Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
निगमनकथा
Nigamanakathā
एत्तावता च –
Ettāvatā ca –
आयाचितो सुमतिना थेरेन भदन्तजोतिपालेन।
Āyācito sumatinā therena bhadantajotipālena;
कञ्चिपुरादीसु मया पुब्बे सद्धिं वसन्तेन॥
Kañcipurādīsu mayā pubbe saddhiṃ vasantena.
वरतम्बपण्णिदीपे महाविहारम्हि वसनकालेपि।
Varatambapaṇṇidīpe mahāvihāramhi vasanakālepi;
पाकं गते विय दुमे वलञ्जमानम्हि सद्धम्मे॥
Pākaṃ gate viya dume valañjamānamhi saddhamme.
पारं पिटकत्तयसागरस्स गन्त्वा ठितेन सुमतिना।
Pāraṃ piṭakattayasāgarassa gantvā ṭhitena sumatinā;
परिसुद्धाजीवेनाभियाचितो जीवकेनापि॥
Parisuddhājīvenābhiyācito jīvakenāpi.
धम्मकथाय निपुणपरमनिकायस्सट्ठकथं आरद्धो।
Dhammakathāya nipuṇaparamanikāyassaṭṭhakathaṃ āraddho;
यमहं चिरकालट्ठितिमिच्छन्तो सासनवरस्स॥
Yamahaṃ cirakālaṭṭhitimicchanto sāsanavarassa.
सा हि महाअट्ठकथाय सारमादाय निट्ठिता एसा।
Sā hi mahāaṭṭhakathāya sāramādāya niṭṭhitā esā;
चतुनवुतिपरिमाणाय पाळिया भाणवारेहि॥
Catunavutiparimāṇāya pāḷiyā bhāṇavārehi.
सब्बागमसंवण्णनमनोरथो पूरितो च मे यस्मा।
Sabbāgamasaṃvaṇṇanamanoratho pūrito ca me yasmā;
एताय मनोरथपूरणीति नामं ततो अस्सा॥
Etāya manorathapūraṇīti nāmaṃ tato assā.
एकूनसट्ठिमत्तो विसुद्धिमग्गोपि भाणवारेहि।
Ekūnasaṭṭhimatto visuddhimaggopi bhāṇavārehi;
अत्थप्पकासनत्थाय आगमानं कतो यस्मा॥
Atthappakāsanatthāya āgamānaṃ kato yasmā.
तस्मा तेन सहायं गाथागणनानयेन अट्ठकथा।
Tasmā tena sahāyaṃ gāthāgaṇanānayena aṭṭhakathā;
तीहाधिकदियड्ढसतं विञ्ञेय्या भाणवारानं॥
Tīhādhikadiyaḍḍhasataṃ viññeyyā bhāṇavārānaṃ.
तीहाधिकदियड्ढसतप्पमाणमिति भाणवारतो एसा।
Tīhādhikadiyaḍḍhasatappamāṇamiti bhāṇavārato esā;
समयं पकासयन्ती महाविहाराधिवासीनं॥
Samayaṃ pakāsayantī mahāvihārādhivāsīnaṃ.
मूलट्ठकथासारं आदाय मया इमं करोन्तेन।
Mūlaṭṭhakathāsāraṃ ādāya mayā imaṃ karontena;
यं पुञ्ञमुपचितं तेन होतु लोको सदा सुखितोति॥
Yaṃ puññamupacitaṃ tena hotu loko sadā sukhitoti.
परमविसुद्धसद्धाबुद्धिवीरियप्पटिमण्डितेन सीलाचारज्जवमद्दवादिगुणसमुदयसमुदितेन सकसमयसमयन्तरगहनज्झोगाहनसमत्थेन पञ्ञावेय्यत्तियसमन्नागतेन तिपिटकपरियत्तिप्पभेदे साट्ठकथे सत्थु सासने अप्पटिहतञाणप्पभावेन महावेय्याकरणेन करणसम्पत्तिजनितसुखविनिग्गतमधुरोदारवचनलावण्णयुत्तेन युत्तमुत्तवादिना वादीवरेन महाकविना पभिन्नपटिसम्भिदापरिवारे छळभिञ्ञादिप्पभेदगुणप्पटिमण्डिते उत्तरिमनुस्सधम्मे सुप्पतिट्ठितबुद्धीनं थेरानं थेरवंसप्पदीपानं महाविहारवासीनं वंसालङ्कारभूतेन सुविपुलविसुद्धबुद्धिना बुद्धघोसोति गरूहि गहितनामधेय्येन थेरेन कता अयं मनोरथपूरणी नाम अङ्गुत्तरनिकायट्ठकथा –
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyappaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhanasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthu sāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasukhaviniggatamadhurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇappaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ therānaṃ theravaṃsappadīpānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena suvipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ manorathapūraṇī nāma aṅguttaranikāyaṭṭhakathā –
ताव तिट्ठतु लोकस्मिं, लोकनित्थरणेसिनं।
Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
दस्सेन्ती कुलपुत्तानं, नयं चित्तविसुद्धिया॥
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ cittavisuddhiyā.
याव बुद्धोति नामम्पि, सुद्धचित्तस्स तादिनो।
Yāva buddhoti nāmampi, suddhacittassa tādino;
लोकम्हि लोकजेट्ठस्स, पवत्तति महेसिनोति॥
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesinoti.
मनोरथपूरणी नाम
Manorathapūraṇī nāma
अङ्गुत्तरनिकाय-अट्ठकथा सब्बाकारेन निट्ठिता।
Aṅguttaranikāya-aṭṭhakathā sabbākārena niṭṭhitā.