Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ထေရီဂာထာ-အဋ္ဌကထာ • Therīgāthā-aṭṭhakathā |
နိဂမနဂာထာ
Nigamanagāthā
ဧတ္တာဝတာ စ –
Ettāvatā ca –
‘‘ယေ တေ သမ္ပန္နသဒ္ဓမ္မာ၊ ဓမ္မရာဇသ္သ သတ္ထုနော။
‘‘Ye te sampannasaddhammā, dhammarājassa satthuno;
ဩရသာ မုခဇာ ပုတ္တာ၊ ဒာယာဒာ ဓမ္မနိမ္မိတာ။
Orasā mukhajā puttā, dāyādā dhammanimmitā.
‘‘သီလာဒိဂုဏသမ္ပန္နာ၊ ကတကိစ္စာ အနာသဝာ။
‘‘Sīlādiguṇasampannā, katakiccā anāsavā;
သုဘူတိအာဒယော ထေရာ၊ ထေရိယော ထေရိကာဒယော။
Subhūtiādayo therā, theriyo therikādayo.
‘‘တေဟိ ယာ ဘာသိတာ ဂာထာ၊ အညဗ္ယာကရဏာဒိနာ။
‘‘Tehi yā bhāsitā gāthā, aññabyākaraṇādinā;
တာ သဗ္ဗာ ဧကတော ကတ္ဝာ၊ ထေရဂာထာတိ သင္ဂဟံ။
Tā sabbā ekato katvā, theragāthāti saṅgahaṃ.
‘‘အာရောပေသုံ မဟာထေရာ၊ ထေရီဂာထာတိ တာဒိနော။
‘‘Āropesuṃ mahātherā, therīgāthāti tādino;
တာသံ အတ္ထံ ပကာသေတုံ၊ ပောရာဏဋ္ဌကထာနယံ။
Tāsaṃ atthaṃ pakāsetuṃ, porāṇaṭṭhakathānayaṃ.
‘‘နိသ္သာယ ယာ သမာရဒ္ဓာ၊ အတ္ထသံဝဏ္ဏနာ မယာ။
‘‘Nissāya yā samāraddhā, atthasaṃvaṇṇanā mayā;
သာ တတ္ထ ပရမတ္ထာနံ၊ တတ္ထ တတ္ထ ယထာရဟံ။
Sā tattha paramatthānaṃ, tattha tattha yathārahaṃ.
‘‘ပကာသနာ ပရမတ္ထဒီပနီ၊ နာမ နာမတော။
‘‘Pakāsanā paramatthadīpanī, nāma nāmato;
သမ္ပတ္တာ ပရိနိဋ္ဌာနံ၊ အနာကုလဝိနိစ္ဆယာ။
Sampattā pariniṭṭhānaṃ, anākulavinicchayā;
ဒ္ဝာနဝုတိပရိမာဏာ၊ ပာဠိယာ ဘာဏဝာရတော။
Dvānavutiparimāṇā, pāḷiyā bhāṇavārato.
‘‘ဣတိ တံ သင္ခရောန္တေန၊ ယံ တံ အဓိဂတံ မယာ။
‘‘Iti taṃ saṅkharontena, yaṃ taṃ adhigataṃ mayā;
ပုညံ တသ္သာနုဘာဝေန၊ လောကနာထသ္သ သာသနံ။
Puññaṃ tassānubhāvena, lokanāthassa sāsanaṃ.
‘‘ဩဂာဟေတ္ဝာ ဝိသုဒ္ဓာယ၊ သီလာဒိပဋိပတ္တိယာ။
‘‘Ogāhetvā visuddhāya, sīlādipaṭipattiyā;
သဗ္ဗေပိ ဒေဟိနော ဟောန္တု၊ ဝိမုတ္တိရသဘာဂိနော။
Sabbepi dehino hontu, vimuttirasabhāgino.
‘‘စိရံ တိဋ္ဌတု လောကသ္မိံ၊ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓသာသနံ။
‘‘Ciraṃ tiṭṭhatu lokasmiṃ, sammāsambuddhasāsanaṃ;
တသ္မိံ သဂာရဝာ နိစ္စံ၊ ဟောန္တု သဗ္ဗေပိ ပာဏိနော။
Tasmiṃ sagāravā niccaṃ, hontu sabbepi pāṇino.
‘‘သမ္မာ ဝသ္သတု ကာလေန၊ ဒေဝောပိ ဇဂတီပတိ။
‘‘Sammā vassatu kālena, devopi jagatīpati;
သဒ္ဓမ္မနိရတော လောကံ၊ ဓမ္မေနေဝ ပသာသတူ’’တိ။
Saddhammanirato lokaṃ, dhammeneva pasāsatū’’ti.
ဗဒရတိတ္ထဝိဟာရဝာသိနာ အာစရိယဓမ္မပာလတ္ထေရေန
Badaratitthavihāravāsinā ācariyadhammapālattherena
ကတာ
Katā
ထေရီဂာထာနံ အတ္ထသံဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Therīgāthānaṃ atthasaṃvaṇṇanā niṭṭhitā.
ထေရီဂာထာ-အဋ္ဌကထာ နိဋ္ဌိတာ။
Therīgāthā-aṭṭhakathā niṭṭhitā.