupādācittassa vimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਉਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਿਯਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਦਸ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕੋ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਹੋਤਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ।

    Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho…pe… jarāmaraṇe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato upādānā muccatīti – anupādācittassa vimokkho. Evaṃ siyā eko anupādācittassa vimokkho dasa anupādācittassa vimokkhā honti , dasa anupādācittassa vimokkhā eko anupādācittassa vimokkho hoti vatthuvasena pariyāyena.

    ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਿਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਿਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਿਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ…ਪੇ॰… વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ… ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ… ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ… ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ… ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ… ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਿਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ?

    Aniccānupassanāñāṇaṃ katihupādānehi muccati? Dukkhānupassanāñāṇaṃ katihupādānehi muccati? Anattānupassanāñāṇaṃ katihupādānehi muccati? Nibbidānupassanāñāṇaṃ…pe… virāgānupassanāñāṇaṃ… nirodhānupassanāñāṇaṃ… paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ… animittānupassanāñāṇaṃ… appaṇihitānupassanāñāṇaṃ… suññatānupassanāñāṇaṃ katihupādānehi muccatīti?

    ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਚਤੂਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਚਤੂਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ।

    Aniccānupassanāñāṇaṃ tīhupādānehi muccati. Dukkhānupassanāñāṇaṃ ekupādānā muccati. Anattānupassanāñāṇaṃ tīhupādānehi muccati. Nibbidānupassanāñāṇaṃ ekupādānā muccati. Virāgānupassanāñāṇaṃ ekupādānā muccati. Nirodhānupassanāñāṇaṃ catūhupādānehi muccati. Paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ catūhupādānehi muccati. Animittānupassanāñāṇaṃ tīhupādānehi muccati. Appaṇihitānupassanāñāṇaṃ ekupādānā muccati. Suññatānupassanāñāṇaṃ tīhupādānehi muccati.

    ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ – ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮਾ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ 9 ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ – ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਦਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। 10 ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ – ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮਾ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ – ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਦਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮਾ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ – વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਦਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮੇਹਿ ਚਤੂਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ, ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ – ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮੇਹਿ ਚਤੂਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ, ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ – ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮਾ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਦਂ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ – ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਇਮੇਹਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤਿ।

    Aniccānupassanāñāṇaṃ katamehi tīhupādānehi muccati? Diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā – aniccānupassanāñāṇaṃ imehi tīhupādānehi muccati. Dukkhānupassanāñāṇaṃ katamā ekupādānā 11 muccati? Kāmupādānā – dukkhānupassanāñāṇaṃ idaṃ ekupādānā muccati. 12 Anattānupassanāñāṇaṃ katamehi tīhupādānehi muccati? Diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā – anattānupassanāñāṇaṃ imehi tīhupādānehi muccati. Nibbidānupassanāñāṇaṃ katamā ekupādānā muccati? Kāmupādānā – nibbidānupassanāñāṇaṃ idaṃ ekupādānā muccati. Virāgānupassanāñāṇaṃ katamā ekupādānā muccati? Kāmupādānā – virāgānupassanāñāṇaṃ idaṃ ekupādānā muccati. Nirodhānupassanāñāṇaṃ katamehi catūhupādānehi muccati? Kāmupādānā, diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā – nirodhānupassanāñāṇaṃ imehi catūhupādānehi muccati. Paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ katamehi catūhupādānehi muccati? Kāmupādānā, diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā – paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ imehi catūhupādānehi muccati. Animittānupassanāñāṇaṃ katamehi tīhupādānehi muccati? Diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā – animittānupassanāñāṇaṃ imehi tīhupādānehi muccati. Appaṇihitānupassanāñāṇaṃ katamā ekupādānā muccati? Kāmupādānā – appaṇihitānupassanāñāṇaṃ idaṃ ekupādānā muccati. Suññatānupassanāñāṇaṃ katamehi tīhupādānehi muccati? Diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā – suññatānupassanāñāṇaṃ imehi tīhupādānehi muccati.

    ਯਞ੍ਚ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ, ਯਞ੍ਚ ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ, ਯਞ੍ਚ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ, ਯਞ੍ਚ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ – ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਞਾਣਾਨਿ ਤੀਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ – ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ। ਯਞ੍ਚ ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ, ਯਂ ਚ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ, ਯਞ੍ਚ વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ, ਯਞ੍ਚ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ – ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਞਾਣਾਨਿ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ – ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ। ਯਞ੍ਚ ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ, ਯਞ੍ਚ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ – ਇਮਾਨਿ ਦ੍વੇ ਞਾਣਾਨਿ ਚਤੂਹੁਪਾਦਾਨੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਨ੍ਤਿ – ਕਾਮੁਪਾਦਾਨਾ, ਦਿਟ੍ਠੁਪਾਦਾਨਾ, ਸੀਲਬ੍ਬਤੁਪਾਦਾਨਾ, ਅਤ੍ਤવਾਦੁਪਾਦਾਨਾ – ਅਯਂ ਅਨੁਪਾਦਾਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Yañca aniccānupassanāñāṇaṃ, yañca anattānupassanāñāṇaṃ, yañca animittānupassanāñāṇaṃ, yañca suññatānupassanāñāṇaṃ – imāni cattāri ñāṇāni tīhupādānehi muccanti – diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā. Yañca dukkhānupassanāñāṇaṃ, yaṃ ca nibbidānupassanāñāṇaṃ, yañca virāgānupassanāñāṇaṃ, yañca appaṇihitānupassanāñāṇaṃ – imāni cattāri ñāṇāni ekupādānā muccanti – kāmupādānā. Yañca nirodhānupassanāñāṇaṃ, yañca paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ – imāni dve ñāṇāni catūhupādānehi muccanti – kāmupādānā, diṭṭhupādānā, sīlabbatupādānā, attavādupādānā – ayaṃ anupādācittassa vimokkho.

    વਿਮੋਕ੍ਖਕਥਾਯ ਪਠਮਭਾਣવਾਰੋ।

    Vimokkhakathāya paṭhamabhāṇavāro.

    ੨੧੯. ਤੀਣਿ ਖੋ ਪਨਿਮਾਨਿ વਿਮੋਕ੍ਖਮੁਖਾਨਿ ਲੋਕਨਿਯ੍ਯਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰੇ ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਪਰਿવਟੁਮਤੋ 13 ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਤਾਯ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਯ ਚ ਧਾਤੁਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਤਾਯ, ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ ਮਨੋਸਮੁਤ੍ਤੇਜਨਤਾਯ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਯ ਚ ਧਾਤੁਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਤਾਯ, ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮੇ ਪਰਤੋ ਸਮਨੁਪਸ੍ਸਨਤਾਯ ਸੁਞ੍ਞਤਾਯ ਚ ਧਾਤੁਯਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਨਤਾਯ – ਇਮਾਨਿ ਤੀਣਿ વਿਮੋਕ੍ਖਮੁਖਾਨਿ ਲੋਕਨਿਯ੍ਯਾਨਾਯ ਸਂવਤ੍ਤਨ੍ਤਿ।

    219. Tīṇi kho panimāni vimokkhamukhāni lokaniyyānāya saṃvattanti. Sabbasaṅkhāre paricchedaparivaṭumato 14 samanupassanatāya animittāya ca dhātuyā cittasampakkhandanatāya, sabbasaṅkhāresu manosamuttejanatāya appaṇihitāya ca dhātuyā cittasampakkhandanatāya, sabbadhamme parato samanupassanatāya suññatāya ca dhātuyā cittasampakkhandanatāya – imāni tīṇi vimokkhamukhāni lokaniyyānāya saṃvattanti.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਖਯਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਭਯਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ।

    Aniccato manasikaroto kathaṃ saṅkhārā upaṭṭhanti? Dukkhato manasikaroto kathaṃ saṅkhārā upaṭṭhanti? Anattato manasikaroto kathaṃ saṅkhārā upaṭṭhanti? Aniccato manasikaroto khayato saṅkhārā upaṭṭhanti, dukkhato manasikaroto bhayato saṅkhārā upaṭṭhanti, anattato manasikaroto suññato saṅkhārā upaṭṭhanti.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ । ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।

    Aniccato manasikaroto kiṃ bahulaṃ cittaṃ hoti? Dukkhato manasikaroto kiṃ bahulaṃ cittaṃ hoti? Anattato manasikaroto kiṃ bahulaṃ cittaṃ hoti? Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulaṃ cittaṃ hoti . Dukkhato manasikaroto passaddhibahulaṃ cittaṃ hoti. Anattato manasikaroto vedabahulaṃ cittaṃ hoti.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲੋ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਟਿਲਭਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲੋ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਟਿਲਭਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ વੇਦਬਹੁਲੋ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਟਿਲਭਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ વੇਦਬਹੁਲੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਪਟਿਲਭਤਿ।

    Aniccato manasikaronto adhimokkhabahulo katamindriyaṃ paṭilabhati? Dukkhato manasikaronto passaddhibahulo katamindriyaṃ paṭilabhati? Anattato manasikaronto vedabahulo katamindriyaṃ paṭilabhati? Aniccato manasikaronto adhimokkhabahulo saddhindriyaṃ paṭilabhati. Dukkhato manasikaronto passaddhibahulo samādhindriyaṃ paṭilabhati. Anattato manasikaronto vedabahulo paññindriyaṃ paṭilabhati.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ 15 ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੋ ਭਾવੇਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੋ ਭਾવੇਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੋ ਭਾવੇਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਯੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸੋ ਭਾવੇਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਭਾવਨਾ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਯੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸੋ ਭਾવੇਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਭਾવਨਾ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਯੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸੋ ਭਾવੇਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਭਾવਨਾ।

    Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti, bhāvanāya katindriyāni tadanvayā 16 honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, ko bhāveti? Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti, bhāvanāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, ko bhāveti? Anattato manasikaroto vedabahulassa katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti, bhāvanāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, ko bhāveti? Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa saddhindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Bhāvanāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Yo sammāpaṭipanno so bhāveti; natthi micchāpaṭipannassa indriyabhāvanā. Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa samādhindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Bhāvanāya cattārindriyāni tadanvayā honti , sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti , ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Yo sammāpaṭipanno so bhāveti; natthi micchāpaṭipannassa indriyabhāvanā. Anattato manasikaroto vedabahulassa paññindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Bhāvanāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Yo sammāpaṭipanno so bhāveti; natthi micchāpaṭipannassa indriyabhāvanā.

    ੨੨੦. ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ? ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ? ਪਟਿવੇਧਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ? ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ? ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ? ਪਟਿવੇਧਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ? ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ? ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ? ਪਟਿવੇਧਾਯ ਕਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ? ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ?

    220. Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti? Bhāvanāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti? Paṭivedhakāle katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti? Paṭivedhāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti? Kenaṭṭhena bhāvanā? Kenaṭṭhena paṭivedho? Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti? Bhāvanāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti , aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti? Paṭivedhakāle katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti? Paṭivedhāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti? Kenaṭṭhena bhāvanā? Kenaṭṭhena paṭivedho? Anattato manasikaroto vedabahulassa katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti? Bhāvanāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti? Paṭivedhakāle katamindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti? Paṭivedhāya katindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti? Kenaṭṭhena bhāvanā? Kenaṭṭhena paṭivedho?

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਪਟਿવੇਧਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ। ਏવਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਭਾવੇਤਿ, ਭਾવੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਪਟਿવੇਧਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ। ਏવਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਭਾવੇਤਿ, ਭਾવੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇਪਿ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਂ ਹੋਤਿ। ਪਟਿવੇਧਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ। ਏવਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਭਾવੇਤਿ, ਭਾવੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ।

    Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa saddhindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Bhāvanāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti , sampayuttapaccayā honti. Paṭivedhakāle paññindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Paṭivedhāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Dassanaṭṭhena paṭivedho. Evaṃ paṭivijjhantopi bhāveti, bhāventopi paṭivijjhati. Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa samādhindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Bhāvanāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭivedhakāle paññindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Paṭivedhāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Dassanaṭṭhena paṭivedho. Evaṃ paṭivijjhantopi bhāveti, bhāventopi paṭivijjhati. Anattato manasikaroto vedabahulassa paññindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Bhāvanāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paṭivedhakālepi paññindriyaṃ ādhipateyyaṃ hoti. Paṭivedhāya cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Dassanaṭṭhena paṭivedho. Evaṃ paṭivijjhantopi bhāveti, bhāventopi paṭivijjhati.

    ੨੨੧. ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ 17 ਹੋਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ 18 ਹੋਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਕਤਮਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ?

    221. Aniccato manasikaroto katamindriyaṃ adhimattaṃ hoti? Katamindriyassa adhimattattā saddhāvimutto 19 hoti? Dukkhato manasikaroto katamindriyaṃ adhimattaṃ hoti? Katamindriyassa adhimattattā kāyasakkhī 20 hoti? Anattato manasikaroto katamindriyaṃ adhimattaṃ hoti? Katamindriyassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti?

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ।

    Aniccato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Saddhindriyassa adhimattattā saddhāvimutto hoti. Dukkhato manasikaroto samādhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Samādhindriyassa adhimattattā kāyasakkhī hoti. Anattato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Paññindriyassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti.

    ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ વਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ – ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ। ਫੁਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤੋਤਿ 21 – ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ। ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਪਤ੍ਤੋਤਿ – ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ વਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ। ਝਾਨਫਸ੍ਸਂ ਪਠਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀਤਿ – ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ। ‘‘ਦੁਕ੍ਖਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਸੁਖੋ ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ ਞਾਤਂ ਹੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਂ વਿਦਿਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਫਸ੍ਸਿਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ – ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਯੋ ਚਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਯੋ ਚ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਯੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸਿਯਾ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾਪਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾਪਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਸਿਯਾਤਿ। ਕਥਞ੍ਚ ਸਿਯਾ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ।

    Saddahanto vimuttoti – saddhāvimutto. Phuṭṭhattā sacchikatoti 22 – kāyasakkhī. Diṭṭhattā pattoti – diṭṭhippatto. Saddahanto vimuccatīti – saddhāvimutto. Jhānaphassaṃ paṭhamaṃ phusati, pacchā nirodhaṃ nibbānaṃ sacchikarotīti – kāyasakkhī. ‘‘Dukkhā saṅkhārā, sukho nirodho’’ti ñātaṃ hoti diṭṭhaṃ viditaṃ sacchikataṃ phassitaṃ paññāyāti – diṭṭhippatto. Yo cāyaṃ puggalo saddhāvimutto, yo ca kāyasakkhī, yo ca diṭṭhippatto, siyā ime tayo puggalā saddhāvimuttāpi kāyasakkhīpi diṭṭhippattāpi vatthuvasena pariyāyena siyāti. Kathañca siyā? Aniccato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Saddhindriyassa adhimattattā saddhāvimutto hoti. Dukkhato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Saddhindriyassa adhimattattā saddhāvimutto hoti. Anattato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Saddhindriyassa adhimattattā saddhāvimutto hoti. Evaṃ ime tayo puggalā saddhindriyassa vasena saddhāvimuttā.

    ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ। ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ।

    Dukkhato manasikaroto samādhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Samādhindriyassa adhimattattā kāyasakkhī hoti. Anattato manasikaroto samādhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Samādhindriyassa adhimattattā kāyasakkhī hoti. Aniccato manasikaroto samādhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Samādhindriyassa adhimattattā kāyasakkhī hoti. Evaṃ ime tayo puggalā samādhindriyassa vasena kāyasakkhī.

    ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Anattato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Paññindriyassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti. Aniccato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Paññindriyassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti. Dukkhato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Paññindriyassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti. Evaṃ ime tayo puggalā paññindriyassa vasena diṭṭhippattā.

    ਯੋ ਚਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਯੋ ਚ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਯੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਏવਂ ਸਿਯਾ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾਪਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾਪਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ। ਯੋ ਚਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਯੋ ਚ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਯੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸਿਯਾ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ…ਪੇ॰… ਅਞ੍ਞੋਯੇવ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਅਞ੍ਞੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਸਿਯਾਤਿ। ਕਥਞ੍ਚ ਸਿਯਾ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਯੋ ਚਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਯੋ ਚ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਯੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਏવਂ ਸਿਯਾ ਇਮੇ ਤਯੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾਪਿ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀਪਿ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾਪਿ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ। ਅਞ੍ਞੋਯੇવ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਅਞ੍ਞੋ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਅਞ੍ਞੋ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ।

    Yo cāyaṃ puggalo saddhāvimutto, yo ca kāyasakkhī, yo ca diṭṭhippatto, evaṃ siyā ime tayo puggalā saddhāvimuttāpi kāyasakkhīpi diṭṭhippattāpi vatthuvasena pariyāyena. Yo cāyaṃ puggalo saddhāvimutto, yo ca kāyasakkhī, yo ca diṭṭhippatto, siyā ime tayo puggalā…pe… aññoyeva saddhāvimutto, añño kāyasakkhī, añño diṭṭhippatto siyāti. Kathañca siyā? Aniccato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Saddhindriyassa adhimattattā saddhāvimutto hoti. Dukkhato manasikaroto samādhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Samādhindriyassa adhimattattā kāyasakkhī hoti. Anattato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Paññindriyassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti. Yo cāyaṃ puggalo saddhāvimutto, yo ca kāyasakkhī, yo ca diṭṭhippatto, evaṃ siyā ime tayo puggalā saddhāvimuttāpi kāyasakkhīpi diṭṭhippattāpi vatthuvasena pariyāyena. Aññoyeva saddhāvimutto, añño kāyasakkhī, añño diṭṭhippatto.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰੀ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਭਾવਨਾ ਹੋਤਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ , ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਾਨੁਸਾਰਿਨੋ।

    Aniccato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti, saddhindriyassa adhimattattā sotāpattimaggaṃ paṭilabhati; tena vuccati – ‘‘saddhānusārī’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Saddhindriyassa vasena catunnaṃ indriyānaṃ bhāvanā hoti. Ye hi keci saddhindriyassa vasena sotāpattimaggaṃ paṭilabhanti , sabbe te saddhānusārino.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸੁਭਾવਿਤਾਨਿ । ਯੇਹਿ ਕੇਚਿ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ।

    Aniccato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti, saddhindriyassa adhimattattā sotāpattiphalaṃ sacchikataṃ hoti; tena vuccati – ‘‘saddhāvimutto’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Saddhindriyassa vasena cattārindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni . Yehi keci saddhindriyassa vasena sotāpattiphalaṃ sacchikatā, sabbe te saddhāvimuttā.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ… ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ… ਅਰਹਤ੍ਤਂ 23 ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸੁਭਾવਿਤਾਨਿ। ਯੇਹਿ ਕੇਚਿ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ।

    Aniccato manasikaroto saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti, saddhindriyassa adhimattattā sakadāgāmimaggaṃ paṭilabhati…pe… sakadāgāmiphalaṃ sacchikataṃ hoti…pe… anāgāmimaggaṃ paṭilabhati… anāgāmiphalaṃ sacchikataṃ hoti…pe… arahattamaggaṃ paṭilabhati… arahattaṃ 24 sacchikataṃ hoti; tena vuccati – ‘‘saddhāvimutto’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti…pe… sampayuttapaccayā honti. Saddhindriyassa vasena cattārindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni. Yehi keci saddhindriyassa vasena arahattaṃ sacchikatā, sabbe te saddhāvimuttā.

    ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਭਾવਨਾ ਹੋਤਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ।

    Dukkhato manasikaroto samādhindriyaṃ adhimattaṃ hoti, samādhindriyassa adhimattattā sotāpattimaggaṃ paṭilabhati; tena vuccati – ‘‘kāyasakkhī’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti , sampayuttapaccayā honti. Samādhindriyassa vasena catunnaṃ indriyānaṃ bhāvanā hoti. Ye hi keci samādhindriyassa vasena sotāpattimaggaṃ paṭilabhanti, sabbe te kāyasakkhī.

    ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸੁਭਾવਿਤਾਨਿ। ਯੇਹਿ ਕੇਚਿ ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ।

    Dukkhato manasikaroto samādhindriyaṃ adhimattaṃ hoti, samādhindriyassa adhimattattā sotāpattiphalaṃ sacchikataṃ hoti…pe… sakadāgāmimaggaṃ paṭilabhati…pe… sakadāgāmiphalaṃ sacchikataṃ hoti…pe… anāgāmimaggaṃ paṭilabhati…pe… anāgāmiphalaṃ sacchikataṃ hoti…pe… arahattamaggaṃ paṭilabhati…pe… arahattaṃ sacchikataṃ hoti; tena vuccati – ‘‘kāyasakkhī’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Samādhindriyassa vasena cattārindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni. Yehi keci samādhindriyassa vasena arahattaṃ sacchikatā, sabbe te kāyasakkhī.

    ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰੀ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਂ ਭਾવਨਾ ਹੋਤਿ। ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਰਿਨੋ।

    Anattato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti, paññindriyassa adhimattattā sotāpattimaggaṃ paṭilabhati; tena vuccati – ‘‘dhammānusārī’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti…pe… sampayuttapaccayā honti. Paññindriyassa vasena catunnaṃ indriyānaṃ bhāvanā hoti. Ye hi keci paññindriyassa vasena sotāpattimaggaṃ paṭilabhanti, sabbe te dhammānusārino.

    ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ…ਪੇ॰… ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸੁਭਾવਿਤਾਨਿ। ਯੇਹਿ ਕੇਚਿ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Anattato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti, paññindriyassa adhimattattā sotāpattiphalaṃ sacchikataṃ hoti; tena vuccati – ‘‘diṭṭhippatto’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti…pe… sampayuttapaccayā honti. Paññindriyassa vasena cattārindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni. Yehi keci paññindriyassa vasena sotāpattiphalaṃ sacchikatā, sabbe te diṭṭhippattā.

    ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਅਧਿਮਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ ਪਟਿਲਭਤਿ…ਪੇ॰… ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਹੋਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ‘‘ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ’’। ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਤ੍ਤਾਰਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ ਭਾવਿਤਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸੁਭਾવਿਤਾਨਿ। ਯੇਹਿ ਕੇਚਿ ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Anattato manasikaroto paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti, paññindriyassa adhimattattā sakadāgāmimaggaṃ paṭilabhati…pe… sakadāgāmiphalaṃ sacchikataṃ hoti…pe… anāgāmimaggaṃ paṭilabhati…pe… anāgāmiphalaṃ sacchikataṃ hoti…pe… arahattamaggaṃ paṭilabhati…pe… arahattaṃ sacchikataṃ hoti; tena vuccati – ‘‘diṭṭhippatto’’. Cattārindriyāni tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti. Paññindriyassa vasena cattārindriyāni bhāvitāni honti subhāvitāni. Yehi keci paññindriyassa vasena arahattaṃ sacchikatā, sabbe te diṭṭhippattā.

    ੨੨੨. ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਭਾવਿਤਾ વਾ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ વਾ ਭਾવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਅਧਿਗਤਾ વਾ ਅਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ વਾ ਅਧਿਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ વਾ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ વਾ ਪਟਿਲਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾ વਾ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ વਾ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ વਾ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤਿ વਾ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਫਸ੍ਸਿਤਾ વਾ ਫਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ ਫਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, વਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    222. Ye hi keci nekkhammaṃ bhāvitā vā bhāventi vā bhāvissanti vā, adhigatā vā adhigacchanti vā adhigamissanti vā, pattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, paṭiladdhā vā paṭilabhanti vā paṭilabhissanti vā, paṭividdhā vā paṭivijjhanti vā paṭivijjhissanti vā, sacchikatā vā sacchikaronti vā sacchikarissanti vā, phassitā vā phassanti vā phassissanti vā, vasippattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, pāramippattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, vesārajjappattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, sabbe te saddhindriyassa vasena saddhāvimuttā, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippattā.

    ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਂ…ਪੇ॰… ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਂ… ਅવਿਕ੍ਖੇਪਂ… ਧਮ੍ਮવવਤ੍ਥਾਨਂ… ਞਾਣਂ… ਪਾਮੋਜ੍ਜਂ… ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ… ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ… વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ … ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ… ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ… ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ … ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਖਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… વਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… વਿਪਰਿਣਾਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਂ… ਯਥਾਭੂਤਞਾਣਦਸ੍ਸਨਂ… ਆਦੀਨવਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… વਿવਟ੍ਟਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ… ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਂ… ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ… ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਂ… ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਂ…।

    Ye hi keci abyāpādaṃ…pe… ālokasaññaṃ… avikkhepaṃ… dhammavavatthānaṃ… ñāṇaṃ… pāmojjaṃ… paṭhamaṃ jhānaṃ… dutiyaṃ jhānaṃ… tatiyaṃ jhānaṃ… catutthaṃ jhānaṃ… ākāsānañcāyatanasamāpattiṃ… viññāṇañcāyatanasamāpattiṃ … ākiñcaññāyatanasamāpattiṃ… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiṃ… aniccānupassanaṃ… dukkhānupassanaṃ… anattānupassanaṃ… nibbidānupassanaṃ… virāgānupassanaṃ … nirodhānupassanaṃ… paṭinissaggānupassanaṃ… khayānupassanaṃ… vayānupassanaṃ… vipariṇāmānupassanaṃ… animittānupassanaṃ… appaṇihitānupassanaṃ… suññatānupassanaṃ… adhipaññādhammavipassanaṃ… yathābhūtañāṇadassanaṃ… ādīnavānupassanaṃ… paṭisaṅkhānupassanaṃ… vivaṭṭanānupassanaṃ… sotāpattimaggaṃ… sakadāgāmimaggaṃ… anāgāmimaggaṃ… arahattamaggaṃ….

    ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨੇ… ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨੇ… ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੇ… ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਾਨਿ… ਪਞ੍ਚ ਬਲਾਨਿ… ਸਤ੍ਤ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇ… ਅਰਿਯਂ ਅਟ੍ਠਙ੍ਗਿਕਂ ਮਗ੍ਗਂ… ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਅਟ੍ਠ વਿਮੋਕ੍ਖੇ ਭਾવਿਤਾ વਾ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ વਾ ਭਾવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਅਧਿਗਤਾ વਾ ਅਧਿਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ વਾ ਅਧਿਗਮਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਟਿਲਦ੍ਧਾ વਾ ਪਟਿਲਭਨ੍ਤਿ વਾ ਪਟਿਲਭਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾ વਾ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ વਾ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ વਾ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤਿ વਾ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਫਸ੍ਸਿਤਾ વਾ ਫਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ ਫਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, વਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Ye hi keci cattāro satipaṭṭhāne… cattāro sammappadhāne… cattāro iddhipāde… pañcindriyāni… pañca balāni… satta bojjhaṅge… ariyaṃ aṭṭhaṅgikaṃ maggaṃ… ye hi keci aṭṭha vimokkhe bhāvitā vā bhāventi vā bhāvissanti vā, adhigatā vā adhigacchanti vā adhigamissanti vā, pattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, paṭiladdhā vā paṭilabhanti vā paṭilabhissanti vā, paṭividdhā vā paṭivijjhanti vā paṭivijjhissanti vā, sacchikatā vā sacchikaronti vā sacchikarissanti vā, phassitā vā phassanti vā phassissanti vā, vasippattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā pāramippattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, vesārajjappattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, sabbe te saddhindriyassa vasena saddhāvimuttā, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippattā.

    ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾ ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ…ਪੇ॰… ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Ye hi keci catasso paṭisambhidā pattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā…pe… sabbe te saddhindriyassa vasena saddhāvimuttā, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippattā.

    ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਤਿਸ੍ਸੋ વਿਜ੍ਜਾ ਪਟਿવਿਦ੍ਧਾ વਾ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤਿ વਾ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ…ਪੇ॰… ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Ye hi keci tisso vijjā paṭividdhā vā paṭivijjhanti vā paṭivijjhissanti vā…pe… sabbe te saddhindriyassa vasena saddhāvimuttā, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippattā.

    ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾ ਸਿਕ੍ਖਿਤਾ વਾ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ વਾ ਸਿਕ੍ਖਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਚ੍ਛਿਕਤਾ વਾ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤਿ વਾ ਸਚ੍ਛਿਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਫਸ੍ਸਿਤਾ વਾ ਫਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ ਫਸ੍ਸਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, વਸਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਪਾਰਮਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, વੇਸਾਰਜ੍ਜਪ੍ਪਤ੍ਤਾ વਾ ਪਾਪੁਣਨ੍ਤਿ વਾ ਪਾਪੁਣਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Ye hi keci tisso sikkhā sikkhitā vā sikkhanti vā sikkhissanti vā, sacchikatā vā sacchikaronti vā sacchikarissanti vā, phassitā vā phassanti vā phassissanti vā, vasippattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, pāramippattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, vesārajjappattā vā pāpuṇanti vā pāpuṇissanti vā, sabbe te saddhindriyassa vasena saddhāvimuttā, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippattā.

    ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਿ ਸਮੁਦਯਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ ਨਿਰੋਧਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਂ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Ye hi keci dukkhaṃ parijānanti samudayaṃ pajahanti nirodhaṃ sacchikaronti maggaṃ bhāventi, sabbe te saddhindriyassa vasena saddhāvimuttā, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippattā.

    ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ? ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ? ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ। ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਪਹਾਨਪ੍ਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ।

    Katihākārehi saccappaṭivedho hoti? Katihākārehi saccāni paṭivijjhati? Catūhākārehi saccappaṭivedho hoti. Catūhākārehi saccāni paṭivijjhati. Dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati, samudayasaccaṃ pahānappaṭivedhaṃ paṭivijjhati, nirodhasaccaṃ sacchikiriyāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati, maggasaccaṃ bhāvanāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati. Imehi catūhākārehi saccappaṭivedho hoti. Imehi catūhākārehi saccāni paṭivijjhanto saddhindriyassa vasena saddhāvimutto, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippatto.

    ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ? ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ ? ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ, ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਪਹਾਨਪ੍ਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਅਭਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧੋ ਚ ਸਬ੍ਬਧਮ੍ਮਾਨਂ, ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧੋ ਚ ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਖਾਰਾਨਂ, ਪਹਾਨਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਚ ਸਬ੍ਬਾਕੁਸਲਾਨਂ, ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧੋ ਚ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਮਗ੍ਗਾਨਂ, ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧੋ ਚ ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ। ਇਮੇਹਿ ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਸਮਾਧਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਪਞ੍ਞਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ।

    Katihākārehi saccappaṭivedho hoti? Katihākārehi saccāni paṭivijjhati ? Navahākārehi saccappaṭivedho hoti, navahākārehi saccāni paṭivijjhati. Dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati, samudayasaccaṃ pahānappaṭivedhaṃ paṭivijjhati, nirodhasaccaṃ sacchikiriyāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati, maggasaccaṃ bhāvanāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati. Abhiññāpaṭivedho ca sabbadhammānaṃ, pariññāpaṭivedho ca sabbasaṅkhārānaṃ, pahānappaṭivedho ca sabbākusalānaṃ, bhāvanāpaṭivedho ca catunnaṃ maggānaṃ, sacchikiriyāpaṭivedho ca nirodhassa. Imehi navahākārehi saccappaṭivedho hoti. Imehi navahākārehi saccāni paṭivijjhanto saddhindriyassa vasena saddhāvimutto, samādhindriyassa vasena kāyasakkhī, paññindriyassa vasena diṭṭhippatto.

    ਦੁਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ।

    Dutiyabhāṇavāro.

    ੨੨੩. ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਖਯਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਭਯਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਉਪਟ੍ਠਨ੍ਤਿ।

    223. Aniccato manasikaroto kathaṃ saṅkhārā upaṭṭhanti? Dukkhato manasikaroto kathaṃ saṅkhārā upaṭṭhanti? Anattato manasikaroto kathaṃ saṅkhārā upaṭṭhanti? Aniccato manasikaroto khayato saṅkhārā upaṭṭhanti. Dukkhato manasikaroto bhayato saṅkhārā upaṭṭhanti. Anattato manasikaroto suññato saṅkhārā upaṭṭhanti.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।

    Aniccato manasikaroto kiṃ bahulaṃ cittaṃ hoti? Dukkhato manasikaroto kiṃ bahulaṃ cittaṃ hoti? Anattato manasikaroto kiṃ bahulaṃ cittaṃ hoti? Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulaṃ cittaṃ hoti. Dukkhato manasikaroto passaddhibahulaṃ cittaṃ hoti. Anattato manasikaroto vedabahulaṃ cittaṃ hoti.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲੋ ਕਤਮਂ વਿਮੋਕ੍ਖਂ ਪਟਿਲਭਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲੋ ਕਤਮਂ વਿਮੋਕ੍ਖਂ ਪਟਿਲਭਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ વੇਦਬਹੁਲੋ ਕਤਮਂ વਿਮੋਕ੍ਖਂ ਪਟਿਲਭਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਂ વਿਮੋਕ੍ਖਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਂ વਿਮੋਕ੍ਖਂ ਪਟਿਲਭਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ વੇਦਬਹੁਲੋ ਸੁਞ੍ਞਤਂ વਿਮੋਕ੍ਖਂ ਪਟਿਲਭਤਿ।

    Aniccato manasikaronto adhimokkhabahulo katamaṃ vimokkhaṃ paṭilabhati? Dukkhato manasikaronto passaddhibahulo katamaṃ vimokkhaṃ paṭilabhati? Anattato manasikaronto vedabahulo katamaṃ vimokkhaṃ paṭilabhati? Aniccato manasikaronto adhimokkhabahulo animittaṃ vimokkhaṃ paṭilabhati. Dukkhato manasikaronto passaddhibahulo appaṇihitaṃ vimokkhaṃ paṭilabhati. Anattato manasikaronto vedabahulo suññataṃ vimokkhaṃ paṭilabhati.

    ੨੨੪. ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੋ ਭਾવੇਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੋ ਭਾવੇਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੋ ਭਾવੇਤਿ?

    224. Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, ko bhāveti? Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, ko bhāveti? Anattato manasikaroto vedabahulassa katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti , sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, ko bhāveti?

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਯੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸੋ ਭਾવੇਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਭਾવਨਾ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਯੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸੋ ਭਾવੇਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਭਾવਨਾ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ। ਭਾવਨਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ। ਯੋ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਸੋ ਭਾવੇਤਿ; ਨਤ੍ਥਿ ਮਿਚ੍ਛਾਪਟਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ વਿਮੋਕ੍ਖਭਾવਨਾ।

    Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa animitto vimokkho ādhipateyyo hoti. Bhāvanāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Yo sammāpaṭipanno so bhāveti; natthi micchāpaṭipannassa vimokkhabhāvanā. Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa appaṇihito vimokkho ādhipateyyo hoti. Bhāvanāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Yo sammāpaṭipanno so bhāveti; natthi micchāpaṭipannassa vimokkhabhāvanā. Anattato manasikaroto vedabahulassa suññato vimokkho ādhipateyyo hoti. Bhāvanāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti. Ekarasaṭṭhena bhāvanā. Yo sammāpaṭipanno so bhāveti; natthi micchāpaṭipannassa vimokkhabhāvanā.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਪਟਿવੇਧਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਪਟਿવੇਧਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਕਤਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਪਟਿવੇਧਾਯ ਕਤਿવਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ , ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਕੇਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ?

    Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, paṭivedhakāle katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, paṭivedhāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, kenaṭṭhena paṭivedho? Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, paṭivedhakāle katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, paṭivedhāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, kenaṭṭhena paṭivedho? Anattato manasikaroto vedabahulassa katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya kati vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, paṭivedhakāle katamo vimokkho ādhipateyyo hoti, paṭivedhāya kativimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti , nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, kenaṭṭhena bhāvanā, kenaṭṭhena paṭivedho?

    ੨੨੫. ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਧਿਮੋਕ੍ਖਬਹੁਲਸ੍ਸ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇਪਿ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਪਟਿવੇਧਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ, ਏવਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਭਾવੇਤਿ, ਭਾવੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਬਹੁਲਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇਪਿ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਪਟਿવੇਧਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ, ਏવਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਭਾવੇਤਿ, ਭਾવੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ વੇਦਬਹੁਲਸ੍ਸ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਭਾવਨਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਪਟਿવੇਧਕਾਲੇਪਿ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਪਟਿવੇਧਾਯ ਦ੍વੇ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਤਦਨ੍વਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਹਜਾਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਨਿਸ੍ਸਯਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਸਮ੍ਪਯੁਤ੍ਤਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏਕਰਸਟ੍ਠੇਨ ਭਾવਨਾ, ਦਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧੋ, ਏવਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋਪਿ ਭਾવੇਤਿ, ਭਾવੇਨ੍ਤੋਪਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ।

    225. Aniccato manasikaroto adhimokkhabahulassa animitto vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, paṭivedhakālepi animitto vimokkho ādhipateyyo hoti, paṭivedhāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, ekarasaṭṭhena bhāvanā, dassanaṭṭhena paṭivedho, evaṃ paṭivijjhantopi bhāveti, bhāventopi paṭivijjhati. Dukkhato manasikaroto passaddhibahulassa appaṇihito vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, paṭivedhakālepi appaṇihito vimokkho ādhipateyyo hoti, paṭivedhāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, ekarasaṭṭhena bhāvanā, dassanaṭṭhena paṭivedho, evaṃ paṭivijjhantopi bhāveti, bhāventopi paṭivijjhati. Anattato manasikaroto vedabahulassa suññato vimokkho ādhipateyyo hoti, bhāvanāya dve vimokkhā tadanvayā honti sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, paṭivedhakālepi suññato vimokkho ādhipateyyo hoti, paṭivedhāya dve vimokkhā tadanvayā honti, sahajātapaccayā honti, aññamaññapaccayā honti, nissayapaccayā honti, sampayuttapaccayā honti, ekarasā honti, ekarasaṭṭhena bhāvanā, dassanaṭṭhena paṭivedho, evaṃ paṭivijjhantopi bhāveti, bhāventopi paṭivijjhati.

    ੨੨੬. ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ? ਕਤਮવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ? ਕਤਮવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ? ਕਤਮવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ?

    226. Aniccato manasikaroto katamo vimokkho adhimatto hoti? Katamavimokkhassa adhimattattā saddhāvimutto hoti ? Dukkhato manasikaroto katamo vimokkho adhimatto hoti? Katamavimokkhassa adhimattattā kāyasakkhī hoti? Anattato manasikaroto katamo vimokkho adhimatto hoti? Katamavimokkhassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti?

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ ਹੋਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਅਧਿਮਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ। ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ ਅਧਿਮਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ।

    Aniccato manasikaroto animitto vimokkho adhimatto hoti. Animittavimokkhassa adhimattattā saddhāvimutto hoti. Dukkhato manasikaroto appaṇihito vimokkho adhimatto hoti. Appaṇihitavimokkhassa adhimattattā kāyasakkhī hoti. Anattato manasikaroto suññato vimokkho adhimatto hoti. Suññatavimokkhassa adhimattattā diṭṭhippatto hoti.

    ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ વਿਮੁਤ੍ਤੋਤਿ – ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ। ਫੁਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਸਚ੍ਛਿਕਤੋਤਿ – ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ। ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਪਤ੍ਤੋਤਿ – ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ। ਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ વਿਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ। ਝਾਨਫਸ੍ਸਂ ਪਠਮਂ ਫੁਸਤਿ, ਪਚ੍ਛਾ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀਤਿ – ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ। ‘‘ਦੁਕ੍ਖਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ, ਸੁਖੋ ਨਿਰੋਧੋ’’ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਤਂ ਹੋਤਿ ਦਿਟ੍ਠਂ વਿਦਿਤਂ ਸਚ੍ਛਿਕਤਂ ਫਸ੍ਸਿਤਂ ਪਞ੍ਞਾਯਾਤਿ – ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ…ਪੇ॰… ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ ਭਾવਿਤਾ વਾ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ વਾ ਭਾવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਾ…ਪੇ॰… ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Saddahanto vimuttoti – saddhāvimutto. Phuṭṭhattā sacchikatoti – kāyasakkhī. Diṭṭhattā pattoti – diṭṭhippatto. Saddahanto vimuccatīti – saddhāvimutto. Jhānaphassaṃ paṭhamaṃ phusati, pacchā nirodhaṃ nibbānaṃ sacchikarotīti – kāyasakkhī. ‘‘Dukkhā saṅkhārā, sukho nirodho’’ti viññātaṃ hoti diṭṭhaṃ viditaṃ sacchikataṃ phassitaṃ paññāyāti – diṭṭhippatto…pe… ye hi keci nekkhammaṃ bhāvitā vā bhāventi vā bhāvissanti vā…pe… sabbe te animittavimokkhassa vasena saddhāvimuttā, appaṇihitavimokkhassa vasena kāyasakkhī, suññatavimokkhassa vasena diṭṭhippattā.

    ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਅਬ੍ਯਾਪਾਦਂ… ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਂ… ਅવਿਕ੍ਖੇਪਂ… ਯੇ ਹਿ ਕੇਚਿ ਦੁਕ੍ਖਂ ਪਰਿਜਾਨਨ੍ਤਿ, ਸਮੁਦਯਂ ਪਜਹਨ੍ਤਿ, ਨਿਰੋਧਂ ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਮਗ੍ਗਂ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਤੇ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤਾ, ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤਾ।

    Ye hi keci abyāpādaṃ… ālokasaññaṃ… avikkhepaṃ… ye hi keci dukkhaṃ parijānanti, samudayaṃ pajahanti, nirodhaṃ sacchikaronti, maggaṃ bhāventi, sabbe te animittavimokkhassa vasena saddhāvimuttā, appaṇihitavimokkhassa vasena kāyasakkhī, suññatavimokkhassa vasena diṭṭhippattā.

    ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ? ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ? ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ। ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ, ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ ਪਹਾਨਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ ਭਾવਨਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ।

    Katihākārehi saccappaṭivedho hoti? Katihākārehi saccāni paṭivijjhati? Catūhākārehi saccappaṭivedho hoti. Catūhākārehi saccāni paṭivijjhati. Dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati, samudayasaccaṃ pahānapaṭivedhaṃ paṭivijjhati. Nirodhasaccaṃ sacchikiriyāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati. Maggasaccaṃ bhāvanāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati. Imehi catūhākārehi saccappaṭivedho hoti. Imehi catūhākārehi saccāni paṭivijjhanto animittavimokkhassa vasena saddhāvimutto, appaṇihitavimokkhassa vasena kāyasakkhī, suññatavimokkhassa vasena diṭṭhippatto.

    ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ? ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ? ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ। ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਪਟਿવੇਧਂ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਤਿ…ਪੇ॰… ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਾਪਟਿવੇਧੋ ਚ ਨਿਰੋਧਸ੍ਸ। ਇਮੇਹਿ ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਪ੍ਪਟਿવੇਧੋ ਹੋਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਨવਹਾਕਾਰੇਹਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਟਿવਿਜ੍ਝਨ੍ਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਸਦ੍ਧਾવਿਮੁਤ੍ਤੋ, ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਕਾਯਸਕ੍ਖੀ, ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦਿਟ੍ਠਿਪ੍ਪਤ੍ਤੋ।

    Katihākārehi saccappaṭivedho hoti? Katihākārehi saccāni paṭivijjhati? Navahākārehi saccappaṭivedho hoti. Navahākārehi saccāni paṭivijjhati. Dukkhasaccaṃ pariññāpaṭivedhaṃ paṭivijjhati…pe… sacchikiriyāpaṭivedho ca nirodhassa. Imehi navahākārehi saccappaṭivedho hoti. Imehi navahākārehi saccāni paṭivijjhanto animittavimokkhassa vasena saddhāvimutto, appaṇihitavimokkhassa vasena kāyasakkhī, suññatavimokkhassa vasena diṭṭhippatto.

    ੨੨੭. ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ? ਕਥਂ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤਿ? ਕਥਂ ਤਦਨ੍વਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਕਤ੍ਥ ਕਙ੍ਖਾ ਪਹੀਯਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ? ਕਥਂ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤਿ? ਕਥਂ ਤਦਨ੍વਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਕਤ੍ਥ ਕਙ੍ਖਾ ਪਹੀਯਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਤਮੇ ਧਮ੍ਮੇ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ? ਕਥਂ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ ਹੋਤਿ? ਕਥਂ ਤਦਨ੍વਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਕਤ੍ਥ ਕਙ੍ਖਾ ਪਹੀਯਤਿ?

    227. Aniccato manasikaronto katame dhamme yathābhūtaṃ jānāti passati? Kathaṃ sammādassanaṃ hoti? Kathaṃ tadanvayena sabbe saṅkhārā aniccato sudiṭṭhā honti? Kattha kaṅkhā pahīyati? Dukkhato manasikaronto katame dhamme yathābhūtaṃ jānāti passati? Kathaṃ sammādassanaṃ hoti? Kathaṃ tadanvayena sabbe saṅkhārā dukkhato sudiṭṭhā honti? Kattha kaṅkhā pahīyati? Anattato manasikaronto katame dhamme yathābhūtaṃ jānāti passati? Kathaṃ sammādassanaṃ hoti? Kathaṃ tadanvayena sabbe dhammā anattato sudiṭṭhā honti? Kattha kaṅkhā pahīyati?

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ। ਏવਂ ਤਦਨ੍વਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਕਙ੍ਖਾ ਪਹੀਯਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪવਤ੍ਤਂ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ। ਏવਂ ਤਦਨ੍વਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਕਙ੍ਖਾ ਪਹੀਯਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪવਤ੍ਤਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਜਾਨਾਤਿ ਪਸ੍ਸਤਿ; ਤੇਨ વੁਚ੍ਚਤਿ – ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ। ਏવਂ ਤਦਨ੍વਯੇਨ ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਸੁਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਕਙ੍ਖਾ ਪਹੀਯਤਿ।

    Aniccato manasikaronto nimittaṃ yathābhūtaṃ jānāti passati; tena vuccati – sammādassanaṃ. Evaṃ tadanvayena sabbe saṅkhārā aniccato sudiṭṭhā honti. Ettha kaṅkhā pahīyati. Dukkhato manasikaronto pavattaṃ yathābhūtaṃ jānāti passati; tena vuccati – sammādassanaṃ. Evaṃ tadanvayena sabbe saṅkhārā dukkhato sudiṭṭhā honti. Ettha kaṅkhā pahīyati. Anattato manasikaronto nimittañca pavattañca yathābhūtaṃ jānāti passati; tena vuccati – sammādassanaṃ. Evaṃ tadanvayena sabbe dhammā anattato sudiṭṭhā honti. Ettha kaṅkhā pahīyati.

    ਯਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਯਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ ਯਾ ਚ ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਨਤ੍ਥਾ ਚੇવ ਨਾਨਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਚ, ਉਦਾਹੁ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਨ੍ਤਿ? ਯਞ੍ਚ ਯਥਾਭੂਤਂ ਞਾਣਂ ਯਞ੍ਚ ਸਮ੍ਮਾਦਸ੍ਸਨਂ ਯਾ ਚ ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਂ।

    Yañca yathābhūtaṃ ñāṇaṃ yañca sammādassanaṃ yā ca kaṅkhāvitaraṇā, ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā, byañjanameva nānanti? Yañca yathābhūtaṃ ñāṇaṃ yañca sammādassanaṃ yā ca kaṅkhāvitaraṇā, ime dhammā ekatthā, byañjanameva nānaṃ.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਭਯਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਭਯਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਭਯਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਭਯਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ । ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪવਤ੍ਤਂ ਭਯਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪવਤ੍ਤਞ੍ਚ ਭਯਤੋ ਉਪਟ੍ਠਾਤਿ।

    Aniccato manasikaroto kiṃ bhayato upaṭṭhāti? Dukkhato manasikaroto kiṃ bhayato upaṭṭhāti? Anattato manasikaroto kiṃ bhayato upaṭṭhāti? Aniccato manasikaroto nimittaṃ bhayato upaṭṭhāti . Dukkhato manasikaroto pavattaṃ bhayato upaṭṭhāti. Anattato manasikaroto nimittañca pavattañca bhayato upaṭṭhāti.

    ਯਾ ਚ ਭਯਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਯਞ੍ਚ ਆਦੀਨવੇ ਞਾਣਂ ਯਾ ਚ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਨਤ੍ਥਾ ਚੇવ ਨਾਨਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਚ, ਉਦਾਹੁ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਨ੍ਤਿ? ਯਾ ਚ ਭਯਤੁਪਟ੍ਠਾਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਯਞ੍ਚ ਆਦੀਨવੇ ਞਾਣਂ ਯਾ ਚ ਨਿਬ੍ਬਿਦਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਂ।

    Yā ca bhayatupaṭṭhāne paññā yañca ādīnave ñāṇaṃ yā ca nibbidā, ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā, byañjanameva nānanti? Yā ca bhayatupaṭṭhāne paññā yañca ādīnave ñāṇaṃ yā ca nibbidā, ime dhammā ekatthā, byañjanameva nānaṃ.

    ਯਾ ਚ ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਾ ਚ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਨਤ੍ਥਾ ਚੇવ ਨਾਨਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਚ, ਉਦਾਹੁ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਨ੍ਤਿ? ਯਾ ਚ ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਾ ਚ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਂ।

    Yā ca anattānupassanā yā ca suññatānupassanā, ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā, byañjanameva nānanti? Yā ca anattānupassanā yā ca suññatānupassanā, ime dhammā ekatthā, byañjanameva nānaṃ.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕਿਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪવਤ੍ਤਂ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪવਤ੍ਤਞ੍ਚ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾ ਞਾਣਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ।

    Aniccato manasikaroto kiṃ paṭisaṅkhā ñāṇaṃ uppajjati? Dukkhato manasikaroto kiṃ paṭisaṅkhā ñāṇaṃ uppajjati? Anattato manasikaroto kiṃ paṭisaṅkhā ñāṇaṃ uppajjati? Aniccato manasikaroto nimittaṃ paṭisaṅkhā ñāṇaṃ uppajjati. Dukkhato manasikaroto pavattaṃ paṭisaṅkhā ñāṇaṃ uppajjati. Anattato manasikaroto nimittañca pavattañca paṭisaṅkhā ñāṇaṃ uppajjati.

    ਯਾ ਚ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਮ੍ਯਤਾ ਯਾ ਚ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਾ ਚ ਸਙ੍ਖਾਰੁਪੇਕ੍ਖਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਨਤ੍ਥਾ ਚੇવ ਨਾਨਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਚ, ਉਦਾਹੁ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਨ੍ਤਿ? ਯਾ ਚ ਮੁਚ੍ਚਿਤੁਕਮ੍ਯਤਾ ਯਾ ਚ ਪਟਿਸਙ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾ ਯਾ ਚ ਸਙ੍ਖਾਰੁਪੇਕ੍ਖਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਂ।

    Yā ca muccitukamyatā yā ca paṭisaṅkhānupassanā yā ca saṅkhārupekkhā, ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā, byañjanameva nānanti? Yā ca muccitukamyatā yā ca paṭisaṅkhānupassanā yā ca saṅkhārupekkhā, ime dhammā ekatthā, byañjanameva nānaṃ.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕੁਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕੁਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਕੁਤੋ ਚਿਤ੍ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਕਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਪવਤ੍ਤਾ ਚਿਤ੍ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਚ ਪવਤ੍ਤਾ ਚ ਚਿਤ੍ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੇ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤੇ ਨਿਰੋਧੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ 25 ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ।

    Aniccato manasikaroto kuto cittaṃ vuṭṭhāti, kattha cittaṃ pakkhandati? Dukkhato manasikaroto kuto cittaṃ vuṭṭhāti, kattha cittaṃ pakkhandati? Anattato manasikaroto kuto cittaṃ vuṭṭhāti, kattha cittaṃ pakkhandati? Aniccato manasikaroto nimittā cittaṃ vuṭṭhāti, animitte cittaṃ pakkhandati. Dukkhato manasikaroto pavattā cittaṃ vuṭṭhāti, appavatte cittaṃ pakkhandati. Anattato manasikaroto nimittā ca pavattā ca cittaṃ vuṭṭhāti, animitte appavatte nirodhe nibbānadhātuyā 26 cittaṃ pakkhandati.

    ਯਾ ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨવਿવਟ੍ਟਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਯੇ ਚ ਗੋਤ੍ਰਭੂ ਧਮ੍ਮਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਨਤ੍ਥਾ ਚੇવ ਨਾਨਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਚ, ਉਦਾਹੁ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਨ੍ਤਿ? ਯਾ ਚ ਬਹਿਦ੍ਧਾવੁਟ੍ਠਾਨવਿવਟ੍ਟਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਯੇ ਚ ਗੋਤ੍ਰਭੂ ਧਮ੍ਮਾ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਂ।

    Yā ca bahiddhāvuṭṭhānavivaṭṭane paññā ye ca gotrabhū dhammā, ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā, byañjanameva nānanti? Yā ca bahiddhāvuṭṭhānavivaṭṭane paññā ye ca gotrabhū dhammā, ime dhammā ekatthā, byañjanameva nānaṃ.

    ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਤਮੇਨ વਿਮੋਕ੍ਖੇਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਤਮੇਨ વਿਮੋਕ੍ਖੇਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਤਮੇਨ વਿਮੋਕ੍ਖੇਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖੇਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖੇਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖੇਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ। ਯਾ ਚ ਦੁਭਤੋવੁਟ੍ਠਾਨવਿવਟ੍ਟਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਯਞ੍ਚ ਮਗ੍ਗੇ ਞਾਣਂ , ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਨਤ੍ਥਾ ਚੇવ ਨਾਨਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਾ ਚ, ਉਦਾਹੁ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਨ੍ਤਿ? ਯਾ ਚ ਦੁਭਤੋવੁਟ੍ਠਾਨવਿવਟ੍ਟਨੇ ਪਞ੍ਞਾ ਯਞ੍ਚ ਮਗ੍ਗੇ ਞਾਣਂ, ਇਮੇ ਧਮ੍ਮਾ ਏਕਤ੍ਥਾ, ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਮੇવ ਨਾਨਂ।

    Aniccato manasikaronto katamena vimokkhena vimuccati? Dukkhato manasikaronto katamena vimokkhena vimuccati? Anattato manasikaronto katamena vimokkhena vimuccati? Aniccato manasikaronto animittavimokkhena vimuccati. Dukkhato manasikaronto appaṇihitavimokkhena vimuccati. Anattato manasikaronto suññatavimokkhena vimuccati. Yā ca dubhatovuṭṭhānavivaṭṭane paññā yañca magge ñāṇaṃ , ime dhammā nānatthā ceva nānābyañjanā ca, udāhu ekatthā, byañjanameva nānanti? Yā ca dubhatovuṭṭhānavivaṭṭane paññā yañca magge ñāṇaṃ, ime dhammā ekatthā, byañjanameva nānaṃ.

    ੨੨੮. ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ 27 ਹੋਨ੍ਤਿ? ਕਤਿਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    228. Katihākārehi tayo vimokkhā nānākkhaṇe 28 honti? Katihākārehi tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti? Catūhākārehi tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti. Sattahākārehi tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti.

    ਕਤਮੇਹਿ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੇਨ, ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ, ਅਭਿਨੀਹਾਰਟ੍ਠੇਨ, ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੇਨ। ਕਥਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯੋ ਹੋਤਿ। ਏવਂ ਆਧਿਪਤੇਯ੍ਯਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Katamehi catūhākārehi tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti? Ādhipateyyaṭṭhena, adhiṭṭhānaṭṭhena, abhinīhāraṭṭhena, niyyānaṭṭhena. Kathaṃ ādhipateyyaṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti? Aniccato manasikaroto animitto vimokkho ādhipateyyo hoti, dukkhato manasikaroto appaṇihito vimokkho ādhipateyyo hoti, anattato manasikaroto suññato vimokkho ādhipateyyo hoti. Evaṃ ādhipateyyaṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti.

    ਕਥਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਤਿ। ਏવਂ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Kathaṃ adhiṭṭhānaṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti? Aniccato manasikaronto animittavimokkhassa vasena cittaṃ adhiṭṭhāti, dukkhato manasikaronto appaṇihitavimokkhassa vasena cittaṃ adhiṭṭhāti, anattato manasikaronto suññatavimokkhassa vasena cittaṃ adhiṭṭhāti. Evaṃ adhiṭṭhānaṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti.

    ਕਥਂ ਅਭਿਨੀਹਾਰਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਭਿਨੀਹਰਤਿ। ਏવਂ ਅਭਿਨੀਹਾਰਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Kathaṃ abhinīhāraṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti? Aniccato manasikaronto animittavimokkhassa vasena cittaṃ abhinīharati, dukkhato manasikaronto appaṇihitavimokkhassa vasena cittaṃ abhinīharati, anattato manasikaronto suññatavimokkhassa vasena cittaṃ abhinīharati. Evaṃ abhinīhāraṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti.

    ਕਥਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ, ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ, ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਸੁਞ੍ਞਤવਿਮੋਕ੍ਖਸ੍ਸ વਸੇਨ ਨਿਰੋਧਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨਿਯ੍ਯਾਤਿ। ਏવਂ ਨਿਯ੍ਯਾਨਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਚਤੂਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਨਾਨਾਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Kathaṃ niyyānaṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti? Aniccato manasikaronto animittavimokkhassa vasena nirodhaṃ nibbānaṃ niyyāti, dukkhato manasikaronto appaṇihitavimokkhassa vasena nirodhaṃ nibbānaṃ niyyāti, anattato manasikaronto suññatavimokkhassa vasena nirodhaṃ nibbānaṃ niyyāti. Evaṃ niyyānaṭṭhena tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti. Imehi catūhākārehi tayo vimokkhā nānākkhaṇe honti.

    ਕਤਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ? ਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠੇਨ, ਅਧਿਗਮਨਟ੍ਠੇਨ, ਪਟਿਲਾਭਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੇਨ, ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੇਨ, ਫਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ, ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੇਨ। ਕਥਂ ਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਧਿਗਮਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿਲਾਭਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੇਨ ਫਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ? ਅਨਿਚ੍ਚਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯਤੋ ਮੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਨ ਪਣਿਦਹਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯਤ੍ਥ ਨ ਪਣਿਦਹਤਿ, ਤੇਨ ਸੁਞ੍ਞੋਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯੇਨ ਸੁਞ੍ਞੋ, ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਧਿਗਮਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿਲਾਭਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੇਨ ਫਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Katamehi sattahākārehi tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti ? Samodhānaṭṭhena, adhigamanaṭṭhena, paṭilābhaṭṭhena paṭivedhaṭṭhena, sacchikiriyaṭṭhena, phassanaṭṭhena, abhisamayaṭṭhena. Kathaṃ samodhānaṭṭhena adhigamanaṭṭhena paṭilābhaṭṭhena paṭivedhaṭṭhena sacchikiriyaṭṭhena phassanaṭṭhena abhisamayaṭṭhena tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti? Aniccato manasikaronto nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Yato muccati, tattha na paṇidahatīti – appaṇihito vimokkho. Yattha na paṇidahati, tena suññoti – suññato vimokkho. Yena suñño, tena nimittena animittoti – animitto vimokkho. Evaṃ samodhānaṭṭhena adhigamanaṭṭhena paṭilābhaṭṭhena paṭivedhaṭṭhena sacchikiriyaṭṭhena phassanaṭṭhena abhisamayaṭṭhena tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti.

    ਦੁਕ੍ਖਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯਤ੍ਥ ਨ ਪਣਿਦਹਤਿ, ਤੇਨ ਸੁਞ੍ਞੋਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯੇਨ ਸੁਞ੍ਞੋ, ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਨ ਪਣਿਦਹਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਧਿਗਮਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿਲਾਭਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੇਨ ਫਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Dukkhato manasikaronto paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Yattha na paṇidahati, tena suññoti – suññato vimokkho. Yena suñño, tena nimittena animittoti – animitto vimokkho. Yena nimittena animitto, tattha na paṇidahatīti – appaṇihito vimokkho. Evaṃ samodhānaṭṭhena adhigamanaṭṭhena paṭilābhaṭṭhena paṭivedhaṭṭhena sacchikiriyaṭṭhena phassanaṭṭhena abhisamayaṭṭhena tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti.

    ਅਨਤ੍ਤਤੋ ਮਨਸਿਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯੇਨ ਸੁਞ੍ਞੋ, ਤੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯੇਨ ਨਿਮਿਤ੍ਤੇਨ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਨ ਪਣਿਦਹਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਯਤ੍ਥ ਨ ਪਣਿਦਹਤਿ, ਤੇਨ ਸੁਞ੍ਞੋਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਏવਂ ਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠੇਨ ਅਧਿਗਮਨਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿਲਾਭਟ੍ਠੇਨ ਪਟਿવੇਧਟ੍ਠੇਨ ਸਚ੍ਛਿਕਿਰਿਯਟ੍ਠੇਨ ਫਸ੍ਸਨਟ੍ਠੇਨ ਅਭਿਸਮਯਟ੍ਠੇਨ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਸਤ੍ਤਹਾਕਾਰੇਹਿ ਤਯੋ વਿਮੋਕ੍ਖਾ ਏਕਕ੍ਖਣੇ ਹੋਨ੍ਤਿ।

    Anattato manasikaronto abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Yena suñño, tena nimittena animittoti – animitto vimokkho. Yena nimittena animitto, tattha na paṇidahatīti – appaṇihito vimokkho. Yattha na paṇidahati, tena suññoti – suññato vimokkho. Evaṃ samodhānaṭṭhena adhigamanaṭṭhena paṭilābhaṭṭhena paṭivedhaṭṭhena sacchikiriyaṭṭhena phassanaṭṭhena abhisamayaṭṭhena tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti. Imehi sattahākārehi tayo vimokkhā ekakkhaṇe honti.

    ੨੨੯. ਅਤ੍ਥਿ વਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਅਤ੍ਥਿ ਮੁਖਂ, ਅਤ੍ਥਿ વਿਮੋਕ੍ਖਮੁਖਂ, ਅਤ੍ਥਿ વਿਮੋਕ੍ਖਪਚ੍ਚਨੀਕਂ, ਅਤ੍ਥਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾਨੁਲੋਮਂ, ਅਤ੍ਥਿ વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ, ਅਤ੍ਥਿ વਿਮੋਕ੍ਖਭਾવਨਾ, ਅਤ੍ਥਿ વਿਮੋਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ।

    229. Atthi vimokkho, atthi mukhaṃ, atthi vimokkhamukhaṃ, atthi vimokkhapaccanīkaṃ, atthi vimokkhānulomaṃ, atthi vimokkhavivaṭṭo, atthi vimokkhabhāvanā, atthi vimokkhappaṭippassaddhi.

    ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ, ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਕਤਮੋ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸੁਖਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਨ੍ਦਿਯਾ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਰਾਗਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਆਦਾਨਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਾਭਿਨਿવੇਸੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo vimokkho? Suññato vimokkho, animitto vimokkho, appaṇihito vimokkho. Katamo suññato vimokkho? Aniccānupassanāñāṇaṃ niccato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Dukkhānupassanāñāṇaṃ sukhato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Anattānupassanāñāṇaṃ attato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Nibbidānupassanāñāṇaṃ nandiyā abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Virāgānupassanāñāṇaṃ rāgato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Nirodhānupassanāñāṇaṃ samudayato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ ādānato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Animittānupassanāñāṇaṃ nimittato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Appaṇihitānupassanāñāṇaṃ paṇidhiyā abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho. Suññatānupassanāñāṇaṃ sabbābhinivesehi muccatīti – suññato vimokkho.

    ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਾਭਿਨਿવੇਸੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਅਭਿਨਿવੇਸਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਾਭਿਨਿવੇਸੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ ਸੁਞ੍ਞਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Rūpe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho…pe… rūpe suññatānupassanāñāṇaṃ sabbābhinivesehi muccatīti – suññato vimokkho. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato abhinivesā muccatīti – suññato vimokkho…pe… jarāmaraṇe suññatānupassanāñāṇaṃ sabbābhinivesehi muccatīti – suññato vimokkho. Ayaṃ suññato vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸੁਖਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਨ੍ਦਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਰਾਗਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਆਦਾਨਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo animitto vimokkho? Aniccānupassanāñāṇaṃ niccato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Dukkhānupassanāñāṇaṃ sukhato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Anattānupassanāñāṇaṃ attato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Nibbidānupassanāñāṇaṃ nandiyā nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Virāgānupassanāñāṇaṃ rāgato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Nirodhānupassanāñāṇaṃ samudayato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ ādānato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Animittānupassanāñāṇaṃ sabbanimittehi muccatīti – animitto vimokkho. Appaṇihitānupassanāñāṇaṃ paṇidhiyā nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato nimittā muccatīti – animitto vimokkho.

    ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ …ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਰੂਪੇ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਰੂਪੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਨਿਮਿਤ੍ਤੇਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਪਣਿਧਿਯਾ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਜਰਾਮਰਣੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਨਿਮਿਤ੍ਤਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ ਅਨਿਮਿਤ੍ਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Rūpe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato nimittā muccatīti – animitto vimokkho …pe… rūpe animittānupassanāñāṇaṃ sabbanimittehi muccatīti – animitto vimokkho. Rūpe appaṇihitānupassanāñāṇaṃ paṇidhiyā nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Rūpe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato nimittā muccatīti – animitto vimokkho…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanāñāṇaṃ sabbanimittehi muccatīti – animitto vimokkho. Jarāmaraṇe appaṇihitānupassanāñāṇaṃ paṇidhiyā nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Jarāmaraṇe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato nimittā muccatīti – animitto vimokkho. Ayaṃ animitto vimokkho.

    ਕਤਮੋ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ? ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਦੁਕ੍ਖਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸੁਖਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਤ੍ਤਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਬ੍ਬਿਦਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਨ੍ਦਿਯਾ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਰਾਗਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਮੁਦਯਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਆਦਾਨਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਨਿਮਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਪਣਿਧੀਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Katamo appaṇihito vimokkho? Aniccānupassanāñāṇaṃ niccato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Dukkhānupassanāñāṇaṃ sukhato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Anattānupassanāñāṇaṃ attato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Nibbidānupassanāñāṇaṃ nandiyā paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Virāgānupassanāñāṇaṃ rāgato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Nirodhānupassanāñāṇaṃ samudayato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Paṭinissaggānupassanāñāṇaṃ ādānato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Animittānupassanāñāṇaṃ nimittato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Appaṇihitānupassanāñāṇaṃ sabbapaṇidhīhi muccatīti – appaṇihito vimokkho. Suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho.

    ਰੂਪੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਪਣਿਧੀਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਰੂਪੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। વੇਦਨਾਯ…ਪੇ॰… ਸਞ੍ਞਾਯ… ਸਙ੍ਖਾਰੇਸੁ… વਿਞ੍ਞਾਣੇ… ਚਕ੍ਖੁਸ੍ਮਿਂ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਨਿਚ੍ਚਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ…ਪੇ॰… ਜਰਾਮਰਣੇ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਸਬ੍ਬਪਣਿਧੀਹਿ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਜਰਾਮਰਣੇ ਸੁਞ੍ਞਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਾਞਾਣਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਤੋ ਪਣਿਧਿਯਾ ਮੁਚ੍ਚਤੀਤਿ – ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ ਅਪ੍ਪਣਿਹਿਤੋ વਿਮੋਕ੍ਖੋ। ਅਯਂ વਿਮੋਕ੍ਖੋ।

    Rūpe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho…pe… rūpe appaṇihitānupassanāñāṇaṃ sabbapaṇidhīhi muccatīti – appaṇihito vimokkho. Rūpe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Vedanāya…pe… saññāya… saṅkhāresu… viññāṇe… cakkhusmiṃ…pe… jarāmaraṇe aniccānupassanāñāṇaṃ niccato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho…pe… jarāmaraṇe appaṇihitānupassanāñāṇaṃ sabbapaṇidhīhi muccatīti – appaṇihito vimokkho. Jarāmaraṇe suññatānupassanāñāṇaṃ abhinivesato paṇidhiyā muccatīti – appaṇihito vimokkho. Ayaṃ appaṇihito vimokkho. Ayaṃ vimokkho.

    ੨੩੦. ਕਤਮਂ ਮੁਖਂ? ਯੇ ਤਤ੍ਥ ਜਾਤਾ ਅਨવਜ੍ਜਾ ਕੁਸਲਾ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਾਧਮ੍ਮਾ, ਇਦਂ ਮੁਖਂ।

    230. Katamaṃ mukhaṃ? Ye tattha jātā anavajjā kusalā bodhipakkhiyādhammā, idaṃ mukhaṃ.

    ਕਤਮਂ વਿਮੋਕ੍ਖਮੁਖਂ? ਯਂ ਤੇਸਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਨਿਰੋਧੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਇਦਂ વਿਮੋਕ੍ਖਮੁਖਂ। વਿਮੋਕ੍ਖਞ੍ਚ ਮੁਖਞ੍ਚ વਿਮੋਕ੍ਖਮੁਖਂ, ਇਦਂ વਿਮੋਕ੍ਖਮੁਖਂ।

    Katamaṃ vimokkhamukhaṃ? Yaṃ tesaṃ dhammānaṃ ārammaṇaṃ nirodho nibbānaṃ, idaṃ vimokkhamukhaṃ. Vimokkhañca mukhañca vimokkhamukhaṃ, idaṃ vimokkhamukhaṃ.

    ਕਤਮਂ વਿਮੋਕ੍ਖਪਚ੍ਚਨੀਕਂ? ਤੀਣਿ ਅਕੁਸਲਮੂਲਾਨਿ વਿਮੋਕ੍ਖਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨਿ, ਤੀਣਿ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਾਨਿ વਿਮੋਕ੍ਖਪਚ੍ਚਨੀਕਾਨਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਅਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ વਿਮੋਕ੍ਖਪਚ੍ਚਨੀਕਾ, ਇਦਂ વਿਮੋਕ੍ਖਪਚ੍ਚਨੀਕਂ।

    Katamaṃ vimokkhapaccanīkaṃ? Tīṇi akusalamūlāni vimokkhapaccanīkāni, tīṇi duccaritāni vimokkhapaccanīkāni, sabbepi akusalā dhammā vimokkhapaccanīkā, idaṃ vimokkhapaccanīkaṃ.

    ਕਤਮਂ વਿਮੋਕ੍ਖਾਨੁਲੋਮਂ? ਤੀਣਿ ਕੁਸਲਮੂਲਾਨਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾਨੁਲੋਮਾਨਿ, ਤੀਣਿ ਸੁਚਰਿਤਾਨਿ વਿਮੋਕ੍ਖਾਨੁਲੋਮਾਨਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਕੁਸਲਾ ਧਮ੍ਮਾ વਿਮੋਕ੍ਖਾਨੁਲੋਮਾ, ਇਦਂ વਿਮੋਕ੍ਖਾਨੁਲੋਮਂ।

    Katamaṃ vimokkhānulomaṃ? Tīṇi kusalamūlāni vimokkhānulomāni, tīṇi sucaritāni vimokkhānulomāni, sabbepi kusalā dhammā vimokkhānulomā, idaṃ vimokkhānulomaṃ.

    ਕਤਮੋ વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ? ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ, ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ, ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ, ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ, વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ, ਸਚ੍ਚવਿવਟ੍ਟੋ। ਸਞ੍ਜਾਨਨ੍ਤੋ વਿવਟ੍ਟਤੀਤਿ – ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ। ਚੇਤਯਨ੍ਤੋ વਿવਟ੍ਟਤੀਤਿ – ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ। વਿਜਾਨਨ੍ਤੋ વਿવਟ੍ਟਤੀਤਿ – ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ। ਞਾਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ વਿવਟ੍ਟਤੀਤਿ – ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ। વੋਸਜ੍ਜਨ੍ਤੋ વਿવਟ੍ਟਤੀਤਿ – વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ। ਤਥਟ੍ਠੇਨ વਿવਟ੍ਟਤੀਤਿ – ਸਚ੍ਚવਿવਟ੍ਟੋ।

    Katamo vimokkhavivaṭṭo? Saññāvivaṭṭo, cetovivaṭṭo, cittavivaṭṭo, ñāṇavivaṭṭo, vimokkhavivaṭṭo, saccavivaṭṭo. Sañjānanto vivaṭṭatīti – saññāvivaṭṭo. Cetayanto vivaṭṭatīti – cetovivaṭṭo. Vijānanto vivaṭṭatīti – cittavivaṭṭo. Ñāṇaṃ karonto vivaṭṭatīti – ñāṇavivaṭṭo. Vosajjanto vivaṭṭatīti – vimokkhavivaṭṭo. Tathaṭṭhena vivaṭṭatīti – saccavivaṭṭo.

    ਯਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ, ਯਤ੍ਥ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ, ਯਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ, ਯਤ੍ਥ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ। ਯਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ, ਯਤ੍ਥ ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ। ਯਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ, ਯਤ੍ਥ વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ। ਯਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਸਚ੍ਚવਿવਟ੍ਟੋ, ਯਤ੍ਥ ਸਚ੍ਚવਿવਟ੍ਟੋ ਤਤ੍ਥ ਸਞ੍ਞਾવਿવਟ੍ਟੋ ਚੇਤੋવਿવਟ੍ਟੋ ਚਿਤ੍ਤવਿવਟ੍ਟੋ ਞਾਣવਿવਟ੍ਟੋ વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ। ਅਯਂ વਿਮੋਕ੍ਖવਿવਟ੍ਟੋ।

    Yattha saññāvivaṭṭo tattha cetovivaṭṭo, yattha cetovivaṭṭo tattha saññāvivaṭṭo, yattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo tattha cittavivaṭṭo, yattha cittavivaṭṭo tattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo. Yattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo cittavivaṭṭo tattha ñāṇavivaṭṭo, yattha ñāṇavivaṭṭo tattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo cittavivaṭṭo. Yattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo cittavivaṭṭo ñāṇavivaṭṭo tattha vimokkhavivaṭṭo, yattha vimokkhavivaṭṭo tattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo cittavivaṭṭo ñāṇavivaṭṭo. Yattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo cittavivaṭṭo ñāṇavivaṭṭo vimokkhavivaṭṭo tattha saccavivaṭṭo, yattha saccavivaṭṭo tattha saññāvivaṭṭo cetovivaṭṭo cittavivaṭṭo ñāṇavivaṭṭo vimokkhavivaṭṭo. Ayaṃ vimokkhavivaṭṭo.

    ਕਤਮਾ વਿਮੋਕ੍ਖਭਾવਨਾ? ਪਠਮਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ…ਪੇ॰… ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ… ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਆਸੇવਨਾ ਭਾવਨਾ ਬਹੁਲੀਕਮ੍ਮਂ, ਅਯਂ વਿਮੋਕ੍ਖਭਾવਨਾ।

    Katamā vimokkhabhāvanā? Paṭhamassa jhānassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, dutiyassa jhānassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, tatiyassa jhānassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, catutthassa jhānassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, ākāsānañcāyatanasamāpattiyā āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, viññāṇañcāyatanasamāpattiyā…pe… ākiñcaññāyatanasamāpattiyā… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, sotāpattimaggassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, sakadāgāmimaggassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, anāgāmimaggassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, arahattamaggassa āsevanā bhāvanā bahulīkammaṃ, ayaṃ vimokkhabhāvanā.

    ਕਤਮਾ વਿਮੋਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ? ਪਠਮਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ, ਦੁਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ, ਤਤਿਯਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਝਾਨਸ੍ਸ… ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ… વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ… ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ… ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਟਿਲਾਭੋ વਾ વਿਪਾਕੋ વਾ, ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲਂ, ਸਕਦਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਸਕਦਾਗਾਮਿਫਲਂ, ਅਨਾਗਾਮਿਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਨਾਗਾਮਿਫਲਂ, ਅਰਹਤ੍ਤਮਗ੍ਗਸ੍ਸ ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ, ਅਯਂ વਿਮੋਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧੀਤਿ।

    Katamā vimokkhappaṭippassaddhi? Paṭhamassa jhānassa paṭilābho vā vipāko vā, dutiyassa jhānassa paṭilābho vā vipāko vā, tatiyassa jhānassa…pe… catutthassa jhānassa… ākāsānañcāyatanasamāpattiyā… viññāṇañcāyatanasamāpattiyā… ākiñcaññāyatanasamāpattiyā… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattiyā paṭilābho vā vipāko vā, sotāpattimaggassa sotāpattiphalaṃ, sakadāgāmimaggassa sakadāgāmiphalaṃ, anāgāmimaggassa anāgāmiphalaṃ, arahattamaggassa arahattaphalaṃ, ayaṃ vimokkhappaṭippassaddhīti.

    ਤਤਿਯਭਾਣવਾਰੋ।

    Tatiyabhāṇavāro.

    વਿਮੋਕ੍ਖਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Vimokkhakathā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. ਸੁਪਧਾਰਿਤਂ (ਕ॰)
    2. supadhāritaṃ (ka.)
    3. ਅਬ੍ਯਾਪਜ੍ਝੇਨ (ਸ੍ਯਾ॰)
    4. abyāpajjhena (syā.)
    5. ਜਾਯਤੀਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰)
    6. ਜਾਯਨ੍ਤੋ (ਸ੍ਯਾ॰)
    7. jāyatīti (syā.)
    8. jāyanto (syā.)
    9. ਏਕੂਪਾਦਾਨਾ (ਸੀ॰ ਅਟ੍ਠ॰)
    10. ਇਮਾ ਏਕੁਪਾਦਾਨਾ (ਸ੍ਯਾ॰)
    11. ekūpādānā (sī. aṭṭha.)
    12. imā ekupādānā (syā.)
    13. ਪਰਿਚ੍ਛੇਦਪਰਿવਟ੍ਟੁਮਤੋ (ਸ੍ਯਾ॰)
    14. paricchedaparivaṭṭumato (syā.)
    15. ਤਦਨ੍વਯਾਨਿ (ਸ੍ਯਾ॰)
    16. tadanvayāni (syā.)
    17. ਸਦ੍ਧਾਧਿਮੁਤ੍ਤੋ (ਸ੍ਯਾ॰)
    18. ਕਾਯਸਕ੍ਖਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰) ਅਭਿ॰ ਪੁ॰ ਪ॰ ੯੫ ਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ
    19. saddhādhimutto (syā.)
    20. kāyasakkhi (syā. ka.) abhi. pu. pa. 95 passitabbā
    21. ਸਚ੍ਛਿਕਰੋਤੀਤਿ (ਸ੍ਯਾ॰ ਪੀ॰)
    22. sacchikarotīti (syā. pī.)
    23. ਅਰਹਤ੍ਤਫਲਂ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰) ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਓਲੋਕੇਤਬ੍ਬਾ
    24. arahattaphalaṃ (syā. ka.) aṭṭhakathā oloketabbā
    25. ਨਿਰੋਧਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾ (ਸੀ॰)
    26. nirodhanibbānadhātuyā (sī.)
    27. ਨਾਨਾਖਣੇ (ਸ੍ਯਾ॰ ਕ॰)
    28. nānākhaṇe (syā. ka.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਪਟਿਸਮ੍ਭਿਦਾਮਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ੨. વਿਮੋਕ੍ਖਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ • 2. Vimokkhaniddesavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact